به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، رئیس جمهوری پس از ۲۰ ماه بار دیگر در جمع خبرنگاران و اهالی رسانه و مطبوعات حاضر شد تا به سوالاتشان پاسخ گوید.
وی در پاسخ به چرایی طولانی شدن فاصله این نشست با نشست بهمن ماه ۹۶ ، به عبور کشور از وضعیت طوفانی و پرخطر اشاره و تصریح کرد دولت طی این مدت بیش از صحبت کردن، عمل کرده است. رئیس جمهوری البته ضمن انتقاد از صدا و سیما به خاطر پوشش ندادن مسائل عنوان شده در هیات دولت، از خبرنگاران عذرخواهی و ابراز امیدواری کرد غیبت از حضور آنان جبران شود. روحانی با توجه به مناسبت این روزها اشاره ای هم به شکوهمندی راهپیمایی اربعین و تلاش های صورت گرفته در این زمینه کرد.
مجموعه پرسش و پاسخ های این نشست را می توان ذیل پنج محور عمده در حوزه های سیاسی، سیاست خارجی، تحولات منطقه، اقتصاد ایران و مسائل اجتماعی و شهروندی کشور مورد بررسی قرار داد.
تشریح شرایط سیاسی کشور؛ همه با هر فکر و سلیقه‌ای در انتخابات شرکت کنند
یکی از اساسی ترین سوالات پیش روی رئیس جمهوری این بود که با توجه به وعده های انتخاباتی که روحانی مطرح ساخت، آیا وی دچار تغییر شده است؟
رئیس جمهوری در این باره گفت که دولت تا پیش از دگرگونی شرایط کشور در حوزه هایی چون اقتصاد و سیاست خارجی روی ریل تحقق وعده ها و مطالبات مردم حرکت کرد تا اینکه رخدادهایی بعضا غیرقابل پیش بینی چون خروج آمریکا از برجام و تحریم های بی سابقه، وقوع اعتراضات ۹۶، حوادث طبیعی چون زلزله و سیل فراگیر و شرارت ها در منطقه معادلات را بر هم زد. با این حال دولت نشان داد که قادر است از سخت ترین بحران ها خارج شود.
روحانی در خصوص مساله مهمی چون جلب مشارکت مردم در انتخابات، یکی از اصلی ترین ضرورت های حضور پرشمار مردم پای صندوق های رای را رقم زدن شکستی دیگر برای آمریکا دانست و گفت «همه گروه‌ها و جریان‌هایی که قانون را قبول دارند، عزت نظام و کشور را می‌خواهند، با هر فکر و سلیقه‌ای که هستند باید در انتخابات شرکت کنند.»
رئیس جمهوری با اشاره به لوایح مورد نظر دولت برای اصلاح قوانین انتخابات و مذاکرات اعضای کابینه با شورای نگهبان بیان داشت «شورای نگهبان دخالت‌کننده و قضاوت‌کننده انتخابات نیست بلکه براساس قانون، نظارت‌کننده است.». روحانی خواست دولت را مشخصا شکل گیری انتخابات «پرشور» و «رقابتی» عنوان کرد.
روحانی در زمینه مبارزه با فساد نیز اصل این مبارزه را مساله ای اساسی دانست اما اظهار داشت «مبارزه با فساد به صورت موردی، هیجانی و تبلیغاتی، ما را به هدف نمی رساند.» به گفته وی در پرونده هایی چون حقوق های ناعادلانه یا همان «حقوق های غیرمتعارف» این دولت بود که پیشگام شفافیت شد. رئیس قوه مجربه به تقدیم لایحه شفافیت به مجلس و تمرکز دولت بر دو لایحه مبارزه با فساد و سالم سازی نظام اداری و نیز لایحه موسوم به «تعارض منافع» اشاره کرد که در راستای مقابله با فساد و ایجاد شفافیت در دستور کار دولت قرار دارد.
چالش‌های حقوق شهروندی و دستاوردهای مدنی؛ اصل ۱۱۳ گره گشا است
رئیس شورای عالی امنیت ملی در زمینه عمل به وعده هایش در زمینه حقوق شهروندی و رسیدگی به پرونده خبرنگاران، فعالان محیط زیستی و بازداشت‌های اشتباه پرونده ترور دانشمندان روی چالشی اساسی در این زمینه انگشت نهاد و گفت اجرای کامل و دقیق اصل ۱۱۳ قانون اساسی که رئیس جمهوری را مسوول اجرای این قانون معرفی کرده، می توانست در این زمینه گره گشا باشد. این در حالی است تفسیر شورای نگهبان سبب شده تا تذکرات رئیس جمهوری به دیگر قوا و نهادها و در واقع اصل ۱۱۳ کاملا بی اثر شود.
تلاش های دولت در زمینه تحقق مطالبات اجتماعی نظیر ورود زنان به ورزشگاه از مسائلی بود که روحانی درباره آن سخن گفت و شرحی از مذاکراتش با وزیر ورزش، کشور و برخی از پیشکسوتان ورزشی و همچنین مخالفت ها از سوی منابع مختلف با ورود زنان به ورزشگاه ها را یادآور شد.
سیاست خارجی دولت؛ آماده ام برای مردم و منافع ملی قربانی شوم
رئیس جمهوری پس از طرح سوالات مکرر درباره مذاکره با آمریکا و این انگاره که آیا ایران منتظر روی کار آمدن رئیس جمهوری به جز «دونالد ترامپ» در واشنگتن است توضیح داد برای ایران مهم است منافع و خواست مردم تامین شود و فرقی نمی کند که رئیس جمهوری آمریکا چه کسی باشد. البته ترامپ به گونه ای رفتار می کند که نه ایران و نه رهبران سایر کشورها نمی توانند روی حرف هایش حساب باز کنند.
روحانی صراحتا بیان داشت در نشست اخیر مجمع عمومی در نیویورک در صورتی که اطمینان می یافت مذاکره به صحنه آرایی تبلیغاتی و انتخاباتی ترامپ تبدیل نمی شد، حاضر بود در نشست ۱+۵ در سطح سران حضور یافته و حتی برای مردم و منافع ملی قربانی شده و به آن افتخار کند.
رئیس جمهوری همچنین به ضرورت گفت وگو برای حل و فصل اختلافات منطقه ای اشاره کرد و گفت به موازات بهبود روابط با همسایگانی چون امارات، تهران از مذاکره با ریاض استقبال می کند اما رفع تنش ها در منطقه و مناسبات با عربستان تا حد زیادی با برقراری صلح در یمن ارتباط می یابد.
اراده ایران برای احقاق حقوق برجامی و توسعه فناوری های صلح آمیز هسته ای، آمادگی برای مذاکره در زمینه مبادله زندانیان با آمریکا و اشتیاق بی سابقه جهان برای گفت وگو و تعامل با ایران به رغم توطئه های آمریکا، استکبار جهانی و صهیونیزم و ارتجاع منطقه دیگر واقعیات سیاست خارجی کشور بود که روحانی به آن ها اشاره کرد.
تحولات منطقه و مواضع تهران
دکتر روحانی در زمینه یکی از مهمترین رخدادهای منطقه یعنی حمله نظامی ترکیه به شمال سوریه تصریح کرد تهران شیوه ترکیه را نمی پذیرد و موضع جمهوری اسلامی این است که ارتش سوریه در تمامی قلمرو این کشور مستقر شود. به گفته رئیس جمهوری «هدف اصلی ما مبارزه با تروریسم و بازگشت مردم سوریه به کشور و انتخابات آزاد است این ها باید اهداف اصلی ما باشد و آنها را باید دنبال کنیم.»
حمله به نفتکش ایرانی در دریای سرخ نیز حادثه ای بود که رئیس جمهوری درباره آن سخن گفت و ضمن اشاره به ادامه تحقیقات ایران درباره رژیم مسبب این حمله تاکید کرد «هر کشوری که این کار را انجام داده، باید منتظر عواقب آنها باشد.»
بهبود شاخص‌ها و برنامه‌های دولت برای سامان اقتصاد
بخشی از پاسخ های روحانی به پرسش های اقتصادی به بیان آمار و شاخص های این حوزه اختصاص یافت. رسیدن تورم نقطه به نقطه از ۵۲ به ۳۴ درصد، تغییر وضعیت رشد اقتصادی از منفی به مثبت در دوره ۶ ماهه اخیر، ایجاد ۸۴۳ هزار فرصت شغلی و کاهش ۱۲.۳ درصدی بیکاری به ۱۰.۵ درصد در تابستان امسال، بهبود تراز تجاری و افزایش ۴۰ درصدی ارزش پول ملی در مهرماه امسال نسبت به سال گذشته از شاخص هایی بود که رئیس جمهوری یادآور شد.
وی در پاسخ به انتقادی مبنی بر «برباد رفتن ۱۸ میلیارد دلار» به خاطر دلار «۴۲۰۰ تومانی» گفت تعیین این نرخ در دوره التهابات اقتصادی تصمیمی درست بود و منابع ارزی کشور برباد نرفته بلکه پارسال و امسال در اختیار وارد کنندگان قرار گرفته تا کالاهای مورد نیاز مردم را وارد کنند و در این میان معدودی هم دست به سوءاستفاده در ثبت سفارشات و واردات زده اند.
روحانی سیاست دولت در حوزه مسکن را کوتاه تر شدن زمان انتظار خانوارها برای خانه دار شدن دانست و گفت وزارت راه و شهرسازی دولت دوازدهم متعهد به ساخت ۹۰۰ هزار واحد مسکونی شده است.
رئیس جمهوری در زمینه نگرانی های مربوط به سهمیه بندی یا افزایش نرخ سوخت خاطرنشان کرد هدف نهایی این است که عایدات ناشی از آن نه به صورت نقدی بلکه اعتباری به مردم به خصوص ۱۸ میلیون خانوار نیازمند برسد.
رئیس جمهوری همچنین در مورد وضعیت نقدینگی در کشور بیان داشت که نکته مهم برای دولت قرار نگرفتن پایه پولی به عنوان منبع نقدینگی است و در این زمینه بورس می تواند به مهار نقدینگی کمک کند.
روحانی همچنین با تشریح الزامات بودجه ریزی سال ۹۹ بدون اتکا به منابع نفتی گفت تامین کسری بودجه از طرقی چون انتشار اوراق، فروش سهام و تکیه بر درآمدهای مالیاتی صورت خواهد گرفت و هماهنگی هایی هم میان سه قوه در این زمینه وجود دارد.