به گزارش ایرنا، جمعی از مهمانان داخلی و خارجی ششمین حاضر در جلسه بُرد مدیریت مشارکتی مرکز منطقه‌ای رامسر در مرکز و غرب آسیا که به مدت سه روز ( ۲۲ تا ۲۴ مهر ) در ارومیه با حضور کارشناسان و محققان هفت کشور آسیایی برگزار شد روز چهارشنبه از تالاب بین‌لمللی «کانی‌برازان» مهاباد، برنامه‌های مشارکتی جوامع محلی پیرامون این تالاب و اجرای طرح برنامه‌های صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی و مشاغل سبز در روستایی «خورخوره» این شهرستان بازدید کردند.
شرکت کنندگان ابتدا با حضور در سایت پرنده‌نگری تالاب بین‌المللی کانی‌برازان مهاباد با استفاده از دوربین‌های چشمی و تلسکوپی به رصد و مشاهده پرندگان این سایت پرداختند.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی در حاشیه این بازدید گفت: تالاب بین‌المللی کانی‌برازان این شهرستان با وسعتی افزون بر ۹۱۰ هکتار یکی از مهمترین تالاب‌های اقماری جنوب دریاچه ارومیه و با ارزش‌ترین زیستگاه های انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر و بومی در شمال غرب کشور به شمار می‌رود.
حجت جباری افزود: بر اساس آخرین بررسی‌ها، تعداد ۷۵ گونه پرنده آبزی و کنارآبزی متعلق به ۱۱ خانواده در این تالاب شناسایی شده است که در صورت اضافه کردن گونه‌های خشک‌زی، این تعداد به بیش از ۱۸۰ گونه خواهد رسید که همین امر اهمیت تالاب را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
وی اضافه کرد: آب این تالاب از ۲ منبع رودخانه مهاباد و زهکش‌های و چشمه‌های اطراف این تالاب تامین می‌شود که بخش زیادی از مشکلات کیفیت آب از زهکش‌های اطراف تالاب است که به همین دلیل مشارکت جوامع محلی برای کاستن از آلودگی آب بسیار ضروری است.
وی اظهار داشت: معیشت مردم حاشیه تالاب و جوامع پیرامون آن به وضعیت این تالاب وابسته است و مردم باید از راهکارهای حفاظت و شیوه ممانعت از تخریب تالاب آگاه باشند تا در حفظ و حراست از آن کوشش کنند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد نیز گفت: تالاب بین‌المللی کانی برازان یکی از مهم آذربایجان‌غربی است که برنامه مدیریت جامع تالاب‌ها به عنوان یک فرآیند مشارکتی با رویکرد زیست بومی و با حضور جوامع محلی اطراف این تالاب تهیه و تدوین شده و به صورت یک کتاب و سند عملیاتی درآمده است.
فاروق سخنور با اشاره به اهمیت بالای تالاب «کانی‌برازان» به عنوان اولین سایت پرنده نگری کشور و نقش مهم آن در تامین معیشت پایدار برای جوامع محلی و حفاظت از تنوع زیستی دریاچه ارومیه افزود: سازمان حفاظت محیط زیست با توجه به الزامات قانونی، مکلف به تدوین و اجرای برنامه‌های مدیریت جامع (با رویکرد زیست بومی) برای اکوسیستم‌های حساس از جمله تالاب کانی‌برازان است.
وی اضافه کرد: تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» مهاباد یکی از مهمترین تالاب‌های اقماری جنوب دریاچه ارومیه و از با ارزش‌ترین زیستگاه‌های انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر و بومی درشمال غرب کشور به شمار می رود.
فرماندار مهاباد هم در حاشیه این بازدید گفت: تخریب محیط زیست و زیان رساندن به آن خط قرمز دولت است و مسوولان با جدیدت تمام با هر گونه زمین‌خواری، جنگل‌خواری و تخریب منابع طبیعی و محیط زیست مقابله می‌کنند.
ایرج شجاعی افزود: در سال‌های قبل تالاب کانی‌برازان وضعیت خوبی نداشت اما با همت جوامع محلی و دوستداران محیط زیست این شهرستان، تالاب دوباره احیا شده و اینک وضعیت مطلوبی دارد.
وی اضافه کرد: برای نجات محیط زیست و منابع مختلف آب و خاک باید همه دست به دست دهیم و کره زمین این سرمایه گرانبها را از نابودی نجات دهیم.
در ادامه این نشست فعال طیست محیطی و قهرمان تالاب ایران هم در خصوص اقدامات صورت گرفته برای احیای تالاب بین‌المللی کانی‌برازان با مشارکت جوامع محلی توضیحاتی ارایه داد.
«محسن معارف‌پنا» گفت: در سال‌های قبل محوطه تالاب تنها مکانی برای جمع‌آوری آب بود اما به همت جوامع محلی این تالاب دوباره احیا شده و هم‌اکنون شاهد حضور هزاران قطعه پرنده آبزی و کنارآبزی در آن هستیم.
وی افزود: چنین طرح گردشگری در روستاهای اطراف تالاب تشکیل شده و گردشگران می‌توانند با حضور در این روستاها ضمن اسکان در این روستاها و با حضور در سایت پرنده‌نگری از نزدیک به تماشای پرندگان و چشم‌اندازهای زیبای این تالاب بپردازند.
وی با اشاره ارزش و اهمیت همکاری و مشارکت جوامع محلی در حفاظت از تالاب‌ها نیز گفت: ما همیشه بر این باور هستیم که انجمن‌های زیست محیطی باید منطقه ای عمل کنند و جهانی تفکر کنند تا محیط زیست به عنوان امانتی گرانبها و بدون تغییر و تخریب به نسل‌های آینده تحویل داده شود.
بازدید از لاگن‌های طبیعی و مصنوعی تالاب «کانی‌برازان»
شرکت‌کنندگان سپس از لاگن‌های طبیعی و مصنوعی حاشیه و ضلع غربی تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» بازدید کردند.
مدیرعامل انجمن سبز کانی‌برازان در حاشیه این بازدید گفت: با مطالعه کارشناسی بر روی تالاب منطقه مشخص شد که اصلی‌ترین مشکل تالاب «کانی‌برازان» مهاباد کیفیت آب ورودی به این تالاب است.
آسو سلیمان‌پور افزود: طرح ورود آب تصفیه شده به این تالاب با مشارکت مردم و جوامع محلی برنامه‌ریزی شده و ۲ لاگن کاهنده مواد آلی با استفاده از پوشش گیاهی «لویی» و «نی» به مساحت ۲ هکتار در ورودی آب به تالاب ایجاد شده است که به طور طبیعی کیفیت آب برای آبزیان و گیاهان را بهبود می‌دهد.
وی اضافه کرد: گیاهان لویی و نی، فسفات و نیترات موجود در آب را کاهش و اکسیژن آب را زیاد می‌کند که در آخرین بررسی صورت گرفته مشخص شد این لاگن طبیعی میزان ازت موجود در آب را از ۳.۵ میلی‌گرم در لیتر به کمتر از یک میلی‌گرم کاهش داده است.
بازدید از طرح کشاورزی پایدار روستای «خورخوره» مهاباد
یکی از باغداران روستای خورخوره در این بازدید گفت: ما در گذشته باغات خود را به شیوه سنتی غرق‌آبی، آبیاری می‌کردیم اما پس از اینکه متوجه شدیم با بحران کمبود آب مواجهه شدیم با راهنمایی‌های کارشناسان، روش آبیاری خود را تغییر دادیم.
محمد رحمان‌زاده افزود: با این تغییرات هم در زمینه مصرف آب صرفه‌جویی کردیم و هم میزان بهره‌وری از زمین را افزایش دادیم و در عین حال به بحث محیط زیست و تامین آب برای تالاب «کانی‌برازان» کمک کردیم.
وی اضافه کرد: با این روش‌های جدید، آبیاری در زمان کمتری انجام شده و مقدار آب صرفه‌جویی شده از طریق رودخانه و زهکش‌ها به سمت تالاب فرستاده می‌شود.
بازدید از طرح صندوق اعتبارات خُرد زنان روستایی و مشاغل سبز در روستایی «خورخوره»
بازدید از طرح برنامه‌های صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی و مشاغل سبز در روستایی «خورخوره» مهاباد آخرین ایستگاه نمایندگان کشورهای عضو کنواسیون رامسر در مرکز و غرب آسیا در مهاباد بود.
یکی از مجریان طرح برنامه‌های صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی و مشاغل سبز در روستایی «خورخوره» مهاباد در حاشیه این بازدید گفت: اساس کار ما توانمندسازی زنان روستایی و کمک به معیشت خانواده‌ها بود و در ابتدا ۵۰ نفر از زنان روستا با هم صندوق اعتباری را تاسیس کردیم.
پروین بایزیدی‌آذر افزود: هر کدام از اعضا به صورت ماهانه مبلغی به عنوان حق عضویت به انجمن پرداخت می‌کردیم و در رشته‌های مختلف آموزش‌های لازم را اعضا می‌دادیم.
وی اضافه کرد: هر کدام از اعضا با توجه به علایق خود در یکی از رشته‌ها از جمله گاو شیری، خیاطی، صنایع دستی، تهیه محصولات لبنی و ... فعالیت خود را شروع کرده و محصولات تولید شده خود را برای فروش و کسب درآمد به بازارهای محلی در شهر مهاباد انتقال می‌دهند.
وی یادآور شد: با کاهش منابع آبی، لازم است زنان نیز برای کمک به معیشت خانواده خود، شغل‌های دیگری ایجاد کنند و به اقتصاد خانواده کمک کنند تا فشار زیادی به منابع اب و خاک وارد نشود.
از حاشیه جالب این بازدید خرید صنایع دستی تولید شده زنان روستا توسط مهمانان خارجی و پیدا شدن بازارهای خارجی در کشورهای منطقه برای صنایع تولید شده بود که با استقبال گرم و ابراز شادمانی زنان این روستا روبرو شد.
پذیرایی از مهمانان داخلی و خارجی با استفاده از غذاهای سنتی و تلاش میزبانان و اهالی روستا برای تفهیم گفته‌های خود با زبان اشاره و گویش محلی به مهمانان خارجی از دیگر حاشیه‌های این بازدید بود.
تالاب زیبای کانی‌برازان در ۳۰ کیلومتری شمال مهاباد واقع شده و مساحت حوضه آبریز آن چهار هزار و ۱۰ هکتار است و تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
۳۰۲۰/۶۱۸۵