تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۳۹۸ - ۰۹:۲۱

پس‌ از جنگ جهانی دوم، چین به واسطه دوره طولانی جنگ و توسعه نیافتگی ویران شده در آستانه ورشکستگی بود. در سال ۱۹۴۹ میلادی با تأسیس جمهوری خلق چین با رهبری مائو تسه تونگ در حالی که ثروت خصوصی و ساختار سازمان یافته‌ای برای ساختن کشور وجود نداشت، مسئولیت عظیم ساختن کشور به نیروهای داخلی چین یعنی بنگاه‌های دولتی سپرده شد.

انقلاب چین

*‌ مائو در اول اکتبر ۱۹۴۹ تأسیس جمهوری خلق چین را اعلام می‌کند

*‌آوریل ۱۹۷۴ دنگ شیائوپینگ در سازمان ملل

آوریل ۱۹۷۴ دنگ شیائوپینگ، رئیس وقت نمایندگی جمهوری خلق چین را نشان می‌دهد که در ششمین جلسه ویژه مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی می‌کند. چین به‌عنوان عضو بنیانگذار سازمان ملل و یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل نقش مهمی در این روند بازی کرده است. چین چهل سال پس‌ از اصلاحات اقتصادی توسط دنگ شیائوپینگ به دومین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شده است. دنگ شیائوپینگ درهای کشور را به‌روی سرمایه‌گذاری خارجی باز کرد و تأمل با تمام کشورهای دنیا مخصوصاً امریکا را آغاز کرد. اکنون چهل سال پس‌ از گشایش درهای چین به روی دنیا، این کشور بزرگ‌ترین صادرکننده جهان و دومین واردکننده به شمار می‌رود و هرگونه تلاطمی در اقتصاد آن، اقتصاد جهان را به لرزه در می‌آورد. برخی از پیش‌بینی‌های معتبر هم حاکی‌است که این کشور ابرقدرت سیاسی و نظامی نیمه دوم قرن جاری خواهد شد.

توسعه شهرها

*‌۱۹۸۶ شانگهای

*‌۲۰۱۸ شانگهای

شانگهای با ۱۶ میلیون نفر جمعیت بزرگ‌ترین مرکز تجاری چین نیز محسوب می‌شود.

آموزش در چین

قبل از به قدرت رسیدن حزب کمونیست در سال ۱۹۴۹، حدود ۸۰ درصد از جمعیت چین بی‌سواد بودند. میزان ثبت‌نام در مقطع ابتدایی زیر ۲۰‌درصد و حدود ۶ درصد دوره راهنمایی بود. تا سال ۲۰۰۸، میزان بیسوادی بزرگسالان در چین تنها به ۳.۵۸درصد کاهش یافته بود. امروز چین حدود ۴۰۰ میلیون دانشجو دارد. کودکان چینی به‌طور معمول آموزش رسمی خود را از دوسالگی شروع می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود تا نیم‌سال اول، کلاس اولی‌ها ۴۰۰ شخصیت چینی را بشناسند و ۱۰۰ عدد از آنها را بنویسند. براساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، از ۶۵ کشور که از سال ۲۰۰۰ دانش‌آموزان دبیرستانی را آزمایش کرده‌ است، دانش‌آموزان دبیرستانی منطقه شانگهای بهتر عمل کرده بودند.

بهداشت و درمان

سلامت جمعیت چین بهبود قابل توجهی یافته است. این امر عمدتاً نتیجه فعالیت‌های بهداشتی کاملاً هدفمند بوده است که باعث کاهش مرگ و میر نوزادان و کودکان و بیماری‌های واگیر ، بهبود شرایط اقتصادی در تغذیه، آموزش و توزیع خدمات بهداشتی و درمانی شده است. چین پیشرفت بزرگی در اهداف توسعه هزاره مرتبط با بهداشت داشته است.

*‌ نمودار امید به زندگی از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶

* نمودار دسترسی و کیفیت بهداشت در سال‌های ۱۹۹۰-۲۰۰۰-۲۰۱۶

راه‌آهن

اهمیت اصلاحات راه‌آهن نقش مهمی در توسعه اقتصادی چین داشته است. دلیل این امر آن است که وسعت جغرافیایی گسترده چین، زمین دشوار و شرایط آب و هوایی باعث می‌شود سیستم ریلی یکی از مطمئن‌ترین شکل حمل‌ونقل باشد. حمل‌ونقل ریلی مدت‌ها است که به‌عنوان اصلی‌ترین روش حمل‌ونقل در چین خدمت می‌کند و با توسعه سریع اقتصادی در دهه‌های اخیر، چین تقاضای فزاینده‌ای را برای حمل‌ونقل ریلی تجربه کرده‌ است. چین توانست در سال ۲۰۱۶ میلادی طول خطوط راه‌آهن تندرو را بخصوص در مناطق غربی و مرکزی افزایش دهد. شمار کل مسافرانی که سالانه در چین با قطارهای تندرو سفر می‌کنند هم‌اکنون به مرز یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر رسیده که معادل نیمی از کل مسافرانی است که در این کشور از خط آهن برای سفر بهره‌ می‌گیرند. چین توانست در سال ۲۰۱۶ میلادی طول خطوط راه‌آهن تندرو را بخصوص در مناطق غربی و مرکزی افزایش دهد به طوری که نزدیک به ۱۳ هزار کیلومتر خط آهن تنها در این سال ساخته است.

اقتصاد چین

روش اقتصادی چین کاملاً متفاوت از آن چیزی است که در نسخه‌های توسعه خواهانه کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه دیده می‌شود. چین روشی را اتخاذ کرد که به اقتضای اقتصادش به آن نیاز داشت. کمونیسم در زمان رشد کشاورزی در چین آغاز گردید ولی زمانی که روند توسعه با تفکرات سوسیالیستی قابل جمع‌نبود با اصلاحات تدریجی آنچه را که برایشان ضروری بود انجام دادند و با ارتقای ظرفیت جذب، سرمایه‌گذاری خارجی را برای خود سودآور کرده و جذب اقتصاد داخلی کردند و این در حالی بود که اغلب کشورهای در حال توسعه جهت صنعتی شدن و توسعه یافتن بدون برنامه‌ریزی و اصلاح تدریجی دروازه‌های خود را باز کردند و دم از کاهش میزان حجم دولت و افزایش خصوصی‌سازی زدند و همین عوامل مذکور در خصوص کشور چین نقش ارتقا دهنده اقتصاد چین را داشت، چرا که مسیر چین مسیر انتخاب شده توسط اقتضائات توسعه نیافتگی خودشان بود. براساس برآوردهای صندوق بین‌المللی در سال ۲۰۱۸، چین برای چهارمین سال متوالی بزرگ‌ترین اقتصاد جهان بود.  اتحادیه اروپا و چین با هم با تولید ۲۲ تریلیون دلار در جایگاه دوم قرار داشت.  سه اقتصاد بزرگ جهان در کنار هم ۵۰‌درصد اقتصاد ایالات متحده با حفظ ۲۰.۵ تریلیون دلار در جایگاه سوم قرار گرفتند و هند چهارمین اقتصاد بزرگ دنیا است .هیچ اقتصاد دیگری حتی به هیچ یک از این سه‌کشور نزدیک نیست. آلمان، قوی‌ترین کشور در اتحادیه اروپا، ژاپن با ۵.۶ تریلیون دلار پنجم بود که ۱۰.۴ تریلیون دلار تولید داشت و ۴.۴ تریلیون دلار تولید کرد.

چین آینده

از زمان روی کار آمدن رئیس‌جمهوری خلق چین، شی‌ جین پینگ در سال ۲۰۱۲، این کشور تنگنای اقتصاد خود را محکم کرده و به بسیاری از شرکت‌های دولتی کمک کرده است تا رشد کنند.

* ‌شی‌ جین پینگ ۱۷ مارس ۲۰۱۸ به‌عنوان رئیس‌جمهوری و رئیس کمیسیون نظامی مرکزی جمهوری خلق چین انتخاب شد

شی‌ جین پینگ با مطرح کردن چندین طرح بزرگ مانند طرح توسعه خطوط ریلی- طرح یک جاده یک کمربند و طرح ساخت چین ۲۰۲۵ مصمم است تا چین را به بزرگ‌ترین قدرت دنیا تبدیل کند.

پروژه یک جاده، یک کمربند

طرح یک جاده، یک کمربند که در سال ۲۰۱۳ توسط چین مطرح شد با هدف بهبود ارتباطات جاده‌ای و همکاری‌های فراقاره‌ای بود. گرچه ابعاد این پروژه عظیم هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست، اما آن‌چه مسلم است این پروژه شامل دو بخش اصلی است که در هر یک، سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی هنگفتی صورت می‌گیرد: ۱-‌ کمربند اقتصادی جاده ابریشم (کمربند) ۲-‌ جاده ابریشم جدید دریایی (جاده). بخش زمینی کمربند، چین را به کشورهای جنوب شرق آسیا، کشورهای حوزه خلیج‌فارس، شرق و شمال آفریقا تا اروپا متصل می‌کند. شش کریدور اقتصادی زمینی در این مسیر شناسایی شده است: ۱-‌ کریدور اقتصادی چین- مغولستان- روسیه، ۲-‌ پل زمینی جدید اوراسیا، ۳-‌ کریدور اقتصادی چین- آسیای میانه- غرب آسیا، ۴-‌ کریدور اقتصادی چین- شبه‌جزیره هندوچین، ۵-‌ کریدور اقتصادی چین- پاکستان و ۶- کریدور اقتصادی بنگلادش- چین- هندوستان- میانمار.

ساخته شده در چین ۲۰۲۵

پروژه ساخته شده در چین که در سال ۲۰۱۵ اعلام شد، یکی از چندین پروژه «Made in China ۲۰۲۵» و ابتکار عمل بلندپروازانه است که اخیراً اعلام شده است با هدف افزایش رقابت‌پذیری صنایع چینی، تقویت مارک‌های چینی، تقویت نوآوری و کاهش اعتماد چین به فناوری‌های خارجی با ساخت چین بزرگ یا براساس گفته رسانه‌های چینی، با این ابتکار عمل قصد دارد تا سال ۲۰۴۹ «چین را از یک غول تولید به یک قدرت تولید جهانی تبدیل کند» به‌عنوان مثال، در این برنامه هدف دستیابی به ۴۰درصد از اجزای اساسی داخلی ساخته شده است. ۷۰ درصد مواد اولیه از سال ۲۰۲۰  تا سال ۲۰۲۵  ساخته شده است. نسخه به‌روز شده در این طرح که در ژانویه سال ۲۰۱۸ منتشر شد نوشت، چین قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ به تولیدکننده پیشرو در زمینه‌های ارتباط از راه دور، راه‌آهن و تجهیزات برق تبدیل شود و این روباتیک چین، اتوماسیون بالا است و صنایع جدید وسایل نقلیه انرژی تا سطح ۱۰۸. ۲۰۲۵ در سطح جهانی یا رتبه دوم خواهد بود. برنامه‌های دولت برای دستیابی به اهداف خود نگرانی‌هایی را در بین بنگاه‌ها و سیاستگذاران امریکایی ایجاد کرده است. زیرا به‌نظر می‌رسد یارانه‌های بزرگ، حمایت از صنایع داخلی، سیاست‌های جهت دار برای خرید فناوری IPR از خارج، افزایش فشار بر شرکت‌های خارجی برای انتقال فناوری به‌منظور ایجاد تجارت در چین و آنچه ظاهر می‌شود.رئیس‌سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران که برای شرکت در اجلاس بین‌المللی 

«یک کمربند یک جاده» به چین سفر کرده این طرح را فرصت بسیار خوبی برای جلب سرمایه‌گذاران بین‌المللی بویژه سرمایه‌گذاران چینی به‌منظور مشارکت در طرح‌ها و پروژه‌های ایران دانست.

شی جین پینگ رئیس جمهوری خلق چین در اجلاس اخیر حزب:

چین در طول سال‌های اخیر توانسته است روشی نوین پیش روی کشورهای جهان برای تحقق مدرن شدن تصویر نماید. روش جدید چین موجب می‌شود کشورها بتوانند به روند توسعه و پیشرفت خود سرعت بخشند و در عین حال به دیگر کشورهای جهان وابسته نباشند.

چین منابع و تجربه کافی را برای کمک به توسعه دیگر کشورهای جهان در اختیار دارد. ما حکومت چینی و رویکرد چینی را برای حل مسائل پیش روی بشریت به دیگر کشورهای جهان عرضه می‌کنیم.

منبع: روزنامه ایران