غلامحسین دهقانی روز چهارشنبه در گفتوگو با خبرنگاران ایرانی حاضر در سازمان ملل متحد افزود: هیاتهای دیپلماتیک ایران در سازمان ملل متحد طی چند دهه گذشته همواره مورد رفتار تبعیض آمیز از طرف دولت میزبان بودهاند به گونهای که رفت و آمد آنها به حدود ۲۵ مایل از مرکز منهتن محدود بوده است.
وی ادامه داد: این محدودیتها علیه همکاران ما در چند دهه گذشته، به طور طبیعی روی زندگی آنها تاثیر داشته است اما طی ۲ ماه گذشته، متاسفانه دولت فعلی ایالات متحده اقدامات بسیار عجیب و غریبی انجام داده است به طوری که محدودیت همکارانمان در سازمان ملل را به "سه مایل" کاهش داده است.
معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: در این سه مایل و منطقهای که مشخص کردهاند دسترسی دیپلماتهای ایرانی به مواردی همچون پزشک، دانشگاه فرزندان یا دیگر دسترسیهای مورد نیاز، به شدت محدود شده است .
دهقانی یادآور شد: درخواستهایی صورت گرفته است که حداقل در ارتباط با دانشگاه فرزندان، محدودیتها را بردارند که متاسفانه حتی اینها هم پذیرفته نشده است.
وی با اشاره به صادر نشدن ویزای تعداد زیادی از هیات ریاست جمهوری و وزیر خارجه برای سفر به مجمع عمومی سازمان ملل متحد، گفت: از طرف دیگر صدور ویزاها با اخلال و تاخیر مواجه است، هیات ریاست محترم جمهوری و وزیر محترم خارجه که برای شرکت در مجمع عمومی سفر می کردند، نتوانستند ویزا دریافت کنند.
این مقام وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: سازوکاری در سازمان ملل متحد تحت عنوان کمیته میزبان وجود دارد که براساس توافق دولت میزبان یعنی آمریکا و همچنین سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۷، تعهداتی را دولت میزبان برای تسهیل فعالیت های دیپلمات هایی که درسازمان ملل متحد کار می کنند، پذیرفته است.
دهقانی یادآور شد: دولت میزبان موظف است شرایطی را فراهم کند تا نمایندگیهای کشورها در سازمان ملل متحد بتوانند مسئولیت خود را بدون فشار ومشکلات انجام دهند و به طور مستقل و به دور از فشارهای خارجی به ایفای وظایف خود بپردازند.
وی با بیان اینکه "متاسفانه اقداماتی که علیه هیات جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است بر عملکرد همکارانمان تاثیر میگذارد"، گفت: از این رو، در نشست کمیته میزبان شرکت کردم و مشکلاتی و تضییقاتی که دولت آمریکا برای هیاتهای ما ایجاد کرده است و تاثیری که هم از نظر روانی و کارکردی می گذارد را برشمردم و تاکید کردم که این اقدامات مغایر با قرارداد مقر است.
معاون امور حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه افزود: همچنین با کنوانسیون مزایا و مصونیت های ۱۹۴۶ سازمان ملل متحد، کنوانیسیون روابط دیپلماتیک ۱۹۶۱ و مغایر با قطعنامه های ملل متحد است که سالانه در این مورد تصویب و تاکید می شود که کشور میزبان بایستی شرایط مناسب را برای فعالیت دیپلماتهای کشورهای عضو این سازمان فراهم کند.
دهقانی خاطرنشان کرد: در این نشست تاکید کردم این اقدام دولت آمریکا به خاطر شرایط روابط دوجانبه با ایران است که به صراحت هم مقامات کاخ سفید اعلام کرده اند، در حالی که طبق قطعنامههای ملل متحد که رفتار دولت میزبان به هیچ وجه نباید متاثر از شرایط دو جانبه باشد.
وی ادامه داد: درخواست کردم براساس ماده ۲۱ قرارداد مقر حال که مربوط به اختلاف تفسیر بین سازمان ملل و اعضای ملل متحد و دولت میزبان است، این موضوع به داوری یا دیوان بین المللی دادگستری ارجاع داده شود.
معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: این مساله را درخواست کردیم و اصرار خواهیم کرد، البته کشورهای دیگر همچون کوبا و روسیه هم مشکلاتی دارند که در این کمیته مطرح کردند.
دهقانی در پاسخ به این که در صورت عدم التزام آمریکا از رای دیوان، همچون رای موقت مربوط به تحریم ها، چه خواهد شد، اظهار کرد: آرای دیوان برای طرفین دعوا الزام است اما در این مورد خاص چون یک طرف سازمان ملل است و یک طرف آمریکا، در صورتی که آمریکا داوری را نپذیرد و نهایتا بتوانند به دیوان بین المللی دادگستری مراجعه کنند، طبق مقررات بین الملل کشور میزبان باید آن را انجام دهد و اگر نپذیرد یعنی تخلف کرده است.
وی خاطرنشان کرد: آمریکا با اجرا نکردن فرمان موقت لغو تحریمها، در واقع تخلف کرده است.
معاون امور حقوقی و بین المللی وزیر امور خارجه درباره آثار دستور العمل جدید رئیس جمهوری آمریکا برای ممنوعیت ورود مقامات ارشد ایران به آمریکا هم گفت: درباره دستور العمل جدید و ممنوعیت صدور ویزا برای مقامات عالی جمهوری اسلامی هم گفت همین الان چند نفر از دیپلمات های ما که باید در احلاس مجمع عمومی حضور می یافتند، منتظر صدور ویزا هستند و روادید آنها هنوز صادر نشده است؛ این در حالی است که نشست مجمع عمومی از ۱۰ روز پیش، شروع شده است.
دهقانی افزود: آنچه که ممکن است و در توان ما است در چارچوب ساختار ملل متحد دنبال کردیم و می کنیم و فشار خود را ادامه می دهیم. از همکارانمان هم خواسته ایم که در جلسات متعدد به خصوص اگر همکارانمان نتوانند ویزا بگیرند و حضور یابند، اعلام کنند که تضییقات آمریکا مانع حضور همکارانمان شده است.
وی تاکید کرد: از سوی دیگر این پیشنهاد را داده ایم که در صورت بی توجهی آمریکا به مقررات بین المللی و عدم اجرای توافقنامه مقر سازمان ملل، نشستهای مجمع عمومی و دیگر جلسات به جای نیویورک در دیگر مقرهای این سازمان همچون ژنو یا وین برگزار شود.