خدیجه رحمانی روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: مردم در نذری ها سعی کنند مواد غذایی سالم به کار ببرند و عوامل خطر مثل شکر، چربی و نمک را در این غذاهای متبرک کاملا محدود کنند.
وی افزود: ترجیحا غذاها به هیچ عنوان شور نباشد و با توجه به مشکل پرفشاری خون در کشور که بسیار رایج است، کم نمک بودن غذا اولویت دارد.همچنین مردم سعی کنند از غذاهای نذری شیرین مثل حلوا و شله زرد خودداری کنند.
وی با اشاره به این موضوع که بیماری های قلبی و عروقی دومین عامل مرگ و میر در کشور هستند خواستار کنترل چربی غذاهای نذری شد و گفت: مردم سعی کنند غذاهای پرچرب و سرخ کردنی توزیع نکنند و از روش های آب پز و کباب پز برای طبخ غذا استفاده کنند.
این متخصص تغذیه و رژیم های درمانی ادامه داد: می توان از میوه برای نذری استفاده کرد که در این مورد خیار به خاطر ارزان و در دسترس بودن گزینه خوبی است.
وی گفت: مردم ترجیحا از استفاده از ظروف پلاستیکی و نایلونی خودداری کنند و ظروف گیاهی استفاده کنند یا افراد ظرف همراه خود داشته باشند موضوعی که می تواند به بهبود بهداشت محیط هم کمک کند.
چای نذری را در لیوان خودمان بنوشیم
عضو هیات علمی دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به جمع شدن هزاران لیوان پلاستیکی در میدان های شهر در ایام برگزاری مراسم عزاداری نیز اشاره کرد و اضافه کرد: اگر هر کدام از عزاداران یک لیوان اختصاصی همراه خود داشته باشد هم بهداشت فردی به بهترین شکل رعایت می شود و هم به ارتقای بهداشت محیط کمک می کند.
وی از توزیع کنندگان نذری خواست تا حد ممکن از ریختن غذا و چای داغ در ظروف پلاستیکی خودداری کنند.
عضو انجمن تغذیه ایران، رعایت نکات بهداشتی در شسستن مواد سالاد یا در نگهداری مواد پروتئینی را مهم ارزیابی کرد و افزود: مواد پروتئینی فسادپذیر هستند و شرایط زمانی و مکانی در نگهداری آنها رعایت شود.
وی گفت: کسانی که نذری می گیرند از اسراف و تبذیر خودداری کنند و در حد تبرک و نیاز روز خود غذا بگیرند و ترجیحا اجازه دهند غذای نذری در دسترس افراد فقیر قرار گیرد.
نذری جمع نکنیم
رحمانی اضافه کرد: مردم غذاهای پخته نذری را هم بیشتر از یکی دو روز در یخچال نگه ندارند و اگر می خواهند غذا را به مدت طولان تر نگه دارند در فریزر قرار دهند.
وی درباره مشکلات بهداشتی ناشی از ذبح دام در معابر و محیط های عمومی نیز گفت: مردم سعی کنند دامی که می خرند حتما از مراجع مورد تایید وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی باشد تا مشکلی از لحاظ انتقال بیماری های مشترک دام و انسان بوجود نیاید.
این متخصص تغذیه گفت: بهترین حالت این است که مردم هم دام مورد نظرشان را از مراجع مورد تایید سازمان دامپزشکی بخرند و هم کشتار در این مراکز انجام شود تا جلوی هر گونه آلودگی فردی و محیطی گرفته شود.
معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز هر ساله دستورالعمل مدیریت بهداشت محیط در برنامه سلامت محرم، اربعین و صفر را به معاونت بهداشت دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ می کند.
براساس دستورالعمل مدیریت بهداشت محیط در برنامه سلامت محرم، اربعین و صفر، هرگونه پخت و پز باید در مکان هایی با شرایط بهداشتی صورت پذیرد و همه افراد درگیر در توزیع آب، چای و غذا باید دارای کارت بهداشت معتبر بوده و رعایت بهداشت فردی در هنگام ارائه خدمت نیز ضروری است.
برطبق دستورالعمل‌های بهداشتی، مواد خام مصرفی باید سالم و بهداشتی باشد و از مواد غذایی و فرآورده‌های خام دامی با کشتار مجاز و بسته بندی مورد تایید وزارت و یا سازمان دامپزشکی استفاده شود و باید توجه شود که احشام مورد استفاده برای ذبح و قربانی از مراکز مجاز مورد تایید دامپزشکی تهیه شده و از نمک‌های بسته بندی یددار تصفیه شده و روغن‌های دارای مجوز ساخت از سازمان غذا و دارو با ترانس پایین استفاده شود.
بر اساس این دستورالعمل، باید دقت شود که از نگهداری مواد غذایی پخته شده در دمای محیط به مدت طولانی (حداکثر دو ساعت) خودداری شود و در صورت الزام به نگهداری بیشتر از دو ساعت، باید مواد غذایی پخته در زیر ۴درجه سانتی گراد یا در بالای ۶۳درجه سانتی گراد (روی شمعک گاز) نگهداری شود تا درجه حرارت ماده غذایی به زیر ۶۳ درجه نرسد.
پسماندها را جمع کنیم
مسئولان هیات‌ها باید توجه کنند از بسته بندی غذا بیش از دو ساعت قبل از مصرف خودداری شود و در عین حال از نگهداری مواد غذایی خام و پخته شده در مجاورت هم در داخل یخچال و سردخانه خودداری شود و در صورت توزیع سبزی و سالاد، رعایت مراحل چهارگانه سالم سازی الزامی است و توصیه می‌شود از سالاد و سبزی بسته بندی شده با پروانه ساخت از وزارت بهداشت استفاده شود.
شستشو و گندزدایی مستمر ظروف چندبار مصرف که برای توزیع آب، چای و مواد غذایی استفاده می شود، ضروری است و در صورت استفاده از ظروف یکبار مصرف برای توزیع چای و مواد غذایی گرم از ظروف یکبارمصرف مناسب ترجیحا ظروف یکبارمصرف گیاهی، سلولزی و آلومینیومی استفاده شود.
همچنین جمع‌آوری پسماندهای تولید شده به صورت بهداشتی و انتقال آنها به ویژه درکنار هرایستگاه صلواتی از نکاتی مهمی است که به بهداشت محیط کمک زیادی می‌کند.