جنگ، مقطعی ناگوار از تاریخ یک ملت است اما هشت سال دفاع مقدس در ایران شاید رویدادی تلخ در حافظه تاریخی ملت ایران باشد اما بازگو کننده حس غرور ، عزت و کمال ایثار و فداکاری این ملت در راه دین و میهن نیز هست.
کشته شدن انسان‌ها ملموسترین اثر تراژیک جنگ است و از طرفی همین مولفه های انسانی خاطرات و قصه های جنگ را در قالب حماسه خلق می کنند.
سلسله مراتب خشک نظامی حاکم بر نبردهای نظامی نقشی مهم و جایگاهی عمودی به فرماندهان ارتش ها در جنگ‌ها می دهد اما دفاع مقدس ملت ایران در برابر رژیم بعث عراق تاسی فرماندهان جوان ایرانی جنگ از ارزش‌های انقلابی و دینی دارای اهمیت است.
۴۷۴ سردار شهید خراسانی
موفقیت‌های درخشان در جنگ تحمیلی موضوع الگوسازی و شناخت این مدیران در شرایط کنونی جامعه را مورد توجه قرار داده است. مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خراسان رضوی در این توصیف این مدیران جوان و موفق به خبرنگار ایرنا گفت: طی دوران دفاع مقدس ۴۷۴ فرمانده نظامی به عنوان سردار از استان های خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی به شهادت رسیده اند که از این تعداد ۳۸۰ نفر متعلق به خراسان رضوی بوده اند.
سردار حسینعلی یوسفعلی زاده افزود: بر اساس تعریف ستاد کل نیروهای مسلح، شهدایی که در دوران جنگ سمت فرماندهی گردان و یا جانشینی گردان و بالاتر و معادل آن را در قرارگاه‌های مهندسی و شبیه آن برعهده داشتند به عنوان سرداران شهید استانی نامیده می شوند.
وی اضافه کرد: شمار سرداران ملی استان خراسان نیز هشت شهید است که در دوران دفاع مقدس یا پس از آن سمت فرمانده تیپ و معادل آن را داشته اند که شهیدان سید هاشم ساجدی، سید محمد رضوی و محمد طرحچی طوسی از جهاد سازندگی خراسان از آن جمله هستند.
یوسفعلی زاده افزود: شهیدان علی صیاد شیرازی، نورعلی شوشتری و محمد ناصر ناصری، یوسف کلاهدوز و محمود کاوه نیز از جمله سرداران ملی این استان در سپاه و ارتش بوده اند.
وی اظهار داشت: با توجه به تعداد زیاد شهدای خراسان این استان از نظر تعداد فرماندهان شهید استان در مقایسه با سایر استان‌ها پس از تهران و اصفهان در جایگاه سوم قرار دارد.
سرگذشت پژوهی سرداران شهید
مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی نیز گفت: این استان ۱۷هزار و ۲۲۶ شهید در راه دفاع از کیان کشور و انقلاب و دفاع در مقابل تجاوزگری دشمنان تقدیم نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران کرده است.
حجت الاسلام معصومی بر الگوبرداری از شیوه شهدا به ویژه سرداران شهید دفاع مقدس تاکید کرد و افزود: لازمه این الگو برداری شناخت این مدیران جوان است و در این راستا باید به سرگذشت پژوهی سرداران شهید دفاع مقدس نیز پرداخت.
وی ادامه داد: رمان "ارغوانی بر خاکریز" با موضوع زندگی سردار رشید اسلام شهید محمود کاوه شاید جز نخستین آثار درباره سرداران جوان جنگ در استان خراسان باشد که راه را بر شناخت این سردار خراسانی گشود و این شیوه را مرسوم کرد و در زمان خود نیز مورد توجه قرار گرفت.
معصومی اضافه کرد: پس از این کتاب نیز شناخت شهدا و سرداران خراسان ادامه یافت و نهادهای مختلف متولی از جمله سپاه، ارتش و بنیاد حفظ و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با تولید فیلم، کتاب و دیگر محصولات در این زمینه به فعالیت پرداختند.
ارتقای فرماندهان نظامی بر پایه شایستگی میدانی
مدیر گروه شهدا و اشخاص دانشنامه استانی دفاع مقدس در اداره کل حفظ و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: این دانشنامه در سه گروه جغرافیا و نظامی ، سرداران شهید و شهدای شاخص و گروه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در دست تدوین است و هم اکنون ۶۰۰ مدخل برای گروه شهدا و ۳۰۰ مدخل نیز برای دو گروه دیگر شناسایی شده است.
سید محمد طالبیان در بیان ویژگی سرداران نظامی ایران در دوران دفاع مقدس افزود: ارتقا درجه در میدان جنگ تنها با نشان دادن قابلیت‌های عملی در میدان نبرد حاصل می شود و این شهدای جوان سلسله مراتب نظامی را پس از نشان دادن رشادتهای خود پشت سر گذاشته و به دست آورده اند.
وی ادامه داد: شجاعت در میدان نبرد و مدیریت و تمرکز بر تصمیم گیری در لحظه بحران از دیگر شاخصه های این سرداران توانمند دفاع مقدس بوده است که باید امروز نیز به عنوان الگو مورد توجه قرار گیرد.
طالبیان اضافه کرد: پس از طی کردن مراحل علمی پژوهش دانشنامه، نگارش مقالات برای هر یک از شهدای خراسان با سمت فرمانده گروهان و بالاتر انجام خواهد شد و البته شهدای شاخص نیز به این جمع اضافه می شوند.
لشکر پنج نصر، لشکر ۲۱ امام رضا (ع)، لشکر ویژه شهدا از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و لشکر ۷۷ ارتش به همراه چندین تیپ و گروه مهندسی مستقل از سپاه، ارتش و جهاد سازندگی یگان‌های نظامی خراسان در هشت سال دفاع مقدس را تشکیل می دادند.
خراسان رضوی ۱۷هزار و ۲۲۶ شهید، ۴۹هزار و ۲۸۶ جانباز و سه هزار و ۳۹۶ آزاده در راه تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی تقدیم کرده است.
۳۲۲۱/۱۹۲۲