"ریچارد مورفی" روز پنج شنبه در گفت‌وگوی اختصاصی با ایرنا افزود خارج کردن سربازان آمریکایی از سوریه بخشی از شعار انتخاباتی ترامپ برای "شکوهمند کردن دوباره" آمریکاست.
این دیپلمات کهنه کار آمریکایی که بالاترین رتبه وزارت خارجه آمریکا را دارد، تل آویو را نگران پیامدهای خارج شدن سربازان آمریکایی از سوریه دانست و گفت: اسراییل، ایران را دشمن اساسی خود می بیند. هرگونه فضایی برای حضور ایران در سوریه و لبنان، تهدیدی برای اسراییل دیده می شود. روشن است که آنها با نگرانی پیگیر تحولات سوریه هستند.
پرسشی بدون پاسخ
مورفی که به جناح جمهوریخواه وابسته است، در پاسخ به اینکه رییس جمهوری آمریکا چگونه از عملیات نظامی ترکیه پشتیبانی می کند در حالی‌که این عملیات حق حاکمیت سوریه و تمام قوانین بین المللی را زیر پا می گذارد، گفت: من پاسخی برای این پرسش ندارم.
وی تصریح کرد: این تصمیم به دیدگاه کلی ترامپ باز می گردد که بر این فرض استوار است که کارشناسان وزارت خارجه و پنتاگون، خود را در تاری از درگیری در خاورمیانه تنیده اند که ارمغانش جنگ‌های بی پایان برای ایالات متحده بوده است. ترامپ درباره افغانستان، سوریه و به یک معنا عراق این موضوع را تکرار کرده است.
این دیپلمات پیشین آمریکا ادامه داد: کارشناسان البته از اعلام تصمیم ترامپ شگفت زده هستند و برای همین، شاهد انتقاد از سوی دو جناح سیاسی در آمریکا هستیم. پس از این واکنش ها، ترامپ ترکیه را تهدید کرد اگر پایش را از گلیمش دراز تر کند، اقتصاد ترکیه را نابود خواهد کرد.
مورفی خاطرنشان کرد در واقع این موضع گیری چیزی از نگرانی‌ها را کاهش نداد. فقط نشان داد که ترامپ مسائل را باید جدی تر مورد بررسی قرار می داد.
وی ادامه داد: این تصمیم همچنین در راستای شعار "دوباره آمریکا را شکوهمند خواهیم کرد" است. بازگرداندن سربازان بخشی از این رویکرد است. ترامپ می گوید مشکلات جهان به ما ربطی ندارد و بگذارید اروپا و دیگران آنها را حل کنند. این نگاه در تضاد با نیم قرن رهبری جهانی آمریکاست و برای همین خیلی‌ها را شگفت زده کرده است.
تصمیم بدون مشورت
ایرنا پرسید آیا این رویکرد به نوعی ادامه راهبرد آمریکا از دوره "باراک اوباما" نیست که آمریکا حضور نظامی خود را در منطقه خاورمیانه کاهش داده و بر جبهه شرق آسیا و تهدید چین متمرکز شود؟
مورفی با تایید این نکته گفت: البته ترامپ مرتب می گوید که اوست که می خواهد وضع را تغییر دهد اما درست می گویید، اوباما نگاه مشابهی داشت. این اوباما بود که واکنشی به کاربرد جنگ افزار شیمیایی در سوریه نشان نداد. خط قرمز وی رد شد و واکنش نشان نداد. از این جهت، شباهت هایی میان اوباما و ترامپ در این زمینه وجود دارد.
وی ادامه داد: برای من جالب خواهد بود که ایران به تصمیم ترامپ چه واکنشی نشان خواهد داد؟ آیا نیروهایش را از شام خارج می کند یا اینکه به سیطره خود ادامه خواهد داد؟ به باور من، ایران می تواند از این فرصت برای تغییر موضع بهره برداری کند.
ایرنا پرسید با توجه به حساسیت برخی حکومت های عربی همچون مصر و عربستان درباره نفوذ آنکارا و عملیات نظامی آن در سوریه، شاهد افزایش تنش میان این حکومت ها و ترکیه خواهیم بود؟
دستیار پیشین وزیر خارجه آمریکا پاسخ داد: به انگیزه طرف‌های درگیر بستگی دارد. به این بستگی دارد که رییس جمهوری ترکیه چکار خواهد کرد. او می‌خواهد از دست پناهجویان سوری در خاک ترکیه خلاص شود و با کاربرد زور، آنها را به سوریه بازگرداند. ولی مساله این است که پناهندگان از مناطق مختلف و نه فقط شمال سوریه هستند.
مورفی ادامه داد: ترامپ در مذاکره با اردوغان، محتوای آن هر چه باشد، بسیاری از مسایل از جمله موضع جهان عرب و ایران را نادیده گرفته است. این تصمیم بدون مشورت به آنجا ختم شد که ترامپ تهدید کرد اقتصاد ترکیه را به زمین خواهم زد. این موضع نشان داد که وی به هشدارهای مشاورانش واکنش نشان داده است، هر چند همه اکنون نگران هستند.
آینده جنگ با داعش
ایرنا از سفیر اسبق آمریکا در سوریه پرسید که هدف قرار دادن کردها، چه تاثیری بر جنگ با تروریسم و داعش خواهد گذاشت؟
مورفی پاسخ داد: ترکیه می‌گوید با کردهای تروریست می جنگد. آنها با کردهای خود هم همین‌گونه برخورد می کنند که ایالات متحده را در وضع دشواری قرار داده است. کردها توانی استثنایی برای جنگ با داعش نشان دادند.
وی تاکید کرد: در صورتی که کردهای سوریه تبدیل به هدفی نظامی از سوی ترکیه شوند، آنها باید در لاک دفاعی فرو بروند. این تاثیری بد بر توانایی کردهای سوریه علیه داعش خواهد داشت. این وضع نه به سود ما خواهد بود و نه به سود ایران.
این دیپلمات پیشین تصریح کرد: وضع سوریه بسیار پیچیده است. همه این طرف ها باید از یک راه حل یکجانبه پرهیز کنند و به جای راه حل نظامی به سوی راه حل دیپلماتیک بروند.