تهران- ایرنا- گروهی از تحلیلگران و رسانه های عربی با اشاره تظاهرات مردم مصر علیه «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر، این موضوع را خطری برای آینده حکومت نظامیان به شمار آوردند و تنها راه برقراری ثبات و احیای نقش منطقه ای مصر را در گرو تفاهم میان مردم و نظام دانستند.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، مردم مصر در ادامه تظاهرات خود در میدان «التحریر» قاهره علیه السیسی، شنبه شب در دو استان سوئز و الغربیه دست به تظاهرات زدند و علیه دولت وی شعار سر دادند. پلیس مصر برای متفرق کردن تظاهرکنندگان استان سوئز که خواستار کناره گیری السیسی رئیس جمهوری این کشور هستند، به شلیک گاز اشک آور متوسل شد و شماری از معترضان به ریاست جمهوری السیسی را بازداشت کرد. در پی اعتراض‌های خیابانی، چندین حزب و گروه سیاسی مصری  از جمله گروه اخوان المسلمین، حزب سوسیال دموکرات مصر و حزب سوسیالیست‌های انقلابی مصر از اعتراض‌ها حمایت کردند. اعتراض‌ها در شهرهای مختلف مصر در نتیجه افشاگری‌ها و دعوت چهره‌ای به نام «محمد علی» که از او به عنوان بازیگر و تاجر نام برده می‌شود، آغاز شد. آقای محمد علی در تبعید و در اسپانیا به سر می‌برد و می‌گوید که به مدت ۱۵ سال پیمانکار ارتش مصر بوده است. او گفته  است که میلیون‌ها دلار از حکومت مصر طلب دارد و فساد خانواده السیسی موجب شده تا او سرمایه زیادی را از دست بدهد. محمد علی در ویدئوهایی که در فیس‌بوک علیه حکومت السیسی افشاگری کرد اتهامات بسیاری را به زبان آورد. محمد علی در ویدئویی که صبح جمعه گذشته منتشر کرد از مردم مصر خواست که برای پایان دادن به حکومت فاسد السیسی به خیابان بیایند و از نیروهای امنیتی نیز درخواست کرد که با مردم برخورد نکنند. این دعوت به برپایی اعتراض‌های گسترده منجر شد. این تظاهرات نخستین اعتراض عمومی پس از روی کار آمدن السیسی در مصر از سال ۲۰۱۴ است.

 تهدید در کمین حکومت نظامیان مصر

روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» نوشت تظاهرات و اعتراض هایی که در شهرهای مصر آغاز شده و مردم در آنها خواهان سقوط نظام هستند، بسیاری را شگفت زده کرده است. این اعتراض ها زنگ خطری برای نهاد نظامی حاکم در مصر است. زیرا اوضاع داخلی مصر شاهد حالتی از کینه و کدورت است و طبقات مردمی در نتیجه افزایش قیمت و کاهش سطح آزادی ها و برخورد امنیتی و سرکوب مخالفان به دست نیروهای امنیتی رنج می برند. اگرچه هوادران نظام استفاده از سیاست مشت آهنین را برای برقراری امنیت و تحقق ثبات با هدف موفقیت طرح های اقتصادی و ورود سرمایه گذاران به مصر ضروری می دانند. اما صبر شهروندان مصر که حدود ۴۰ درصد از آنان زیر خط فقر به سر می برند در نتیجه انتظار بلندمدت برای بهبود اوضاع معیشتی و خدمات عمومی به سر آمده است. همسویی مردم مصر با درخواست ها برای اعتراض آغازی برای پایان دادن به سکوتی است که دستکم ۵ سال ادامه داشته است. مقامات مصر از ثمره اصلاحات اقتصادی سخن به میان می آورند. این در حالی است که این اصلاحات هیچ نتیجه ای برای فقرا به دنبال نداشته و تنها بدهی ها و میانگین بیکاری در این کشور افزایش یافته است. اعتراض های مصر از این نظر اهمیت دارد که مردم ترس را کنار گذاشته اند و اگر مقام های مصر این موضوع را در محاسبات قرار ندهند این موضوع می تواند نتایج معکوسی را برای امنیت و ثبات به دنبال داشته باشد.  

به نوشته روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن، فعالان سیاسی معتقدند که مردم مصر پس از فریب توسط نظامیان، انقلاب علیه استبداد را آغاز کرده اند و نشانه های انقلاب آشکار شده و موج دوم انقلاب به ناچار السیسی و اطرافیان وی را نابود خواهد کرد.

به نوشته روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن، صدها تن از مردم مصر با به چالش کشیدن ممنوعیت تظاهرات در خیابان های قاهره و دیگر شهرها خواستار کنار رفتن السیسی از قدرت شدند. این تظاهرات در سایه خفقان حاکم در مصر پیام قویی برای السیسی است که محتوای آن این است خشم علیه وی و نظامیان حاکم در مصر در حال افزایش است و هر روز در سایه رکود اقتصادی بر دامنه اعتراض ها افزوده خواهد شد.

به نوشته روزنامه «عربی ۲۱» مصر، کارشناسان معتقدند که برجسته ترین دستاورد اعتراض های مصر این است که مردم ترس از دستگاه های امنیتی را کنار گذاشته اند. این اعتراض ها بار دیگر انقلاب مردم مصر را زنده کرد و نشان داد که مصر با بحران سیاسی روبرو است. در این زمینه «انور الهواری» سردبیر سابق روزنامه «المصری الیوم» گفت پیام تظاهرات مردم مصر دریافت شد. آرزوی تغییر تحقق یافته است. مردم مصر بر این موضوع تاکید کرده اند که آگاه هستند و توانسته اند گام نخست را برای تغییر بردارند. السیسی طی ۶ سال گذشته برخلاف منطق، عقل و تاریخ پیش می رود و اکنون او به پایان خط رسیده است.

«احمد حسن الشرقاوی» روزنامه نگار و معاون سابق مدیر خبرگزاری «الشرق الاوسط» مصر هم به روزنامه عربی ۲۱ گفت تظاهرات مردم مصر امیدها را زنده کرد و بار دیگر روح زندگی را به شهروندان مخالف نظام السیسی برگرداند. مردم با کنار گذاشتن ترس از مشت آهنین نیروهای امنیتی ثابت کرده اند که انقلابیون واقعی هستند. این تظاهرات پیامی از مصری ها است که محتوای این است که بُتی به نام السیسی شکاف برداشته است و تلاش اندکی برای شکستن و فروپاشی آن نیاز است.

شبکه خبری «الجزیره» قطر هم نوشت: مصر در نتیجه سیاست السیسی با بحران های سیاسی و اقتصادی کشنده ای روبرو است. او نقش نهادهای مدنی را از بین برد و نهادهای امنیتی را تقویت کرد. در نتیجه این موضوع دولت پلیسی شکل گرفت که آزادی ها را مصادره و با مخالفان با مشت آهنین برخورد کرد. السیسی مانند «انور سادات» و «حسنی مبارک» از نقش رهبری مصر در منطقه چشم پوشی کرد و نقش مصر را درباره مسائل جهان عرب کم رنگ کرد. او مصر را به ابزاری در دست آمریکا و اسرائیل تبدیل کرد و با رژیم اسرائیل در محاصره غزه و هدف قرار دادن مقاومت فلسطین همکاری کرد. در نتیجه سیاست های سرکوبگرانه السیسی بی ثباتی در این کشور ادامه یافت و نبود شفافیت و پارتی بازی در همه جا گسترش پیدا کرد که در نتیجه آن سرمایه گذاران خارجی از مصر خارج شدند و بحران اقتصادی در این کشور به وجود آمد. پول مصر ۶۰ درصد از ارزش خود را در مقابل دلار آمریکا از دست داد و میزان بدهکاری خارجی به ۹۴ میلیارد و ۶۴ میلیون دلار رسید.

بر آوردن مطالبات مردمی ضامن احیای نقش منطقه ای مصر

روزنامه عربی ۲۱ در گزارشی دیگر نوشت هم نظامیان و هم اخوانی ها با شکست روبرو شده اند و نتوانستند رضایت مردم مصر را بدست آورند. به حاشیه راندن اخوان المسلیمن از صحنه و فشار سیاسی علیه آنها در شرایطی که هنوز هم این جریان پویا است نتیجه ای را به دنبال نخواهد داشت. تنها راه مسالمت آمیز برای پیش بردن امور مصر تفاهم و گفت و گوی میان های همه جریان های مصر است تا به یک سستم حکومتی دست یابند که ارتش در آن به ماموریت اساسی خود در حمایت از مرزهای کشور بپردازد و پلیس به حمایت از امنیت داخل بپردازد نه اینکه مردم را سرکوب و زندانی کند. باید با برپایی نظام دموکراتیک و شفاف حقوق را به مردم برگرداند و به بازداشت ها و دوران سیاهی که ویرانی، ترس و پایمال کردن حقوق همه جا را فراگرفته است پایان داد.

به نوشته روزنامه الکترونیکی رای الیوم، اکثر مردم مصر نمی خواهند که مصر همانند سوریه و لیبی در تجربه های دردناک غرق شود و کشت و کشتار و ویرانی در آن ادامه داشته باشد. مقام های مصر باید از تجربه های سودان و الجزایر استفاده کنند و به مطالبات قانونی مردم درباره گفت و گو و آشتی ملی و اصلاحات سیاسی و عفو عمومی تن دهند تا مصر نقش رهبری خود را در منطقه بازیابد.