"حسین علایی" روز شنبه در نشست "خاکریزها و خودکارهای خونین" با واکاوی معیارهای نشر رسانه ای اطلاعات در دوره جنگ تحمیلی درباره کارکرد رسانه، گفت: یک کارکرد رسانه اطلاع رسانی است به میزانی که این اطلاعات درست و هدایت شده باشد و تاثیرات خود را دارد.
وی اضافه کرد: بسیاری رسانه ها در حکومت های متمرکز و از بالا به پایین خبرسازی می کنند و این در همه دنیا است و نمی توان گفت جاهایی رسانه خیلی آزاد داریم. کاربرد دیگر اینکه خبرها را به گونه ای هدایت می کنند که افکار عمومی را در جهتی که می خواهند بسازند؛ نهایت اینکه درخدمت قدرتی قرار می گیرند که ابزار جنگ را در اختیار دارد.
علایی با بیان اینکه رسانه ها می توانند نقش بسیار اساسی ایفا و شرایطی فراهم کنند که جنگ شروع شود یا مانع وقوع آن شوند، اظهار داشت: رسانه ها تاثیر اساسی در تغییر تصمیم مسئولان دارند.
نخستین فرمانده نیروی دریایی سپاه با ذکر مثالی از وضعیت موجود میان ایران و امریکا، اضافه کرد: رسانه ها خیلی نقش دارند اگر رسانه استقبال کنند یعنی جنگ شکل می گیرد و در غیر اینصورت جنگی به وقوع نخواهد پیوست.
علایی تصریح کرد: نیروهای مسلح می خواهد از اقداماتشان توسط رسانه ها پشتیبانی شوند. با وجود صداو سیما، روزنامه ها و خبرگزاری ها و عمدتا خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ ٦ ماه مانده به جنگ، هیچ خبری از جنگ نبود.
وی افزود: یادم نمی آید این رسانه ها فضای احساس خطر برای مسئولان کشور در خصوص وقوع جنگ مطرح کرده باشند. ندیدم رسانه ها فضا را به گونه ای ترسیم کنند میان مسئولان احساس خطر ایجاد شود. تا یک هفته به جنگ حس بروز جنگ را نداشتند.
رئیس سابق ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: فرمانده سپاه گزارش می کنند عراق در مرز آرایش جنگی گرفته است و باور نمی کردند و می گفتند امکان ندارد؛ هر چند الان حرفهای دیگر می زنند اما آن موقع "ابوالحسن بنی صدر" (رئیس جمهوری وقت) تحلیل می کرد و می گفت باید اتفاقاتی در جهان رخ دهد تا جنگ میان ایران و عراق صورت بگیرد.
وی افزود: حداکثر تحلیل ها، درگیری های مرزی میان ایران و عراق بود نه اینکه قدرت های دنیا شوروی و امریکا بخواهند عراق را حمایت کنند.
علایی با بیان اینکه رسانه می تواند به مسئولان را در تصمیم گیری درست کمک کنند، یادآور شد: اگر رسانه ها دو ماه قبل احساس خطر می کرد، بسیاری از یگان های ما زودتر آماده می شد. لشکر زرهی قزوین آبان ماه به جنگ رسید. بنی صدر به سرهنگ سیروس لطفی فرمانده این لشکر گفت یگان را حرکت بده گفتم تانک دارم نفربر دارم چگونه حرکت دهم گفت به شما قطار میدهم یگان را حرکت بدهید.
دنیا به گونه ای است که جنگ اتفاق نمی افتد
علایی با اشاره به اینکه رسانه ها می توانند به مسئولان در تصمیم گیری های به موقع کمک کنند، گفت: الان در قضیه آمریکا، فضای کشور و دنیا به گونه ای است که جنگ اتفاق نمی افتد این خوب است و همین در عدم وقوع جنگ تاثیر می گذارد. رسانه ها به ترامپ یادآور می شوند مگر شما نبودی که می گفتی مانند روسای جمهوری پیشین جنگ راه نمی اندازی پس چرا می خواهی زیر حرفت بزنی؟ رسانه ها در دوران جنگ گاهی باعث می شوند به دلیل انتشار اطلاعات هدایت شده در افکار عمومی، در تصمیم گیری هایمان عقب بیفتیم.
وی با انتقاد از اینکه عراق توانست خود را پرچمدار صلح معرفی کند، تصریح کرد: در دورن دفاع مقدس از اول تا آخر مدافع بودیم نه جنگ را شروع کردیم نه بنا داشتیم و نه توانایی این کار را داشتیم؛ اما جنگ که شروع شد بعد از هفته نخست عراق و صدام در رسانه ها پرچم صلح را در دست گرفتند اما ما در رسانه ها نتوانستیم پرچم خاتمه جنگ را از دست صدام بگیریم و در دید افکار عمومی جهانی مدافع صلح باشیم؛ در سیستم رسانه ای این قدرت پیدا نشد پرچم صلح را در دست بگیریم.
فرمانده سابق نیروی دریایی سپاه ادامه داد: رسانه ها وظیفه شکل دهی افکار عمومی جهان را هم برعهده دارند اما رسانه های ما در دوران جنگ، حامی رزمندگان بودند اما در خارج از کشور پرچم ساخت افکار عمومی در دست رسانه های ما نبود، رسانه ای نبود از منطق ایران در جنگ دفاع کنند.
علایی با اشاره به خاطرات "علم" در سال ٥٥ که بزرگترین قرارداد تسلیحاتی با امریکا منعقد شد، یادآور شد: شاه هزینه هنگفت برای نیروهای مسلح کرد. برای حمایت افکار عمومی بابت این خرید، ستادی در دفتر علم با حضور سفیر اسرائیل و آمریکا ایجاد کردند. به رسانه های غربی پول می دادند تا در دفاع از خرید شاه، مقاله و مطلب تولید کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا بعد فتح خرمشهر قطعنامه صلح را امضا نکردیم، گفت: همه اینهایی که امروز می گویند چرا قطعنامه را امضا نکردیم آن روز می گفتند حالا که توانستیم خاک خود را پس بگیریم و قدرت داریم چرا پیشروی نکنیم و به بغداد نرویم.
علایی ادامه داد: خودم هم می گویم همان موقع موافق امضای قطعنامه در آن زمان بودم اما ادامه دادن جنگ دستاوردهایی هم داشت.
این فرمانده دوران دفاع مقدس با برشمردن دستاوردها، اظهار داشت: اگر جنگ بعد فتح خرمشهر ادامه نمی یافت الان صدام بود و حزب بعث هنوز تهدیدی برای ایران محسوب می شد؛ درحالی که پس از امضای قطعنامه ٥٩٨ صدام شکست خورد و نتوانست خود را نگه دارد و به کویت حمله کرد و آمریکایی ها فهمیدند ماری که پروراندند که به دست خودشان نیش می زند.
علایی تصریح کرد: خسارت زیاد دیدیم اما بعد از این جنگ بود فهمیدیم که باید قدرت نظامی با استفاده از توان و ظرفیت ملی درست کنیم؛ عراقی ها وقتی به تهران موشک زدند فهمیدیم قدرت موشکی می خواهیم و این موشک الان مساله آمریکاست. آمریکایی ها و روس ها آن زمان به ما موشک ندادند.
آمریکا در اتفاق "آرامکو" درپی کاسبی است
علایی ادامه داد: مگر الان عربستان که با آمریکا هماهنگ است قدرت موشکی دارد؟ "آرامکو" موشک خورده، آمریکا به دنبال این است که چگونه بیشتر پول در بیاورد و به دنبال فضای کاسبی هستند.
رییس ستاد تبلیغات جنگ مساله بعدی را در قدرت هوایی ما دانست و گفت: در دوران جنگ فهمیدیم امریکا به ما قدرت هوایی نمی دهد و اگر بخواهیم بازدارندگی ایجاد کنیم باید دنبال هواپیماهای بدون سرنشین برویم که رفتیم و دریافتیم هواپیمای بدون سرنشین قدرت هوایی جنگ های آینده است و راه مقابله با آن را یاد گرفتیم.
وی ادامه داد: از فتح خرمشهر تا قطعنامه ٥٩٨ جنگ دریایی را یاد گرفتیم که همان اصطلاح "جنگ نامتقارن" بود. بعد فتح خرمشهر، ٩ بار در خلیج فارس آمریکایی ها با ما جنگیدند. اما برای نخستین بار آمریکایی ها ناو خود را از دست دادند.