وجود آثار تاریخی متعدد و جاذبه‌های طبیعی همچون کویر، خراسان جنوبی را در ردیف استان‌های شاخص در این حوزه جای داده و باغ و عمارت اکبریه بیرجند نیز در فهرست میراث جهانی قرار گرفته است.
۱۱۹ باغ تاریخی شناسایی شده در خراسان جنوبی که ۶۵ باغ آن در فهرست آثار ملی و یک باغ در فهرست میراث جهانی ثبت شده، نمادی از ذوق و هنر معماری ایرانی و اسلامی را به تصویر می‌کشد و با قرار گرفتن در حاشیه کویر زینت‌بخش شهر و روستاهای منطقه نیز شده است.
توسعه صنعت گردشگری خراسان جنوبی با معرفی چنین باغ‌هایی موجب رشد اقتصادی و ایجاد شغل در استانی می‌شود که سومین استان پهناور ایران به شمار می‌رود و خلق ثروت از منابع خدادادی و طبیعی راهگشای بسیاری از محرومیت‌ها و مشکلات است.
ارگ کلاه‌فرنگی که در مرکز شهر بیرجند واقع شده، ظرفیت بزرگی برای توسعه گردشگری محسوب می‌شود که به دلیل کاربری اداری در دسترس نبوده و به درستی از آن بهره‌برداری نشده است.
بدیهی است لازمه توسعه گردشگری و استفاده از ظرفیت باغ‌های تاریخی، خروج این اثرها از کاربری اداری و تبدیل آنها به کاربری گردشگری است.
با توجه به شرایط خراسان جنوبی به لحاظ خشکسالی متوالی، محرومیت و فقر، باید از ظرفیت اماکن و باغ‌های تاریخی برای درآمدزایی و اشتغالزایی استفاده شود.
بهترین گزینه در احیای باغ‌های تاریخی، احیای کاربری اولیه آن است، یعنی باغ ایرانی، باغ ایرانی بماند.
باغ‌های تاریخی استان به عنوان نمونه منحصر به فرد از معماری در مناطق کویری خراسان به یادگار مانده‌اند.
این باغ‌ها نشانه‌ای از نبوغ مهندسی و هنر معماران ایرانی است که با شناخت و تمرکز بر داشته‌های زمین، با استفاده از تکنیک حفر قنات، دسترسی به آب های زیرزمینی را آسان کرده و با هنر و ذوق سرشار خود، معماری، آب و گیاه را در کنار هم جمع کرده و هنری والا به نام باغ ایرانی خلق کرده است.
با توجه به وجود تعداد زیادی باغ تاریخی در استان، خراسان جنوبی می‌تواند مقصد گردشگران برای بازدید از باغ‌های ایرانی باشد.
هرچند ۲ سال قبل کمیته‌ای مامور رفع سریع مشکل باغ‌های تاریخی استان به دستور استاندار وقت ایجاد شد اما همچنان این باغ‌ها از دسترس عموم خارج است که برای توسعه صنعت گردشگری استان باید اقدام عاجل برای بازتعریف کاربری این باغ‌ها به کاربردی گردشگری صورت پذیرد.
تاکنون بیش از ۸۱۶ اثر میراث فرهنگی، تاریخی، طبیعی و گردشگری استان خراسان جنوبی در فهرست آثار ملی و سه اثر در فهرست آثار جهانی ثبت شده است.
سه اثر شامل مجموعه باغ و عمارت اکبریه، قنات بلده فردوس و بیابان لوت (مشترک بین خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان) در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید که بیابان لوت و مجموعه قنات بلده فردوس استان سال ۹۵ در فهرست آثار جهانی ثبت شد.
خبرنگار ایرنا
۷۵۵۹* ۶۰۵۴