مشکل کمبود آب چندین سال است که کشور ایران به ویژه استان‌های خشک و کم بارش را درگیر کرده ، از طرفی نبود مدیریت واحد در کنترل مصرف آب سبب شده هر سال این وضعیت بحرانی‌تر شود اما اگر هر فرد بر میزان آب مصرفی خود نظارت و صرفه‌جویی داشته باشد کمکی به رفع این بحران کرده است.
کافی است مردم کمی صرفه‌جویی در مصرف آب حتی در حد یک لیوان در روز را جدی بگیرند.
براساس آمار رسمی ارایه شده از سوی مسئولان وزارت نیرو، در حال حاضر بخش کشاورزی با بیش از ۹۰ درصد بالاترین سهم آب مصرفی کشور را دارد در حالی که آمار نشان می‌دهد تنها ۱۵ درصد از مساحت ایران زیرکشت می‌رود.
کارشناسان، بخش کشاورزی را متهم اصلی مصرف آب در کشور می‌دانند اما در دولت دوازدهم کاهش مصرف آب یکی از برنامه‌های مهم و مشترک وزارت نیرو و جهاد کشاورزی است.
نصب کنتورهای هوشمند، اجرای شبکه‌های نوین آبیاری، اصلاح الگوی کشت، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای، جلوگیری از کشت محصولات پرمصرف، ایجاد مشارکت مردم در کاهش مصرف آب از جمله راهکارهای کاهش مصرف آب در مزارع کشاورزی و باغی در نظر گرفته شده است.
صرفه‌جویی ۴ میلیارد مترمکعبی آب در بخش کشاورزی
معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی تیرماه امسال در خراسان جنوبی گفت: تنها با تجهیز ۹۰۰ هزار هکتار از اراضی کشور به سامانه آبیاری نوین از سال ۹۲ تاکنون، چهار میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی صرفه جویی شد.
علیمراد اکبری افزود: به ازای هر هکتار آبیاری تحت فشار حدود چهار هزار و ۵۰۰ مترمکعب آب به ویژه در مناطقی که رویکرد آنها به سمت آبیاری میکرو است، صرفه‌جویی می‌شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم گفت: در حال حاضر ۴۱ درصد جمعیت استان در بخش کشاورزی فعال هستند که ۹۰ درصد درآمد آنها نیز از این محل تامین می‌شود.
غلامرضا قوسی با بیان اینکه در دولت تدبیر و امید توجه خوبی به پروژه‌های آب و خاک شده است افزود: تعهد استان در اجرای آبیاری نوین سه هزار و ۷۰۰ هکتار بود که امسال به هشت هزار و ۸۰۰ هکتار افزایش یافت.
وی با اشاره به صرفه‌جویی ۷۸ میلیون مترمکعب آب در استان از طریق اجرای سیستم‌های نوین آبیاری اظهار داشت: اعتبار استان در اجرای طرح‌های آبیاری نوین از ۴۰ میلیارد تومان در سال گذشته امسال به ۱۲۰ میلیارد تومان معادل سه برابر افزایش یافته است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی ادامه داد: همچنین با همکاری مرکز تحقیقات کشاورزی در استان تاکنون ۳۰ رقم محصول کم‌آب شناسایی شده و در طرح تغییر الگوی کشت جهاد کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شکل‌گیری نهضت کشت گلخانه‌ای
وی تاکید کرد: در زمینه توسعه کشت‌های گلخانه‌ای نیز نهضتی در حال شکل گرفتن است و امسال ۶۰ هکتار کشت گلخانه در استان هدف‌گذاری شده است.
رئیس اداره آب بدون درآمد و مدیریت مصرف شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی هم گفت: در حال حاضر حدود ۳۵ درصد آب شرب در مناطق روستایی استان هدر می‌رود در حالیکه میانگین کشوری هدر رفت آب ۳۰ تا ۳۰.۵ درصد است.
محسن عزیزی بیان کرد: در حال حاضر ۳۲۰ کیلومتر خط انتقال فرسوده، ۹۸۰ کیلومتر شبکه توزیع فرسوده و ۹۰۰ کنتور خراب مشترکین در استان وجود دارد که نیاز به نوسازی و اصلاح شبکه دارد.
وی افزود: در این زمینه هدف‌گذاری شده تا در برنامه ششم و هفتم توسعه مجموع شبکه فرسوده اصلاح و بازسازی شود اما برای کاهش هدررفت آب ۸۳۷ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
رئیس اداره آب بدون درآمد و مدیریت مصرف شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی، نشت‌یابی را از دیگر برنامه‌های شرکت دانست و ادامه داد: به صورت موقت و در کوتاه‌مدت از این طریق مشکل هدررفت آب نیز رفع و مدیریت تقاضا کنترل خواهد شد.
سرانه مصرف آب هر فرد روزانه ۱۷۴ لیتر است
عزیزی، سرانه فعلی مصرف آب در بخش روستایی را ۱۷۴ لیتر در روز دانست و یادآور شد: اگر موضوع کاهش هدررفت آب اجرایی شود در پایان برنامه ششم توسعه، این میزان به ۱۶۹ لیتر در روز و در برنامه هفتم توسعه به ۱۶۲ لیتر در روز کاهش می‌یابد.
وی عنوان کرد: در بخش روستایی مشترکین پرمصرف اهالی خود روستا نیستند بلکه افرادی هستند که از شهرها آمده و در روستاها ویلاسازی کرده‌اند و از آب شرب برای آبیاری باغ ویلاها استفاده می‌کنند و این نیاز به فرهنگ سازی دارد.
رئیس اداره آب بدون درآمد و مدیریت مصرف شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی گفت: اکنون هر لیتر آب برای شرکت آبفار ۲ هزار تومان هزینه دارد در حالیکه مشترک به ازای هر لیتر ۳۵۰ تومان پرداخت می‌کند و این موضوعات باید برای مشترکین شفاف‌سازی شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی هم گفت: فرهنگ سازی در مصرف آب یکی از ضروریات مهم امروز جامعه است.
سید کمال‌الدین میرجعفریان افزود: آب شرب را باید برای شرب استفاده کرد در غیر اینصورت اسراف است در حالیکه اکنون از آب شرب برای مصارف دیگر استفاده می‌شود.
معاون بهره‌وری شرکت آب و فاضلاب شهری خراسان جنوبی هم گفت: در استان ۱۲۷ حلقه چاه آب شرب وجود دارد که امکان برداشت از آن ۲ هزار و ۷۰۰ لیتر بر ثانیه است.
سید علی هاشم‌آبادی افزود: مجموع مشترکین آب شرب شهری استان ۱۹۲ هزار و ۱۶۶ مشترک است و سرانه مصرف آب به ازای هر نفر در شبانه روز ۱۷۵ لیتر تخمین زده شده است.
هدررفت ۳۰.۸ درصد آب شرب شهری
وی با بیان اینکه ۹۹.۸۵ درصد جمعیت شهری استان تحت پوشش شرکت آبفا قرار دارند اظهار داشت: حجم هدررفت آب در استان ۳۰.۸ درصد است.
هاشم آبادی یکی از برنامه‌های مهم شرکت را نشت‌یابی دانست و تصریح کرد: پارسال ۲۷۴ کیلومتر شبکه انتقال و سه هزار و ۲۰۰ هزار انشعاب در استان نشت‌یابی شده است و همچنین ۹ هزار و ۷۰۰ قطعه تجهیزات کاهنده در سطح مدارس، مراکز دولتی و سایر نصب شد.
وی از شناسایی ۷ هزار و ۲۰۰ مشترک پرمصرف در استان خبر داد و گفت: همچنین ۷۲ فقره انشعاب مجاز شناسایی و نسبت به رفع آن اقدام شد.
معاون بهره‌وری شرکت آب و فاضلاب شهری خراسان جنوبی اضافه کرد: نتیجه اقدامات انجام شده سبب شد ۲۱ درصد آب شرب فضای سبز و هشت درصد در دستگاه‌های اجرایی و سایر کاهش یابد.
وی گفت: در حال حاضر ۲۴ درصد خطوط انتقال آب شرب استان شامل ۱۳۱ کیلومتر و ۶۳۰ کیلومتر از شبکه توزیع معادل ۲۹ درصد فرسوده است.
هاشم‌آبادی افزود: برنامه‌هایی از قبیل افزایش ذخیره‌سازی، کاهش هدررفت، افزایش تاب‌آوری، افزایش جمعیت برخوردار و پایداری تا پایان برنامه هفتم هدف‌گذاری شده است که در برنامه ششم توسعه ۲۵۰ میلیارد تومان و برنامه هفتم ۵۷۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
وی گفت: در مجموع تا پایان برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده تا سه میلیون متر مکعب کاهش هدررفت آب داشته باشیم و میزان هدررفت به ۲۵.۵ درصد کاهش خواهد یافت.
سند سازگاری با کم‌آبی خراسان جنوبی امسال در نشست شورای عالی آب تصویب شد و در این استان به عنوان پایلوت کشور اجرا می‌شود.
۷۵۵۷* ۶۰۵۴