میدان التحریر قاهره روز گذشته بار دیگر شاهد جمعه ای از نوع روزهای شلوغ مصر بود، روزهایی که مردم در خیابان ها خواسته های خود را فریاد می زدند و از سرنگونی نظام حاکم با شعار «مردم سرنگونی نظام را خواستارند» حمایت می کردند. هرچند تظاهرات روز گذشته شاید آن قدر بزرگ نبود که بتوان آن را شبیه به اعتراضات سال 2011 میلادی علیه "حسنی مبارک" رییس جمهوری اسبق دانست، اما حضور مردم در میدان التحریر و سردادن شعارهایی در ستیز با السیسی در چند سال گذشته بی سابقه بوده است.
طبق گزارش رسانه های عربی، روز جمعه مردم مصر به دعوت «محمد علی» بازیگر و تاجر مشهور مصر -نامی که در روزهای آینده زیاد شینده خواهد شد- در اعتراض به ناعدالتی ها و فساد حاکم در بدنه دولت و ارتش به میدان التحریر آمدند، رفته رفته بر جمعیت آنان افزوده و جمعیت قابل توجهی را تشکیل دادند تا اینکه نیروهای امنیتی مصر در میدان حاضر شدند و اقدامی برای مقابله با مردم انجام ندادند.
قصرهای مجللی که برای السیسی دردسرساز شد
السیسی هفته گذشته با حضور در کنفرانس "جوانان مصر برای مردم مصر سخنرانی کرد، وی در این کنفرانس گفت قصد دارد مجموعه قصرهایی را برای استفاده نهاد ریاست جمهوری بسازد که هزینه های آن بسیار هنگفت خواهد بود.
شبکه خبری "الجزیره" با انتشار نقشه این مجموعه قصرها که شمار آن به 90 قصر می رسد، مدعی شد این قصرها از مجموعه کاخ سفید در آمریکا هم بزرگتر بوده و هزینه سرسام آوری را بر مردم مصر تحمیل می کند.
طبق اعلام روزنامه "الاهرام" مصر، رییس جمهوری مصر در همان کنفرانس مدعی شده بود که این قصرها برای مردم مصر ساخته می شود، کاربران مصری در توییتر این ادعا را مضحک توصیف کردند.
در واکنش به این سخنان، محمد علی که هم اکنون در اسپانیا به سر می برد و می گوید 15 سال با ارتش مصر همکاری داشته، چند ویدیو در صفحه شخصی حساب توییتر خود منتشر کرد، وی در این ویدیوها در خطاب به السیسی می گوید: «باید تمام زندانیان سیاسی را آزاد کنی و در غیر این صورت روز جمعه شاهد اعتراضات گسترده مردمی خواهی بود.»
وی در توییتی دیگر گفته بود: «فساد در دولت السیسی و بدنه ارتش مصر بسیار گسترده است و به واسطه همکاری با ارتش اطلاعات بسیاری در این باره در اختیار دارم که به موقع متشر خواهم کرد.»
فقر و بیکاری، بمب ساعتی برای دولت السیسی
طیق آخرین آمار سازمان آمارها و داده ها در مصر، میانگین شاخص فقر نسبت به جمعیت شهروندان مصری تا پایان سال 2018 میلادی به 32درصد می رسد، این رقم نسبت به سال 2017، پنج درصد رشد داشته است.
بیش از 66 درصد ساکنان استان "اسیوط" در جنوب مصر، 59 درصد از ساکنان استان" سوهاج"، و 55 درصد از ساکنان استان "الاقصر" در فقر به سر می برند، اوضاع دیگر استان های مصر نیز نیز چندان مناسب نیست و رفع فقر و بیکاری دغدغه اصلی مردم در این استان ها است.
طبق گزارش همین سازمان، در سال جاری هر فردی که درآمد وی زیر 500 جنیه مصر (هر یک دلار معادل 16 جنیه مصر است) باشد فقیر محسوب می شود.
بانک جهانی در گزارش ماهانه خود در ماه می سال جاری (اردیبهشت-خرداد) اعلام کرد که 60 درصد از شهروندان مصر یا در فقر به سرمی برند یا اینکه در معرض فقر قرار دارند.
مصر در سال های گذشته با دریافت وام 12 میلیارد دلاری از بانک جهانی سعی کرده اقتصاد خود را اصلاح کند اما تاکنون در این امر توفیقی نداشته است.
سرکوب جریانات سیاسی در مصر
پس از روی کارآمدن السیسی با کودتا علیه "محمد مرسی" رییس جمهوری قانونی مصر در ژوئن 2013 (تیر-مرداد 92)، سرکوب فعلان سیاسی به ویژه طرفداران جنبش اخوان المسلمین در این کشور از سوی نهادهای امنیتی آغاز شد، بسیاری از سران ارشد جریان اخوان المسلین یا به حبس ابد محکوم شدند یا اینکه دسته جمعی اعدام شدند.
محمد مرسی 21 آوریل 2015 در دادگاه جنایی قاهره به اتهام تحریک خشونت‌ها بین نیروهای امنیتی و معترضان که منجر به مرگ سه نفر گردید به 20 سال حبس محکوم شد و در در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۹ (27 خرداد سال جاری)، پس از حضور در دادگاه، بیست دقیقه مقابل قاضی صحبت کرد و گفت رازهایی می‌داند که اگر آنها را فاش کند، موجب آزادی وی خواهد شد اما به جهت حفظ منافع کشور چنین نخواهد کرد. پس از مطرح شدن این موضوع وی در حالیکه در یک محفظهٔ شیشه‌ای قرار داشت از حال رفت، او بعد از انتقال به بیمارستان جان خود را از دست داد.
تظاهرات هواداران مرسی در میدان رابعه نیز بارها از سوی نیروهای امنیتی سرکوب شد و شمار زیادی از چهره های سرشناس وابسته به اخوان المسلمین و دیگر جریانات به حبس های بلندمدت محکوم شدند.
نیروهای امنیتی مصر در جریان همین تظاهرات حتی عکاسان و خبرنگاران را بازداشت می کردند، "ابوزید" عکاس خبرنگار مصری که به 'شوکان' شهرت دارد، در آگوست 2013 هنگامی که مشغول پوشش تصویری از تظاهرات مخالفان السیسی در میدان رابعه بود دستگیر شد، وی پنج سال از عمرش را در زندان به سر کرد و مقامات امنیتی مصر پس از پنج سال ناچار شدند وی را به علت اعمال فشار از سوی نهاد های حقوقی و سازمان عفو بین الملل آزاد کنند.
احتمال همراهی ارتش مصر با معترضان
همراهی ارتش با مردم برای کسب هر دستاوردی در این برهه از جمله تحولات اساسی مانند انقلاب یا اصلاحات سیاسی و اقتصادی، ضروری به نظر می رسد، به همین خاطر بود که محمد علی در ویدیوهایی که منتشر کرد پلیس و ارتش مصر را دعوت کرد تا به این تظاهرات بپیوندند، او از ارتش خواست تا مردم این کشور را از شر فساد نجات دهد.
"احمد السید" خبرنگار شبکه خبری الجزیره قطر که مشغول پوشش خبری از تظاهرات روز گذشته بود در حساب شخصی خود در شبکه های اجتماعی نوشت: پلیس و نیروهای ارتش مصر این بار طبق دستوراتی که از ویر کشور گرفته اند معترضان را سرکوب ومتفرق نکردند چرا که مقامات ارشد کشور هراس دارند با سرکوب مردم بر شدت این اعتراضات افزوده شود.
به نظر می رسد ارتش دیگر نمی خواهد السیسی را روی کرسی ریاست جمهوری ببیند زیرا از سویی، توالی سرنگونی نظامیان در کشورهای آفریقایی آنان را نگران کرده و از سوی دیگر عربستان سعودی بزرگترین حامی السیسی در موضع ضعف قرار گرفته است، همه این موارد احتمال دخالت ارتش و برکناری السیسی را تقویت می کند.