تهران- ایرنا- کارشناس زمین شناسی معدن گفت: کاهش جمعیت خفاش‌ها در مناطق شمالی کشور، موجب شد تا آفت شمشادهای خزری در جنگل‌های هیرکانی زیاد شود که این مساله موجب نابودی بخش زیادی از این درختان ارزشمند شد.

هلاله ناطقه روز سه‌شنبه در مراسم روز غارهای پاک در سازمان حفاظت محیط زیست افزود: آفت شمشادهای خزری غذای خفاش‌ها است که با کاهش جمعیت این حیوانات، آفت شمشادها طغیان کرد و این مساله نابودی این درختان را به همراه داشته است. 

وی اظهار داشت: غارها یک اکوسیستم تاریک اما پویا و زنده هستند و حیواناتی مانند خفاش‌ها در آنها زندگی می‌کنند که در چند سال اخیر به علت توسعه گردشگری در طبیعت و غار نوردی بدون رعایت ملاحظات زیست محیطی، غارها برای این حیوانات تا حدی ناامن شدند و این مساله موجب کاهش جمعیت آنها شده است.

به اعتقاد کارشناسان هر خفاش روزانه تا سه هزار حشره شکار می‌کند اما زمانی که خفاش‌ها از بین بروند قطعا جمعیت حشرات افزایش می‌یابد و به آفت تبدیل می‌شوند و کشاورزان و باغداران را دچار مشکلاتی می‌کنند که این نیز باعث استفاده کردن بیشتر سموم آفت‌کش توسط این افراد در طبیعت می‌شود و در انتها این مساله موجب آلوده شدن کل اکوسیستم خواهد شد. 

کارشناس زمین شناسی معدن تاکید کرد: غارها اکوسیستم فعالی هستند که عملکرد آنها و موجوداتی که در آن زندگی می‌کنند بر اکوسیستم اطرافشان تاثیر بسزایی دارد پس نباید از کنار این منابع ارزشمند بی‌تفاوت بگذریم.

وی درباره گیاهان موجود در غارها گفت: گیاهان تولیدکننده هستند از این رو به نور نیاز دارند اما یک سری گیاهان مانند جلبک، خزه، سرخس و حتی نوعی گزنه در غارهای دنیا وجود دارد که در فضای تاریک و نیمه تاریک غار رشد هم می‌کنند. 

ناطقه اظهار داشت: معمولا محیط زنده بر روی محیط غیر زنده تاثیر می‌گذارد اما یکی دیگر از شگفتی‌های غار این است که محیط غیر زنده آن بر روی محیط زنده تاثیر می‌گذارد. با توجه به اهمیت موضوع بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود ۵۰ سال از حفاظت غارها عقب هستیم و باید برای جبران آن تلاش کنیم.

شمشاد خزری در بین گونه‌های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین‌المللی حفظ طبیعت (IUCN) قرار دارد، شمشاد یکی از گونه‌های درختان پهن برگ و همیشه سبز جنگل‌های هیرکانی است که دامنه انتشار این گونه در استان‌های شمالی از آستارا در استان گیلان تا قرن‌آباد در استان گلستان و از نزدیک به سواحل دریا در پارک جنگلی سی‌سنگان تا ارتفاع هزار و ۸۰۰ متری از سطح دریا در جنگل‌های «لساکوتی» شهرستان تنکابن و «افرچال» ساری است.

از سال ۱۳۸۹ این گونه همیشه سبز و با ارزش جنگل‌های شمال کشور به دلایل مختلفی مورد حمله آفات و بیماری‌های مهاجم و مخربی قرار گرفته و در مدت زمان کوتاهی حیات و بقای این گونه را به مخاطره انداخته و سبب نابودی و خشک شدن بسیاری از آنها شده است.

بیماری بلایت شمشاد سبب سوختگی و خزان سریع برگ‌ها و خشکیدگی سرشاخه‌های درختان و نیز درختچه‌های شمشاد و در نهایت به خشک شدن کلی توده‌های آلوده منجر شده و اثرات مخربی این بیماری در جنگل‌های آستارا و سایر مناطق استان گیلان برجای گذاشت و تا سال ۱۳۹۳ در بخشی از مازندران و در نهایت به تمام مناطق کشور سرایت کرد.

آفت شب پره شمشاد میهمان ناخوانده‌ای که در اوایل سال ۱۳۹۵ تقریبا به طور هم‌زمان در پارک بنفشه چالوس منطقه نمک آبرود و منطقه لوندویل آستارا مشاهده شد و با فعالیت برگ‌خواری شدید خود خسارت‌های زیادی به بسیاری از رویشگاه‌های شمشاد در مناطق جلگه‌ای و پائین بند شمال کشور وارد کرده است .

طبق اسناد موجود از گستره حدود ۱.۹۴ میلیون هکتار از جنگل‌های شمال بنا به گفته مسئولان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری بیش از  ۴۲ هزار هکتار آن دارای پوشش گیاهی شمشاد است.

دوم مهرماه روز غارهای پاک نامگذاری شده است.