تهران- ایرنا- پس از آن که ایران به صورت رسمی اعلام کرد، در پی برداشتن گام سوم در مسیر کاهش تعهدات برجامی است و خبر اجرایی شدن آن نیز از طرف سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران تایید شد، این مهم مورد توجه رسانه های داخلی قرار گرفت و به این موضوع در ابعاد مختلف پرداخته شد.

به گزارش گروه نشریات خبری ایرنا، گام سوم ایران در مسیر کاهش تعهداتش در قبال برجام همزمان با ادامه تلاش اروپایی ها برای مهیا کردن مشوق های اقتصادی برای ایران از طرف رئیس جمهوری کشورمان اعلام شد. لازم به یادآوری است جمهوری اسلامی ایران بعد از یک سال و با برآورده نشدن انتظاراتش، اردیبهشت سال جاریل اعلام کرد که برخی از تعهدات خود را طبق برجام کاهش می‌دهد. ایران تاکنون ۲ گام در این زمینه شامل بالا بردن درصد غنی سازی اورانیوم از ۳.۶ درصد و افزایش ذخیره اورانیوم غنی شده را برداشته است.

با این حال بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، روز گذشته در نشست خبری درباره جزییات گام سوم کاهش تعهدات برجامی گفت: قرار بود از ابتدای سال یازدهم برجام، گازدهی ماشین "IR۶s" انجام شود که ما آن را در گام سوم شروع کردیم.

رسانه های منتسب به جریان اصلاح طلب نوشتند: پس از برداشته شدن گام دوم کاهش تعهدات تا حدود اروپایی‌ها به اراده جدید ایران پی بردند و دولت فرانسه تلاش‌هایی را برای آغاز گفت وگو و رسیدن توافق در پیش گرفت اما نکته مهم این بود که هر گونه اقدام اروپایی‌ها منوط به موافقت آمریکا و ترامپ است.

رسانه های اصولگرا هم به این مهم اینگونه پرداختند: در ماه‌های بعد از خروج آمریکا از برجام، عیان شد که دولت‌های اروپایی‌ها غیر از لفاظی‌های کلامی و راه‌اندازی قوانین و سازوکارهای گوناگون که تنها کارکرد نمادین دارند، راهبرد واقعی ندارند.  

رسانه های اصلاح طلب

گزاره های استفاده شده به وسیله این جریان رسانه ای عبارتند از:

اروپا نشان داده است که در مورد ایران تا حد زیادی مستقل عمل می‌کند اما اروپا منسجم نیست؛ اروپا نمی‌تواند قدرت اقتصادی آمریکا را نادیده بگیرد. بنابراین اروپا فاقد سیاستی منسجم است؛ ایران با وجود یک سال صبر و فرصت دادن به دیپلماسی، تصمیم به کاهش تدریجی تعهدات برجامی خود گرفت؛ ایران در کاهش تعهدات هسته‌ای خود آهسته اما پیوسته گام برمی‌دارد؛ گام‌های آهسته ایران امید به یافتن راه حل را از میان نمی‌برد و این فرصت را به اروپا می‌دهد که برای نجات برجام از دست آمریکا تلاش کند؛ هم ایران و هم آمریکا بر مواضع خودپافشاری می‌کنند و اروپا توان یافتن یک راه حل مرضی‌الطرفین را ندارد؛ حیات برجام در گروه اقدامات اروپا؛ با ورود ایران به گام سوم هسته‌ای، اروپا مکانیسم ماشه را فعال کرده؛ ایران راه مقاومت و مقابله با تحریم را بلد است؛ اروپا نشان داد که دیگر با آمریکا متحد نیست و موضوع ایران اختلاف اروپا و آمریکا را عمومی کرد؛ اینستکس در واقع اتحاد اروپا و ایران در مقابل آمریکا است؛ پیام سیاسی کاهش تعهدات برجامی ایران این است که پنجره دیپلماسی در پرونده توافق هسته‌ای در حال بسته ‌شدن است؛ این اقدامات ضروری بود تا اروپائیان بدانند خویشتن داری جمهوری اسلامی ایران از بدعهدی های آنان به پایان رسیده؛ اروپایی‌ها وضعیت ما را درک می‌کنند، اما آنقدر ضعیف هستند که توانایی ایفای نقش ندارند.

عدم انسجام اروپا در قبال تعهدات

ادوارد واستینج استاد روابط‌ بین‌الملل دانشگاه اوپن در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا گفت: اروپا نشان داده است که در مورد ایران تا حد زیادی مستقل عمل می‌کند اما اروپا منسجم نیست. کشورهای زیادی مانند لهستان و مجارستان موافق ترامپ و تعداد زیادی مخالف ترامپ‌اند از سوی دیگر اروپا نمی‌تواند قدرت اقتصادی آمریکا را نادیده بگیرد. بنابراین اروپا فاقد سیاستی منسجم است.

امیر علی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا در گفت و گو با خبرنگار انتخاب در ارتباط با نهایی شدن اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجامی توسط ایران، بر این عقیده است که بنیان مساله را می‌توان در آگاهی یافتن ایران از عدم توانایی اروپایی‌ها در اجرای تعهدات برجامی خود، پس از خروج آمریکا از این توافق بین‌المللی مورد ارزیابی قرار داد. طبیعی است که اگر یکی از طرفین یک توافق به تعهدات خود عمل نکند، طرف مقابل نیز این امکان را برای خود در نظر بگیرد، به تعهداتش پایبند نباشد. از این جهت، ایران با وجود یک سال صبر و فرصت دادن به دیپلماسی، تصمیم به کاهش تدریجی تعهدات برجامی خود گرفت.

وی افزود: پس از برداشته شدن گام دوم کاهش تعهدات تا حدودی اروپایی‌ها به اراده جدید ایران پی بردند و دولت فرانسه تلاش‌هایی را برای آغاز گفت وگو و رسیدن توافق در پیش گرفت اما نکته مهم این بود که هر گونه اقدام اروپایی‌ها منوط به موافقت آمریکا و ترامپ است و پس از مخالفت کاخ سفید با ابتکارات فرانسه، مشخص شد حداقل در مقطع کنونی نتیجه‌ای جدی حاصل نشده، لذا ایران گام سوم کاهش تعهدات خود را اجرایی کرد.

گام‌های آهسته و پیوسته در کاهش تعهدات برجامی

روزنامه ایران در این زمینه می نویسد: ایران در کاهش تعهدات هسته‌ای خود آهسته اما پیوسته گام برمی‌دارد. آهسته از آن رو که نمی‌خواهد اجماعی علیه خود ایجاد کند و پیوسته از آن رو که می‌خواهد عزم جزم خود را برای وادار کردن اروپا و امریکا به انجام تعهدات خود نشان دهد. گام‌های آهسته ایران امید به یافتن راه حل را از بین نمی‌برد و این فرصت را به اروپا می‌دهد که برای نجات برجام از دست امریکا تلاش کند. کما اینکه ایران در گام سوم خود علی‌رغم افزایش ظرفیت اورانیوم کمتر غنی شده خود سطح غنی‌سازی را از ۵/۴ درصد بالاتر نبرد تا این پیام را به غرب بفرستد که همچنان از هرگونه راه حل دیپلماتیک برای حفظ برجام استقبال می‌کند. یک معنای دیگر این اقدام می‌تواند امیدواری دولت به تداوم تلاش‌های فرانسه برای میانجیگری و رسیدن به توافق موقتی باشد که در روزهای اخیر ابعاد و جزئیات آن علنی شده است. اخبار رسانه‌ها حکایت از آن دارد که ترامپ با پیشنهاد مکرون برای دادن معافیت ۱۵ میلیارد دلاری به ایران طی چهار ماه آینده مخالفت کرده است. اما نحوه اجرای گام سوم از سوی ایران نشان می‌دهد که احتمالاً در ورای اخبار رسانه‌ای اتفاقاتی در حال وقوع است که امید به توافق موقت را کاملاً از بین نبرده است. سکوت نسبی فرانسوی‌ها در مقابل این خبر، این گمانه‌زنی را تقویت می‌کند که احتمالاً ترامپ شروطی را مطرح کرده است که ایران یا فرانسه در حال بررسی آنها هستند. اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در چند هفته آینده می‌تواند تا حدودی این ابهام را برطرف کند. گفت‌وگوهای رهبران اروپا و امریکا در نیویورک و بعد از اجلاس سالانه گروه «هفت»   نشان خواهد داد که آیا امکان مصالحه یا توافق موقت (چهارماهه) میان ایران و غرب وجود دارد یا نه؟ آهسته گام برداشتن ایران شاید به این دلیل است که می‌خواهد از فرصت مجمع عمومی سازمان ملل هم استفاده کند. اما پیوستگی گام‌های ایران قدرت چانه‌زنی آن را در بعد فنی به طور مرتب افزایش می‌دهد. افزایش میزان اورانیوم غنی شده در اشکال مختلف بدان معناست که ایران گزینه‌های فنی در اختیار خود را هر روز بیشتر می‌کند و زمان به ضرر غربی‌هایی است که نگران کاهش زمان رسیدن به نقطه حساس و بازگشت ناپذیر هسته‌ای هستند. آزمایش سانتریفیوژهای پیشرفته ایران با گاز هگزافلوراید اورانیوم (UF۶) هم به صورت تکی و هم به شکل آبشاری بدان معناست که قدرت فنی و دانش هسته‌ای ایران به صورت مستمر در حال افزایش است و غرب چاره ای جز کنار آمدن با این دانش فنی ایران (که به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی مستندسازی هم شده است) ندارد. سناریوی بدبینانه می‌گوید که هر دو طرف در حال حرکت به سمت محدود کردن گزینه‌های راهگشا و پیدا کردن راه حل هستند. هم ایران و هم آمریکا بر مواضع خودپافشاری می‌کنند و اروپا توان یافتن یک راه حل مرضی‌الطرفین را ندارد. اما سناریوی خوش بینانه می‌گوید  هنوز امکان مصالحه و توافق منتفی نیست. چون ترامپ و اروپا هر دو سخت نیازمند این توافق هستند.

روزنامه ابتکار با تیتر حیات برجام در گروه اقدامات اروپا آورده است: ایران با انجام تعهدات خود ذیل برجام خواستار اقدامات متقابل سایر شرکای برجام جهت بهره‌مندی از این توافق بوده و معتقد است که در ادامه مسیر تعهد در قبال تعهد باید وجود داشته باشد. ایالات متحده آمریکا نیز با خروج از توافق هسته‌ای و بازگرداندن تحریم‌های ایران عملاً از ذیل شرکای برجام خارج شده و بعید به نظر می‌رسد که در شرایط کنونی حاضر به انعطاف در سیاست‌های خود باشد. اما سایر طرفین برجام یعنی روسیه، چین و به خصوص اروپا اکنون در تحولات فعلی وظیفه اصلی حفظ و تداوم این توافق را برعهده دارند. موضع روسیه و چین به عنوان شرکای ایران مشخص است و در این میان به گفته تحلیلگران اروپا در حال ایفای نقشی دوگانه در جهت همراهی با آمریکا در پرونده‌های موشکی و منطقه‌ای و نیز توافق با ایران جهت ماندگاری برجام به سر می‌برد. از این رو دو سطح تحلیل درخصوص اقدامات آتی اروپا در قبال برجام وجود دارد. نخست با ورود ایران به گام سوم هسته‌ای، اروپا مکانیسم ماشه را فعال کرده و بار دیگر پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد؛ امری که به منزله خاتمه رسمی برجام خواهد بود و منجر به تغییر جهت مذاکرات خواهد شد. دومین سطح تحلیل از منظر ناظران، تلاش اروپا به منظور حفظ وضع موجود با توجه به ابزار ضعیف آنها در مقابله با تحریم‌های آمریکاست که از این رهگذر بتواند در تحولات آتی، روزنه‌ای جهت کاهش تنش‌ها و نیز حفظ توافق هسته‌ای ایجاد کند.

ایران راه مقاومت و مقابله با تحریم را بلد است

ویلیام اسکات لوکاس استاد علوم سیاسی در گفت‌ وگو با ایلنا اظهار داشت: ایران نشان داده است که می‌تواند با برنامه ریزی و رهبری خود و تکیه بر مقاومت و اقتصاد مقاومتی نفوذ منطقه‌ای خود را حفظ کند و در مقابل تحریم‌ها پیروز شود و تسلیم نشود. ایران راه مقاومت و مقابله با تحریم را بلد است.

این استاد دانشگاه هم چنین گفت: اروپا نشان داد که دیگر با آمریکا متحد نیست و موضوع ایران اختلاف اروپا و آمریکا را عمومی کرد. اینستکس در صورت اجرایی شدن می‌تواند تحریم‌ها را دور بزند و ایران می‌تواند  بوسیله آن اقتصاد خود را ارتقا بخشد. اینستکس در واقع اتحاد اروپا و ایران در مقابل آمریکاست.

 پیام سیاسی کاهش تعهدات برجامی ایران

روزنامه اعتماد نوشت: پیام سیاسی کاهش تعهدات برجامی ایران این است که پنجره دیپلماسی در پرونده توافق هسته‌ای در حال بسته ‌شدن است و پیام فنی آن خطری است که فروپاشی برجام برای نظام منع اشاعه دارد و هر چند ایران صراحتا اعلام کرده، برنامه‌ای برای تولید بمب ندارد اما پایان نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران آنگونه که در برجام تبیین شده و پیگیری می‌شد، می‌تواند عرصه فنی را بر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تنگ کند. در حالی که به نظر می‌رسد، مذاکرات سیاسی ایران و ۱+۴ بر سر متوازن‌سازی داده‌ها و ستانده‌های دو طرف در برجام با سرعت بسیار اندکی پیش می‌رود و یکی از اصلی‌ترین دلایل آن هم تلاش‌های کشوری چون فرانسه برای متقاعد کردن دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکاست، ایران روند کاهش تعهدات برجامی خود را متوقف نمی‌کند. همزمان ایران باب مذاکره را نبسته و تاکید دارد در شرایطی که اروپایی‌ها اجرای کامل تعهدات خود را آغاز کنند آن هم به گونه‌ای که تهران از منافع اقتصادی برجام منتفع شود، تمام گام‌های ایران قابلیت بازگشت‌پذیری خواهند داشت.

 پاسخ ظریف به ادعاهای ضدایرانی پمپئو

روزنامه اعتماد در این باره می نویسد: محمد جواد ظریف در پیامی توییتری به لفاظی اخیر وزیر خارجه آمریکا درباره گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران پاسخ داد. به دنبال پیامی توییتری شامگاه جمعه مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا درباره آنچه او اخاذی هسته‌ای ایران خوانده بود، محمدجواد ظریف به ‌شدت این لفاظی مقام آمریکایی را رد کرده است. وزیر خارجه آمریکا روز جمعه با اشاره به گام سوم ایران در کاهش تعهدات برجامی خودش در توییتر نوشت: ایران اعلام کرده همه محدودیت‌ها در زمینه تحقیق و توسعه هسته‌ای را زیر پا خواهد گذاشت. این واقعیت که ایران ظرفیت غنی‌سازی را حفظ کرده، یکی از ضعف‌های اساسی برجام را آشکار می‌کند.  مایک پمپئو افزود: اطمینان داریم بریتانیا، فرانسه آلمان و در واقع همه ملت‌های متمدن دنیا اقدامات قاطعی را برای متوقف کردن اخاذی هسته‌ای ایران انجام خواهند داد.  محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران روز شنبه در پیامی توییتری نوشت: مایک پمپئو! اخاذی دقیقا چیست؟ آیا اخاذی نقض یک قطعنامه (شورای امنیت) سازمان ملل و مجازات کردن کسانی که آن را رعایت می‌کنند، نیست؟ پیشنهاد رشوه برای دزدی نفت و تحریم کردن آنهایی که رشوه را نمی‌پذیرند؟ شاید هم (اخاذی) درخواست تسلیم شدن ایران یا تاکید بر گرسنگی کشاندن مردمش باشد؟ یا اینکه (از نظر شما اخاذی) یک اقدام قانونی طبق مفاد برجام است؟  ظریف به همراه این توییت، چهار عکس از اظهارات مقام‌های آمریکایی شامل پمپئو و برایان هوک علیه ایران به همراه تصاویری از بند ۳۶ برجام منتشر کرده است. در یکی از این تصاویر که مربوط به نشریه نیوزویک است، اظهارات پمپئو خطاب به مردم ایران آمده است که در آن وزیر خارجه آمریکا هشدار داده بود که در صورت عدم موافقت ایران با درخواست‌های آمریکا، مردم این کشور چیزی برای خوردن» نخواهند داشت. ظریف در تصویری دیگر، خبر روزنامه فایننشال تایمز درباره پیشنهاد رشوه برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به ناخدای نفتکش آدریان دریا ۱ را منتشر کرد.

بیانیه معاونت علمی بسیج از گام سوم

به گزارش ایسنا، معاونت علمی، پژوهشی و فناوری بسیج برای حمایت از برداشته شدن گام سوم کاهش تعهدات برجامی از سوی دولت، بیانیه‌ای صادر کرد.

توقف اجرای برخی تعهدات جمهوری اسلامی ایران ذیل برجام، از سوی رئیس‌ محترم جمهور و شورای عالی امنیت ملی، اقدام متقابلی است که پس از دادن فرصت های مکرر به سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در چارچوب برجام انجام شده است. این اقدامات ضروری بود تا اروپائیان بدانند خویشتن داری جمهوری اسلامی ایران از بدعهدی های آنان به پایان رسیده و اروپا باید از حرف، شعار و صدور بیانیه های سیاسی بی ارزش دست بردارد و در راستای مفاد بیانیه برجام که عهدنامه‌ای بین المللی است؛ در عمل به تعهدات خود پایبند بوده و به وظایفش عمل کند.

اقدام متقابل ایران

محمدجواد جمالی نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر این‌که راه مذاکره بسته نیست، اظهار کرد: ما در شرایطی گام سوم را برداشتیم که اگر اروپایی‌ها اقدام عملی برای انجام تعهداتشان داشته باشند، ما هم آمادگی بازگشت به کاهش تعهدات را داریم. ما برای کاهش تعهدات برجامی عدله محکمی داریم به اندازه کافی صبر و خویشتنداری کردیم، اما تحرکی از سوی اروپا ندیدیم. اروپایی‌ها وضعیت ما را درک می‌کنند، اما آنقدر ضعیف هستند که توانایی ایفای نقش ندارند.

وی ادامه داد: اروپایی‌ها فکر می‌کردند که ما بلف سیاسی می‌زنیم اما با برداشتن سه گام عزم جدی ما را دیدند البته که ما همچنان می‌گوییم که راه برای مذاکره بسته نیست؛ یعنی به همان نسبت که اروپایی‌ها تعهدات‌شان را انجام دهند ما هم به تعهدات خود برمی‌گردیم.

نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که مذاکرات اخیر دستگاه دیپلماسی نیز در راستای شفافیت مواضع ما است، گفت: ما برای جلوگیری از هرگونه شائبه‌ای با کشورهای همسو مذاکره کرده‌ایم به خصوص بعد از بروز مسائل امنیتی توسط آمریکا و رژیم صهیونیستی در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز که انجام تحرکات دیپلماتیک را ضروری‌تر می‌کرد.

جمالی همچنین خاطر نشان کرد: کشورهایی همچون چین و روسیه به عنوان اعضای دائم شورای امنیت باید در جریان مواضع ما قرار گیرند تا اگر خدایی ناکرده اروپا و آمریکا بخواهند برای ما در شورای امنیت موانعی درست کنند هماهنگی‌های لازم به عمل آمده باشد.  ما در عین مقاومت مسیر مذاکره را در پیش گرفته‌ایم و گام سوم را برداشتیم، اما حاضریم به اندازه قدم‌هایی که اروپایی‌ها برای انجام تعهداتشان برمی‌دارند ما هم گام‌هایی برای بازگشت به زمان قبل از کاهش تعهدات‌مان برداریم.

رسانه های اصولگرا

گزاره های استفاده شده از طرف این جریان رسانه ای عبارتند از:

گام سوم ایران در فاصله گرفتن از تعهداتش در توافق هسته‌ای به طور ویژه مایه نومیدی است؛ هر سه گام تاکنون، گام‌هایی لاک‌پشتی، محتاطانه و در سایه ملاحظات دیپلماتیک اتخاذ شده است.

 بی عملی اروپا در قبال تعهدات

خبرگزاری تسنیم می آورد: در ماه‌های بعد از خروج آمریکا از برجام، عیان شد که دولت‌های اروپایی‌ها غیر از لفاظی‌های کلامی و راه‌اندازی قوانین و سازوکارهای جورواجوری که صرفاً کارکرد نمادین دارند، راهبرد واقعی ندارند.

روزنامه کیهان نوشت:‌ با توجه به بی‌عملی اروپا در اجرای تعهدات، گام سوم ضرب الاجل ایران از جمعه(۱۵ شهریور) آغاز شد. مقامات ارشد دولت اعلام کرده‌اند که دستورالعمل گام جدید مبنی بر رفع موانع تحقیق و توسعه در صنعت هسته‌ای است. فلسفه ضرب الاجل برجامی، به هم زدن ناموازنه موجود در اجرای توافق هسته‌ای و دادن شوک به طرف مقابل و وادارکردن او به اجرای تعهدات است. اما متاسفانه رفتار دولت در ماههای اخیر هیچ تناسبی با کارکرد اصلی ضرب الاجل ندارد. تجربه ۱۶ ماه اخیر- پس از خروج آمریکا از برجام- در کنار ۱۲۰ روز اخیر- اجرای ضرب‌الاجل برجامی ایران- بیش از پیش ثابت کرد که اروپا نه توان و نه اراده‌ای برای اجرای تعهدات خود ندارد. هدف اصلی اروپا، وقت کشی و خریدن زمان برای آمریکا به منظور اجرای برجام‌های بعدی است. اکنون هیچ تردیدی باقی نمانده که اروپایی‌ها نمی‌خواهند از حقوق حداقلی ایران در برجام صیانت کنند. دولت باید یک تغییر اساسی در رفتار خود در ضرب الاجل برجامی ایجاد کند. رفتار دولت باید مبتنی بر واردکردن شوک‌های پیاپی و سنگین به طرف آمریکایی- اروپایی باشد. اقداماتی از قبیل آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصد در فردو و استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته.

موضع گیری روسیه و انگلیس

روزنامه جوان با عنوان لغو همه محدودیت‌های تحقیق‌وتوسعه عنوان داشت: دولت روسیه در واکنش غیرمستقیم به واکنش اروپا و آمریکا خواستار این شده که طرف‌های غربی از بزرگ‌نمایی گام متناسب ایران خودداری کنند. میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین گفته که توازن بین تکالیف و حقوق تهران در توافق هسته‌ای باید احیا شود. میخائیل اولیانوف در پیامی توئیتری نوشت: نباید درباره تصمیم ایران برای استفاده از سانتریفیوژهای پیچیده‌تر بیش از حد غلو شود. میخائیل اولیانوف افزود: بله درست است که این اقدام (گام سوم) انحرافی دیگر از برجام است، اما فعالیت‌های جدید کاملاً تحت راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارند و اقداماتی برگشت‌پذیر هستند. هیچ تهدیدی درباره اشاعه (اتمی) وجود ندارد و تنها سیگنالی قوی درباره این است که باید توازن [بین حقوق و تکالیف] در درون برجام باید احیا شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، وزارت خارجه انگلیس به اعلام جزئیات گام سوم ایران برای کاهش تعهدات ذیل برجام واکنش نشان داده است.

وزارت خارجه انگلیس در بیانیه‌ای و در واکنش به اقدام ایران گفت: در حالی که ما و شرکای اروپایی و بین‌المللی برای کاهش تنش با ایران تلاش سختی می‌کنیم، گام سوم ایران در فاصله گرفتن از تعهداتش در توافق هسته‌ای به طور ویژه مایه نومیدی است. پیش از این آژانس انرژی اتمی نیز در واکنش به کاهش تعهدات برجامی ایران گفته بود: بازرسان آژانس در ایران حضور دارند و هر گونه فعالیت مرتبط را به مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش می‌کنند.

حرکت های کند در کاهش تعهدات برجامی

روزنامه کیهان در ویژه‌های خود از قول فواد ایزدی نوشت: من معتقدم که نه تنها گام سوم در کاهش تعهدات برجامی ایران، بلکه هر سه گام تاکنون، گام‌هایی لاک‌پشتی، محتاطانه و در سایه ملاحظات دیپلماتیک اتخاذ شده است. چون در قیاس با ۱۴ ماه تحریم و فشار بی‌سابقه ایالات متحده آمریکا و نیز بدعهدی‌های اروپا اساساً گام‌های صورت گرفته در کاهش تعهدات برجامی توسط دولت نمی‌تواند موازنه قوا را شکل دهد و ایران را از موضع قدرت وارد میدان کند.

 واکنش آژانس بین المللی انرژی اتمی

به گزارش مشرق نیوز، آژانس بین المللی انرژی اتمی در واکنش به تغییرات موجود پیرامون فعالیت های سانتریفیوژی ایران اعلام کرد: ما از اخبار رسانه‌ها در ارتباط با توسعه و تحقیقات سانتریفیوژهای ایران آگاه هستیم. بازرسان آژانس در ایران در محل هستند و هرگونه فعالیت های مربوط به آن را به مقر این سازمان در وین گزارش خواهند کرد.