تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۳۹۸ - ۱۳:۰۶

تهران- ایرنا-  اواخر مرداد بود که وزیر خارجه کشورمان گفت: زمانی که در کویت بودم به کویتی‌ها گفتم همین فردا عربستان آمادگی داشته باشد با ما گفت‌وگو را شروع کند، حاضریم. محمدجواد ظریف گفت: حرف‌های عجیب و غریبی می‌زنند. سعودی‌ها می‌گویند ظریف کاره‌ای نیست و مشکل ما با سردار سلیمانی است، برای اینکه بدانید دروغ می‌گویند.

به گزارش روزنامه آرمان ملی، وقتی که وزیر شدم با آقای سلیمانی صحبت کردم به سعود الفیصل پیشنهاد کردیم حاضریم راجع به یمن، بحرین، عراق، سوریه و لبنان صحبت کنیم، در همان پیشنهاد پیغام فرستادم اگر فکر می‌کنید به قول خودتان من ماله‌کش اعظم هستم، آقای سلیمانی با شما صحبت کند». با این وجود عربستان رویکرد دوگانه‌ای را در قبال ایران به نمایش می‌گذارد و خودش هم نمی‌داند چه می‌خواهد انجام دهد. از یک سو برای ایران پیام ارسال می‌کند و از سوی دیگر اتهاماتی را متوجه کشورمان می‌کند. روز دوشنبه ولیعهد عربستان سعودی در گفت‌وگویی با شبکه CBS آمریکا از دونالد ترامپ خواسته است که با حسن روحانی دیدار کند. محمد بن‌سلمان اظهار داشت: رئیس‌جمهور آمریکا باید با رئیس‌جمهور ایران دیدار کند و با او به توافقی تازه در مورد بحث هسته‌ای و اقدامات ایران در منطقه دست پیدا کند. ولیعهد سعودی با اشاره به حملات اخیر به تاسیسات نفتی آرامکو و خسارت سنگینی که به اقتصاد عربستان وارد آمد، مدعی شد: با پومپئو هم‌نظر هستم که حمله به آرامکو یک اقدام و حرکت جنگی از سوی ایران بود. وی افزود: «اگر دنیا در مقابل این اقدام ایران، رفتار محکمی از خود نشان ندهد، تنش‌ها بیش از این افزایش پیدا خواهد کرد. در نتیجه، عرضه نفت دچار اختلال شده و قیمت نفت به طور بی‌سابقه‌ای به شدت بالا خواهد رفت».

راه حل سیاسی یا جنگ؟

ولیعهد عربستان همچنین بر استفاده از راه حل سیاسی در مورد ایران تاکید کرد و گفت: جنگ باعث سقوط اقتصاد جهانی می‌شود.

 محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در مورد نقش ایران در حمله به عربستان ادعا کرد: من هم معتقدم که ایران عامل حمله به آرامکو بوده است. اما من در مورد ایران استفاده از راه حل سیاسی را به استفاده از راه حل نظامی ترجیح می‌دهم؛ چراکه جنگ می‌تواند باعث سقوط اقتصاد جهانی شود. وی اضافه کرد: اگر جهان اقدامی محکم و قاطع برای بازداشتن ایران انجام ندهد، تنش‌ها افزایش خواهد یافت. این اتفاق منافع جهانی را تهدید می‌کند. منابع نفتی در خطر واقع می‌شوند و قیمت نفت به طرز غیرقابل تصوری بالا خواهد رفت به گونه‌ای که تاکنون در عمر خود ندیده‎ایم. این در حالی است که ایران تاکنون اتهام‌های مطرح شده مبنی بر دخالت در حمله به آرامکو را شدیدا رد کرده است.

خواهان پایان جنگ در یمن

سخنگوی دولت نیز در پاسخ به سوالی درباره چشم انداز روابط ایران با عربستان، گفت: «ما از ابتدا خواهان پایان جنگ در یمن و تجاوز عربستان بودیم و الان هم خواهان آتش بس و استقرار صلح در یمن هستیم. اشکال تا کنون از خود عربستان بوده است و این هم درست است که برخی کشورها پیام‌هایی از سوی عربستان برای روحانی آوردند اما این باید در عمل هم دیده شود و تجاوزات آنان به یمن قطع شود. اگر عربستان واقعا به دنبال تغییر رفتارش باشد، صرف نظر از قسمت اول سخنانی که امروز مطرح کردند، ما از بخش دوم استقبال می‌کنیم.» نخست وزیر عراق هم روز گذشته گفت: موضع عربستان در قبال مأموریت ما موضع مناسبی بود و من با ملک سلمان و محمد بن سلمان مذاکرات صریح، عمیق و جسورانه‌ای داشتم. عراق و عربستان بر اهمیت آرامش در منطقه و درک اهمیت نقشی که عراق در این زمینه دارد، اتفاق نظر دارند. عبدالمهدی افزود: مذاکرات من با ملک سلمان و ولیعهد شامل پرونده‌های زیادی درباره اوضاع منطقه بود چه تنش میان ایران و آمریکا یا ایران و عربستان و چه اوضاع یمن. عربستان دیدگاه خود را درباره حوادث منطقه ارائه کرد. عراق در دوره گذشته نیز نقشی برای آرام کردن اوضاع در پی تنش میان انگلیس و ایران به خاطر توقیف کشتی‌ها ایفا کرد و این مساله نقش عراق و اعتبار آن را تقویت کرد.

دلیل تغییر رویکرد عربستان چیست؟

طی یک ماهه اخیر انصارا... یمن دو پیروزی قابل توجه نظامی در مقابل عربستان کسب کرده که این پیروزی‌ها ضربه سنگینی به حیثیت سعودی‌ها وارد آورده است؛ اول حمله به تأسیسات پالایشگاهی آرامکو که باعث شد صادرات نفت عربستان به کمتر از نصف کاهش یابد و دیگری حمله عظیم به منطقه نجران که به اسارت تعداد زیادی سربازان و چند فرمانده ارشد سعودی منجر شد. این پیروزی‌ها در کنار افزایش فشار افکار عمومی در غرب و همچنین گسترش بحران‌های داخلی در عربستان سبب شد تا این کشور تمایل پیدا کند تا هر طور شده به جنگ در یمن خاتمه دهد. نخست وزیر عراق نیز واسطه شده تا به این منظور گفت‌وگوهایی با تهران داشته باشد و شرایط را برای آغاز مذاکرات میان تهران و ریاض مهیا کند. در همین راستا روز دوشنبه نخست وزیر عراق با اشاره به اینکه هیچ کس جز اسرائیل خواهان جنگ در منطقه نیست گفت: ایران و عربستان آماده مذاکره هستند. عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق در گفت‌وگو با شبکه الجزیره گفت: شبح جنگ را باید از منطقه دور کرد. شاخص‌ها و داده‌ها نشان می‌دهد که هیچ کس به جز اسرائیل به دنبال جنگ در منطقه نیست و همه در رابطه با مذاکره بحث می‌کنند. وی افزود: سفر من به عربستان به منظور کاهش تنش بود. عبدالمهدی با اشاره به اینکه کشورهای مرتبط به بحران یمن به دنبال مذاکره هستند افزود: ایران و عربستان آماده مذاکره هستند.