روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه از منظر سیاسی، تجاری و اقتصادی به عنوان یک نقطه عطف در سال های اخیر وارد مرحله جدیدی شده و فرایند رو به رشدی را طی کرده است به طوری که هم اکنون مناسبات دو کشور همسایه در بسیاری از زمینه ها در حال توسعه می باشد و ضرورت تداوم و گسترش آن در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.
برغم اراده و عزم سیاسی رهبران دو کشور ایران و ترکیه برای ارتقای روابط، باید توجه داشت که امروز جمهوری اسلامی تحت شدیدترین تحریم ها در طول تاریخ از سوی ترامپ رئیس جمهوری آمریکا بوده و همین مسئله موجب شده تا مشکلاتی بر سر همکاریها و هدف گذاری های آنکارا و تهران وجود داشته باشد.
مسئولان دو کشور ایران و ترکیه بارها اعلام کردند که اراده آنها در تاسیس یک بانک مشترک ، تجارت دو جانبه و فعالیت تجاری بدون نیاز به دلار آمریکا و رسیدن به توسعه پایدار در روابط اقتصادی بین دو کشور است.
ایران و ترکیه با هدفگذاری ۳۰ میلیارد دلاری، روابط اقتصادی و تجاری گسترده ای دارند و دو طرف عزم خود را برای توسعه مناسبات و دستیابی به این هدف جزم کرده اند هرچند که حجم روابط اقتصادی تهران و آنکارا هم اکنون کمتر از یک سوم این رقم تعیین شده است.
با وجود اینکه در شرایط فعلی حجم مبادلات تجاری میان دو کشور از سطح مطلوبی برخوردار است، اما با هدف ترسیم شده ۳۰ میلیارد دلار فاصله دارد و امیدواریم که در آینده نیز حجم مبادلات با توجه به توانمندی‌های متقابل دو کشور بیش از پیش افزایش یابد.
با سفر دکتر روحانی رئیس جمهوری به آنکارا برای شرکت در اجلاس سه جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه که امروز در این کشور برگزار خواهد شد، اجلاس بیست و هفتمین نشست کمیسیون‌های مشترک اقتصادی دو کشور نیز فردا تشکیل و آخرین وضعیت مناسبات اقتصادی تجاری مالی و بانکی میان تهران و آنکارا مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و زمینه‌های همکاری در حوزه‌های جدید میان طرفین بررسی و توافقات میان ایران و ترکیه نیز امضا خواهد شد.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه به عزم سیاسی میان رهبران دو کشور برای ارتقای روابط دو جانبه اشاره کرد و گفت : موضوع استفاده از پول‌های ملی در مبادلات تجاری و اقدامات لازم برای عملیاتی شدن این مهم در دولت دوازدهم در حال انجام است.
«بهمن حسین پور» به افزایش تعداد اقلام شامل تعرفه ترجیحی میان ایران و ترکیه اشاره کرد و گفت که تعداد اقلام شامل تعرفه ترجیحی در گذشته بسیار ناچیزی بوده است و در دوره جدید فعالیت‌های کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه و با گفت و گوها و مذاکرات کارشناسی که با طرف ترک انجام شده این میزان به ۱۳۰۱ مورد رسیده که موافقتنامه آن به زودی توسط مقامات دو کشور امضا خواهد شد و با این حساب می توان در صورت تایید از رشد بیش از سه برابری در این حوزه سخن گفت.
وی به موانع و مشکلات پیش روی تجار دو کشور اشاره کرد و گفت:یکی از موانعی که بر سر راه همکاری‌های تجاری اقتصادی ایران و ترکیه وجود داشت ، اختلافاتی بود که تجار ایرانی و ترک در برخی از مواقع با یکدیگر پیدا می کردند که این مسئله موجب می‌شد همکاری‌های تجاری و اقتصادی طرفین گاهی متوقف و تحت تاثیر قرار گیرد.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران وترکیه گفت:در این دوره برای حل این مشکل نیز تمهیداتی اندیشیده شده و آن تشکیل هیئت حل اختلاف تجاری متشکل از اتاق‌های بازرگانی و مسئولان دو کشور است که هر سه ماه یکبار تشکیل می‌شود تا اگر اختلافی بود به آن رسیدگی کند.
دبیر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه درباره وضعیت خرید نفت ایران از سوی ترکیه اظهار داشت: ترک ها از گذشته از بزرگترین خریداران محصولات انرژی ایران اعم از برق، نفت، گاز بوده اند. در موضوع برق اختلاف میان ایران و ترکیه نیست بلکه اختلاف با پیمانکار ترک است که این موضوع هم از جمله مسائلی است که در کارگروه انرژی کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در حال بررسی و رسیدگی است.
حسین پور افزود: ایران و ترکیه در موضوع گاز از سالهای گذشته با یکدیگرتوافقاتی دارند اما مسئله تحریم های بانکی و مساله برگشت وجوه حاصل از درآمدها و فروش آن باعث شده تا در این رابطه شاهد برخی مشکلات باشیم که امیدواریم حل و فصل شود.
وی در رابطه با چشم انداز دستیابی به افق روابط تجاری۳۰ میلیارد دلار در سال نیز گفت : قطعاً دستیابی به این حجم مناسبات یان ایران و ترکیه شدنی است و نباید فراموش کنیم که دستیابی به چنین چشم اندازی یک شبه حاصل نمی شود از طرف دیگر باید توجه داشته باشیم که ایران تحت شدیدترین تحریم هاست
حسین پور تاکید کرد که ظرفیت های همکاری میان دو کشور بسیار بیشتر از حجم روابط کنونی است و می توان با تعریف همکاریها در حوزه های متنوع به رقمی بیشتر از ۳۰ میلیارد دلار در سال هم رسید.
باید پذیرفت که ایران و ترکیه ظرفیت صنعتی، تجاری و اقتصادی زیادی دارند که تا حد زیادی دست‌نخورده باقی‌مانده و باید تلاش کرد تا ظرفیت‌های بالقوه میان دو کشور به بالفعل تبدیل شود ودر این بین برگزاری اجلاس و کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه رفت و آمدها برای آشنا کردن تجار کارآفرین دو کشور می تواند موثر باشد تا با پایه گذاری ابتکاراتی توسط هیات های تجاری بخش خصوصی دو کشور پپشگام توسعه روابط تجاری باشند.
بییست و هفتمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه ۱۷ - ۱۸ سپتامبر (۲۶ و ۲۷ شهریور) با مشارکت بخش های دولتی و خصوصی در مجموعه چانکایا آنکارا برگزار می شود.