تهران - ایرنا- در گذشته‌های دور یعنی زمانی که تراز آب دریای خزر بسیار بالا بود، دو دریای خزر و سیاه به هم متصل بودند و بخشی از اقیانوس قدیمی تتیس را تشکیل می‌دادند. بر این اساس یک سابقه رسوبی مشترک بین دو دریا برجای مانده که این موضوع برای اولین بار با حضور متخصصان داخلی و خارجی در قالب همایش بین‌المللی «چینه شناسی و زمین باستان شناسی پونتو کاسپین» در پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی مورد بررسی قرار گرفته است.

بهروز ابطحی رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی روز شنبه در حاشیه همایش «چینه شناسی و زمین باستان شناسی پونتو کاسپین» به خبرنگاران گفت: همایشی که امروز آغاز به کار کرد درباره زمین شناسی و وقایع زمین شناسی در دریای خزر و سیاه است که گذشته اتفاق افتاده است. در واقع بخشی از منطقه به نام «پونتوکاسپین» مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

وی اظهار داشت: متخصصانی از کشورهای روسیه، اوکراین، استرالیا، جمهوری آذربایجان، ترکیه، کشورهای آسیای میانه و تعداد زیادی از متخصصان داخلی در آن حضور دارند و به مدت یک هفته برگزار می شود که شرکت کنندگان دو روز در تهران به ارائه مقالات خود می پردازند و چهار روز نیز با همکاری دانشگاه گیلان به بازدید زمین شناسی و زمین باستان شناسی در استان گیلان در شهرستان‌های رودبار، رشت، فومن، صومعه سرا، تالش، آستانه اشرفیه و لاهیجان خواهند پرداخت.

رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی ادامه داد: در ایران همایش بین المللی با این محوریت برای اولین بار است که برگزار می شود و محور اصلی آن مربوط می شود به موضوعات رسوب شناسی، تحولات و تغییراتی که در منطقه پونتوکاسپین که شامل بخشی از دریای خزر، دریای سیاه و مدیترانه بوده، همچنین از لحاظ اینکه زمانی محل تجمع تمدن های باستانی و مهمی بوده  است که بخشی از آنها به عنوان مدلی برای تغییرات جهانی در اقیانوس‌های جهانی بسیار حایز اهمیت است.

ابطحی درباره خروجی این همایش گفت: خروجی این نوع همایش ها اولا تبادل افکار، ایده ها و اندیشه های میان متخصصان در یک شبکه بین المللی است که به توسعه این علم و ارتقای سطح دانش زمین شناسی در این حوزه کمک می کند، به طور دقیق تر درباره خروجی آن می توان گفت که منجر به توسعه همکاری های بین المللی و شناخت حوزه دریای خزر و دریای سیاه و تغییراتی که در گذشته اتفاق افتاده می شود همچنین می توان از آن برای پیش بینی تغییرات اقلیم که ممکن است در آینده اتفاق بیفتد استفاده کرد.

وی درباره اینکه آیا می توان از خروجی آن در بحث انتقال آب خزر نیز استفاده کرد افزود: اصولا برای اینکه از یک منبع طبیعی مانند دریا استفاده کنیم لازم است از دانش پایه آن حوزه مطلع باشیم حالا که موضوع دریای خزر است باید بگویم که باید از تمام جنبه های دانش پایه ای این اکوسیستم ارزشمند مانند زمین شناختی،شیمی و فیزیک آن مطلع باشیم زیرا اشراف داشتن به این علوم به بهره برداری پایدار از این منابع کمک می کند و در نهایت تخریب محیط زیست را به همراه ندارد بنابراین چنین مطالعاتی در بهره برداری از محیط دریایی اهمیت بسیار زیادی دارد.

رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی با اشاره به دریا محور بودن کشور گفت: تلاش زیادی می کنیم که در جهت توسعه دریا محور هم مطالعات و هم همکاری های بین المللی خود را را افزایش دهیم البته در سال های اخیر در توسعه همکاری ها با کشورهای منطقه حتی کشورهای خارج از منطقه که در حوزه علوم دریایی پیشرو هستند، پیشرفت های خوبی داشتیم.

بررسی تاریخچه مشترک دریای خزر و سیاه 

همچنین حمید علیزاده لاهیجان زاده معاون پژوهشی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی نیز در حاشیه همایش به خبرنگاران گفت: این همایش درباره زمین شناسی دریای خزر و سیاه است، می‌دانیم که این دو دریا زمانی به هم متصل بودند و بخشی از اقیانوس قدیمی تتیس را تشکیل می دادند بنابراین تاریخچه مشترکی دارند، بر این اساس در این همایش جنبه های مختلف پدیده های زمین شناختی این دو حوزه با هم بحث و تبادل نظر می شود.

وی با بیان اینکه موضوعاتی مانند رسوب و تراز آب گذشته این دو دریا در این همایش بررسی می شود افزود: زمانی که تراز آب خیلی بالا بود این دو دریا به هم وصل بودند بنابراین تغییراتی که تراز آب در ساحل ایجاد می کند و خاک ها را تحت تاثیر قرار می دهد نیز مورد بررسی قرار می گیرد بر این اساس متخصصان خاک شناسی هم در این همایش حضور دارند .

معاون پژوهشی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی تاکید کرد: هم اینکه سواحل این دو دریا چگونه در گذشته موفق به جذب این همه انسان شد و چطور انسان های اولیه در این مکان ها زندگی کردند نیز مورد بررسی قرار می گیرد از این رو تیم های باستان شناسی  یا زمین باستان شناسی و  میراث زمین شناختینیز در این همایش حضور دارند.

علیزاده ادامه داد: چون در گذشته این دو دریا به هم متصل بودند از این رو  نقاط مشترک زیادی دارند که در این همایش مورد توجه شرکت کنندگان واقع شده چون داشتن تاریخچه مشترک دریای خزر و دریایب سیاه جالب و در عین حال بسیار حایز اهمیت است. چون زمانی که تراز آب دریای خزر بسیار بالا بود عمدتا آب آن وارد دریای سیاه می شد از این رو یک سابقه رسوبی مشترک بین دو دریا به جا گذاشته شد که در این همایش مورد بررسی قرار می گیرند.

وی درباره انتقال آب خزر و استفاده از دستاوردهای این همایش در اجرای چنین پروژه ای گفت: در واقع بحث انتقال آب در این جلسه مطرح نیست اما می دانیم که انتقال آب خزر حجم بسیار جزعی آب خزر را در بر می گیرد که تاثیری در تراز آن ندارد اما مساله ای که ذهن همگان را به خود مشغول کرده موضوع نحوه انتقال است که منجر به تخریب جنگل ها و اکوسیستم طبیعی مسیر می شود.