به گزارشگروهتحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، دور دوم انتخابات ریاستجمهوری تونس برای رقابت دو نامزد به نامهای «قیس سعید» و «نبیل القروی» برگزار شدو تلویزیون رسمی تونس از پیروزی قیس سعید در انتخابات ریاستجمهوری این کشور خبر داد. «قیس سعید»، نامزد مستقل و استاد قانون اساسی این کشور با کسب ۷۶ درصد آرا در برابر «نبیل قروی» با کسب ۲۳ درصد آرا پیروز انتخابات ریاستجمهوری تونس شد.
این سومین انتخابات ریاستجمهوری تونس از زمان سقوط «زینالعابدین بنعلی» در سال ۲۰۱۱ است و به دلیل موفقیت تونس در گذار به دموکراسی، با حساسیت قابلتوجهی توسط ناظران مسائل تونس، شمال آفریقا و دنیای عرب دنبال میشود. تونس طی سالهای گذشته با مشکلات اقتصادی مختلفی روبهرو شده و این موضوع بر نتایج انتخابات بیتاثیر نبوده است. بیکاری از ۱۵ درصد فرا رفته و تورم به ۷ درصد نزدیک شدهاست.
پژوهشگر ایرنا با «جعفر قناد باشی» کارشناس ارشد مسایل شمال آفریقا و خاورمیانه به گفت و گو پرداخت.
پیام پیروزی قیس سعید به احزاب سیاسی تونس
قناد باشی در ابتدای این مصاحبه اظهار داشت: پیروزی قیس سعید حاوی چند پیام مهم در خصوص روند تحولات سیاسی تونس است؛ چنانکه نشان داد که عقلانیت سیاسی در مقایسه با احساسات و هیجانات تأثیر بیشتری برآرا و رفتار سیاسی مردم این کشور دارد
مردم تونس در این دور از انتخابات، با توجه به ضرورت ها و نیازهای موجود در عرصه های اجرایی و اقتصادی دست به انتخاب زدند و نشان دادند که از دیدگاه آنها حل وفصل مشکلات کشور بر گفتگوها و رقابت های سیاسی ترجیح داشته و در اولویت قرار دارد.
با این حال نمی توان انکار کرد که جنبش النهضه نیز نقش تعیین کننده ای در این دور از انتخابات ایفا کرده است. در واقع اگر قیس سعید از حمایت حزب النهضه برخوردار نبود، بی شک نمی توانست اکثریت آراء را در تونس کسب کند. همراهی حزب النهضه که هنوز از مقبولیت بیشتری نسبت به دیگر احزاب سیاسی در تونس برخوردار است عامل تعیین کننده ای در پیروزی قیس سعید بود.
وی در ادامه اظهار داشت: در این دور از انتخابات ریاست جمهوری تونس، جریان ها و احزابی که از الگوهای خارجی پیروی می کردند، شکست خوردند و بنا به تعبیر برخی از کارشناسان، به دوران صحنه گردانی اندیشه های وارداتی در تونس پایان داده شد. چراکه جریان های غربگرا و یا جریان ها چپگرا نتوانستند نقش آفرینی های گذشته خود را در عرصه انتخابات تکرار کنند. در واقع براین اساس است که می توان گفت: انتخاب «قیس سعید» فصلی نو وآغاز مرحله جدید «بازگشت به خویشتن» در تونس است. مرحله ای که دولت و ملت تونس باید فارغ از بازی های سیاسی به ضروری ترین و مهمترین مسایل کشور پردازند
تونس از کشورهای شمال آفریقا است که به شدت تحت تاثیر کشورهای اروپایی بود و اروپاییان سعی کردند تونس را تحت تاثیر فرهنگ و نگرش های ایدئولوژیک خود نگه دارند، اما در عرصه این انتخابات، ناکام مانده و موفقیت لازم را کسب نکردند. تونس آغازگر جنبش «بیداری اسلامی» در شمال آفریقا و جهان عرب بود و اینک در ایجاد و برپایی دموکراسی غیر متکی به بازی های بی ثمر حزبی به سر آمد کشورهای همسایه خود تبدیل شده است
به علت آنکه قیس سعید هیچگونه وابستگی حزبی ندارد می توان گفت که اکنون تونس در مرحله مناسبی قرار گرفته و این توان را یافته است تا برای پاسخگویی به نیازهای مردم، برنامه های صحیح اقتصادی را به اجرا درآورد. به عبارت دیگر اولین کشور ازجهان عرب است که مبنای نظام سیاسی خود را بر مبنای عقلانیت سیاسی بنا کرده است. موضع گیری های قیس سعید در سیاست خارجی تونس علیه اسراییل همسو با خواست اکثریت مردم و سیاست هایی بسیار شاخص است و نشان می دهد که تونس در موضعگیر های خود در قبال مسایل فلسطین جدی خواهد بود و این روند در سیاست خارجی تونس نقش عمده خواهد داشت.
ویژگی های انتخاب قیس سعید از سوی مردم تونس
این کارشناس در مورد شخصیت قیس سعیدگفت:سعید یک شخص جدی، معتقد به قانون اساسی تونس، غیر وابسته به جریان های غرب و ضد صهیونیست است. انتخاب وی نشان می دهد بخش بزرگی از آراء تونس در معرض رسانه های غرب قرار نگرفت و دست مایه سیاسی حزبی سکولار و لیبرال نشده است. وی وابسته به جناح قدرت نبود و در کم و کاستی های دولت قبل مشارکت نداشت. قیس سعید به احزاب مدعی قدرت در تونس وابستگی نداشت. برخی از احزاب و شخصیت های تونس با زد و بندهای قدرت اقتصادی به قدرت می رسند اما قیس سعید چنین ویژگی را نداشت و مردم تونس با خیال راحت به ایشان رای دادند چون با پیروزی ایشان جناح ها یا گروه منفعت طلب اقتصادی در تونس توانایی کمتری برای تسلط بر امور را دارند
قناد باشی در ادامه بیان داشت:قیس سعید یک بازیگر سیاسی نبود دانش و کار آمدبودن وی برای تونسی ها بسیار مهم است. می دانیم در کشوری همانند آمریکا روسای جمهور در اغلب موارد سوار بر احساسات و تبلیغات به قدرت می رسد و اینکه ایشان از دانشگاه به عنوان یک استاد بازنشسته حقوق به عرصه سیاست آمد بسیار مهم است و نشان می دهد که جایگاه علم، دانش و خرد در نزد مردم تونس اهمیت بیشتری از موقعیت های سیاسی، اقتصادی و نقش آفرینی در نقش های غیر علمی دارد. در آمریکا ریگان هنرپیشه بود و ترامپ نیز از دنیای تجارت به سیاست روی آورد اما قیس سعید یک چهره علمی دانشگاهی است.
این کارشناس مسایل شمال آفریقا در مورد جایگاه حزب النهضه در ساختار سیاسی تونس بیان داشت: حزب النهضه به دلیل سوابق و مبارزات در جامعه تونس از جایگاه رفیعی برخوردار است. از ابتدای انقلاب تونس در سال ۲۰۱۱ تاکنون نقش بسیار زیادی در هدایت تونس و رسیدن به جایگاه کنونی را داشته است. در دوران «السبسی» رئیس جمهور فقید تونس نیز حزب النهضه همکاری با قدرت داشته است و بدون قدرت طلبی و وارد شدن به مناقشات سیاسی نقش تعیین کننده در هدایت آرا مردم داشته است.
وی گفت: حزب النهضه از میان دو رویکرد «قهر سیاسی، مقابله سیاسی» و «همکاری برای پیشرفت امور»، راه دوم را انتخاب کرد بطور معمول احزاب سیاسی وقتی در انتخابات موفق نشوند یا قهر سیاسی و یا مقابله می کنند، اما حزب النهضه هیچ کدام از این راه ها را انتخاب نکرد بلکه به سمت همکاری و همراهی برای آینده سیاسی تونس حرکت کرد. قنادباشی در مورد موفقیت مردم تونس در انتقال قدرت گفت: کشور تونس شرایطی متفاوت با بقیه کشورهای آفریقایی همانند مصر و لیبی که بیداری اسلامی را تجربه کردند دارد. جمعیت ۱۱.۵ میلیون و متمرکز بودن جغرافیایی از نظر وسعت موضوعات مهمی بود که به اتحاد ملت تونس در تصمیم صحیح برای تغییر، کمک شایانی نمود. در مجموع انتخاب قیس سعید، انتخاب مردم تونس از طریق ساز و کار دموکراتیک بود و باید دید که ایشان تا چه اندازه در تامین خواسته های مردم تونس موفق عمل می کند.