از اتاق که بیرون می آید، دوباره عصای سفیدش را باز کرده و برای لحظاتی مردد می‌ماند که به کدام طرف برود، صداهای زیادی را در اطرافش می‌شنود و متوجه رفت و آمد آنان میشود، بدون اینکه حتی از وی بپرسند با کدام بخش کار دارد که راهنمایی اش کنند.
آقا، خانم ببخشید اتاق ۲۰۳ کدام طرف است می‌توانید راهنماییم کنید، چندین بار این جمله را تکرار می‌کند اما دریغ از یک جواب، حالا یا صدایش در میان شلوغی‌ها گم شده و نشنیده‌اند و یا خود را به نشنیدن زده‌اند، به ناچار از همان راهی که آمده باز می‌گردد تا شاید کسی را با خود همراه کند.
آری این داستان تکراری بسیاری از روشندلانی است که روزانه بارها و بارها بدلایل همراهی نکردن جامعه با آنان و نامناسب بودن فضای شهری و ادارات و مکان های مختلف مجبور می‌شوند کارها و حتی خواسته هایشان را نیمه تمام بگذارند تا شاید روزی برسد که جامعه توانایی‌های آنان و حتی وجودشان را به عنوان عضوی از جامعه باور کنند.
استفاده ازعصای سفید، نخستین بار در سال ۱۹۲۱ در انگلستان متداول و اندکی بعد در ۱۵ اکتبر (۲۳ مهر) قانونی به نام قانون عصای سفید به تصویب رسید و این روز نیز به نام روز نابینایان نامگذاری شد.3
بی شک این روز فرصت مناسبی برای توجه بیشتر به روشندلان و تلاش برای رفع موانع و مشکلات آنان و محدودیت هایی است که بر سر راه این قشر در جامعه وجود دارد.
مردم توانایی های روشندلان را باور ندارند
یکی از روشندلان کردستانی می‌گوید: یکی از مشکلات عمده نابینایان اشتغال است چرا که هنوزمردم توانایی های این قشر را در موارد زیادی باور نکرده‌اند و این مساله خود موجب شده که امکانات و تسهیلات کافی برای اشتغال آنان وجود نداشته باشد.
نصرالله ابراهیمی افزود: در دنیای امروز که فضای مجازی برهرچیزی از جمله روابط ادارای تاثیر گذار است، هنوراتوماسیون اداری برای نابینایان مناسب سازی نشده است در حالیکه بسیاری از این قشر به کامپیوتر مسلط بوده و اگر شرایط به گونه ای باشد که سیستم های گویا ساز متن را برای آنان بخوانند یکی از موانع اشتغال این قشر برداشته میشود.
وی که مشاور استاندار کردستان در امور معلولان است، اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات این قشر معضل فرهنگی و عدم باورپذیری توانایی‌های نابینایان است و بر این اساس با وجود اینکه سهمیه سه درصد برای استخدام معلولان در دستگاه های دولتی وجود دارد اما بسیاری از این ادارات به نحوی شرایط را تنظیم می‌کنند که شامل معلولان از جمله نابینایان نشود.
این روشندل کردستانی قطعا لازم است که ما اطلاع رسانی کافی انجام دهیم که مردم آگاه شوند نسیت به توانمندی های نابینایان و سایر معلولان
محیط های ناایمن برای تردد نابینایان
این روشندل کردستانی یکی دیگر از مشکلات این قشر را مناسب سازی محیطی اعلام کرد و گفت: محیط ها هنوز برای تردد نابینایان به صورت کافی ایمن نیست، هر چند اقداماتی انجام شده است اما هنوز مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد.
وی با اشاره به نوار زردهایی که در معابر و خیابان ها برای تردد معلولان از جمله نابینایان تعبیه شده است، افزود: بسیاری از مردم احساس می‌کنند این نوارهای زرد مربوط به تاسیسات نهادهایی همانند برق و گاز است در حالیکه قسمت برجسته آن برای نابینایان، رنگ آن برای کم بینایان و قسمت هایی نیز برای معلولان جسمی و حرکتی تعبیه شده است.
ابراهیمی اظهار داشت: از رسانه ها انتظار می‌رود در این زمینه اطلاع رسانی های لازم را انجام داده و مردم را نسبت به حق و حقوقی که نابینایان و کم بینایان و سایر معلولان در جامعه دارند آگاه کنند.
وی یادآور شد: امروز حتی خودپردازان نیز برای استفاده نابینایان مناسب سازی نشده است در حالیکه در این دستگاه‌های خودپرداز این امکان وجود دارد که به صورت گویا سرویس دهی داشته و یک فرد نابینا دریافت‌های خود را انجام دهند.
مشاور استاندار کردستان در امور معلولان افزود: یکی دیگر از مشکلات، مربوط به سیستم بانکی است، با وجود اینکه بانک مرکزی بخشنامه داده که نابینایان برای عملیات بانکی نیاز به امین ندارند، هنوز متصدی‌های بانکی خوب توجیه نشده‌اند و در بسیاری از موارد این قشر با مشکل مواجه می‌شوند.
وی به نحوه تعامل با معلولان و نبود آموزش کافی در این زمینه نیز اشاره کرد و گفت: در ماده ۲۲ مصوبه ای که هیات دولت سال ۹۴ آن را تصویب کرد، تمام دستگاه هایی که به معلولان خدمات ارائه می‌دهند باید کارکنان خود را در مورد نحوه تعامل با معلولان با آنها آموزش بدهند.
ابراهیمی اضافه کرد: بسیاری از ادارات این آموزش ها را انجام نداده‌اند و وقتی فرد نابینایی وارد اداره ای شود کارمندان آن نحوه رفتاربا وی حتی در حد راهنمایی کردن را نیز بلد نیستند، ضمن اینکه این مشکل دیگر معلولان از جمله ناشنوایان را نیز دربر می‌گیرد.
فقط بهزیستی متولی امور معلولان نیست
مشاور استاندار کردستان در امور معلولان در ادامه گفت: عمده ترین اقدامی که در استانداری به دنبال آن هستیم این است که توجه به معلولان در دستگاه‌های اجرایی نهادینه شود و دستگاه‌های اجرایی فکر نکنند تنها متولی معلولان و نابینایان بهزیستی است.
وی افزود: نابینایان نیز همانند سایر افراد در این جامعه زندگی می کنند لذا نیازهای همسان نیز دارند بنابراین باید نیازهای ویژه آنان بصورت جدی مورد توجه مردم و مسئولان باشد.
ابراهیمی اظهار داشت: انتظار می‌رود، محیط هم از لحاظ فرهنگی و هم از لحاظ فیزیکی به گونه ای مناسب سازی شود که نابینایان وسایر معلولان بصورت مستقل کارهای خود را انجام دهند و به دیگران وابسته نباشند.
وی یادآور شد: در قانون جدید حمایت از حقوق معلولان آمده است که اگر بخش خصوصی فرد معلولی را جذب کند بخشی از حقوق و سهم بیمه کارفرما توسط دولت پرداخت میشود اما بسیاری از کارفرمایان از این موضوع بی اطلاع هستند.
این روشندل کردستانی افزود: اگر اطلاع رسانی در زمینه های مختلف به درستی انجام شده و رسانه ها کمک کنند و مردم در زمینه توانمندی های معلولان توجیه شوند بخشی از مشکلات این قشر رفع خواهد شد.
وجود بیش از ۲ هزار نابینا و کم بینا در کردستان
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کردستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: استان کردستان در حال حاضر دارای ۲۸ هزار و ۲۴ نفر معلول است که سه هزار و ۳۲۷ نفر از این تعداد را نابینایان و کم بینایان تشکیل می‌دهند.
مژگان مشفق با بیان اینکه ۲ هزار و ۳۵ نفر از این تعداد نابینا و کم بینا مرد و یک هزار و ۲۹۲ نفر زن هستند، گفت: در این سازمان خدمات مختلفی از جمله بینایی سنجی، ارائه وسایل کمک توانبخشی، خدمات بیمه ای مانند دفترچه وپرداخت هزینه بیمه اشتغال به این افراد ارائه میشود.
وی پرداخت کمک هزینه تحصیلی، پرداخت مستمری و کمک هزینه های موردی، پرداخت وام شتغال، کمک هزینه مناسب سازی منازل نابینایان و کم بینایان، کمک به ورزش این قشر، کمک هزینه اردوهای فرهنگی، تفریحی و پرداخت کمک هزینه تحصیلی به دانشجویان نابینا و کم بینا را از دیگر خدمات بهزیستی به نابینایان و کم بینایان استان اعلام کرد.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کردستان به وضعیت اشتغال نابینایان در استان نیز اشاره کرد و افزود: براساس قانون تمام دستگاه های اجرایی موظف هستند سه درصد از استخدامی‌های جدید خود را به معلولان از جمله نابینایان اختصاص دهند و در در حال حاضر ۱۷۶ نفر نابینا و کم بینا در استان در ادارات و سازمان های استان اشتغال به کار دارند.
وی با بیان اینکه هم اکنون سه انجمن نابینایان و کم بینایان در شهرستان‌های سنندج، سقز و مریوان فعال است، گفت: انجمن‌های نابینایان و کم بینایان استان به انواع وسایل الکترونیکی و کمک بینایی تجهیز شده ضمن اینکه کتابخانه گویا نیز در این انجمن‌ها دایر شده است.
مشفق یادآور شد: یکی از مشکلات اصلی که معلولان از جمله نابینایان و کم بینایان با آن مواجه هستند، مناسب سازی معابر و فضای فیزیکی ادارات و مکان های عمومی است که تلاش های زیادی در این زمینه انجام شده اما هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم.
اشتغال به تحصیل ۱۱۲ دانش آموز کم بینا و نابینا در کردستان
رئیس آموزش و پرورش استثنایی کردستان نیز گفت: در سال تحصیلی جاری ۱۱۲ دانش آموز کم بینا و نابینا در مدارس استان مشغول به تحصیل هستند که حدود ۵۰ نفر از این تعداد را نابینایان مطلق تشکیل می‌دهند.
خلیل رنجبر با بیان اینکه اکثر این دانش آموزان در مدارس عادی مشغول به تحصیل هستند، افزود: در این میان، تعداد کمی از دانش آموزان علاوه برنابینایی دارای معلولیت ذهنی نیز هستند که این افراد به مدارس عادی منتقل نمی‌شوند.
وی یادآور شد: دانش آموزان نابینا و کم بینایی که در مدارس عادی تحصیل می‌کنند دارای معلم رابط بوده و تحت آموزش‌های تلفیقی و فراگیر قرار می‌گیرند.
رئیس آموزش و پرورش استثنایی کردستان با اشاره به خدماتی که آموزش و پرورش استثنایی به این دانش آموزان ارائه می دهد، گفت: این دانش آموزان در تهیه عینک و جراحی مورد حمایت قرار می گیرند واز سوی بهزیستی نیز خدمات جداگانه‌ای به آنها ارائه می شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر مدرسه ویژه مخصوص نابینایان و کم بینایان در استان نداریم، افزود: استاندارد تشکیل یک مدرسه وجود حداقل ۲۵ دانش آموز است که این آمار در استان وجود نداشته و دانش آموزان ما بیشتر متقاضی تحصیل در مدارس عادی هستند.
امید می رود روزی برسد که همه ما به این باور برسیم که معلولان نیز همانند سایر مردم جامعه حق زندگی کردن دارند و باید به خواسته ها، سلایق و نیازهایشان احترام گذاشته و زمینه را برای رسیدن به آرزوهایشان فراهم کنیم.
۷۳۴۸ / ۳۰۳۴