نگرانی و غمزدگی در گفتهها و رسانههای صهیونیستی کاملا آشکار است. جنگطلبی که قرار بود آنها را در مقابل ایران یاری کند حالا خانهنشین شده است. آنچه که هراس صهیونیستها را دوچندان میکند این است که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از هر فرصتی برای بیان علاقه و اصرارش به منظور مذاکره با ایران استفاده میکند.
بولتون در تابستان ۲۰۱۷ در مقالهای نقشه راه خروج آمریکا از برجام را کشید و آن را در نشریه «نشنال اینترست» منتشر کرد. این مقاله تقریبا دربرگیرنده تمام چیزهایی بود که صهیونیستها میخواستند اما ترامپ بعد از تقریبا یک سال و نیم همکاری با بولتون دریافت که این نقشه راه دقیقا آن چیزی نیست که او میخواهد.
اخراج بولتون به معنای تحول بنیادین در سیاستهای ضدایرانی دولت آمریکا نیست و تحریمها و اتهامزنیهای بیاساس واشنگتن علیه ایران همچنان ادامه دارد اما برکناری یک جنگسالار از کاخ سفید قطعا بیانگر تزلزل در جبهه دشمنان ایران است.
در این میان بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی شاید بیش از هر فرد دیگری نگران آینده خود و رژیمش باشد. «نری زیلبر» پژوهشگر اندیشکده «موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» در نشریه «فارن پالیسی» مقالهای با عنوان «رفتن بولتون چه معنایی برای اسرائیل دارد» منتشر کرد و نوشت: برخی از اسرائیلیها نگران هستند که در منطقه در مقابل ایران تنها بمانند.
پایان همخوانی نتانیاهو و بولتون
به نوشته این پژوهشگر، تحلیلگران میگویند رفتن جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا از کاخ سفید این نگرانی را در بین برخی اسرائیلیها به وجود آورده است که شاید ترامپ از این پس سیاست مشتاقانهتری را برای تنشزادیی با ایران دنبال کرده و اسرائیل در تلاش برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه تنها بماند.
بولتون یکی از عاملان سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ در قبال ایران بود که با سیاست نتانیاهو در برابر ایران کاملا همخوانی داشت. اما ترامپ طی هفتههای اخیرا تغییراتی را به نمایش گذاشته است از جمله آنکه برای دیدار با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران ابراز علاقمندی دوباره کرده است.
به عقیده نویسنده فارن پالیسی، هر گونه نرمشی در رویکرد آمریکا بیانگر تغییر عظیم در دولتی است که توافق هستهای دولت باراک اوباما با ایران را لغو کرد و تحریمها را افزایش داد.
اشکنازی: نگرانم
«گابی اشکنازی» رئیس سابق ستاد مشترک ارتش اسرائیل که اکنون عضوی از حزب «آبی و سفید» است در گفتوگو با رادیو ارتش این رژیم گفت: آنچه باید ما را نگران کند این است که آخرین مانع در برابر آشتی تاریخی میان آمریکا و ایران برداشته شده است. من نگران آنم که بعد از توافق ایران و آمریکاییها، اسرائیل در مقابل ایران تنها بماند؛ یعنی همان چیزی که همه نخست وزیران پیش از نتانیاهو بسیار احتیاط میکردند که از آن جلوگیری کنند.
بلومبرگ روز چهارشنبه گزارش داده بود که ترامپ بولتون را به دلیل مخالفتش با کاهش تحریم ایران اخراج کرد و در این میان نیمنگاهی به دیدار با روحانی در آینده داشت. ترامپ روز چهارشنبه در کاخ سفید گفت که به دنبال تغییر رژیم در ایران نیست. براندازی هدفی است که بولتون دوران کاریاش را صرف آن کرد.
اما نتانیاهو تاثیرات رفتن بولتون را کماهمیت جلوه داد. وی در مصاحبهای با کانال ۲۰ تلویزیون اسرائیل گفت: مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا کسی است که رسما سیاست آمریکا را شکل داده است؛ و البته پرزیدنت ترامپ هم. اما من کاری به تغییر اشخاص در این دولت ندارم.
اسرائیلیها میگویند که نتانیاهو دلش برای بولتون تنگ میشود. «عاموس یادلین» رئیس موسسه مطالعات امنیت ملی در تلآوی و افسر سابق اطلاعاتی اسرائیل به فارن پالیسی گفت: تردیدی نیست که غمی در اورشلیم (قدس) وجود دارد. بولتون مواضع نخست وزیر در این زمینه را چندین برابر شدیدتر میکرد. اما حتی زمانی که بولتون در دولت آمریکا بود سیاست واشنگتن در قبال ایران در آن مسیری نبود که نتانیاهو میخواست.
نقش ایران
به نوشته این نشریه، در حالی که ترامپ میگوید که مشاور امنیت ملی را اخراج کرده و بولتون میگوید که استعفا داده است، به نظر میرسد که سیاست واشنگتن در قبال ایران نقش مهم در اختلافات آنها داشته است.
در حالی که بولتون در دو توئیت قبل از اخراجش اتهامات علیه ایران را تکرار کرد ترامپ در بیان علت اخراج مشاور امنیت ملی خود نوشت: قویا با بسیاری از پیشنهادهای او مخالف بودیم.
«یاکوو آمیدرور» مشاور امنیت ملی سابق نتانیاهو در گفتوگو با فارن پالیسی اظهار داشت، فارغ از اینکه چه کسی جانشین بولتون شود، غیرمحتمل است که دولت آمریکا دامنه اقدام نظامی اسرائیل در خاورمیانه را محدود کند. وی افزود: در نهایت، اسرائیل بر خلاف رئیس جمهوری منتخب شهروندان آمریکایی و تیم منصوبش عمل میکند.
همچنان این سوال وجود دارد که اگر ترامپ به تنشزادیی با ایران ادامه دهد اسرائیل چه واکنشی نشان خواهد داد. عاموس یادلین معتقد است که اسرائیل باید برای دو سناریوی احتمالی آماده باشد: از سرگیری مذاکرات مشابه گفتوگوهای منجر به توافق هستهای ۲۰۱۵ میان ایران و آمریکا یا سناریویی که ایران عملا برنامه هستهای خود را به پیش میبرد.
درسی برای نتانیاهو
ترامپ مخالفتش را با اقدام نظامی صراحتا بیان کرده است. حتی اسرائیل تردیدی ندارد که این دولت بیش از گذشته مطابق خواستههای متغییر رئیس جمهوری عمل میکند. نتانیاهو در بخشی از تلاشهای برای انتخاب مجدد در انتخابات کنست، بنرها و بیلبوردهای بزرگی را نصب کرده است که تصاویر خودش را در حین مصافحه با ترامپ نشان میدهد. او خواسته کارهایی را که رئیس جمهوری آمریکا برای اسرائیل کرده است به اسرائیلیها یادآوری کند.
فارن پالیسی در پایان مقاله خود هشدار مهمی به نخست وزیر رژیم صهیونیستی داده و نگرانی او را تشدید کرد: رفتن بولتون میتواند نشانه یک واقعیت بزرگتر باشد و آن اینکه ترامپ همانطور که چیزی میبخشد ممکن است به همان شیوه نیز آن پس بگیرد.