علیرضا رئیسی روز شنبه در نشست روز جهانی سالمند افزود: کشور ما در ۳۰ سال آینده سالمندترین کشور منطقه خواهد بود. وزارت بهداشت مصمم به آموزش، فرهنگ سازی و اجرای برنامه های مراقبتی بیشتر در این زمینه است.
وی ادامه داد: مرگ و میر زیر پنج سال را کنترل کردیم و امید به زندگی ۲۰ سال افزایش یافته است. تاخیر در ازدواج، فاصله ازدواج و فرزندآوری و فاصله فرزند اول و دوم و تک فرزندی از مسائلی است که باید مورد توجه قرار گیرد و اصلاح شود. اگر همین طور پیش برویم، در سه دهه آینده کشوری سالمند خواهیم بود.
رئیسی اضافه کرد: بسیاری از ناتوانی های دوران سالمندی به وضعیت فرد در دوران کودکی و جوانی برمی گردد. ارایه خدمات بهداشت و سلامت به افراد در طول رشد و بالندگی می تواند به بهتر شدن وضعیت سلامت سالمندان کمک کند.
وی ادامه داد: در چهار دهه گذشته، امید به زندگی از ۵۰ سال به بیش از ۷۰ سال افزایش یافته است. بر اساس آمار سال ۹۵، امید به زندگی در مردان سالمند ۶۰ تا ۶۴ سال به ۲۱.۴ سال و در زنان به ۲۳.۴ سال رسیده است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت اضافه کرد: بر اساس همین آمار، ۹.۲۶ درصد جمعیت کشور سالمند هستند. حدود ۳۰ سال دیگر جمعیت سالمند کشور به ۳۰ درصد می رسد و از هر سه نفر یک نفر سالمند خواهد بود.
وی گفت: بیشترین سالمندی در گیلان و کمترین آن در سیستان و بلوچستان است. رشد جمعیت به سمت سالمندی هم در استان های البرز و مازندران بیش از دیگر استان ها است.
رئیسی افزود: تعداد مردان سالمند به ازای هر ۱۰۰ زن سالمند، ۹۷.۶ نفر است. نرخ مشارکت اقتصادی سالخوردگان، حدود ۱۲.۲ درصد است. مردان سالمند در ایران ۸۹ درصد دارای همسر هستند و ۴۴.۷ درصد زنان سالمند همسر دارند.
وی گفت: ۲۶.۵ درصد خانوارهای سالمند سرپرست، تنها زندگی می کنند و بیش از نیمی از خانوارهای زن سرپرست، سالمند هستند.
معاون بهداشت وزیر بهداشت ادامه داد: ۹۴ درصد سالمندان ما بیمه پایه دارند و ۳۱ درصد تحت پوشش بیمه تکمیلی هستند. نیاز به بستری شدن برای سالمندان، ۲ برابر افراد عادی است. سالمندان به ترتیب بیشترین وقت خود را صرف مراقبت از خود، استراحت، خدمت در منزل و فعالیت های مذهبی می کنند و ۱۲ درصد آنها فعالیت شغلی دارند.
وی گفت: بیماری های قلبی عروقی، دیابت، بیماری های کلیوی و سرطان ها به ترتیب بیشترین علت مرگ و میر سالمندان هستند. میزان شیوع فشار خون بالا در افراد بالای ۶۰ سال، حدود ۳۵ درصد و فشار خون کمتر از ۴۰ درصد آنها تحت کنترل است.
رئیسی اضافه کرد: شیوع دیابت در سالمندان، حدود ۱۱ درصد است که کمتر از ۴۰ درصد خدمات مناسب در این حوزه دریافت می کنند. شیوع چربی خون هم ۳۳ درصد است و ۶۰ درصد از آنها خدمات درمانی دریافت می کنند. ۳۶ درصد دچار اضافه وزن، ۲۲ درصد چاق و چهار درصد لاغر هستند. حدود ۵۶ درصد فعالیت فیزیکی ناکافی و ۲۱ درصد سالمندان سابقه مصرف دخانیات دارند. ۷۵ درصد سالمندان کمربند ایمنی را هنگام رانندگی می بندند.
وی به شیوع پوکی استخوان در سالمندان اشاره کرد و افزود: ۲۶ درصد سالمندان در سال گذشته، یکبار زمین خورده اند که ۲۱ درصد منجر به شکستگی شده است.
معاون بهداشت وزیر بهداشت گفت: ۶۰ درصد سالمندان مشکل دهان و دندان دارند و ۳۶ درصد سالمندان از فراموشی شکایت می کنند که از این تعداد ۱۴ درصد به پزشک مراجعه کرده اند. ۴۰ درصد سالمندان از عینک استفاده می کنند و ۸۲ درصد از زندگی خود رضایت دارند و ۴۵ درصد سالمندان از مشکلات خواب شکایت دارند.
وی افزود: سرپرست خانوار تنهای زن سالمند در کشور بالاست که این موضوع، ضرورت اجرای برنامه های حمایتی برای این قشر را بیشتر می کند.
رئیسی گفت: نهم مهرماه، همایشی برگزار و سند ملی سالمندان رونمایی می شود. این سند، هماهنگی و همکاری دستگاه های مربوط به سالمندان را افزایش می دهد. از یکی دو سال پیش، برنامه منسجمی شروع کردیم و به همه معاونت ها در حوزه سالمندی برنامه دادیم.
وی اضافه کرد: ابلاغ بسته خدمت غیرپزشک، آموزش آبشاری بسته های غیرپزشک، طراحی مراکز بهداشت و درمان بر اساس نیاز سالمندان، به روزرسانی بسته های خدمتی، مشارکت فعال در کنترل پوکی استخوان، پایش سلامت روان و تغذیه سالمندان، طراحی ابزاری برای غربالگری تراکم استخوان و شکستگی آن، طراحی خدمات مراقبت در منزل برای سالمندان، ارایه الگوی آزمایشی داروخانه دوستدار سالمند در شیراز از جمله ۴۵ برنامه وزارت بهداشت برای سالمندان هستند.
رئیسی ادامه داد: یکی از مشکلات اصلی سالمندان، پوکی استخوان است که نیازمند برنامه ریزی ویژه است.
سازمان ملل در سال ۱۹۸۲ شورای جهانی سالمندی را تشکیل داد و در همان سال طرحی را برای تعیین یک روز جهانی برای سالمندان ارائه و در سال ۱۹۹۰، این شورا اول اکتبر را روز جهانی سالمندان تعیین کرد.
سالمندی دوره ای از زندگی است که از ۶۰ یا ۶۵ سالگی شروع می شود. معمولا سالمندی با کاهش یا افت توانایی های جسمی، فکری، اجتماعی و... شناخته می شود. از نظر اجتماعی هم سالمندان با تحولات زیادی مثل بازنشستگی، فوت همسر و تنهایی در زندگی روبه رو می شوند.