یکی از مشکلات فعلی فناوران حوزه نانو کشور ناآشنایی مدیران بخش صنعت با دستاوردها و پیشرفت‌هایی است که محققان و متخصصان حوزه نانو در بخش های مختلف در طول سال های اخیر به آن دست یافته اند.
بخش‌های زیادی از صنعت کشور به دلیل دولتی یا شبه دولتی بودن کشش استفاده از فناوری نانو را ندارد، البته مدیران این صنعت نیز از انگیزه لازم برای استفاده از فناوری‌های جدید نانو برخوردار نیستند؛ معضلی که دست اندرکاران ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را بر آن داشت که اصلی‌ترین راهبرد خود را در برگزاری نمایشگاه یازدهم و دوازدهم نانو فناوری توسعه بازار، تجاری سازی محصولات و البته دعوت از صاحبان صنایع مختلف برای آشنایی با توانمندی‌های فناوران و نوآوران عرصه نانو انتخاب کنند.
دراین باره علی اصغر نجیمی دبیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه علمی ایرنا ضمن تاکید بر صنعتی سازی و تجاری سازی فناوری نانو، به وجود بیش از ۴ هزار فارغ التحصیل متخصص نانو و همچنین صدها شرکت دانش بنیان فناور به عنوان یک پتانسیل بزرگ در کشور اشاره کرد و گفت: یکی از استراتژی های ما در چند سال اخیر سوق دادن و رسوخ فناوری های نانو به بخش صنعت به منظور تولید و تجاری سازی محصول نهایی بوده است.
وی با اشاره به اینکه، در دو روز نخست دوازدهمین نمایشگاه نانو فناوری در نمایشگاه بین المللی تهران ۸ قرارداد موفق بین فناوران نانو و بخش صنعت منعقد شده است، تصریح کرد: شمار قراردادهایی از این دست در طول چهار سال گذشته به بیش از ۳۰۰ مورد افزایش یافته است.
نجیمی، بهبود مقاومت به ضربه ظروف بسته‌بندی مواد شیمیایی بر پایه PP برای بسته بندی مواد شوینده، رنگ ضد خوردگی و مقاوم به دمای بالا برای زیر لایه آلومینا برای کاربردی کردن این پوشش‌ها در صنعت خودروسازی، تولید فرش آنتی باکتریال و منسوجات دارای نانو ذرات برای انتقال پالس الکتریکی در لباس‌های مخصوص تمرین ورزشی (EMS, EMA) را از جمله این ۸ قراردادها نام برد.
عدم ارتباط مناسب فناوران و بخش صنعت
دبیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در عین حال تاکید کرد: یکی از موانع اصلی بخش صنعت با فناوران عدم ارتباط میان این دو بخش و نا آشنایی این دو حوزه با یکدیگر بوده است.
وی گفت:گاهی بخش صنعت محصولی را نیاز داشته و این محصول از سوی فناوران به دلیل عدم ارتباط گیری مهیا نشده است. قطعا بخش صنعت به دنبال محصولی است که چرخه تولید را بچرخاند و از آن محصول با ریسک پایین و هزینه مناسب استفاده کند.
ایجادشبکه تبادل فناوری برای ارتباط فناوران نانو و بخش صنعت
اما نجیمی در خصوص اقدام ستاد نانو در خصوص چگونگی رفع مشکل ارتباطی بین فناوران و بخش صنعت کشور توضیح داد: یکی از راه هایی که به صورت حرفه ای در دنیا روی آن‌کار شده استفاده از واسطه های فناوری است.
به گفته وی، ستاد توسعه فناوری نانو به منظور تسهیل فرآیند ارتباط شرکت‌های کوچک و بزرگ از طریق کارگزاران تبادل فناوری، شبکه‌ای تحت عنوان «شبکه تبادل فناوری نانو» راه‌اندازی کرده است. محوریت این شبکه، کارگزاران تبادل فناوری هستند، به طوری که در این شبکه سعی شده تا به منظور حمایت از کارگزاران تبادل فناوری، امکانات و تسهیلات ویژه‌ای برای آنها فراهم شود.
نجیمی در ادامه با اشاره به راه اندازی شبکه کارگزاران تبادل فناوری از سوی ستاد نانو در کشور افزود: این شبکه دارای ۷۰ کارگزار است و اکنون در قالب یک سایت در حال فعالیت است.
دبیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ادامه داد: در این شبکه فرصت های نوین فناورانه نانو به بخش صنعت کشور معرفی می شود.
وی راه اندازی شبکه تبادل فناوری را از سوی ستاد نانو و اقدامی بسیار مهم دانست و اضافه کرد: چرا که بخش صنعت از توانمندی بومی کشور اطلاع نداشت و این یک بحث بزرگی است که مقصر آن نه صنعت، بلکه نبود بانک های اطلاعاتی بزرگ برای ارتباط فناوران و تکنولوژیست ها بوده است.
دبیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ادامه داد: تا پیش از راه اندازی شبکه تبادل فناوری حوزه های صنعت برای آشنایی با فناوری های بومی سازی شده و دارای مجوز، گواهی نامه و استاندارد و تاییدیه مربوطه مشکل داشتند و نمی دانستند به کجا باید مراجعه کنند.
نجیمی گفت: ما در واقع شبکه تبادل فناوری را به عنوان یک دیتا بانک ایجاد کرده ایم و تمام تیم های فناور با اطلاعات پایه در این شبکه ثبت شده اند و ما این توانمندی بومی را به صنعت معرفی می کنیم.
وی تاکید کرد: یکی از برنامه های اصلی ستاد نانو این است که این نیازها و چالش ها را از بخش های مختلف صنعتی دریافت و در شبکه تبادل فناوری که بیش از ۴۰ هزار نفر فارغ التحصیل نانو و بیش از ۲۰۰ شرکت نانویی عضو هستند ثبت کرده و در ادامه نیز برای آن راه حل معرفی کند.
۱۵۰۰ میلیارد تومان ارزش بازار فناوری برای بخش صنعت
دبیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اظهارداشت: در ابتدا بسیاری از چالش های صنعت، محور بومی سازی مواد مصرفی بوده است اما در این چند سال این تقاضاها بیشتر از جنس ارتقاء کارایی و بهره وری خطوط تولید و توسعه محصولات جدید و نیازهای فناورانه برای افزایش رقابت پذیری با رقبا بوده است.
نجیمی با بیان اینکه، تاکنون بیش از دو هزار تقاضا در این چند سال از بخش صنعت دریافت کرده ایم، تصریح کرد: از این تعداد حدود ۳۰۰ تقاضا به قرارداد منتهی شده است و ۱۷۶ قرارداد به صورت موفقیت آمیز به اتمام رسیده است.
دبیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، ارزش بازار این فناوری ها برای شرکت های صنعتی که به قرارداد منتهی شده است را در شبکه تبادل فناوری بیش از یکهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان ذکر کرد.
وی افزود: به عنوان مثال در حوزه شیرآلات، تکنولوژی بومی پوشش های نانو که مقاومت به خوردگی و سایش بالاتری دارد توسعه یافته و به بخش صنعت معرفی شده است.
نجیمی ادامه داد:طبق اعلام انجمن شیرآلات و شرکت های تولید کننده شیرآلات حدود یکهزار میلیارد تومان گردش تجاری فناوری در سال ۱۳۹۷ در این بخش بوده است، این اتفاق در سایر حوزه ها از جمله پلیمر و بسته بندی نیز اتفاق افتاده است.
وی با بیان اینکه ما درحال توسعه این شبکه هستیم گفت: در نمایشگاه دوازدهم نانو فناوری حدود ۱۲۰ شرکت دانش بنیان نانو حضور داشتند و برگزاری این نمایشگاه ها در حقیقت فرصت بسیار مناسبی برای برگزاری جلسه بی تو بی (B۲B) با تیم های فناور است و ستاد نیز کمک خواهد کرد که این جلسات به نتیجه برسد.
«مدل کسب و کاری (B۲B) در واقع مخفف Business-to-Business است که یکی مدل های کسب و کار است که به آن مدل تجارت به تجارت نیز گفته می شود. در مدل بی تو بی، تمرکز بر مذاکره برای فروش محصولات و خدمات به شرکت های دیگر است.»
نجیمی همچنین با تاکید براینکه، ستاد نانو ارتباط بخش صنعت و دانشگاه را از حدود چهار سال پیش به صورت فعال آغاز کرده است افزود: این کار به صورت فعال نه به صورت گذرا است و برگزاری تنها یک رویداد به قرارداد منجر نخواهد شد و باید به صورت فعال در طول سال کمک کرد تا موانع همکاری بین این تیم ها از میان برداشته شود.