به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، سه شنبه هفته گذشته بدون اطلاع و بسترسازی قبلی ناگهان ترامپ در پیامی توئیتری، خبر برکناری مشاور امنیت ملی خود را رسانه ای کرد و نوشت «شب گذشته به بولتون اطلاع داده‌ام که دیگر کاخ سفید به خدمات او نیازی ندارد. من مانند خیلی‌ها در دولت، به شدت با بسیاری از پیشنهادهای ایشان مخالف هستم.»
اختلاف میان آن دو که از سه ماه پیش یعنی خردادماه بر سر زبان ها افتاده بود و دائما با انکار ترامپ و بولتون مواجه می شد، در نهایت شکل علنی به خود گرفت؛ حجم گسترده اختلافاتی که از مواجهه آمریکا با ونزوئلا، ایران، کره شمالی گرفته تا مذاکره با طالبان و خروج از سوریه را شامل می شد. آخرین اختلاف نظر حول محور تحریم های ایران و مذاکرات آمریکا با طالبان می چرخید تا اینکه ترامپ چاره ای جز برکناری مشاور امنیت ملی خود نیافت.
تندروی بولتون بر جهان و جهانیان آشکار است و نسخه هایی که وی به عنوان سومین مشاور امنیت ملی برای سیاست خارجی ترامپ می پیچید، همه بوی جنگ می داد، در حالی که رئیس جمهوری آمریکا همواره در صدد است تا رویارویی نظامی و تحمیل هزینه های بیشتر بر کشورش امتناع ورزد.
اما روز بعد از برکناری بولتون (چهارشنبه گذشته)، ترامپ فردی به نام «چارلز کوپرمن» را به عنوان مشاور موقت امنیت ملی و جانشین بولتون منصوب کرد؛ فردی که هر چند پست مدیریت اجرایی شرکت های هواپیمایی «بوئینگ» و «لوکهید مارتین» شرکت هوافضا، تجهیزات نظامی و امنیت اطلاعات آمریکایی را در کارنامه خود دارد اما از طرف دیگر نزدیکترین شخص به مشاور امنیت ملی قبلی آمریکا به شمار می رفت و در این مدت در سمت معاونت بولتون مشغول به فعالیت بوده است.
از این رو بسیاری از کارشناسان سیاست های کوپرمن را هسمو با بولتون تندرو و ستیزه جو ارزیابی می کنند که در همان مسیر مشاور امنیت ملی سابق کاخ سفید قدم خواهد گذاشت. رفتار تهاجمی و اندیشه های اسلام ستیزانه وی باعث شده حتی «شورای روابط آمریکایی اسلامی» آمریکا نیز به آن واکنش نشان داده و خواستار برکناری فوری او شوند چرا که معتقدند کوپرمن مسلمانان را تهدیدی برای دموکراسی آمریکایی می داند و سیاست های خصمانه ای علیه آنان اتخاذ خواهد کرد.
با انتخاب موقت کوپرمن به عنوان فردی با همان روحیات و اندیشه بولتون، این نظریه که اختلافات بولتون با ترامپ منجر به برکناری او شده رنگ می بازد و عنصر «اطاعت پذیری» از رئیس جمهوری برجسته می شود.
حال این پرسش به ذهن می رسد که واقعا گزینه اصلی جانشین بولتون کیست؟ پیشتر گمانه زنی ها بر آن بود که ترامپ، «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه خود را به عنوان جانشین بولتون البته با حفظ سمت، انتخاب خواهد کرد؛ گمانه زنی که چند روز بیشتر دوام نیاورد و ترامپ با رد این خبر صراحتا تاکید کرد که پانزده نفر را برای جایگزینی او در نظر دارد.
از نگاه ناظران افرادی چون «کیت کلوگ» مشاور امنیتی «مایک پنس» معاون اول رئیس جمهوری، «برایان هوک» مسئول میز ایران در وزارت امور خارجه آمریکا و همچنین «ریچارد گرنل» سفیر آمریکا در آلمان شانس زیادی برای جانشینی بولتون دارند.
به باور تحلیلگران اما این قبیل تغییرات به چرخش چشمگیر در سیاست خارجی آمریکا منجر نخواهد شد چرا که میزان سرسپردگی و فرمان پذیری از ترامپ مدت زمان تکیه بر کرسی های مختلف کاخ سفید را تعیین می کند. برخلاف برخی باورها که پست مشاور امنیت ملی کاخ سفید را بسیار مهم، بحرانی و دغدغه اصلی ترامپ ارزیابی می کنند اما نگاهی گذرا به تغییرات، جابجایی ها و همچنین برکناری ها از نقش تعیین کننده ترامپ نشان دارد.
جدا از برکناری «مایکل فلین»، «اچ آر مک‌مستر» و بولتون به عنوان سه مشاور امنیت ملی قبلی کاخ سفید، دیگر وزارتخانه های مهم هم از این قاعده مستثنی نمانده اند که برکناری «جیمز متیس» و «رکس تیلیرسون» وزاری دفاع و خارجه در ماه های اخبر نیز از آن جمله اند؛ افرادی که بعد از افشا شدن اختلافات عمیق آنها با ترامپ در حوزه سیاست خارجی برکنار شده اند.
به همین دلیل است که صاحبنظرانی چون «ریچارد هاس» رئیس شورای روابط خارجی آمریکا بر این باورند «هر فردی که جایگزین بولتون شود اساسا اختیارات کافی برای جهت‌دهی به اهداف کلان، در سیاست‌خارجی آمریکا را نخواهد داشت چراکه ترامپ خود آن را انجام می‌دهد.»