به گزارش ریانووستی روسیه، «ولادیمیر چیژوف» با بیان این مطلب افزود: اینستکس تا امروز تنها ناکارآمدی خود را اثبات کرده است، به یاد دارم از زمان آغاز به کار این مکانیسم تاکنون، سه رهبر غربی تغییر کرده اند که این تغییرات معنی زیادی دارد و گویای خیلی مسائل است.
نماینده دائم روسیه سه ماه پیش گفته بود که اینستکس نمی‌تواند تاثیر چندانی در معامله اتحادیه اروپا با ایران بگذارد .
وی همچنین به موضع مبهم و دوگانه شرکای اروپایی (انگلیس، آلمان و فرانسه) در خصوص برجام اشاره کرد و اظهار داشت: آنها از یک طرف می‌گویند که حامی توافق هسته‌ای با ایران هستند و از طرف دیگر اقدامات متفاوت دارند در این مورد مشخص منظور من بیانیه‌های اروپایی‌ها در مورد موشک‌ها و نفتکش ها در تنگه هرمز است که تحرکات قانونی ایران را در پی داشته است.
وی با اشاره به حادثه ای که چند روز پیش برای یک نفتکش ایرانی در نزدیکی عربستان رخ داد، اظهار داشت: امروز پرسش این است که چه کسی این کار را کرده است؟.
چند روز پیش نیز میخائیل اولیانوف نماینده دائمی روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در توئیتی اعلام کرد: حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا (اینستکس) انتظارت بسیاری را بر آورده نکرده است و بسیاری در ایران نسبت به عملکرد این ساز و کار مشکوک هستند و برای این شک و تردید خود دلیل دارند.
وی با تایید پیوستن هشت کشور اروپایی به این سازوکار افزود: اما در زمان حاضر زود است که این ساز و کار را کنار گذاشت. بعید بنظر می‌رسد که خیلی از انتظارات را برآورده کند اما با این حال همچنان سودمند است.
اینستکس یا ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا به عنوان یک ابزار ویژه مالی توسط آلمان، فرانسه و انگلیس در۳۱ ژانویه ۲۰۱۹ (۱۱ بهمن ۱۳۹۷) برای تسهیل تجارت غیردلاری با ایران ایجاد شد. هدف اصلی از ایجاد این کانال مالی ویژه، دادن امکانات به شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی است تا بتوانند مجاری متعارف مالی خود با ایران را حفظ کنند.
به گفته مقام‌های اروپایی این ساز وکار در گام نخست تجارت کالاهای اساسی (مواد غذایی و دارو) را تحت پوشش قرار می‌دهد؛ اما به تدریج دامنه‌اش گسترش خواهد یافت.
اما نکته مهم و نقطه ثقل اینستکس را که بسیاری از مقام‌های بلندپایه جمهوری اسلامی ایران نیز برآن تاکید داشته‌اند، گسترش این ساز وکار برای مراودات نفتی و همکاری کشورهای اروپایی و غیراروپایی است.
آنچه اروپایی‌ها طی این مدت انجام دادند، اقدامات ساختاری نیست و اقداماتی برای آغاز یک فرایند بوده است. نگاه و انتظارات جمهوری اسلامی ایران از اروپا همواره مبتنی بر اقدامات عملی با اهداف راهبردی برای طراحی ساز وکار بوده است. اما اتحادیه اروپا در یک فرایند زمانی تقریبا طولانی تنها توانسته یک فرایند را شکل دهد که هنوز در مرحله اجرای کامل قرار ندارد.