به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در ششم مهر برگزار می‌شود. کارزار انتخاباتی ۶ مرداد آغاز شد و تا ۴۸ساعت قبل از روز برگزاری انتخابات ادامه خواهد داشت. در این انتخابات ۱۶ نامزد حضور دارند. یارگیری‌ها برای انتخابات ریاست جمهوری امسال افغانستان با آنچه در انتخابات سال ۲۰۱۴ دیده شد کاملا متفاوت است. به غیر از «عبدالله عبدالله» رئیس اجرایی و «محمد اشرف غنی» رئیس‌جمهور کنونی افغانستان که به عنوان رقیب جدی برای همدیگر مطرح هستند، سایر فعالان سیاسی اغلب جبهه عوض کرده‌اند.
در انتخابات دور قبلی ریاست جمهوری (۱۳۹۳) چهره‌های مطرحی همانند «ژنرال عبدالرشید دوستم»، «عبدالکریم خلیلی» و حتی «حامدکرزی» رئیس جمهوری پیشین افغانستان از اشرف غنی رئیس جمهور فعلی حمایت کردند، اما در شرایط فعلی اوضاع به گونه دیگری رقم می خورد. دوستم و خلیلی این بار حامی عبدالله هستند. از هجده نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکنون «شیدا محمد ابدالی» و «زلمی رسول» با انصراف از ادامه رقابت، حمایت خود را از اشرف غنی اعلام کرده‌اند.
مشکل عمده در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان گروه طالبان است که سال ها با دولت مرکزی درگیر جنگ داخلی است. این گروه، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان را توطئه‌ای از سوی شماری از سیاستمداران افغان ذکر کرده و در اعلامیه از مردم خواسته اند تا از شرکت در انتخابات خودداری کنند.
پژوهشگر ایرنا با «نوذر شفیعی» کارشناس ارشد مسایل بین الملل در مورد انتخابات افغانستان به گفت و گو پرداخت.
شفیعی در ابتدای این مصاحبه اظهار داشت:مساله انتخابات یکی از موضوعات مورد اختلاف در فرآیند مذاکرات صلح طالبان و آمریکا بود. در جریان مذاکرات، طالبان اعتقاد داشت که انتخابات بخشی از پروسه صلح باشد و از این منظر خواهان متوقف کردن برگزاری انتخابات در افغانستان بود. برگزاری انتخابات در چارچوب نتیجه مذاکرات خواسته گروه طالبان است، البته شایدآمریکایی ها چندان بی میل نبودند که نظر طالبان را بپذیرند، اما نظر دولت افغانستان تفاوت جدی در این امر با طالبان داشت.
دولت افغانستان معتقد است دموکراسی در افغانستان هزینه های زیادی دارد و اگر ما بخواهیم بر انتخابات به عنوان یکی از اصول اساسی دموکراسی خدشه وارد کنیم بدین معناست که ما نظر جنگ سالاران در افغانستان که یک گروه آن طالبان است را بر نظر مردم ترجیح داده ایم و به این دلیل دولت افغانستان حاضر نشد ازبرگزاری انتخابات پرهیز کند و به عنوان یک اصل اساسی در برگزاری آن تاکید دارد.
با توجه به اینکه مذاکرات صلح آمریکا و طالبان به طور کلی شکست خورد اکنون اصطکاک سه جانبه ای بین آمریکا، دولت افغانستان و طالبان اتفاق افتاده است. اصطکاک طالبان- آمریکا به دلیل خروج و تمکین نکردن آمریکا از نتیجه مذاکرات است و احتمالا واکنش های جدی را از طرف طالبان به دنبال خواهد داشت. محور دیگر محور طالبان و دولت افغانستان است. طالبان معتقد است یکی از دلایل شکست مذاکرات اعمال فشار دولت افغانستان بر دولت «دونالدترامپ» می داند و به اقدامات تلافی جویانه در زمینه نظامی مبادرت خواهد کرد. نتیجه این فرآیند این است که احتمالا انتخاباتی توام با خشونت شدید برگزار شود. انتخابات به هر قیمتی در افغانستان برگزار می شود برگزاری انتخابات در افغانستان به ضعیف تر شدن گروه طالبان منجرخواهد شد.
مواضع طالبان در مورد انتخابات و دولت آینده افغانستان
شفیعی در مورد مواضع طالبان در انتخابات آتی افغانستان اظهار داشت: در تفکر و سیاست های طالبان دگردیسی عمیق بوجود آمده است. طالبان گذشته آرمان خواه، جهادی وجهان گرا بود. طالبان امروز، سیاسی و تا حدی شریعت گرا و ملی گراست. دامنه حضور و نفوذشان را به قلمرو افغانستان محدود می کند. طالبان امروزه به این واقعیت رسیده است که کسب قدرت از طریق نظامی، امکان پذیر نیست. از قدرت نظامی می توان به عنوان یک تاکتیک استفاده کرد اما نمی شود به هدف رسید، لذا پروسه سیاسی را در پیش گرفت و جلوه پروسه سیاسی مذاکراتی بود که با آمریکایی ها انجام داد.
وی در ادامه افزود: گروه طالبان به این نتیجه رسیده است که تنها از طریق سیاسی می توان قدرت را کسب کند. احتمال از سر گیری مجدد مذاکرات صلح طالبان و آمریکا وجود دارد و این بار طالبان انعطاف پذیری بیشتری از خود نشان خواهند داد. طالبان باید در مسیر مذاکره گام بردارد. جامعه افغانستان دیگر تحمل جنگ را نخواهد داشت برای رسیدن به صلح پایداردر افغانستان باید مذاکرات بین الافغانی برگزار شود. جهت تسریع روند صلح طالبان باید سلاح را کنار بگذارد.
شفیعی در مورد مواضع جمهوری اسلامی نسبت به تحولات افغانستان اظهار داشت: نگاه جمهوری اسلامی به افغانستان توسعه محور است. توسعه افغانستان امنیت ایران را به دنبال دارد. هر جریانی که بتواند نتیجه آن استقرارصلح در افغانستان باشدجمهوری اسلامی از آن حمایت می کند البته طبیعی است که هر کشوری هم نگران این مساله هست که تحولات داخل یک کشور تاثیر منفی بر امنیت ملی آن کشور نگذارد.
اگر صلحی در افغانستان ایجاد شود که پایه آن آمریکا و هدف ایجاد شرارت علیه ایران باشد طبیعی است که هیچ کشوری به دلیل مسایل امنیتی چنین فرآیند صلح را با این شکل قبول نخواهد کرد. روند صلح باید درون زا و مبنای آن مردم، گروه های سیاسی، قومی و مذهبی افغانستان باشند. ایران می تواند نقش حمایت گری خوبی در فرآیند صلح افغانستان داشته باشد.
این کارشناس مسایل بین المللی در مورد مواضع آمریکا نسبت به نامزدهای انتخابات افغانستان اظهار داشت:امریکا به صورت علنی از هیچ نامزد ریاست جمهوری افغانستان حمایت نکرده است ولی روابط بین الملل در علوم سیاسی می گوید سیاستمداران و تحلیلگران بین خطوط را می خوانند نه خود خط را. درست است که آمریکا به صورت آشکار از هیچ فردی حمایت نکرده است، اما معلوم است که اشرف غنی از گزینه هایی است که آمریکا از آن حمایت می کند.