شکست نشست اقلیمی سازمان ملل در جلب تعهدات جهانی

نشست امسال اقلیم سازمان ملل صحنه اعتراض های کودکانه «گرتا تونبرگ» یک فعال محیط زیست در بی توجهی رهبران جهان به حفظ کره خاکی و بی اعتنایی «دونالد ترامپ» رئیس جمهور کشوری مدعی رهبری جهان به چنین خواسته هایی بود.

تونبرگ که به خاطر فعالیت برای آگاه‌سازی جهانی در مورد خطرات ناشی از تغییرات اقلیمی ، و با سؤال از سیاستمداران برای پاسخگویی به خودداری از اقدام مقتضی برای مقابله با بحران آب وهوایی شهرت یافته است، در ۱۵سالگی، اعتصاب و مدرسه را ترک کرد و در خارج از پارلمان سوئد، تابلویی را در دست گرفت که خواستار اقدام شدیدتر در زمینه مسائل اقلیمی شد. خیلی زود دانش آموزان مناطق مختلف نیز دست به اعتراضات مشابه زدند. آنها با هم جنبش اعتصاب آب و هوا در مدرسه با نام «جمعه‌ها برای آینده» را ترتیب دادند.

تونبرگ در پیامی غضب آلود در  نشست اقلیم سازمان ملل خطاب به رهبران جهان گفت: شما رویاهای من و کودکیم را با سخنان توخالی خود به سرقت برده اید.

وی همچنین با انتقاد از برنامه کشورهای جهان برای کاهش گرم شدن کره خاکی گفت: برنامه هایی که رهبران برای مقابله با گرم شدن کره زمین ارائه کرده اند کافی نیست.

همزمان شماری از فعالان محیط زیست در آمریکا روز دوشنبه در تلاش برای اعمال فشار بر سیاستمداران این کشور به‌منظور مقابله با تغییرات اقلیمی، رفت و آمد خودروها مراکز مهم در پایتخت ایالات متحده را مختل کردند.

نشست روز دوشنبه در یک برهه زمانی حساس برگزار شد چرا که تغییرات آب و هوایی بسرعت بروز کرده و تاثیرات آن بیش از حد انتظار بوده است. موج گرمای کشنده، افزایش سطح دریاها، آتش گرفتن مخرب و شدید جنگل ها از آمازون گرفته تا کالیفرونیا همگی نشانه هایی از تغییرات آب وهوایی است . در عین حال ترامپ و رهبران اقدام کافی برای رفع این مشکل بکار نبسته اند و برخی از رهبران جهان از جمله رئیس جمهور آمریکا با وعده استخراج بیشتر نفت وگاز، معادن زغال سنگ، محدودیت اندک برای خودروها به این بحران دامن زده اند.

حدود ۷۰ کشور کوچک و متوسط که کسری از تقریبا ۲۰۰ کشوری هستند که توافق پاریس را امضا کرده اند، متعهد شده اند اهداف کاهش آلاینده های خود را از هدف تعیین شده در پیمان آب وهوایی پاریس در سال ۲۰۱۵ افزایش دهند. برخی دیگر وعده داده اند در بلند مدت انتشار سطح آلاینده های کربنی را کاهش دهند.

«نارندرا مودی» نخست وزیر هند وعده داد برنامه انرژی تجدیدپذیر را تشدید کند اما اشاره ای به هرگونه تغییری در سیاست کشورش در اتکا به منابع زغال سنگ به عنوان عامل اصلی انتشارهای کربنی در این کشور نکرد.  

اما هیچ یک از کشورهای بزرگ اقتصادی جهان که مسئول گرم شدن زمین هستند طرح جدیدی را برای  کاستن از دی اکسید کربن و گازهای گلخانه ای ارائه ندادند.

ترامپ به نشست اقلیم پشت کرد

خودداری ترامپ از حضور در نشست اقلیم به بهانه میزبانی نشست «آزادی مذهبی» در سازمان ملل متحد به نوعی بی اعتنایی به خواسته هایی بود که از کشورهای جهان می خواهند برای مقابله با تغییرات آب وهوایی اقدام مهمی را بکار بندند.

ترامپ روز دوشنبه درواقع بر موضع خود به عنوان «آدم بد در موضوع آب و هوایی» تاکید کرد و نشان داد علاقه ای به این موضوع ندارد.

رسانه های خارجی رفتار ترامپ در قبال نشست آب و هوایی را بی اعتنایی و مسخره کردن  آن توصیف کردند. پولیتیکو در این زمینه نوشت: ترامپ بعد از ۱۴ دقیقه این نشست را ترک کرد. او تغییرات آب و هوایی را ساختگی قلمداد می کند و درباره آن تردید دارد. دولت ترامپ اولویتی برای این موضوع قائل نیست.

تونبرگ هفته پیش در یک کمیته کنگره در واشنگتن حاضر شد و گفت: از شما می خواهم به دانشمندان گوش دهید و اقدام واقعی انجام دهید و پشت علم بایستید.
 

اما به نظر می رسد که ترامپ در مسخره کردن این نوجوان فعال محیط زیست تنها نبوده است. «مایکل ناولز»  مفسر محافظه کار در شبکه خبری فاکس نیوز، تونبرگ را «کودک سوئدی معلول ذهنی» توصیف کرد که والدین و جناح چپ در سطح بین المللی از او سوء استفاده می کنند؛ اظهاراتی که شبکه خبری فاکس نیوز را مجبور به عذرخواهی کرد.

اهمال بزرگترین شرکت های جهان در پیگیری اهداف پیمان پاریس

توافق آب و هوایی یا همان پیمان پاریس ذیل چارچوب پیمان سازمان ملل در رابطه با کاستن انتشار گازهای گلخانه ای، سازگاری و امور مالی است که از سال ۲۰۲۰ آغاز می شود.

این پیمان در  سال ۲۰۱۵ به امضا رسید اما در اجرا با مشکلاتی مواجه شده است. پیمان پاریس، کاهش ۱.۵ درجه‌ای دمای زمین تا سال ۲۰۳۰ با کاهش تولید ۵۰ درصدی گازهای گلخانه‌ای (مونواکسید کربن) را هدف قرار می دهد.

اما تحقیقات جدید نشان می دهد که بیش از چهار پنجم بزرگترین شرکت های جهان بعید است که این اهداف را محقق کنند. بر اساس این تحقیقات که از گزارش تقریبا ۳ هزار شرکت درباره برنامه های آب و هوایی آنها بدست آمده است فقط ۱۸ درصد از این شرکت ها با اهداف پیمان پاریس تا اواسط قرن جاری همسو هستند.

امیدهای بالا و انتظارات اندک  از نشست اقلیم

در روزهای منتهی به برگزاری نشست اقلیم میلیون ها معترض خواستار اقدامی قوی برای مقابله با تغییرات اقلیم شدند. به ویژه این که این اعتراضات همزمان شد با گزارش سازمان مترولوژیکال جهانی که  در آن بیان می شد تلاش ها برای کاستن از آلاینده های جوی باید  دستکم سه برابر شود تا اهداف پیمان پاریس محقق شود.

«آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل در نشست افتتاحی مجمع از رهبران جهان خواست اقدام فوری و قابل توجهی را بکار بندند. او از خشم طبیعی سخن گفت و  گفت اگر فکر کنیم که می توانیم طبیعت را گول بزنیم در واقع خود را فریب داده ایم.

آمریکا در دولت ترامپ تاکنون از توافق پاریس خارج شده و انتشار آلاینده های این  کشور همچنان ادامه دارد. چین بدون مشارکت آمریکا ظاهرا انگیزه ای برای کمک ندارد و نتوانسته اهداف جدیدی را تعیین کند و تاکید دارد که کشورهای توسعه یافته باید رهبری تلاش ها در این زمینه را برعهده بگیرند.

گزارش سازمان مترولوژیکال نشان می دهد که ۵ سال منتهی به سال ۲۰۱۹ گرم ترین سالها بوده اند و ما در بحبوحه بحران آب وهوایی قرار داریم و به اقدامی فوری نیاز هست.

نظرسنجی ها از سال ۲۰۱۲ تاکنون پیوسته حمایت عمومی از اقدام آب وهوایی را نشان می دهد. در حالی که تغییرات آب و هوایی بسرعت پیش می رود انفعال برخی رهبران جهان در کنار بی توجهی در آگاه سازی عمومی برای حفظ و حراست از زمین، آینده نامعلومی را برای بشر رقم زده است.