گرگان - ایرنا - مهاجرت، خالی شدن از سکنه، نابودی و فراموشی سرنوشت محتوم روستاهای کوچک و بزرگ گلستان در سال‌های نه چندان دور بود و بسیاری از آن‌ها آرام آرام به این مصیبت‌ دچار شدند اما اراده آهنین برخی جوانان برای شناسایی نقاط قوت و مزیت های نسبی روستای خود و استفاده از آن برای کسب درآمد پایدار، هم مانع مهاجرت اهالی باقیمانده شده و هم در موارد زیادی کوچ کردگان شهری شده را بار دیگر روانه روستاها کرد.

این ماجرا پیچیدگی زیادی ندارد و داستان از آن جایی آغاز می شود که اهالی یک روستا، درمانده و ناتوان از کسب درآمد برای تامین معاش از خلقیت و دانش خود برای ایجاد شغل استفاده کرده و به موفقیت هایی رسیدند که مسیر حرکت این روستا و حتی آبادی های فراوان یک استان را عوض کرد.

از این نمونه ها در گلستان فراوان است؛ روستای عطاآباد آق قلا که تبدیل به مرکز تولید مبل شده، وامنان آزادشهر و نام آوری در کشت و برداشت زعفران، روستای قازانقایه مراوه تپه و برداشت پشته وحشی و صادرات آن به کشورهای دیگر فقط نمونه هایی از حرکت مترقی روستاهای گلستان در سالهای اخیر است که به نمادی از استقامت و خودباوری تبدیل شده اند.

به گفته هادی حق شناس استاندار گلستان ۴۶.۶ درصد از جمعیت یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفری این استان در روستاها زندگی می کنند بطوریکه ۲۰ درصد بیشتر از میانگین کشوری روستانشین دارد و این ظرفیت بزرگ نیروی انسانی در کنار قابلیت های فراوان طبیعی و خدادادی نهفته در مناطق گوناگون می تواند هر روستا را به منبعی بزرگ از درآمد پایدار و اشتغال آفرینی تبدیل کرده و علاوه بر ایجاد انگیزه برای ماندگاری روستاییان، افراد مهاجرت کرده را نیز وادار به بازگشت به زادگاه خود کند.

به دنبال موفقیت اهالی روستای وامنان، سیب چال، نراب و کاشیدار آزادشهر در کشت زعفران و درآمدزایی آن، استقبال از کشت این گیاه دارویی برای برخی ساکنان مناطق مستعد در شهرهای گالیکش، گرگان، بندرگز و مراوتپه دوچندان شده به طوری که هر ساله در فصل تابستان خرید و فروش پیاز زعفران برای کشت در مزرعه به تجاری سودآور برای روستاییان آزادشهر تبدیل شده است.

از دیگر سو روستاهای نزدیک به مرکز استان نیز تکاپوی جدی تری در صنعت دارند؛ جایی که زمین های کشاورزی آن به سبب حاصلخیزی پایین توان تمرکز بر بخش کشاورزی را ندارد آن ها به ایجاد کارگاه های کوچک خانگی برای تولید انواع محصولات روی آورده اند که نمونه آن، فعالیت روستاییان عطاآباد آق قلا در تولید مبل است.

تخته و پارچه هر چند در ظاهر نقش چشمگیری در اشتغال ندارند اما تلفیق هنر و خلاقیت و ایجاد کارگاه های تولید مبل در عطا آباد آق قلا سالها است که رونق اقتصادی را در این مناطق گسترش داده تا جایی که اکنون در دل سه روستای ترکمن‎نشین عطا آباد، اونق یلقی علیا و کرد ۲ هزار و ۳۵۰ نفر بصورت مستقیم و غیر مستقیم از  فعالیت ۳۲۰ کارگاه تولید مبل ارتزاق می کنند.

تحرک و پویایی روستانشیان گلستان در سالهای اخیر وارد حوزه گردشگری نیز شده است.

مناطق بکر و پر از قابلیت گلستان با بوم‌گردی که فعالیتش روز به روز گسترش می یابد، افق های بلندتری را در توسعه پایدار مورد نظر دارد و آرام آرام به آن نزدیک می شود.

 توسعه اقامتگاه های بوم‌گردی به عنوان سرآغاز رونق گردشگری روستایی، بهره مندی از تجربیات جدید برای ایرانگردان، جهانگردان و خلق فرصت های جدید شغلی، نیازمند توجه و سرمایه گذاری بیشتر است.

حمایت اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری و مسوولان گلستان سبب شده تا تعداد واحدهای بومگردی استان به بیش از ۱۵۰ واحد برسد که به نظر می رسد ظرفیت راه اندازی این گونه واحدهای اقامتی به دلیل نیاز به سرمایه اندک و قابلیت درآمدزایی در تمام سال بیش از این باشد.

بومگردی با ایجاد فرصت پیشرفت و توسعه اقتصادی می‌تواند جایگزینی مناسب سایر منابع درآمدی ساکنان مناطق روستایی باشد و از روی آوردن اهالی روستا به راه‌های دیگر کسب درآمد، مانند فروش زمین‌های کشاورزی و بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی جلوگیری کند.

آسیب جدی پدید آمده در برخی روستاهای کوهستانی و ییلاقی گلستان مانند زیارت گرگان و ساخت و سازهای بی رویه در این مناطق از نبود چشم انداز در گذشته نشات می گیرد که اگر در دیگر روستاهای خوش آب و هوای استان به آن کم توجهی شود، سازه های سیمانی روستاها را در بر گرفته و دیگر خبری از بوم‌گردی و رونق تولید و حرکت به سمت درآمد پایدار نخواهد بود.

ظرفیت دیگر مورد توجه قرار گرفته روستاهای گلستان در سال های اخیر، رونق کاشت گیاهان دارویی است که توسعه آن فرصت های اشتغال فراوانی را نصیب روستانشینان کرده است.

وجود ۷ اقلیم از ۱۳ اقلیم شناخته شده جهان در گلستان و سایر شرایط سرزمینی مطلوب سبب شده شرایط مساعد بهره‌مندی از یک شرایط اکولوژیک منحصربه‌فرد برای رشد و نمو گیاهان دارویی در استان فراهم شود که در روستاهای فراوانی مانند شاهکوه چهارباغ  و روستاهای علی آباد مورد استفاده قرار گرفته است.

سودآوری بالا در مقایسه با سایر محصولات زراعی و ارزش افزوده مطلوب نسبت به سایر تولیدات زراعی از جمله شاخص‌های گیاهان دارویی است که امیدها در رونق بخشی به اقتصاد روستاهای گلستان را پررنگ می کند.

آشنا نبودن تولیدکنندگان گلستانی با بازارهای جهانی، نبود تشکل‌های صادراتی متخصص در زمینه گیاهان دارویی و هزینه بالای ماشین‌آلات مدرن برای افزایش رقابت پذیری محصولات در بازارهای داخلی و خارجی از جمله مشکلات تولید گیاهان دارویی گلستان است.

به نظر می رسد به دلیل مشکلات روز افزون بخش های صنعتی و دغدغه های بی‌شمار حوزه تولیدات صنعتی و نبود صنایع بزرگ، چاره ای جز فراهم کردن رونق تولید و ثروت در روستاهای گلستان وجود ندارد.

معرفی الگوهای کارآفرین و تولید ثروت و نیز جذب سرمایه گذاران در مناطق روستایی با تکیه بر زمین های مستعد کشاورزی و جاذبه های گردشگری استان یقینا توسعه هرچه بیشتر مناطق روستایی و سپس با ایجاد فرصت های شغلی جدید، تحرک و رونق جهش وار اقتصاد گلستان را رقم خواهد زد.