به گزارش گروه نشریات خبری ایرنا، رجبطیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه از آغاز قریبالوقوع عملیات نظامی در شمال سوریه علیه کردهای این کشور خبر داد و در مقابل نیز نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) هشدار دادند که حمله ترکیه را به جنگی تمامعیار تبدیل خواهند کرد. روز گذشته همچنین خبر رسید که وزارت دفاع این کشور از آمادگی نیروهای نظامی ترکیه برای حمله سخن گفته است. وزارت دفاع ترکیه اعلام کرد همه آمادگیها برای تهاجم نظامی به شمال سوریه انجام شده است. هرچند خروج سربازان آمریکایی از سوریه راه را برای حمله ترکیه باز کرده است. در واکنش به این اقدامات وزارت امورخارجه کشورمان با صدور بیانیهای اعلام کرده که جمهوری اسلامی ایران با هر گونه عملیات نظامی احتمالی مخالف است.
رسانه های اصلاح طلب در این باره عنوان داشتند: تصمیم اخیر آمریکا در تنها گذاشتن کردها مقابل ترکیه علیرغم تمامی مخالفتهایی که در داخل و خارج این کشور صورت گرفته، مربوط به استراتژی اصلی و بلند مدت آمریکاست.
رسانه های اصولگرا هم در این باره نوشتند: اقدام رییسجمهوری آمریکا به مثابه «خنجر از پشت» است؛ خنجری که موجب شده است، کُردها از همراهی با آمریکا احساس پشیمانی و اعلام کنند و اگر رفتار کُردها با دولت مرکزی سوریه هماهنگ بود، ارتش سوریه از کُردهای سوریه دربرابر تجاوز ارتش ترکیه حمایت میکرد.
رسانه های اصلاح طلب
استراتژی آمریکا
روزنامه ابتکار در مطلبی می نویسد: تصمیم اخیر ایالات متحده در تنها گذاشتن کردها مقابل ترکیه علیرغم تمامی مخالفتهایی که در داخل و خارج این کشور صورت گرفته، مربوط به استراتژی اصلی و بلند مدت آمریکاست. آمریکاییها از همان ابتدای دولت ترامپ نیز خواستار درگیر شدن گسترده در سوریه نبوده و پیوند آنها با کردها نیز تاکتیکی محسوب میشود. در مقابل ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو برای آمریکا اهمیت بسیار بیشتری نسبت به یگانهای مدافع خلق دارد. از سوی دیگر آمریکا با قربانی کردن کردها، امتیازاتی نیز از روسیه و ترکیه گرفته است. به همین دلیل راه را در آستانه تشکیل نهایی کمیته قانون اساسی سوریه برای اردوغان باز کرده است.
قاسم مومنی رییس موسسه مطالعات بینالمللی چشم انداز ابرار نوین در تشریح عملیات هوایی ارتش ترکیه به مواضع کُردهای سوریه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: آمریکا به دنبال آن است تا بتواند بر اساس سناریوهای موجود اروپاییها را وارد سوریه کند. ترامپ معتقد است که اروپا باید در مورد سوریه هزینه پرداخت کند. او تمام فکر و ذکر و نگاهش برآمده از تجاریسازی سیاست و امنیت است و در مورد سوریه هم از همین نظر استفاده میکند. ترامپ می گوید هیچ دلیل خاصی وجود ندارد که آمریکا به تنهایی هزینههای سوریه را پرداخت کند و از این منظر به دنبال کشیده شدن پای اروپا به این پرونده است. سخنان چند ماه پیش او در مورد اتباع اروپایی که در داعش حاضر هستند، دقیقاً از همینجا نشأت میگیرد. به عنوان مثال باید متوجه بود که روسها در آسمان سوریه مشغول کار بودند ولی آمریکاییها روی زمین دست به اقدام زدهاند. با این حال او همچنان به دنبال منافع ایالات متحده در سوریه است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ترامپ به دنبال آن است تا ترکیه نتواند خطوط قرمز و منافع آمریکا در سوریه را مورد هجمه قرار دهد و به همین دلیل است که اعلام خبر خروج آمریکا از سوریه را نمیتوان یک راهبرد واقعی دانست. در سال گذشته هم آمریکاییها اعلام کردند قصد خروج از سوریه را دارند که واکنشهای زیادی به سخنان ترامپ در آن زمان رخ داد ولی به وضوح دیدیم که آنها در سوریه باقی ماندند. به نظرم این اقدام آمریکا و اخبار منتشر شده در راستای آن را باید نوعی تغییر استراتژی دانست تا یک واقعیت میدانی یا سیاسی. آنها در سوریه خواهند ماند و در مقابل اردوغان هم توان جنگ همه جانبه در سوریه علیه کردها را نخواهد داشت. آنکارا توان درگیری وسیع یا بلند مدت علیه کردها (آنهم در وضعیت فعلی منطقه و شرایط داخلی ترکیه) را ندارد. به باور من اردوغان به دنبال تبلیغات داخلی و نوعی اعاده حیثیت در خاک کشورش است و به همین جهت حمله به مواضع کردها نمیتواند گسترده یا بلند مدت باشد؛ چراکه ترکیه به دنبال منطقه حائل به نفع خود است.
به گزارش تارنمای نامه نیوز، دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا در پیامی توئیتری اعلام کرد: ما شاید در فرایند خروج از سوریه باشیم؛ اما به هیچ وجه کُردها را رها نکردهایم؛ کسانی که افرادی خاص و جنگجویانی خارقالعاده هستند. رییس جمهوری آمریکا بدون اشاره به چندین مورد تغییر مواضع ناگهانی خود در قبال تهاجم نظامی آنکارا به خاک سوریه نوشت: روابط ما با ترکیه که شریک تجاری و همپیمان ناتوی من است هم خیلی خوب بوده است. ترکیه خودش هم تعداد زیادی جمعیت کُرد دارد و کاملا این را متوجه است که ما فقط ۵۰ نظامی در آن بخش از سوریه داشتیم و دیگر در آن منطقه نیستند. ترامپ در پیام دیگری تهدیدی شب گذشته خود علیه آنکارا را دوباره اینگونه تکرار کرد: هرگونه درگیری غیر ضروری ترکیه برای اقتصادش مرگبار خواهد بود. ما داریم به کُردها از نظر مالی و تسلیحاتی کمک میکنیم. گفتنی است، به دنبال رایزنی تلفنی اردوغان با ترامپ، رییس جمهوری آمریکا اعلام کرده بود که نیروهای این کشور را از شمال سوریه خارج می کند. در گام بعد، کاخ سفید از عدم مداخله از تهاجم آنکارا به سوریه خبر داده بود؛ اقدامی که باعث شد کُردهای مورد حمایت واشنگتن در این کشور آن را به «خنجر از پشت» توسط آمریکا تعبیر کنند. در همین رابطه، دونالد ترامپ شب گذشته با تغییر موضع دوباره خود ترکیه را به نابودی اقتصادش تهدید کرده بود.
در بخشی از گزارش روزنامه شرق آمده است: دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا که تصمیمش برای خروج از سوریه با انتقادهای داخلی مبنی بر آمادهسازی فضا برای حمله ترکیه مواجه شده است، در توییتی در این باره تهدید کرد که هر اقدامی از سوی ترکیه که از نظر او بیش از حد برسد با «نابودی اقتصاد ترکیه» مجازات خواهد شد؛ اما در واکنش به این اظهارات، معاون رییسجمهوری ترکیه گفت کشورش در مقابل تهدیدها درباره برنامههای سوریاش سر خم نخواهد کرد. فواد اوکتای، گفت ترکیه در مقابله با مبارزان کرد سوریه مصمم است و در مسائلی که به امنیت ترکیه مربوط باشد، این کشور خود محدودیتهایش را تعیین میکند.
روزنامه مردم سالاری نوشت: حمایت آمریکا از نیروهای سوریه دموکراتیک شکاف میان واشنگتن و آنکارا که نگران تشکیل یک رژیم کرد در شمال سوریه و در نزدیکی مرزهایش است را عمیقتر کرد و در مقابل باعث شد تا فاصله میان ترکیه و روسیه درباره بحران سوریه و اجرای قطعنامه شماره ۲۲۵۴ شورای امنیت کم شود. کردهای سوریه در دوره گذشته به حمایت آمریکا چشم دوخته بودند تا ترکیه نتواند تنها با آنها در گوشه رینگ مواجه شود اما امروز طبق گفته منابع مطلع در محافل کرد آمریکا به تعهدات خود در قبال ایجاد مکانیزمی برای تأمین امنیت مرز سوریه با ترکیه عمل نکرده است، اگرچه نیروهای سوریه دموکراتیک در این زمینه انعطاف پذیری نشان دادند تا از هرگونه درگیری نظامی با ترکیه جلوگیری شود.
در بخشی از مطلب روزنامه همدلی با عنوان بازی جدید اردوغان برای سوریه، می خوانیم: این عقب نشینی آمریکا، گروه کردِ هم دستش، نیروهای کرد سوریه SDF را در مقابل حمله ارتش ترکیه آسیب پذیر کرده است. ترکیه این نیروهای کرد را به خاطر مبارزان کردی که در خاک ترکیه به مدت ۱۰ سال به مخالفت برخاسته بودند، تروریست قلمداد میکند. سازمان ملل نیز اعلام کرده است که خود را برای بدترینها آماده کرده است. اتحادیه اروپا نیز هشدار داده است که این اقدام ترکیه آسیب غیرنظامیان را در پی خواهد داشت زیرا جا به جایی کمپها تلاشهای سیاسی سوریه برای پایان دادن به جنگ را از بین میبرد. وزیر دفاع ترکیه روز سه شنبه در توئیترش نوشت که نیروهای مسلح ترکیه هیچگاه وجود این عوامل وحشتزا را در مرزهای خود تاب نخواهد آورد. لازم است که منطقهای امن ایجاد کنیم تا صلح و ثبات در مرزهای ما و امنیت را در سوریه به ارمغان آورد. به نقل از یکی از خبرنگاران الجزیره، ارتش ترکیه و ماشینآلات جنگی اش روز سه شنبه به مرز سوریه رسیدند. فشار زیادی بر منطقه حاکم است. تمام نگرانیها از عواقب امنیتی است که این اقدامات در پی دارند. نمی توان پیشبینی کرد که عملیات نظامی چه وقت آغاز خواهد شد. این طور به نظر میرسد که قصد ترامپ از هدف تهدید قرار دادن اقتصاد ترکیه، در آرام سازی منتقدانی است که او را متهم به خالی کردن پشت کردهای سوریه با خارج سازی نیروهای آمریکایی از خاک این کشور کرده است.
احتمال حمله هوایی از سوی تکیه
ساعت صفر آغاز حمله عنوان گزارش روزنامه اعتماد است که در بخشی از آن می خوانیم: آنچه مشخص است ترکیه بناست عملیات خود را به صورت هوایی آغاز کند، اما آمریکاییها عنوان کردهاند که هیچ گونه پشتیبانی اطلاعاتی و عملیاتی را در چارچوب ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای مبارزه با داعش نخواهند داد و تمامی دستگاههای ارتباطی خود را برای هماهنگی با این عملیات از مدار خارج خواهند کرد که این موضوع میتواند از اهمیت قابل ملاحظهای برخوردار باشد زیرا دیگر جنگندههای ترکیه نمیتوانند هماهنگی لازم را در این عملیات با سایر هواپیماهای ائتلاف داشته باشند و این کار پرواز را سخت خواهد کرد و ریسک برخورد جنگندههای ترکیه با سایر جنگندههای ائتلاف را بالا میبرد. گفته میشود که مارک اسپر وزیر دفاع در خصوص عملیات ترکیه جلساتی با رییسجمهوری داشته است و با سایر مقامات از جمله مایک پمپئو وزیر امورخارجه، مارک مایلی رییس ستاد کل نیروهای مسلح و رابرت اوبرایان، مشاور جدید امنیت ملی جلساتی داشت و آنها را در جریان ابعاد این عملیات قرار داده است. طبق اخباری که الجزیره به دست آورده ارتش ترکیه تجهیزات خود را آماده ورود به خاک سوریه کرده است. چارلز استراتفورد، خبرنگار الجزیره که در امتداد مرز ترکیه و سوریه حضور داشت، گزارش داده است که نیروهای ترکیه روز سهشنبه سلاحهای سنگین خود را در امتداد مرز به حرکت درآوردهاند. استراتفورد میگوید: تنش زیادی در این منطقه وجود دارد و نگرانیهای زیادی درباره پیامدهای امنیتی این عملیات ممکن است وجود داشته باشد. از همین رو پیشبینی زمان شروع عملیات نظامی بسیار دشوار است.
روزنامه ایران با تیتر طنین شوم نفیر جنگ با «چشمه صلح» آمده است: هرچند ترکیه تا عصر دیروز عملیات خود در شمال سوریه را رسماً اعلام نکرد، اما حملات هوایی چندی را در برخی مناطق کردی شمال سوریه در نزدیکی مرزهای عراق انجام داد. بهگزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) و شبکه «الاخباریه» ترکیه در تل طویل در المالکیه در حومه استان حسکه در شمال شرقی سوریه که نیروهای سوریه دموکراتیک در آن مستقر هستند، حملاتی هوایی انجام داد. تلویزیون سوریه نیز اعلام کرد، جنگندههای ترکیه مواضعی در نزدیکی گذرگاه سیمالکا در مرزهای عراق را بمباران کردند. همچنین شبکه الاخباریه سوریه از حمله به مواضع نیروهای سوریه دموکراتیک در شهر تل ابیض در حومه شمالی رقه خبر داد. این در حالی است که رجب طیب اردوغان که با مخالفتهای خارجی بسیاری برای انجام این حملات بویژه از سوی ایران، روسیه و همچنین تا حدودی آلمان و فرانسه مواجه شد، با مخالفتهای داخلی نیز برای این حمله روبهرو است. فائق اوزتورک، معاون رئیس حزب جمهوریخواه خلق ترکیه دولت این کشور را متهم کرد به سمت «باتلاق» خاورمیانه میرود. او به دولت توصیه کرد، بهجای این نوع مبارزه با تروریسم، تمامیت ارضی سوریه را محترم بدارد و با دمشق همکاری کند. حزب دموکراتیک خلق ترکیه هم ضمن مخالفت با مداخله نظامی، خواهان آغاز گفتوگوی دموکراتیک و فرآیند مذاکره جامع با همه طرفها به منظور پایان دادن به جنگ داخلی سوریه شد.
محمد محمودی کیا عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی(ره) در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا در ارزیابی خود از تحرکات ترکیه در شمال سوریه و اینکه چرا این کشور خواستار عملیات نظامی در این منطقه است؟ گفت: در این مساله دو پیشران وجود دارد که یک مورد به حوزه تحولات داخلی سوریه و دیگری به تحولات سیاست جهانی به ویژه تحولات سیاست داخلی ایالات متحده آمریکا بر میگردد. وی با تاکید بر این که آمریکا به دنبال ایجاد پایگاهی مطمئن و گروهی وفادار به سیاستهای خود در منطقه است، گفت: این که ترکیه تصور کند از طریق انجام یک عملیات نظامی میتواند به اهداف اصلی خودش برسد اینگونه نیست زیرا این موضوع با راه حل سیاسی به نتیجه خواهد رسید و نه از طریق عملیات نظامی.
وی افزود: در بعد نخست این موضوع شاهد هستیم که اخیرا ایالات متحده آمریکا اعلام کرده است که مرکز عملیات مشترک هوایی از این به بعد همکاری نظارتی و شناسایی با ترکیه در مرز حریم هوایی سوریه نخواهد داشت. از طرف دیگر، آمریکا تصمیم دارد نیروهای نظامی خود را از ایستهای بازرسی موقتی در مرزهای شمال شرقی سوریه با ترکیه خارج کند. اینها مجموعه اقداماتی بود که از ناحیه ایالات متحده آمریکا در رابطه با بحث تحولات در شمال سوریه مطرح و انجام شد. از سوی دیگر رسانههای ترکیه اعلام کردند که طی هفتههای اخیر آمریکا پشتیبانی گسترده لجستیکی و نظامی از شبه نظامیان کرد در شمال سوریه انجام داده که باعث نگرانی بیش از بیش ترکیه نسبت به تحولات در منطقه شمال سوریه شده است.
حساس بودن سوریه برای ترکیه
روزنامه آرمان با تیتر سوریه نقطه کانونی تصمیمات استراتژیک، می نویسد: ترکیه از قدیمالایام نسبت به کردهایی که شمال سوریه مستقر هستند حساس است. ترکیه به دنبال آن است تا با توجه به این وضعیت نسبت به پوشش امنیتی خود با تحت تصرف قرار دادن این مناطق خاطر جمع شود و اکنون ترکیه درصدد دستیابی به این آرزوی دیرینه خود است. از سوی دیگر روسیه، ایران و سوریه نسبت به اقدامات نظامی ترکها حساس هستند چون معتقدند که حاکمیت ملی و یکپارچگی ارضی سوریه باید حفظ شده و مسائل بدون مداخله نظامی حل و فصل شود. لذا میبینیم که در کنفرانسهای اخیری که در آستانه، استانبول و حتی تهران برگزار شد، اختلاف نظرهایی میان ترکیه، روسیه و ایران بروز پیدا کرد، اما ترکیه اصرار دارد معضل امنیتی خود را برطرف کند.
در حال حاضر ترکها با دو گزینه مواجه هستند که یا اقدام نظامی با تبعات سنگین را به درجه انجام برسانند و مناطق کردنشین را تحت تصرف خود درآورند و یا آنکه به نحوی با رایزنی ایران و روسیه بتوانند این موضوع را حل و فصل نمایند. کما اینکه در خصوص ادلب اختلافات میان طرفین حل شد. بنابراین ترکها به راهحل میانه تن دادند. به نظر میرسد که اگر ترکیه بخواهد اقدام یکجانبه نظامی انجام دهد از طرف عراق، سوریه، ایران و روسیه با واکنش جدی مواجه خواهد گردید که این مساله میتواند برای ترکیه تبعات سنگینی در بر داشته باشد. ضمن آنکه آمریکاییها نیز هشدارهای لازم را به ترکها دادهاند. بنابراین به نظر نمیرسد رجب طیب اردوغان بخواهد چنین ریسک پرخطر و بزرگی را بپذیرد. چون اجلاس آستانه و نشست سهجانبه روسیه به نفع امنیت ترکیه بوده است. بنابراین اردوغان به خوبی این مساله را میداند. بدون شک اگر ترکها دست به اقدام نظامی بزنند با واکنش شدید روسها مواجه خواهند بود که چنین مسالهای به نفع ترکیه نیست. حمایتهای ایران و روسیه توانسته به حاکمیت سوریه کمک نماید. در حال حاضر سوریه در آستانه تشکیل گروه تخصصی بوده تا قانون اساسی این کشور نوشته شود. لذا سوریه راه حاکمیت خود را طی میکند و همچنان که از تمامی این مراحل و بحرانهای سخت عبور کرده است به یک ثبات و امنیت نسبی میرسد.
استراتژی بلندمدت ترکیه
روزنامه اعتماد در مطلبی نوشت: رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه مهارت خاصی در جذب افکار عمومی ترکیه برای حمایت از عملیاتهای نظامی در خارج از مرزهای ترکیه دارد. اردوغان طی سالهای اخیر به حدی مساله کردی را امنیتی کرده است که چه بخواهید و نخواهید جامعه داخلی همگام با دولت آماده هرگونه ضربه زدن به مواضع کردها در سوریه و پکک در ترکیه هستند. اکنون اگر خبرگزاریها و شبکههای اجتماعی ترکیه را مشاهده کنید، حماسهسراییها در خصوص آمادهباش یگان زرهی ارتش ترکیه در مرز سوریه آغاز شده است و با افتخار در خصوص این عملیات صحبت میکنند. بنابراین میتوان گفت که نهتنها اردوغان با مشکل روبهرو نمیشود، بلکه یک حمایت مردمی جدی خواهد داشت و در سوی دیگر موجب میشود نگاه افکار عمومی از وقایع داخلی و مشکلاتی که مردم با آن مواجه هستند، منحرف شود، زیرا اکنون ترکیه با یک بحران اقتصادی دست و پنجه نرم میکند و همچنین یکسری بحرانهای مسائل مربوط به بحران پناهجویان است که این عملیات کمک خواهد کرد به حاشیه بروند و در فضای ترکیه کمرنگتر شوند.
سیاست سردرگم ترامپ
به گزارش خبرگزاری ایسنا، روزنامه نیویورکتایمز به دنبال طرح ترکیه برای اجرای عملیاتی در سوریه و خروج نیروهای آمریکایی به دستور ترامپ نوشت: بار دیگر به نظر میرسد که ترامپ بیفکر عمل کرده باشد. در این مورد پس از تماس تلفنی با اردوغان او مقامات پنتاگون و وزارت امور خارجه را غافلگیر کرده و کنگره و متحدین را در بیاطلاعی نگه داشته است. مقامات امنیت ملی آمریکا با جدیت برای حفظ گروه کوچکی از نیروها در شمال شرقی سوریه برای ادامه تعقیب داعش و به عنوان وزنه تعادل مقابل ترکیه و متحدان روس و ایرانی آن تلاش میکنند. عزم ترامپ برای خارجسازی سربازان باقی مانده منجر به استعفای جیمز ماتیس، وزیر دفاع پیشین و برت مکگورک، فرستاده ویژه در ائتلاف ضدداعش در دسامبر گذشته شد. اطلاعیه ترامپ و توییتهای او، متحدان محافظهکار شامل میچ مککانل، رهبر اکثریت سنا و سناتور لیندسی گراهام را مشوش کرده است.
خیانت آمریکا به سوریه
این خبرگزاری در گزارشی آورد: روزنامه واشنگتنپست در سرمقاله خود درباره پیامدهای تصمیم دونالد ترامپ رییسجمهوری آمریکا برای خروج نیروهایش از سوریه و باز گذاشتن راه برای حمله ترکیه به کردهای سوریه نوشته است: نیروهای کرد که از سوی آمریکا مورد خیانت قرار گرفتهاند و احتمالا مجبورند در نبردی خونین با ترکیه بجنگند، میتوانند فورا هر گونه تلاش بیشتر برای کنترل داعش را کنار بگذارند. آنان احتمالا میتوانند دهها هزار شبهنظامی سابق و اعضای خانواده آنها را که در اردوگاههای تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه نگهداری میشوند، آزاد کنند. تمامی یک هزار نیروی آمریکا در سوریه احتمالا وادار به خروج میشوند که میتواند پیروزی بزرگی برای روسیه محسوب شود و راه را برای ایران باز کند تا نیروهای خود را به مرز شمالی سرزمینهای اشغالی برساند. در همین حال، متحدان آمریکا در سراسر جهان دلیلی برای تردید در همکاری با دولتی دارند که گاه به گاه شرکای نظامی خود را ترک میکند.
بیانیه وزارت خارجه ایران
خبرگزاری ایلنا عنوان داشت: همزمان با تحولات اخیر در سوریه و شروع عمیات نظامی ترکیه در شمال این کشور، وزارت امورخارجه ایران نیز طی بیانیهای تاکید کرد: ایران اخبار نگران کننده از احتمال ورود نیروهای نظامی ترکیه به خاک سوریه را از نزدیک دنبال کرده و معتقد است چنین اقدامی درصورت وقوع، نه تنها نگرانی های امنیتی ترکیه را برطرف نخواهد کرد بلکه به وارد آمدن خسارات مادی و انسانی گستردهای منجر خواهد شد و بر این اساس جمهوری اسلامی ایران با هرگونه عملیات نظامی احتمالی مخالف است. در این بیانیه همچنین تصریح شده که وزارت امور خارجه تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران برای برقراری تماس فوری با مقامات ترکیه و سوریه به منظور رفع نگرانیهای موجود از طریق مسالمتآمیز آمادگی دارد و تاکید میکند که احترام به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی سوریه و نیز توافق آدنا مبناهای مناسبی برای این گفتوگوها هستند.
واکنش امارات به تصمیم ترکیه برای حمله به شمال سوریه
به گزارش خبرگزاری ایسنا، به نقل از شبکه خبری روسیا الیوم، انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارات در توئیتی نوشت: تحولات خطرناک در سوریه نتیجه دودستگی اعراب است. نهادهای برخی کشورهای عربی از هم فروپاشیده، حاکمیتشان نقض شده و تمامیت ارضیشان تهدید شده است. هیچ راهی جز تلاش برای بازگشت به نظام عربی منطقهای نیست. آنچه که امروز میبینیم بذر بحرانهای پایداری هستند که به خاطر دودستگی کنونی به وجود آمدهاند.
مستاصل بودن کردهای سوریه
تارنمای انتخاب گزارش داد: در صورت بازگشت کردهای سوریه به محور دمشق- مسکو-تهران، بزرگترین بُرد آنها حفظ موجودیت و مشارکت احتمالی در ساختار سیاسی سوریه آینده خواهد بود. بنابراین، کردهای سوریه قبل از آنکه درنگ شود و ناقوس جنگ به سرعت به صدا درآید، یا باید تصمیم بگیرند خود را به دستان سرنوشت بسپارند و وارد جنگ بودن یا نبودن شوند یا اینکه در راهبردی منطقیتر، آغوش خود را بر روی حکومت مرکزی بگشایند. حضور در کنار آمریکا و محکوم کردن سرنوشت خود به رییسجمهوری جمهوری فاقد ثبات روانی در واشنگتن، نمیتواند آینده و فرجامی برای کردهای سوریه داشته باشد.
رسانه های اصولگرا
پشت کردن آمریکا به نیروهای کرد سوریه
روزنامه جوان با عنوان یأس بیسابقه متحدان از آمریکا نوشت: پس از خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه و باز گذاشتن دست ترکیه برای انجام عملیات علیه کردها، متحدان این کشور در منطقه از بهکارگیری چنین سیاستی ابراز نگرانی کردهاند. پشت کردن آمریکا به نیروهای کرد سوریه در حالی است که این کشور در سه سال گذشته با کمک کردها توانسته است بخشهای گستردهای از شمال سوریه را تحت کنترل خود بگیرد. دیروز رسانهها اعلام کردند که تجهیزات نظامی ترکیه به همراه هزاران نیروی این کشور و متحدانشان وارد خاک سوریه شدهاند و حتی اخباری ضد و نقیض از حمله به یگانهای کرد سوریه منتشر شده است. رهبران کرد از تغییر موضع واشنگتن انتقاد کرده و هشدار دادهاند که پاسخ درخوری به حملات ترکیه خواهند داد. مقامهای اروپایی هم بابت تصمیم دولت آمریکا در خروج نیروهای این کشور از شمال سوریه خشمگین و نگرانند.
در بخشی از گزارش روزنامه صبح با تیتر بازگشت کُردها به آغوش اسد آمده است: «دونالد ترامپ» در حالی حمایتنکردن از کُردها دربرابر حملات ترکیه به بخشهایی از شرق فرات را اعلام کرد که پیشازاین هم در دیگر عملیاتهای ترکیه در مناطق مرزی، دست از حمایت آنها برداشته بود، تا آنجا که تحلیلگران اقدام رییسجمهوری آمریکا را بهمثابه «خنجر از پشت» توصیف کردند؛ خنجری که موجب شده است کُردها از همراهی با آمریکا احساس پشیمانی و اعلام کنند اگر رفتار کُردها با دولت مرکزی سوریه هماهنگ بود، ارتش سوریه از کُردهای سوریه در برابر تجاوز ارتش ترکیه حمایت میکرد.
اقدام آمریکا برای خالیکردن پشت کُردها مسبوق به سابقه است و پیشازاین، دونالد ترامپ خبر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را نخستینبار اواخر ۲۰۱۸ میلادی اعلام کرد؛ تصمیمی که به استعفای جیمز متیس، وزیر دفاع وقت آمریکا، منجر شد. آمریکا قبلا در «رقه» از خودمختاری کُردهای سوریه حمایت کرد و بهنظر میرسد دوری آمریکا از یگانهای کُردی و اعلام کاخسفید مبنیبر عقبنشینی از این مناطق نشاندهنده پایبندنبودن آمریکا به تعهداتش به این گروه است و باردیگر همان رخدادی در حال وقوع است که در عملیات «شاخه زیتون» ترکیه در حمله به عفرین روی داد. گویا کُردها بار دیگر چاقویی چندوجهی را در پهلوی خودشان احساس کردند و مجددا فریب تعهدات دروغین آمریکا را خوردند. بهنظر میآید ترامپ همه این اقدامات را با هدف انتخابات آینده و با توجه به شرایط داخلی آمریکا انجام میدهد؛ چون نتوانسته به هیچیک از اهداف منطقهای خود برسد و از این طریق میخواهد افکار عمومی آمریکا را به خود جلب کند.
خدعه آمریکا به ترکیه
روزنامه کیهان با اعلام اینکه آمریکا بعد از به دام انداختن عربستان در یمن، ترکیه را در سوریه به دام انداخت، نوشت: پیشروی یگانهای ارتش ترکیه به داخل خاک سوریه با واکنشهای گسترده منطقهای و جهانی مواجه شد و کارشناسان میگویند آنکارا با این اقدام خود، فریب آمریکا را خورده و خود را در دام سوریه گرفتار کرده است.
خروج آمریکا از سوریه کابوسی برای اسراییل
به گزارش خبرگزاری دانشجو، «لیندسی گراهام»، نماینده مجلس سنای آمریکا گفته تصمیم «دونالد ترامپ»، رییسجمهوری این کشور برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از سوریه به کابوسی برای اسرائیل تبدیل خواهد شد. گراهام که یکی از سرسختترین طرفداران ترامپ در مجلس سنا است این تصمیم ترامپ را «کوتهبینانه و غیرمسئولانه» توصیف کرد.
احتمال شکست ترکیه
سعدالله زارعی کارشناس مسایل غرب آسیا به خبرگزاری فارس گفت: با این اقدام ترکیه، آمریکاییها یک بار دیگر ثابت کردند که مؤتلف و شریک قابل اعتمادی نیستند. وی با بیان اینکه کُردها در اینجا یک بار دیگر از آمریکاییها ضربه خوردند، توضیح داد: اگر آمریکاییها نبودند، رفتار کُردها با دولت مرکزی سوریه هماهنگ بود و ارتش سوریه از کُردهای سوریه در برابر تجاوز ارتش ترکیه، حمایت میکرد. اما در حال حاضر، به دلیل اینکه کُردها، متحد آمریکا در این صحنه بودند، عملاً از پشتیبانی دولت مرکزی برخوردار نیستند، ولذا ترکها بدون دغدغه به آنها حمله میکنند و این ضرری است که کُردها در این صحنه متحمل شدند.
وی با ذکر این نکته که کار آقای اردوغان خوش عاقبت نیست، یادآور شد: چون مردم سوریه قطعا اجازه نمیدهند ارتش ترکیه برای مدت زیادی در شهر و دیارشان باقی بماند. مسلما آقای اردوغان در نهایت ناگزیر است با هزینه زیاد، شرق فرات و بقیه مناطقی که در تصرف دارد را تحویل دهد.
حمله ترکیه
به گزارش خبرگزاری فارس، ترکیه مدعی است که بعد از پاکسازی این منطقه از شبهنظامیان کُرد، زمینه را برای اسکان بیش از دو میلیون آواره سوری فراهم خواهد کرد که هماکنون در ترکیه مقیم هستند. ترکیه بعد از ماهها تهدید و خط و نشان کشیدن برای شبهنظامیان مورد حمایت آمریکا در شمال شرق سوریه، شب گذشته (دوشنبه) از اولین حملات هوایی خود علیه این شبه نظامیان در حد فاصل مرز عراق با سوریه در منطقه «مالکیه» سوریه خبر داد. هدف از این حمله، تلاش برای قطع ارتباط زمینی بین سوریه و عراق بود. ترکیه شبهنظامیان «یگانهای مدافع خلق» (شاخه نظامی حزب اتحاد دموکراتیک) و نیروهای دموکراتیک سوریه (اس. دی. اف) را شاخه سوری گروهک حزب کارگران کردستان (پ. ک. ک) و تروریست میداند.