«ولی گوزه‌گر کالجی» روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به سفر رئیس‌جمهوری برای شرکت در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۲۰۱۴ میان پنج کشور روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان شکل گرفت و از ابتدای ژانویه ۲۰۱۵ فعالیت خود را آغاز کرد.
وی با اشاره به سابقه تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا اظهار داشت: تشکیل این اتحادیه از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مطرح بود که شامل تشکیل سازمان کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (سی. آی. اس) و پیمان امنیت دسته جمعی مسائل سیاسی و امنیتی را می‌شد. در این راستا اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای همکاری‌های اقتصادی میان کشورهای حوزه اوراسیا و جمهوری‌های استقلال یافته از شووری تشکیل شد.
این کارشناس مسائل قفقاز با بیان اینکه طراح و پیشنهاد دهنده اتحادیه اقتصادی اوراسیا نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور پیشین قزاقستان در سال ۱۹۹۴ بود، تصریح کرد: اختلافات جمهوری‌های استقلال یافته با یکدیگر از یکسو و برخی از اختلافات آنها با روسیه به ویژه گرجستان و اوکراین، تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به تعویق انداخت تا آنکه در سال ۲۰۱۴ مقدمات شکل‌گیری آن با عضویت پنج کشور فراهم شد.
هدف اتحادیه اقتصادی اوراسیا رسیدن به پول واحد مشترک است
کوزه‌گر کالجی با تشریح اهداف اتحادیه اقتصادی اوراسیا خاطرنشان کرد: هدف اتحادیه اقتصادی اوراسیا جریان آزاد تبادل کالا، خدمات و سرمایه میان اعضا است و اعضای آن تلاش می‌کنند در بلندمدت به پول واحد مشترک دست یابند و موانع گمرکی و تعرفه‌های ترجیحی حذف شود همانند آن چیزی که در اتحادیه اروپا و اتحادیه آ. سه. آن رخ داده است.
وی با اشاره به وسعت جغرافیایی اوراسیا و حضور دو قدرت بزرگ اقتصادی روسیه و قزاقستان در آن اظهار داشت: از نقاط ضعف این اتحادیه آن است که اتحادیه اقتصادی اوراسیا تا حد زیادی تحت نظر و تاثیر روسیه است و اختلافاتی میان مسکو با برخی از اعضا وجود دارد. علاوه بر این تفاوت معناداری میان وضعیت و توان اقتصادی اعضا وجود دارد و همه اعضا از نظر اقتصادی در وضعیت یکسانی قرار ندارند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ادامه داد: همچنین زیرساخت‌های ارتباطاتی و مواصلاتی میان اعضا آنچنان که باید و شاید فراهم نشده و موانع گمرکی همچنان در پیش‌روی اعضا وجود دارد.
ایران عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیست
کوزه‌گر کالجی درباره پیوستن ایران به توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا ابراز داشت: ایران عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا نشده است چون در حوزه جغرافیایی اوراسیا قرار ندارد. ایران هم‌اینک توافقنامه موقت تجارت آزاد را امضا کرده و در نشست ایروان، ایران و سنگاپور به عنوان مهمانان نشست و مولداوی به عنوان عضو ناظر شرکت می‌کند.
وی با بیان اینکه برای عضویت ایران در توافقنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا سه سال گفت‌وگو شده است، عنوان کرد: دولت سال قبل لایحه پیوستن ایران به توافقنامه را به مجلس فرستاد، این لایحه در خرداد امسال به تصویب رسید و از پنج آبان اجرایی خواهد شد و ۵۰۰ کالا از سوی اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا و حدود ۳۵۰ کالا از سوی ایران با تعرفه ترجیحی مورد مبادله قرار خواهند گرفت.
این کارشناس مسائل اوراسیا افزود: مدت اعتبار این توافقنامه سه سال است و در صورت اجرای موفق توافقنامه تجارت آزاد، اجرای آن دائمی خواهد شد.
اجرای موفق توافقنامه تجارت آزاد با اوراسیا نیازمند هماهنگی ملی است
کوزه‌گر کالجی درباره تاثیر پیوستن ایران به توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر وضعیت اقتصادی کشور به ویژه در دوران تحریم‌ها یادآور شد: درباره آثار پیوستن ایران به این توافقنامه و همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا نباید اغراق کرد چراکه همه مشکلات ایران را حل نمی‌کند ولی فضای تنفسی را برای کشورمان در دوران تحریم‌ها به همراه خواهد داشت.
وی اضافه کرد: توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا، نخستین همکاری ایران در این زمینه با یک سازمان منطقه‌ای است که اجرای موفق آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با تاکید بر اینکه اجرای موفق توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیازمند هماهنگی ملی و وسیع همه دستگاه‌ها از بانک مرکزی تا سازمان امور مالیاتی و سازمان کمرگ و از مناطق آزاد و پایانه‌های مرزی تا وزارت راه و استان‌های مرزی است، بیان کرد: تجربه این همکاری زمینه خوبی است که با بقیه کشورها و سازمان‌های منطقه‌ای هم چنین توافقنامه‌ای را داشته باشیم و به اجرا درآوریم.
وی یادآورشد: از سوی دیگر این توافقنامه زمینه همکاری در حوزه‌های متعددی چون کشاورزی، ترانزیتی و بانکی – مالی را به همراه خواهد داشت.
اجرای موفق توافقنامه تجارت آزاد در عضویت دائم ایران در پیمان شانگهای موثر است
کوزه‌گر کالجی با اشاره به آثار سیاسی همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: هر نوع همکاری اقتصادی مقدمه و مکمل همکاری‌های سیاسی است و موجب تقویت روابط سیاسی و گسترش ارتباطات میان کشورها خواهد شد. در این چارچوب، به هر اندازه که روابط کشورها از نظر اقتصادی با گره‌خوردگی بیشتری همراه شود، این مسئله در سایر همکاری‌ها میان آنها موثر خواهد بود.
وی ادامه داد: اجرای موفقیت‌آمیز توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا از سوی ایران می‌تواند در تغییر نوع عضویت ایران از ناظر به دائم در پیمان همکاری‌های شانگهای کمک‌کننده باشد.