به گزارش گروه نشریات خبری ایرنا، یک هفته بعد از اعلام رسمی لغو گفت‌وگوها میان طالبان و آمریکا از طرف واشنگتن، هیاتی از نمایندگان دفتر سیاسی طالبان روز دوشنبه در سفری به تهران با گروهی از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران رایزنی کردند. تهران بعد از مسکو دومین مقصد نمایندگان طالبان پس از توقف گفت‌وگوهای این گروه در دوحه قطر با آمریکاست، یک هیات بلندپایه طالبان هفته گذشته به مسکو سفر کرده بود تا با مقام‌های روسیه گفت‌وگو کند.
سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امورخارجه روز سه‌شنبه در پاسخ به پرسش خبرنگاران درخصوص سفر هیاتی از گروه طالبان افغانستان به ایران، ضمن تایید این خبر اظهار داشت: اخیرا و در چارچوب رایزنی‌های فراگیر جمهوری اسلامی ایران با همه طرف‌ها در افغانستان هیاتی سیاسی از گروه طالبان با سفر به کشورمان درخصوص آخرین تحولات جاری در افغانستان با مقامات ذیربط ایرانی گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که سفر هیئت طالبان به تهران به صفحه نخست برخی رسانه ها آمده و اهالی رسانه به تحلیل و اهداف این سفر از دید کارشناسان خود پرداخته و خط مشی های طالبان را در دوره اخیر به ویژه پس از لغو دیدار با رئیس جمهوری آمریکا، مورد ارزیابی قرار داده اند.
گفتنی است این سفر در حالی انجام شده که طالبان روز گذشته در دو حمله مجزا در کابل و پروان، یکی در محل برگزاری سخنرانی انتخاباتی اشرف غنی، رییس‌جمهوری و دیگری در نزدیکی محل سفارت آمریکا در افغانستان انجام داده است.
رسانه های داخلی همچنین همزمانی این حملات و سفر طالبان به تهران و نتیجه ندادن مذاکرات طالبان و آمریکا را واکاوی کرده و معتقدند حملات تروریستی طالبان علیه مراکز تبلیغاتی و انتخاباتی افغانستان طی روزهای آتی افزایش خواهد یافت.
رسانه‌های اصلاح طلب
عبارت‌های به کار رفته در اخبار و گزارش‌های رسانه‌های نزدیک به جریان اصلاح طلب عبارتند از:
طالبان پیش‌تر هم هشدار داده بود که هرچه به انتخابات نزدیک می‌شوند بر شمار حملات خود علیه دولت کابل و نیروهای نظامی خارجی می‌افزاید؛ شرایط منطقه و افغانستان و نقش ما، می‌تواند رسالت بیشتری را برای کمک به مردم افغانستان داشته باشد؛ بازیگران منطقه‌ای از جمله ایران به این نتیجه رسیده‌اند که اگر کشورهای همسایه، افغانستان را به حال خود رها کنند، مرزهای‌شان دچار چالش‌های امنیتی خواهد بود.
توضیح وزارت خارجه درمورد سفر هیئت طالبان به تهران
روزنامه ابتکار می نویسد: شکست مذاکرات صلح میان آمریکا و طالبان در حالی صورت گرفته که پس از نهمین دور مذاکرات و همزمان با تشدید حملات این گروه، دونالد ترامپ به واسطه کشته شدن یک سرباز آمریکایی دستور توقف مذاکرات را صادر کرد. پس از این ماجرا هیئتی سیاسی از طالبان راهی مسکو شد و همانطور که سهیل شاهین سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر در پیامی توئیتری اعلام کرده، هیئتی از این گروه روز دوشنبه به ریاست عبدالسلام حنفی از اعضای دفتر سیاسی طالبان در قطر به ایران سفر کرده است. سهیل شاهین گفته که طالبان به نقش تمامی کشورها به خصوص همسایگان در روند صلح افغانستان ارج می‌گذارد. همزمان با این مسئله روز گذشته سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز ضمن تائید این خبر اظهار کرد: اخیرا و در چارچوب رایزنی‌های فراگیر جمهوری اسلامی ایران با همه طرف‌ها در افغانستان هیئتی سیاسی از گروه طالبان با سفر به کشورمان درخصوص آخرین تحولات جاری در افغانستان با مقامات ذیربط ایرانی گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
گفتنی است دی ماه سال گذشته هم بعد از سفر علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی به افغانستان، هیئتی از طالبان با سفر به تهران با مقامات کشورمان رایزنی کردند. بهرام قاسمی سخنگوی وقت وزارت خارجه در آن مقطع اعلام کرد که این مذاکرات با اطلاع دولت افغانستان انجام شده و اهداف آن نیز مشخص است. اما در این میان صدیق صدیقی، سخنگوی اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان در پیامی توئیتری ضمن معرفی طالبان به عنوان تهدید کننده صلح و امنیت جهانی از میزبانی این گروه در تهران انتقاد کرده است.
حمله طالبان به کابل و پروان
روزنامه اعتماد در مطلبی با روتیتر رایزنی در تهران؛ انتحار در پروان، نوشت: این سفر در حالی انجام شده که طالبان روز گذشته در دو حمله مجزا در کابل و پروان، یکی در محل برگزاری سخنرانی انتخاباتی اشرف غنی، رییس‌جمهوری و دیگر در نزدیکی محل سفارت امریکا در افغانستان باعث کشته شدن ده‌ها نفر شد. در گفت‌وگوهای مسکو، نماینده ویژه روسیه در امور افغانستان، ضمیر کابلف، ازسرگیری مذاکرات طالبان با امریکا را ضروری خوانده بود و مقام‌های طالبان هم نسبت به ازسرگیری گفت‌وگوها اظهار تمایل کرده بودند. به گفته سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان، سفر هیات طالبان به تهران در چارچوب رایزنی‌های فراگیر جمهوری اسلامی ایران با همه طرف‌ها در افغانستان بود و موضوع آن تحولات جاری در افغانستان بوده است. موسوی در توضیح بیشتری در مورد اینکه هیات طالبان با کدام مقام‌ها و نهادهای ایرانی گفت‌وگو کرده است، ارایه نداد. به نوشته پایگاه خبری نورنیوز، در این سفر مقام‌های سیاسی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در مورد نزدیک کردن دولت و گروه طالبان به یکدیگر ضمن کاهش درگیری‌های خونبار در این کشور زمینه برقراری صلح در این کشور با نمایندگان طالبان گفت‌وگو کرده‌اند.
روزنامه ایران اهداف حملات اخیر طالبان را بررسی کرده و می نویسد: گروه طالبان که از هفته گذشته به خاطر پایان بی نتیجه مذاکراتش با امریکا خشمگین است، مسئولیت حمله به کمپین انتخاباتی رئیس جمهوری افغانستان و همچنین مسئولیت یک انفجار دیگر در منطقه سبز کابل، محل قرار گرفتن سفارت امریکا را برعهده گرفت. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در سخنانی تأکید کرد، هدف طالبان از این حمله نیروهای امنیتی حاضر در کمپین انتخاباتی اشرف غنی بوده است. انفجار در منطقه سبز کابل با فاصله کمی قبل از انفجار در کمپین انتخاباتی اشرف غنی رخ داده بود. گروه طالبان در یک سال گذشته که مشغول مذاکره با امریکا بود حملات و انفجارهای خود را هم به صورت همزمان پیش می‌برد. حالا هم که یک هفته است با اعلام دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا مذاکره واشنگتن با طالبان به پایان رسیده، بر شمار حملات خود افزوده است. این حملات در حالی است که ۱۰ روز دیگر قرار است در افغانستان انتخابات برگزار شود؛ انتخاباتی که از نظر طالبان مشروع نیست زیرا دولت فعلی کابل را یک دولت دست نشانده امریکا می‌داند که شایستگی هیچ کاری از جمله برگزاری انتخابات را ندارد. از همین رو، طالبان پیش‌تر هم هشدار داده بود که هرچه به انتخابات نزدیک می‌شوند بر شمار حملات خود علیه دولت کابل و نیروهای نظامی خارجی می‌افزاید تا مانع مشارکت بالای مردم در انتخابات ۶ مهر (۲۸ سپتامبر) شود.
مذاکرات پیشین
روزنامه شرق در گزارشی آورده است: این مذاکرات البته بی‌سابقه نیست پیش از این و در زمستان ۹۷، مذاکراتی با طالبان در قالب سفر شمخانی به کابل انجام گرفته و بخشی دیگر از آن در مذاکره هیئت طالبان در تهران و با عباس عراقچی انجام شد. به گفته مقامات مسئول ایران، آن مذاکرات با اطلاع دولت افغانستان انجام شده بود. در جلسه ۱۰ دی‌ماه ۹۷ سخنگوی وقت وزارت خارجه در نشست خبری توضیح داد که گفت‌وگوها با طالبان با اطلاع دولت افغانستان بوده است. ایران تلاش خواهد کرد برای تسهیل گفت‌وگوهای بین‌افغان و کمک به دولت افغانستان برای اینکه گروه‌های افغان و دولت بتوانند پای میز مذاکره مشکلات خود را حل کنند. ما تنها کشوری نیستیم که با طالبان گفت‌وگو کرده‌ایم. بسیاری از کشورها با طالبان مراودات، گفت‌وگوها و تماس‌هایی دارند. شرایط منطقه و افغانستان و نقش ما، می‌تواند رسالت بیشتری را برای کمک به مردم افغانستان داشته باشد، به همین دلیل انجام شد و می‌تواند ادامه هم پیدا کند. یک هفته قبل از آن بود که علی شمخانی به کابل سفر کرده بود؛ پنجم دی‌ماه. او در همان سفر از گفت‌وگوهای ایران با طالبان سخن گفت.
اهداف مذاکرات ایران و طالبان
محمدرضا ستاری در یادداشتی در روزنامه ابتکار می نویسد: بازیگران منطقه‌ای از جمله ایران به این نتیجه رسیده‌اند که در تحولات کنونی اگر کشورهای همسایه، افغانستان را به حال خود رها کنند، به میزان زیادی با توجه به استراتژی بلندمدت آمریکا در این کشور، مرزهای‌شان دچار چالش‌های امنیتی خواهد بود. همچنین در آینده مذاکرات صلح افغانستان و اگر قرار باشد که گفت وگوهای بین‌الافغانی صورت بگیرد عدم توازن در چرخش به سوی کابل یا طالبان می‌تواند برگ‌های برنده این بازیگران را به میزان قابل توجهی بی‌اثر کند.
طالبان پیش از این هدفش از فرستادن هیئت‌های سیاسی به کشورهای منطقه را در جریان گذاشتن آنها نسبت به مذاکرات صلح با آمریکا و نیز شکست این گفت وگوها اعلام و روز گذشته هم سهیل شاهین تصریح کرد که با مقامات ایرانی پیرامون برخی از مسائل اقتصادی و راهکارهای رسیدن به صلح پایدار در افغانستان رایزنی شده است.
واکنش منفی دولت افغانستان به سفر طالبان به ایران
روزنامه همدلی در مطلبی نوشت: حضور هیات طالبان در تهران از سوی دولت افغانستان با واکنش منفی مواجه شده است. صدیق صدیقی، سخنگوی رئیس جمهوری افغانستان در واکنش به سفر این هیات به تهران گفته است: طالبان افغان‌ها را می‌کشند و به افتخار مسئولیت آن را می‌گیرند. او در صفحه رسمی توئیتر خود نوشته است: روایت طالبان جنگ، خشونت و کشتار مردم است. صدیقی، طالبان را یک خطر جدی برای امنیت منطقه و جهان دانسته و اظهار کرده است؛ میزبانی از این گروه، خلاف تمام اصول و روابط میان کشورهاست. با این حال سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ضمن اینکه سفر هیاتی از گروه طالبان افغانستان به ایران را تایید کرد، گفت: اخیرا و در چارچوب رایزنی‌های فراگیر جمهوری اسلامی ایران با همه طرف‌ها در افغانستان هیاتی سیاسی از گروه طالبان با سفر به کشورمان در خصوص آخرین تحولات جاری در افغانستان با مقامات ذیربط ایرانی گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
رسانه‌های اصولگرا
در ادامه به برخی از عبارت‌های به کار رفته در گزارش‌های رسانه‌های نزدیک به جریان اصولگرا اشاره می‌شود:
خشونت های طالبان که مذاکرات صلحش با آمریکا بدون نتیجه متوقف شد؛ طالبان به نقش تمام کشورها در روند صلح افغانستان از جمله کشورهای همسایه به دیده قدر می‌نگرد؛ این سفر نشاگر آگاهی گروه‌های افغان مبنی بر نیاز به روند سیاسی و بی نتیجه بدون راهکار نظامی است که سالهاست افغانستان را با بحران مواجه کرده است.
حملات طالبان به مرکز ولایت های پروان و کابل
روزنامه خراسان در مطلبی با تیتر آرای مرده در پروان نوشت: ۱۱ روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری افغانستان(۶ مهر)، پویش ها و همایش ها با ترافیک سنگینی در حال برگزاری است. اما ساعت ۱۱:۴۰ دیروز، در حالی که اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان همراه با تیم انتخاباتی دولت ساز به شهر چاریکار مرکز ولایت پروان در شمال کابل رفته بود تا میان هوادارانش سخنرانی کند، طالبان دست به حمله انتحاری مقابل محل برگزاری این پویش زد. در حمله ای که توسط یک موتور سوار عضو طالبان رخ داده، ۲۶ نفر کشته و ۴۲ نفر زخمی شدند. وزارت بهداشت این کشور حال ۱۱ نفر از مجروحان را وخیم اعلام کرده است. دیروز درحالی که نیروهای نظامی و آمبولانس ها به محل اعزام شده بودند، این حملات باعث نشد که تیم اشرف غنی این پویش را لغو کند. اما این همه خشونت طالبان که مذاکرات صلحش با آمریکا بدون نتیجه متوقف شده، نبود. رسانه های افغانستان همزمان با انفجار چاریکار، از انفجار در کابل، پایتخت این کشور خبر دادند.
به گزارش کیهان، دیروز ساعاتی بعد از انفجار نخست نیز انفجاری در منطقه کابل رخ داد. در ارتباط با تلفات احتمالی این انفجار، خبری نرسید. گروه تروریستی طالبان مسئولیت این دو حمله تروریستی را به عهده گرفت. انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، شش مهر برگزار می‌شود. به اعتقاد کارشناسان، با توجه به نتیجه ندادن مذاکرات طالبان و آمریکا، حملات تروریستی علیه مراکز تبلیغاتی و انتخاباتی افغانستان طی روزهای آتی افزایش خواهد یافت.
طالبان خواستار از سرگیری مذاکره
روزنامه جوان در گزارشی نوشت: همزمان با انفجارهای دیروز، شیر محمد عباس استانکزی، رئیس هیئت مذاکره‌کننده طالبان در کشور قطر از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا خواسته که گفتگوهای صلح را دوباره از سرگیرد. او در یک مصاحبه به بی‌بی‌سی گفت که پس از امضای توافقنامه صلح با امریکا، این گروه آماده برقراری آتش‌بس با امریکا است. سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی گروه طالبان در قطر نیز در گفتگو با آناتولی گفته که اگر ایالات متحده امریکا به تعهداتش عمل کند، ما نیز به توافق خود با این کشور پایبند خواهیم بود. به گفته شاهین، طالبان می‌تواند برای برقراری صلح در افغانستان دو استراتژی داشته باشد؛ مذاکره یا جنگ. ما حق داریم در یک کشور مستقل زندگی کنیم. شاهین گفت: حل مسئله افغانستان بستگی به توافق با ایالات متحده امریکا دارد. اگر این کشور به تعهدات خود عمل نکند، مسئول ادامه جنگ در افغانستان خواهد بود. از طرف دیگر، منابع طالبان دیروز سفر هیئت طالبان به ایران را تأیید کردند که سرپرستی آن را عبدالسلام حنفی از اعضای دفتر سیاسی طالبان در قطر به عهده دارد.
رایزنی های طالبان در فضای شکست مذاکرات با آمریکا
این روزنامه می نویسد: طالبان درمانده از توافق با ترامپ، مسیر دیپلماسی با دشمنان امریکا و حمله به افغان‌ها را در پیش گرفته است. سهیل شاهین، سخنگوی دفتر طالبان در قطر، در صفحه رسمی توئیتر خود نوشته که این هیئت روز دو شنبه ۲۵ شهریور به ریاست عبدالسلام حنفی از اعضای دفتر سیاسی طالبان در قطر به ایران سفر کرده است. او افزوده که روند صلح افغانستان، تحولات اخیر، پیشرفت و مصونیت پروژه‌های اقتصادی ایران در افغانستان و راهکارهای صلح پایدار از مواردی بوده که با مقام‌های ایرانی درباره آن گفتگو شده است. شاهین گفته که طالبان به نقش تمام کشورها در روند صلح افغانستان از جمله کشورهای همسایه به دیده قدر می‌نگرد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز ضمن تأیید سفر هیئتی از طالبان به کشور، این سفر را در چارچوب رایزنی‌های فراگیر جمهوری اسلامی با همه طرف‌ها در افغانستان برشمرد.
اهداف سفر
روزنامه سیاست روز نوشت: نکته مقدماتی در باب سفر اعضا طالبان آن است که این سفر نشاگر آگاهی گروه‌های افغان مبنی بر نیاز به روند سیاسی و بی نتیجه بدون راهکار نظامی است که سالهاست افغانستان را با بحران مواجه کرده است. اما در باب چرایی رویکرد طالبان به بهره گیری از ظرفیت‌های ایران در روند صلح که مورد تایید دولت مرکزی افغانستان نیز می‌باشد نکته مهم عدم اعتماد سراسری به سیاست‌های آمریکاست. پس از ۹ دور مذاکره میان امریکا و این گروه در حالی که نماینده آمریکا در امور صلح افغانستان از دستیابی به توافق در اصول با طالبان خبر داده بود، هفته گذشته رییس جمهور این کشور با لغو برنامه دیدار با طالبان در امریکا اعلام کرد از نظر او مذاکره با طالبان منتفی است. آمریکا نشان داده که نه منافع طالبان و نه دولت مرکزی افغانستان برایش اهمیت ندارد و سیاست بحران را بهترین گزینه برای رسیدن به منافع‌اش می‌داند. نمود این امر را در روند مذاکرات دوحه می‌توان مشاهده کرد که در نهایت نیز بی نتیجه پایان یافت. در نقطه مقابل جمهوری اسلامی ایران همواره نشان داده است که صلح و امنیت همسایگان صلح و امنیت این کشور است و از تمام ظرفیت‌ها برای تحقق این مهم بهره می‌گیرد. در باب افغانستان نیز تهران همواره چنین رویکردی داشته و مذاکرات افغانی- افغانی را اصل مهم در تحقق صلح و ثبات این کشور می‌داند. بر این اساس راهکار دولت مرکزی و جریان‌های سیاسی افغان از جمله طالبان بهره گیری از ظرفیت‌ها و ابتکاران جمهوری اسلامی برای رسیدن به صلح پایدار است که دوری از مداخلات آمریکا می‌تواند زمینه ساز تحقق این طرح‌ها و رسیدن کامل افغانستان به صلح و ثبات باشد.