دنیای امروز بر محور داده و منابع می‌چرخد. دولت‌ها نیز گاهی اقتدارشان را از همین داده‌ها به دست می‌آورند. بسیاری از کارشناسان حوزه فن‌آوری اعتقاد دارند در آینده و حتی همین الان داده‌ها هستند که به کشورها حکومت می‌کنند. همین اظهارنظرها، لزوم دراختیار داشتن داده ها را هر روز بیشتر از گذشته به رخ می‌کشد.
آذری جهرمی وزیر ارتباطات اردیبهشت ماه امسال در سالروز گرامیداشت روز جهانی ارتباطات از پروژه سروا رونمایی کرد. پروژه‌ای که قرار است «داده‌های دولتی» را در اختیار کسب و کارها قرار بدهد.
وزیر ارتباطات آن روز با اشاره به این که داده‌ها، سرمایه دوران جدید اقتصادی هستند، گفت: داده‌هایی رفاه شهروندان را بیشتر و به تناسب آن از رونق تولید کسب و کارها حمایت می‌کنند. سروا درگاهی است که کسب و کارها از طریق آن می‌توانند با اتصال به آن از داده‌های دولتی استفاده کنند. داده‌هایی که امکان عرضه خدمات جدید را فراهم می‌کند.
البته این داده‌ها با شروط خاص امکان پذیر است؛ دسترسی به داده‌های ملی بر پایه استانداردهایی است که از حریم خصوصی شهروندان نگهبانی می‌کند.
«سروا» که در فاز نخست به صورت پایلوت با اعتبار ۲۶ میلیارد ریال راه اندازی شد، سکویی است میان شبکه‌های دولتی و شبکه اینترنت کشور. درگاهی که شبکه ملی اطلاعات را هم از نظر زیرساختی رشد می‌دهد هم امکان توسعه خدمات را برای کسب و کارهای ایرانی فراهم می‌آورد.
از طریق داده‌هایی که از طریق اتصال به این سامانه در اختیار کسب و کارها قرار می‌گیرند، شهروندان این امکان را پیدا می‌کنند که خدمات دولتی را روی اپلیکیشن های امن دریافت کنند. از طریق این درگاه عرضه خدمات دولت الکترونیکی بر روی اپ‌های غیر دولتی نیز امکان پذیر می‌شود.
پیرو این اتفاق، امیر ناظمی نیز در نشستی که با اداره پست داشت بار دیگر به مزایای گشوده شدن درهای عمارت داده‌ها گفت: API (رابط برنامه نویسی نرم افزار) سامانه سروا در اختیار اپلیکیشن‌ها قرار خواهد گرفت تا آن‌ها نیز بتوانند این خدمات را در بستر خودشان ارائه دهند.
ظهر امروز، سازمان فن‌آوری اطلاعات ایران از اتصال ۸۶ کسب و کار به «سروا» خبر داد و اعلام کرد سروا به عنوان پلتفرم اتصال کسب‌وکارها به مرکز تبادل ملی داده‌ها (NIX) نام‌گذاری شده است.
بر اساس این خبر، پروژه سروا بازگشایی قفل‌های دولتی بر داده‌های ملی و توسعه زیرساخت‌های مخابراتی با استفاده از تجهیزات کاملا بومی در ۴ نقطه کشور، چهار دستاورد مهمی است که از چند ماه قبل کار خود را آغاز کرد. طی سه ماه نخست امسال، برخی از کسب‌وکارهایی که متقاضی استفاده از داده‌های عرضه شده هستند، به این سامانه متصل شده‌اند.
«سروا» سامانه تکاملی است و به مرور زمان و با مشارکت سازمان‌های دولتی تکامل خواهد یافت. طی این مدت با تقاضای ۸۶ کسب‌وکار برای اتصال و دریافت سرویس موافقت شده و در حال حاضر ۳۴ کسب‌وکار در حال دریافت خدمات دولتی هستند.
شهرداری تهران، شرکت ارتباطات سیار ایران، سازمان نیازمندی‌های همشهری، بانک کارآفرین، بانک‌های شهر، کارآفرین، حکمت ایرانیان، صادرات، دی، سینا، سامان، تجارت، آینده و... شرکت‌هایی هستند که تا ۱۴ شهریورماه دسترسی آن ها به سرویس شاهکار از طریق سازمان فناوری اطلاعات برقرار شده است.
مجموعه‌های دیگر مانند کلان داده‌های شهر فن‌آوران، فناوری اطلاعات پیشخوان ایرانیان، جهاد دانشگاهی، موسسه اعتباری ملل، توسعه کسب و کار توسکا، پیام رسان گپ، شاتل، سایپا، تراکتورسازی ایران، راه آهن حمل و نقل، اسنپ و... نیز شرکت‌هایی هستند که تا این تاریخ ارائه سرویس شاهکار به آن‌ها تایید شده و در صورت قرارداد سرویس‌شان برقرار خواهد شد.
در حال حاضر خدمات مربوط به ثبت احوال، شاهکار (احراز هویت)، اطلاعات جغرافیایی (GNAF) و خدمت بنیاد شهید و ایثارگران بر روی این سامانه ارائه می‌شود. همچنین تا انتهای شهریورماه خدمت مربوط به آموزش‌های فنی و حرفه‌ای (مانند تایید مدرک) نیز ارائه خواهد شد.
از آن‌جا که یکی از موارد مورد تاکید در این سامانه، حفظ حریم خصوصی و حفاظت از حقوق شهروندی است، سازمان فناوری اطلاعات ایران به دلیل جلوگیری از خدشه‌دار شدن حریم خصوصی شهروندان و گسترش بی‌مورد و احراز هویت‌های غیرضروری، ساز و کاری را در نظر گرفته است. به همین دلیل در ارائه این خدمت نیاز به تاییدیه ضرورت احراز هویت نیز وجود دارد و بدیهی است که به تمامی کسب‌وکارها چنین اجازه‌ای داده نمی‌شود.
متقاضیان دریافت سرویس از سامانه ملی تبادل اطلاعات با بخش غیر دولتی (سروا) می‌توانند درخواست خود را به صورت مکتوب به سازمان فناوری اطلاعات ایران ارسال کنند.