قاسم جان بابایی در مراسم بزرگداشت روز جهانی اهداکنندگان سلول های بنیادی افزود: اکنون، با ایجاد شبکه سلول های بنیادی، امکان جستجوی سلول برای بیماران در سطح ملی و بین المللی وجود دارد. ۱۹ مرکز پیوند مغز و استخوان در کشور داریم ولی الان، فقط ۷ مرکز، گرفتن سلول بنیادی از غیرخویشاوند را انجام میدهند.
وی اضافه کرد: نیازمند کمک سازمانهای غیردولتی در حوزه سلولهای بنیادی هستیم.
معاون درمان وزارت بهداشت ابراز امیدواری کرد که با تولید کیتهای مورد نیاز و با کمک شرکتهای دانش بنیان، نیازی به ارسال نمونهها به خارج از کشور نباشد.
جان بابایی اضافه کرد: ایران در سلولهای بنیادی و پیوند عضو از پیشرفتهترین کشورهای دنیاست به گونه ای که در پیوند کبد پیشرو هستم.
وی اضافه کرد: پیوند اعضا یکی از معیارهای پیشرفت کشورهاست، در مغز استخوان، بیش از ۱۲ هزار پیوند داشتیم و سالانه هزار و ۲۰۰ تا یک هزار و ۴۰۰ مورد پیوند داریم. چندی پیش دهمین پرواز هوایی پیوند قلب را نیز تجربه کردیم.
۲۴ بیماری با سلول های بنیادی قابل درمان است
مهدی شادنوش رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت نیز در این مراسم گفت: از مردم میخواهیم اطلاعات سلولهای بنیادی خود را ثبت کنند و ۲۴ نوع بیماری در کشور با کمک سلولهای بنیادی قابل درمان است.
وی اضافه کرد: از پیشرفتهترین کشورها در حوزه سلولهای بنیادی هستیم. امروز هواپیماهای جت بلند میشوند تا زمینه پیوند عضو و نجات یک هموطن را فراهم کنند.
به گفته شادنوش امسال ۴۰ درصد اهدای عضو در کشور، افزایش یافت.
تا پایان سال دانشگاههای علوم پزشکی نمونهگیری سلولهای بنیادی را انجام میدهند
آرزو صیادی دبیر شورای ملی توسعه و نظارت بر مراکز پذیره نویسی اهداء سلول ها بنیادی خونساز و بانک خون بند ناف نیز گفت: تا آخر سال تلاش میکنیم همه دانشگاههای علوم پزشکی بتوانند نمونهگیری سلولهای بنیادی را انجام دهند.
وی ادامه داد: انتقال خون، ۱۳ مرکز در سراسر کشور دارند و آماده دریافت نمونه هستند. ۸۵ درصد اهداکنندگان ریزش دارند که خیلی بالاست. در دنیا حداکثر ۱۵ درصد ریزش دارند.
صیادی اضافه کرد: مراکز ثبت باید به اهداکنندگان مشاوره دهند تا آگاهانه، فرد نمونه را اهدا کند که در صورت نیاز برای اهدا آماده باشد. فقط خون دادن کافی نیست، باید ثبت شود و ثبت آن هزینه بر است.
وی گفت: ۳۶ میلیون نفر داوطلب اهدای سلول های بنیادی در شبکه جهانی سلولهای بنیادی ثبت شده اند. در سال ۱۳۹۷، از ۸ کشور جهان که بیشترین از آلمان بوده ۲۴ نمونه انتقال شده است.
صیادی ادامه داد: از سال ۹۱ تا ۹۷، ۹۵۷ هزار یورو برای سلولهای بنیادی ارز از کشور خارج شده است.
وی گفت: ۴ هزار و ۷۵۲ نفر بدخیمیهای خونی در ۵ سال گذشته داشتند. کمتر از ۲۵ درصد اهداکننده خانواده هستند و هر سال، تعدادی از بیماران را از دست می دهیم. از ۸۰ میلیون، تنها ۶۳ هزار دهنده داوطلب داریم.
پیوند سلول های بنیادی بسیار گران قیمت است
امیر علی حمیدیه دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری های سلولهای بنیادی نیز گفت: پیوند سلولهای بنیادی بسیار گران قیمت است از هر ۱۰ بیمار، برای ۳ نفر سلول بنیادی در داخل کشور وجود دارد. الان، در کل دنیا، ۱۶ هزار بیمار نیازمند اهدا داریم.
وی ادامه داد: در خاورمیانه و مدیترانه شرقی، زیر یک درصد اهدا کننده غیرخویشاوند وجود دارد. در حالی که این عدد در کشوری مثل ژاپن، ۵۰ درصد است. حداقل ۲ هزار پیوند در سال نیاز داریم و الان یک هزار و ۲۰۰ پیوند است.
حمیدیه گفت: در پیوند سلول های بنیادی، بیماران فقط ۶ ماه دارو نیاز دارند اما در پیوند عضو، بیماران تا آخر عمر دارو مصرف می کنند. هر روز دامنه استفاده از سلول های بنیادی برای درمان بیشتر می شود.
روز جهانی اهداءکنندگان سلولهای بنیادی هر ساله در سومین شنبه از ماه سپتامبر در بیش از ۵۰ کشور جهان گرامی داشته میشود که امسال با ۲۱ سپتامبر ( ۳۰ شهریورماه) مصادف شد. این پویش در ابتدا به عنوان یک رویداد اروپایی در ایتالیا، اسپانیا، فرانسه و بلژیک برگزار میشد و از سال ۲۰۱۵ به بعد بود که به یک مناسبت جهانی تبدیل شد.
مراسم بزرگداشت روز جهانی اهداکنندگان سلول های بنیادی، روز یکشنبه در وزارت بهداشت با حضور سعید نمکی وزیر بهداشت، تعدادی از اهداکنندگان و گیرندگان عضو و هنرمندان برگزار شد.
نخستین هدف از گرامیداشت این روز، قدردانی از تمام اهداءکنندگان سلولهای بنیادی در سراسر جهان است، از اهداءکنندگان خویشاوند و غیرخویشاوند گرفته تا اهداءکنندگان خون بند ناف، افرادی که سلولهای خود را اهداء کرده و آنهایی که نامشان را در بانک جهانی ثبت کرده و در انتظار پیدا شدن فرد سازگاری هستند تا بتوانند جانش را نجات دهند. از دیگر اهداف گرامیداشت این روز افزایش آگاهیها در میان مردم و سیاستگذاران در مورد یک اهداءکننده سلولهای بنیادی بودن و تاثیری که این پیوند بر زندگی بیماران میگذارد، است.
سلولهای بنیادی خونی سلولهای اولیهای هستند که قادرند به هر کدام از سه نوع از انواع سلولهای خونی اصلی تبدیل شوند؛ گلبولهای سفید که از ما در برابر عفونتها محافظت میکنند، گلبولهای قرمز که اکسیژن را به سراسر بدن حمل میکنند و پلاکتها که به تشکیل لخته خون برای جوش خوردن و ترمیم زخم کمک میکنند. سلولهای بنیادی خونی عمدتا در درون بافت اسفنجی داخل استخوانها یا مغز استخوان یافت میشوند. تعداد کمی از این سلولها در خون و بندناف نیز وجود دارند.