سوریه از اواخر اسفند ماه سال ۱۳۸۹ درگیر بحران ناشی از حمایت برخی کشورهای همسایه، عرب و غربی در کنار رژیم صهیونیستی از تروریست ها با هدف تجزیه این کشور بوده که تاکنون موفق شده تا با وجود اشغال ۸۰ درصد از خاک این کشور از سوی تروریست ها و نیروهای نظامی برخی کشورهای همسایه و خارجی نزدیک به ۹۰ درصد از خاک خود را آزاد کند.
در طول ۹ سال گذشته یکی از مسایل و مشکلات اساسی و مهم سوریه با وجود برنامه های وسیع برای مقابله با تروریست هایی از بیش از یکصد کشور جهان که آمار دقیقی از آنان وجود ندارد، ولی برخی منابع آمار آنان را ۳۶۰ هزار نفر اعلام می کنند، حضور نیروهای خارجی و بیگانه در بخش های مختلفی از خاک این کشور است.
اساسا باید گفت که با توجه به موقعیت راهبردی سوریه در منطقه غرب آسیا، موضوع اشغال خاک این کشور همواره از سوی کشورهای همسایه، رژیم صهیونیستی و بیگانگان در ۸ دهه گذشته مورد نظر و طمع بوده و با توجه به بحران اخیر سوریه برخی طرف ها فرصت را برای اجرایی کردن سیاست های توسعه طلبانه مناسب دیدند و دست به تجاوز به خاک این کشور زدند و اکنون نیز به مناسبت های مختلف موضع خود را در این ارتباط که باقی ماندن در سوریه است، اعلام می کنند.
"اسکندرون" یکی از این مناطق است که در اواخر سال ۱۹۳۹ میلادی و زمان پایان قیمومیت فرانسه بر سوریه با وجود داشتن جمعیت عرب و انتقادهای فراوان به خاطر ضعف کشورهای عربی در آن مقطع مانند امروز به خاطر واقع شدن آن در کنار دریای مدیترانه و موقعیت راهبردی به ترکیه واگذار شد و هنوز هم سوریه این منطقه را بخشی از خاک خود به حساب می آورد.
در جریان جنگ بین اعراب و اسراییل نیز در سال ۱۹۶۷ میلادی بلندی های جولان با توجه به وجود آب زیاد و دریاچه "طبریه" به همراه روستاهای اطراف آن در جنوب غرب سوریه از سوی رژیم صهیونیستی اشغال و تاکنون نیز این اشغالگری ادامه داشته و حتی فروردین ماه امسال "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا در یک اقدام غیرقانونی و بر خلاف موازین و قوانین بین المللی و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد، آن را به عنوان بخشی از رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت.
این رژیم در سال های اخیر نیز علاوه بر حمایت های تسلیحاتی و نظامی و ارایه آموزش های لازم به تروریست ها به خصوص در مناطق جنوبی سوریه در مقاطع مختلف به خصوص هنگام شکست تروریست ها با انجام حملات موشکی و هوایی به بخش هایی از سوریه به آنان دلگرمی داده و به صورت غیرمستقیم بر حمایت های خود از این عناصر تاکید می کند که آخرین مورد از این حملات جمعه شب گذشته پنجم مهر ماه به مناطق شرق سوریه صورت گرفت که با اقدام سامانه پدافند هوایی سوریه مواجه شد.
در سال های اخیر نیز این طمع ورزی ها در مناطق شمالی و شرقی سوریه تکرار شد و اکنون به عنوان یکی از مسایل و مشکلات دمشق در ارتباط با تمامیت ارضی این کشور است که همواره از سوی همه کشورها و سازمان های بین المللی بر رعایت آن تاکید می شود و درخواست وزیر خارجه سوریه نیز درست در همین راستا قابل ارزیابی است.
"گیر پدرسون" نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه پیرامون همین مشکل در گفت و گو با ایرنا با تاکید بر ضرورت احترام به حق حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور گفت، تنها با یک راه حل سیاسی می‌توان به درگیری‌ها در آن کشور پایان داد.
وی با تاکید بر این که من بارها در گزارش‌هایی که به شورای امنیت داده‌ام، تاکید کرده‌ام که نقطه آغاز باید احترام به حق حاکمیت سوریه و تمامیت ارضی این کشور باشد، تصریح کرد، من تاکید کرده‌ام که وجود پنج ارتش و گروه نظامی خارجی در سوریه، تهدیدی برای امنیت منطقه ای و صلح بین المللی است. ما نیاز به یافتن راه حلی سیاسی برای بحران در سوریه داریم تا تمام این مسائل پایان یابد.
در سال های اخیر سوریه با دو گروه از نیروهای نظامی کشورهای جهان مواجه است که یک گروه از آنها مانند ایران و روسیه در شرایط بسیار حساس که تروریست ها بخش های زیادی از خاک این کشور را تصرف کرده و متوجه دمشق و مناطق اطراف آن بودند، بنا به درخواست دولت قانونی و مستقر در این کشور وارد سوریه شدند تا با کمک مستشاری و نظامی دولت دمشق را برای مقابله با تروریست های مورد حمایت کشورهای غربی مانند آمریکا و انگلیس و همسایه های سوریه یاری دهند و در این راه نیز موفق شدند تا با کمک به دولت سوریه حدود ۸۰ درصد از خاک این کشور را آزاد کنند.
دولت سوریه در ارتباط با این کشورها هیچ مشکلی ندارد و در مقاطع و مناسبت های مختلف نیز اعلام کرده که اولویت دمشق در دوران آینده و بازسازی این کشور با توجه به نقش کشورهای دوست در مقابله با تروریست ها با این کشورها است و همین موضوع نیز برای برخی طرف های خارجی مخالف سیاست های دمشق قابل تحمل نیست و همواره به این کشور در دوران بازسازی نیز چشم طمع دارند و حتی با اعزام هیات هایی خواستار دریافت امتیاز در دوران آتی برای خود شده بودند که با دست رد دمشق مواجه شدند و هیات های آنان که به صورت مخفیانه به سوریه سفر کرده بود، بدون حصول نتیجه، این کشور را ترک کردند.
المعلم وزیر خارجه سوریه در نشست مجمع عمومی در همین ارتباط تاکید کرد که حضور نیروهای بیگانه در کشورش بدون درخواست دولت، اشغالگری به شمار می رود و ما بر این اساس با آن مقابله می کنیم و خواستار خروج آنها هستیم.
اما علاوه بر حضور نیروهای نظامی کشورهای دوست در سوریه که بیشتر در مناطق غربی و مرکزی این کشور حضور دارند، شماری از نیروهای خارجی نیز در سوریه حضور دارند که شامل نیروهای آمریکایی و ترکیه است که در بخش های شرقی، شمال شرقی و غربی این کشور حضور دارند و حتی برخی از شهرهای شمالی سوریه مانند "عفرین" را به اشغال خود در آورده و اقدام به تغییر برخی اسامی خیابان ها و میادین آن نیز کرده اند.
در حال حاضر آمریکا دارای ۱۹ پایگاه نظامی با درجه های مختلف در سراسر نوار مرزی شرق سوریه از اردن تا ترکیه است که مهم ترین آنها پایگاه "التنف" در مثلث مرزی بین سوریه، اردن و عراق است و بر اساس برخی آمارها حدود ۶ هزار نظامی آمریکایی با وجود اعلام سال گذشته ترامپ برای خروج نیروهای نظامی این کشور از سوریه همچنان در خاک این کشور حضور دارند و حتی از تروریست ها و برخی نیروهای جدایی طلب حمایت کرده و به آنان آموزش های نظامی و تسلیحات می دهند تا بتوانند به اهداف مورد نظر واشنگتن در این مناطق کمک کنند.
یکی از درخواست های آمریکا در جریان اعزام هیات محرمانه به دمشق برای ملاقات با مقام های سوریه در سال گذشته واگذاری برخی امتیازهای نفتی و گازی در مناطق شرقی سوریه بود که با جواب رد قاطع و کوبنده سوریه مواجه شده و همین درخواست نیات واشنگتن را در این کشور نشان می دهد که اکنون در مناطق شرقی و نفت خیز سوریه از سال ۱۳۹۴ مستقر شده و همچنان به این حضور غیرقانونی و اشغالگرانه ادامه می دهد.
وزیر خارجه سوریه در همین ارتباط در جریان سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل تاکید کرد، هنوز طرف هایی هستند که عملا از تروریسم بهره بردای می کنند و از آن برای اجرای برنامه های بین المللی خود استفاده می کنند.
المعلم تصریح کرد که ده ها هزار تروریست از بیش از ۱۰۰ کشور جهان با حمایت کشورهای شناخته شده، به سوریه آمدند و هنوز هم هستند کشورهایی که تروریست ها را آزادی خواهان می دانند و از آنها حمایت می کنند. اگر این مساله ادامه یابد بار دیگر تروریسم قوی تر از گذشته ظهور می کند.
علاوه بر آمریکا، ترکیه با اعزام نیروهای نظامی مختلف به مناطق شمال سوریه به خصوص شمال غرب این کشور و در مجاورات استان "ادلب" زمزمه هایی را نیز برای خارج نشدن از آنها مطرح می کند که به نظر می رسد با توجه به موقعیت راهبردی این مناطق و نزدیکی آن به اسکندرون و مرزهای ترکیه از توسعه طلبی ترک ها حکایت دارد و جلوگیری از اقدام علیه تروریست ها در ادلب نیز می تواند در این راستا ارزیابی شود.
ترکیه حتی در این راستا برخی طرح های خود را در پوشش هایی مانند ایجاد منطقه امن برای جلوگیری از ایجاد موج جدید آوارگان و تشکیل نیروهای نظامی با همکاری آمریکا برای گشت زنی در آنها مطرح می کند که از دیدگاه دمشق همه این طرح ها نوعی توسعه طلبی و جهت ادامه اشغال و حضور نظامی در شمال سوریه ارزیابی می شود.
در همین ارتباط "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل جدیدترین موضع این کشور را در خصوص طرح تشکیل منطقه امن در شمال سوریه با همکاری آمریکا ارائه کرد که بر اساس این طرح، دو میلیون پناهجوی سوری می توانند به کشورشان بازگشته و در مناطق تحت کنترل آمریکا و ترکیه زندگی کنند و چنانچه منطقه امن تا "دیرالزور" و "رقه" امتداد یابد، امکان اسکان سه میلیون پناهجوی سوری فراهم خواهد شد.
المعلم در همین پیرامون در سخنان اخیر خود در مجمع عمومی سازمان ملل تصریح کرد: ترکیه و آمریکا همچنان به طور غیرقانونی در سوریه حضور دارند. هر نیروی خارجی که در خاک ما حضور دارد، نیروی اشغالگر به شمار می رود و ما حق داریم همه اقدامات لازم در این باره را برای مقابله با این موضوع اتخاذ کنیم.
به گفته وی، نیروهای "قسد" (کردهای سوریه) مورد حمایت آمریکا سعی در ایجاد واقعیت جدید در سوریه دارند که به نفع طرح ها و نقشه های آمریکا و اسرائیل است و تنها می خواهند جنگ را ادامه دار کنند.
وزیر خارجه سوریه تاکید کرد: تا زمانی که ترکیه در تلاش برای نابودی یکپارچگی سوریه است، نمی تواند ادعا کند که از یکپارچکی آن دفاع می کند. ترکیه باید یکی از این دو راه را انتخاب کند: یا توافق های آستانه را اجرا کند و ضمن مبارزه با تروریسم، نیروهایش را از سوریه خارج کند و یا اینکه کشوری متجاوز و اشغالگر باشد.
المعلم با اشاره به استفاده تروریست ها در ادلب از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی خاطر نشان کرد، نظام ترکیه به تعهداتش در قبال توافق های مربوط به ادلب عمل نکرد و برعکس از تروریست ها هم حمایت کرد. پست های کنترل ترکیه در داخل اراضی سوریه تنها به منظور حمایت از تروریست ها و سنگ اندازی در برابر ارتش سوریه ایجاد شده است.
در چنین وضعیتی باید گفت که سوریه با توجه به اشغال برخی از مناطق آن از سوی کشورهایی چون آمریکا، ترکیه، رژیم صهیونیستی و تروریست های مورد حمایت آنها و تاکید بر آزادی سراسر خاک این کشور از اشغال طرف های مختلف و فشار برخی طرف های دیگر راه طولانی تا آزادی تمام مناطق اشغالی دارد.