گروه اطلاع رسانی ایرنا در راستای ایفای رسالت آگاهی بخشی به انعکاس برجستهترین گزارش های روزنامههای مختلف با عناوینی چون؛ فروغ دیپلماسی غروب تندروی، تابلوی «ایست» مقابل فراریان از تهران، زیرساختها برای زنان آماده شود؛ مراجع هم مخالفت نمی کنند، ادامه یک راه ناتمام، عقبگرد ترامپ از تحریم ایران؟، توزیع متادون در داروخانهها، رفع تکلیف یا سود اقتصادی؟ و نفت ایران از راه عادی به بازار برمیگردد، پرداخته است در ادامه به بازتاب گزیدهای از این مطالب میپردازیم.
فروغ دیپلماسی غروب تندروی
روزنامه ایران با انتخاب گزارشی با عنوان فروغ دیپلماسی غروب تندروی، می نویسد: «آتش به خانه افتاده است» شاید بهترین وصف این روزها برای امریکایی باشد که بعد از فراز و نشیب سالهای اخیر در مناسباتش با ایران در بازتکرار سیاست منزوی کردن آن و همراه کردن متحدان بزرگ اروپاییاش ناکام مانده است. این توصیف حائز یک واقعیت است و آن اینکه آخرین سنگرگاه سلطه امریکا در جهان دچار تزلزل شده است. واقعیتی که در یک سال اخیر و پس از خروج امریکا از توافق هستهای با بیاعتنایی کشورهای اروپایی با این اقدام و پایان عصر تسری فشارهای امریکا به روابط کشورهای دیگر با ایران آغاز شد و اینک در ناکامی تیم مخالفان تهران بروز یافته است. چه بازتاب همین سرنوشت قابل انتظار بود که باعث شد حلقه تندروها در واشنگتن بتدریج کم شمارتر شده و این بار دونالد ترامپ در گوشه انزوا با کنار زدن جان بولتون، مشاور امنیت ملی خود به برگزیدن تصمیمی ناگزیر شود که در نتیجه مواجهه با تدبیر تهران به آن ناچار شده است. آنچه پیداست، تحولات جاری در نقطه پایانی خود مطابق میل گروهی متشکل از بولتون، بنسلمان، بنزاید، بنیامین نتانیاهو (معروف به بیبی)، پیش نرفت؛ جریانی که در یک سال گذشته در پی یک اتفاق خارقالعاده از نوع شکست صبر استراتژیک ایران و آغاز یک درگیری نظامی علیه آن بود و برای وقوع آن لحظه شماری میکرد. اما چرخه تصمیمگیری دولت حسن روحانی در مواجهه با این تلاشها در نقطهای ایستاد که ناظران سیاسی از آن به عنوان «پایداری دیپلماتیک» یاد میکنند.
به این ترتیب در حالی که بسیاری در ماههای گذشته در اخبار خود احتمال وقوع یک جنگ علیه ایران را پررنگ جلوه میدادند و جریانهای اقلیتی در واشنگتن، تلآویو و ریاض برای بر باد رفتن حاصل سالها مذاکره و ابتر شدن برجام ناخن به هم میساییدند اما کنار رفتن بولتون به عنوان یکی از اصلیترین حلقههای فشار علیه ایران نشان داد که میتوان و باید به روند گشایش پسابرجام به عنوان قفل بازشدهای که بستن دوباره اش سهل و ممتنع نیست همچنان امیدوار بود. امیدی که رنگ واقعیت بخشیدن به آن بدون بازی هوشمندانه دیپلماتیک تهران و عینیت بخشیدن به سیاست خارجی مبتنی بر تعامل ممکن نبود. در واقع آنچه طی روزهای اخیر و در واشنگتن از سوی ترامپ در حال رخ دادن است، صرفاً رفتاری خلقالساعه و بدون عقبه نیست بلکه حاصل رویکردی است که دولت روحانی در مواجهه با کارشکنیهای یک سال اخیر دولت امریکا آن را به پیش برده و با بهرهگیری از توانایی وزیر خارجهاش بیشترین بار را در عملیات نجات برجام به دوش گرفته است. واقعیتی که مرور برخی ابعاد آن نشان میدهد روند تصمیمگیری دولت روحانی چگونه اجرای سناریوی از پیش نوشته شده تندروها علیه ایران را ناکام گذاشت.
تابلوی «ایست» مقابل فراریان از تهران
روزنامه آفتاب یزد با در ج گزارشی با عنوان تابلوی «ایست» مقابل فراریان از تهران، می نویسد: پس از اینکه شهردار پایتخت اخیرا از موافقت شهرداری با ساخت مسکن استیجاری خبر داد، حالا اعلام شده است شهرداری برای ساخت خانههای با متراژ کوچک در پایتخت برنامه دارد. همچنین بعد از اعلام وزیر راه و شهرسازی در خصوص همکاری شهرداری پایتخت برای ساماندهی موضوع مسکن، شهردار پایتخت برای ساخت خانههایی با متراژ کم برای متقاضیان مسکن و به خصوص زوجهای جوان اعلام آمادگی کرد. مسکن کوچک متراژ که واحدهای ۶۰ تا ۷۰متری را شامل میشود در حال حاضر بیشترین متقاضی مصرفی را در بازار مسکن دارد. بر اساس گزارش رسمی بانک مرکزی از بازار مسکن شهر تهران در تیرماه بیشترین معاملات مسکن مربوط به واحدهای ۵۰ تا ۶۰ متر، ۶۰تا ۷۰ متر و ۷۰ تا ۸۰ متر است. بر همین اساس سیاستگذاران در طرحهای جدید ساخت مسکن، یکی از شروط ساخت را آماده کردن واحدهای کوچک قرار دادهاند. سیاستگذاران با توجه به تجربه خالیماندن ۲.۵ میلیون مسکن به این نتیجه رسیدند که واحدهای کوچک مورد تقاضای دهکهای متوسط است و با توجه به افزایش قیمت مسکن توان مالی اقشار متوسط با مسکن کوچک متراژ متناسب است از طرف دیگر، مهیا کردن مسکن برای دهکهای پایین و اقشار کم درآمد در قالب مسکن استیجاری هم شامل واحدهای کوچک میشود.
حتی همین الان خانه های تا متراژ ۵۰ متر برای خیلی از بیبضاعتها حکم طلا را دارد. اگر سری به املاکیهای چند محله پرطرفدار تهران بزنید خیلی زود متوجه میشوید متراژ ۴۰ متری برای فروش یا ندارند یا گرانتر از قیمت منطقه به مشتری پیشنهاد میدهند. حال با این شرایط که بیشتر مردم با درآمدهای کم به دنبال راهی برای فرار از اجاره نشینی هستند طرح ساخت خانههای کوچک کم متراژ تر از تعریف مقرر از سوی بخش دولتی شهری کلید خورده است. این گزارش را اخیرا رسانهها مطرح کردند و به نظر میرسد با توجه به علاقه خیلی از غیرتهرانی ها به زندگی در پایتخت عدهای از بساز بفروشها در نظر دارند با قانونی کردن این ایده به رونق تولید این خانهها با متراژ بین ۳۰ تا ۳۵ متر اقدام کنند. این ایده را شهرداری کلانشهر استارت زده و موضوع را به وزارت راه پیشنهاد داده است. در همین راستا البته وزارت کشور هم پای کار آماده و یک دستورالعمل مهیا کرده تا چند و چون اجرای خانههای کوچک در پایتخت جنبه اجرایی به خود بگیرد.
زیرساختها برای زنان آماده شود؛ مراجع هم مخالفت نمی کنند
روزنامه آرمان ملی با انتشار با عنوان مطلبی زیرساختها برای زنان آماده شود؛ مراجع هم مخالفت نمی کنند، به گفت وگو با فرزانه ترکان عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی پرداخت و نوشت: بیش از ۴۰ سال از وقوع انقلاب شکوهمند اسلامی گذشته و طی این مدت فرصتهای مناسب بسیاری برای تبیین حقوق شهروندان و به خصوص زنان در جامعه وجود داشته، اما متاسفانه توجه چندانی به این موضوع در جامعه نشده است. همواره نسبت به حقوق زنان یک اهمالی در میان برخی مسئولان جامعه وجود داشته که مساله ورود زنان به ورزشگاه هم شامل این اهمال شده و تاکنون تدبیری در آن خصوص اتخاذ نشده. میگویند حضور و اختلاط زنان و مردان میتواند مخل ارزشها باشد، اما ما هم مسلمانیم و میتوانستیم ظرف ۴۰ سال زیرساخت ها را بهطوری آماده کنیم که این اختلاط ایجاد نشود. اینکه از ابتدا با تهدید و ترس بخواهیم جوانان را از یک حقی محروم کنیم، یعنی این خواستهها اجابت نشده و یک جا بالاخره سر باز میکند و مشکلات زیادی پدید میآورد. اتفاقی که در جامعه ما در حال رخ دادن است، نادیده گرفتن خواستههای قانونی بخشی از جمعیت کشور میباشد و دولت باید هرچه سریعتر برای رفع این تبعیض گامهایی جدی بردارد که شاهد تضییع حقوق جوانان و به خصوص زنان در جامعه نباشیم.
این امکان وجود داشت که طی این مدت تدابیر لازم سنجیده و زیرساختهای مورد نیاز فراهم شود تا بدون اختلاط و زیر پا گذاشتن قوانین دین مبین اسلام، هم مردان و هم زنان بتوانند در ورزشگاهها حضور یابند و به تماشای مسابقات ورزشی بپردازند. در جامعه زنان و مردان اختلاط دارند؛ از سینما و تئاتر و کنسرت گرفته تا بسیاری دیگر از موارد. چرا حساسیتها را درباره ورزشگاه بالا ببریم؟ معتقدم که اگر شرایطی توسط مسئولان اجرایی در نظر گرفته شود تا از ایجاد اختلاط جلوگیری گردد، مورد تایید قرار خواهد گرفت. ابتداییترین قدم در این راه به رسمیت شناختن و صحه گذاشتن بر حق زنان برای حضور در ورزشگاه است. در کشور علاقهمندان زیادی وجود دارند که خواهان حضور در ورزشگاهها و لذت بردن از هیجان ناشی از مسابقات ورزشی هستند. این موضوع باید بهعنوان یک حق شناخته شود. اینکه انتظار داشته باشیم زنان فقط خواهان تماشای بازیها و مسابقات زنانه باشند اشتباه است و تا زمانی که این فرهنگ غلط تغییر نکند، نمیتوان انتظار پیشرفت چشمگیری داشت. امروز باید این درک وجود داشته باشد که حقوق زنان در زمینه حضور در ورزشگاهها برابر با مردان است.
ادامه یک راه ناتمام
روزنامه ابتکار در گزارشی با عنوان ادامه یک راه ناتمام آورده است: شش ماه از سال جاری باقی مانده و خودروسازان از یک سو و مشتریان از سوی دیگر در یک بلاتکلیفی قرار گرفتهاند. این بلاتکلیفی زمانی نقش مهمتری پیدا میکند که وعده ورود ۳ خودرو جدید تا پایان سال داده میشود. اخیرا وزیر صنعت در تکلیفی به یکی از شرکتهای خودروساز اعلام کرده است که تا پایان سال جاری ۳ محصول جدید وارد بازار کند اما با این حجم تعهدات معوق و خودروهای ناقص این هدف قابل اجرا است؟ «ایران خودرو مکلف به تولید و عرضه سه محصول جدید تا پایان سال جاری است» این صحبت رضا رحمانی وزیر صنعت در بازدید خود از شرکت ایران خودرو در اوایل شهریورماه است. دستور وزیر صنعت مبنی بر تکلیف این شرکت به تولید و عرضه ۳ محصول جدید آن هم تا پایان سال جاری با ابهامات بیشماری همراه است. اگر بخواهیم یک بررسی دقیق از وضعیت فعلی این شرکت خودروسازی داشته باشیم باید بگوییم که در حال حاضر این شرکت حدود ۷۰ هزار خودروی ناقص کف کارخانه دارد و طبق وعدهها باید ابتدا این مقدار از خودروهای ناقص را تکمیل و به مشتریان تحویل دهد. از سوی دیگر میزان بدهی این شرکت خودروساز به قطعهسازان نیز مسئله مهمی است که باید به آن پرداخته شود. بنابراین در چنین شرایطی ورود ۳ خودرو جدید در مدت زمان اعلام شده دشوار به نظر میآید.
این درحالی است که برخی از صاحبنظران بر این باورند که خودروسازان باید در ابتدا مشکلات و بدهیهای خود را حل کنند و پس از آن به سمت تولید جدید رو بیاورند. اما در مقابل برخی از فعالان صنعت خودرو معتقدند چنین طرحهایی با وجود مشکلاتی که در این صنعت وجود دارد قابل اجرا خواهد بود و خودروسازان میتوانند با این روش کمی از رضایت مشتریان خود را جلب کنند. در این میان باید منتظر ماند و دید که این وعدهها به مرحله اجرا خواهند رسید و یا اینکه چنین اقداماتی در این مدت زمان کوتاه عملی است یا خیر؟ امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو با اشاره به خبر مبنی بر ورود ۳ خودرو جدید به بازار تا پایان سال به «ابتکار» گفت: اخیرا خبری درخصوص ورود ۳ خودرو جدید اعلام شده است. اما مسئله ای وجود دارد این است که ایران خودرو از قبل برنامهای مشخص برای ورود خودرو دنا پلاس اتوماتیک، پژو ۳۰۱ و پژو ۲۰۷ با سقف شیشهای داشته است. در این میان چند نکته وجود دارد که باید آنها را بررسی کرد. ابتدا باید اشاره کرد تعدادی از خودروسازان با سیاستهایی که اجرا میشود یا تعطیل شدهاند و یا به سمت تعطیلی پیش میروند. این در حالی است که دو خودروساز ما که صنعتی هستند از سالهای گذشته به دستور دولت و قوانینی که وجود داشت به سمت داخلیسازی برخی از قطعات خود رفتند. نتیجه این شد که در شرایط تحریم ما دارای تواناییهای داخلی شویم، البته باید اشاره کرد این توانایی تمام قطعات را پوشش نمیدهد. به خصوص اگر در فضای رقابتی قرار گیریم و بخواهیم که با دنیا ارتباط داشته باشیم.
عقبگرد ترامپ از تحریم ایران
روزنامه دنیای اقتصاد با درج مطلبی با عنوان عقبگرد ترامپ از تحریم ایران؟، می نویسد: پسلرزههای برکناری جان بولتون از سمت «مشاور امنیت ملی کاخ سفید» همچنان ادامه دارد و تحلیلها و گزارشهای مختلفی درباره ریشه این برکناری جنجالی منتشر میشود. رسانههای آمریکایی در گزارشهایی، تمایل ترامپ برای عقبگرد از تحریمهای ایران با هدف آغاز مذاکرات با تهران را دلیل اصلی اخراج جان بولتون از کاخ سفید توصیف کردهاند. ایران از دو ماه پیش مرحله به مرحله از تعهدات خود در قالب این توافق عقب نشینی کرده و گفته است تا زمانی که اروپا به تعهدات خود در جهت تامین منافع اقتصادی ایران به ویژه امکان فروش نفت عمل نکند، براساس یک برنامه زمان بندی شده گام به گام تعهدات خود در قبال برجام را کاهش خواهد داد.
پیش از سخنان عصر چهارشنبه رئیسجمهوری ایران، مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد هم گفته بود: «ما بارها اعلام کردهایم و رئیسجمهور ایران هم به صراحت نظر داده تا زمانی که این تحریمهای ظالمانه و تروریسم اقتصادی دولت آمریکا علیه مردم ایران ادامه دارد، جای صحبت و مذاکره نیست.» این سخنان مقامهای ایران را میتوان واکنشی به سخنان دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا دانست که روز چهارشنبه در برابر پرسش خبرنگاران احتمال کاهش تحریمهای ایران پیش از ملاقات احتمالی با حسن روحانی را رد نکرد. صبح چهارشنبه، ترامپ که با سیلی از سوال ها درباره علل برکناری جان بولتون، مشاور امنیت ملی خود روبهرو شده بود به خبرنگاران گفت که باور دارد «تهران بهدنبال توافقی با واشنگتن است.» در پی استعفای جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا که به داشتن مواضع ضدایرانی شهره بود، این گمانه مطرح شد که واشنگتن در سیاست خارجی خود در قبال برخی کشورها از جمله ایران، تغییراتی ایجاد کند. بولتون از جمله سیاستمدارانی بود که پیش از ورود به کاخ سفید از تغییر رژیم در ایران حمایت میکرد. اما روز چهارشنبه، ترامپ درباره این موضوع گفت: «ما بهدنبال تغییر رژیم نیستیم.» او همچنین تاکید کرد که معتقد است طرف ایرانی به دنبال رسیدن به یک توافق است. رئیس جمهوری آمریکا همچنین در گفت وگو با خبرنگاران در کاخ سفید درباره ایران با تمجید از مردم این کشور مدعی شد این «رژیم ایران» است که باید درباره توافق تصمیم بگیرد.
توزیع متادون در داروخانهها، رفع تکلیف یا سود اقتصادی؟
روزنامه شرق در گزارشی با عنوان توزیع متادون در داروخانهها، رفع تکلیف یا سود اقتصادی؟، نوشت: ماجرای متادون در داروخانه یا توزیع در مراکز درمان اعتیاد، ماجرای امروز و دیروز نیست. درمانگران اعتیاد معتقدند این کار نیز درست به همان اندازه اشتباه است که زمانی داروخانهها مسئول پخش سرنگ بین معتادان بودند. آنها با تلاش هرچه تمامتر شاید به دلیل سودای اقتصادی، اعلام کردند که باید توزیع سرنگ میان معتادان با داروخانهها باشد؛ اما جو بدی که بعد از آن در داروخانهها به وجود آمد، آنها را مجاب کرد که توزیع سرنگ را به مراکز بسپارند. هنوز سازوکار توزیع متادون از سوی داروخانهها برای متخصصان ترک اعتیاد مشخص نیست. به صورت کلی این توزیع شامل دو شیوه متفاوت میشود که متادون را به جای اینکه دانشگاه علوم پزشکی در اختیار مراکز MMT (مراکز درمان نگهدارنده) قرار بدهد، این دارو به وسیله داروخانههایی مشخص در اختیار این مراکز قرار بگیرد. شیوه دوم هم میگوید داروخانهها مستقیما متادون را در اختیار معتادان قرار بدهند. مشکل درمانگران حوزه اعتیاد دقیقا با همین روش دوم است. آنها به دلایل متعددی با این شیوه احتمالی مخالفت میکنند.
عباس دیلمیزاده، درمانگر اعتیاد و مدیر مؤسسه تولد دوباره، در گفت وگو با «شرق»، درباره دلایل مخالفت درمانگران اعتیاد با این طرح میگوید: گفتوگوها و ادبیات شفاهی میگوید یکی از مسائلی که مطرح بوده، این است که نشتی متادون یکی از دلایل اصلی این واگذاری بوده، با این تصور که این نشتی ممکن است از سوی مراکز درمانی صورت بگیرد. پردازش این مسئله از سوی وزارت بهداشت در جلسهای انجام شد و با حضور رئیسجمهور این تصمیم مصوب شد؛ اما کارشناسان و متخصصان حوزه اعتیاد معتقدند این اقدام غیرعلمی و غیرکارشناسی است؛ چون یکی از دلایل مراجعه بیمار به کلینیکها و مراکز درمان اعتیاد به جای عطاریها، وجود مداخلات و برنامههای درمانی دیگری است که از سوی پزشک و گروهی که در کلینیک مستقر هستند، به وجود میآید و اگر این رابطه قطع شود، به نظر میرسد بیماران به جای گرفتن نسخه از پزشکان، احتمالا سراغ بازار آزاد میروند و در بازار آزاد داروی خود را تهیه میکنند.
نفت ایران از راه عادی به بازار برمیگردد
روزنامه اعتماد با انتشار گزارشی با عنوان نفت ایران از راه عادی به بازار برمیگردد، نوشت: نگرانی از آینده جنگ تجاری امریکا و چین احتمال کاهش رشد اقتصادی جهان را افزایش داد. بالطبع این امر تقاضا برای نفت نیز کاهش یافت تا قیمتها در آستانه ۶۰ دلاری شدن قرار بگیرد. بر اساس گزارش رویترز، روز گذشته نفت با قیمت ۵۹.۹۱ دلار معامله شد. اما تنها عامل نگرانی اوپک و غیر اوپک، قیمتها نیست، بلکه از دست رفتن سهم بازار و واگذاری آن به نفت شل امریکاست. میزان تولید نفت امریکا در ماههای اخیر افزایش یافته بود به گونهای که اثر توافق اوپک پلاس را تا حدی خنثی کرده و قیمتها آن طور که انتظار میرفت، افزایش نیافت. با وجود مهم بودن قید «قیمتها» برای تولیدکنندگان، پیشبینیها بر کاهش بیشتر تولید نفت توسط اوپک و غیر اوپک است.
همزمان با نشست اوپک در ابوظبی، آمارهای ماهانه تولید و صادرات کشورهای عضو اوپک نیز منتشر شد. بر اساس این آمار تولید روزانه نفت ایران در ماه آگوست با حدود ۲۴ هزار بشکه کاهش به دو میلیون و ۱۹۴ هزار بشکه نفت رسید. موضوع دیگری که در این جلسه مطرح شد، سقف تولید نفت ایران پس از لغو احتمالی تحریمهاست. هر چند که گزارش جامعی در خصوص جزییات بحث وزرای نفت اوپک منتشر نشده اما تقریبا تمام اعضای اوپک معتقدند حذف نفت ایران از بازار غیرممکن است. در این راستا ثامر الغضبان، وزیر نفت عراق گفت: اوپک پلاس باید قبول کند و با این حقیقت کنار بیاید که ایران و ونزوئلا که صادرات نفتشان به علت تحریمها کاهش یافته، به بازارهای نفتی از راه عادی بازخواهند گشت.