به گزارش گروه نشریات خبری ایرنا؛ ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه در ۲ روز گذشته به عربستان و امارات متحده عربی سفر کرد و با استقبال گرم حاکمان ریاض و ابوظبی روبرو شد، استقبالی که به نظر رسانه های داخلی، یک پیام روشن برای آمریکایی‌ها داشت و آن هم اینکه مسکو در حال پیدا کردن نقشی تازه در خاورمیانه است.
در سفر یک روزه پوتین به عربستان بیش از ۳۰ سند همکاری به ارزش بیش از ۲ میلیارد دلار امضا شد و در سفر به امارات هم ۱۰ موافقتنامه همکاری به ارزش ۱.۳ میلیارد دلار در بخش‌های انرژی، هوا و فضا و توسعه گردشگری به امضا رسید.
بررسی امروز(۲۴ مهرماه) روزنامه ها، خبرگزاری ها و تارنماهای داخلی نشان می دهد که فضای رسانه ای کشور به موضوع سفر پوتین به عربستان و امارات معطوف شده و اهداف و رهاوردهای این تلاش روسیه برای گسترش روابط با جهان عرب را مورد بررسی قرار داده اند.
رسانه های اصلاح طلب، سفر منطقه ای پوتین را نشانه ای از نفوذ روسیه در خاورمیانه دانستند و رسانه های اصولگرا نیز این سفر را بیانگر تلاش روسیه برای گسترش روابط با جهان عرب برشمردند.در این راستا رسانه های اصلاح طلب با انتخاب عناوینی همچون روزهای خوش پوتین در آب‌های گرم خاورمیانه، پایان تور خاورمیانه‌ای رییسجمهوری روسیه در امارات و پوتین بازیگر نقش اول خاورمیانه به موضوع تلاش روسیه برای تثبیت جایگاه خود در خاورمیانه پرداخته و متذکر شده اند: پوتین، ضمن عقد قراردادهای کلان اقتصادی با عربستان و امارات، نفوذ خود در خاورمیانه را به نمایش گذاشت.
اهداف پوتین از سفر به عربستان، توافقات تجاری مسکو با عربستان و برنامه سفر پوتین به امارات از دیگر محورهای مورد توجه این طیف رسانه ای است.
رسانه های اصولگرا نیز از تلاش روسیه برای گسترش روابط با جهان عرب سخن گفتند و آوردند: روسیه در سال‌های گذشته در راستای ایجاد فضاهای نوین و ارتقای نقش راهبردی خود در سطح مناطق مختلف به دنبال گسترش روابط با جهان عرب به ویژه عربستان سعودی است و سفر منطقه‌ای ولادیمیر پوتین رییسجمهوری روسیه نیز مؤید همین موضوع است.
این جریان رسانه ای همچنین این گونه گزارش دادند که سفر ولادیمیر پوتین به ریاض نشان می‌دهد که سه سال پس از جنگ یمن، مسکو متوجه اهمیت این کشور در تحولات منطقه شده است.
رسانه های اصلاح طلب
نفوذ روسیه در خاورمیانه
روزنامه مردم سالاری در یادداشتی با عنوان روزهای خوش پوتین در آب‌های گرم خاورمیانه، نوشت: روسیه به عنوان قدرت جانشین آمریکا در حال گسترش نفوذ در خاورمیانه است... سفر این روزهای «ولادیمیرپوتین» همزمان با تهاجم همه جانبه ترکیه به مناطق کرد نشین سوریه یک پیام واضح دارد؛ روسیه در حال اجرای نظم خاص خود در خاورمیانه است.
روزنامه ایران زیر عنوان پوتین، بازیگر نقش اول خاورمیانه، آورده است: به گزارش واشنگتن پست، زمان‌بندی سفر به عربستان و امارات برای پوتین بسیار خوش یمن بود زیرا یک هفته قبل از آن دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا با اعلام خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه و خیانت به کردهای این کشور که در جنگ با داعش متحد آمریکا بودند، بسیاری از متحدان سنتی خود در خاورمیانه از جمله عربستان و امارات را عصبی و نگران کرده بود. ترامپ همچنین جمعه گذشته با اعلام این مطلب که یک هزار و ۸۰۰ نیروی نظامی آمریکایی به عربستان سعودی اعزام می‌کند اما تمام هزینه‌های مالی این اعزام نیرو برعهده دولت ریاض است، موجبات ناراحتی مقامات آل سعود را فراهم کرد. هرچند که سعودی‌ها در مقطع کنونی که منطقه ناآرام و پرتنش است، نخواستند این ناراحتی را به زبان آورند... سفر پوتین به عربستان و امارات بخشی از یک استراتژی کلی است که هدف آن قرار دادن مسکو در مرکز سیاست‌های خاورمیانه است. پوتین اخیراً اعلام کرد که قصد دارد در اوایل سال آینده میلادی (۲۰۲۰) به تل آویو، دیگر متحد منطقه‌ای آمریکا سفر کند. ماه گذشته میلادی هم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی پیش از آنکه در انتخابات آن شکست تلخ را تجربه کند، به مسکو سفر کرده بود.
روزنامه شرق نیز در گزارشی با عنوان پایان تور خاورمیانه‌ای رییسجمهوری روسیه در امارات، آورد: رییسجمهوری روسیه، امارات و ولیعهد این کشور شیخ محمد بن زاید را یکی از تأثیرگذارترین قدرت‌ها در خاورمیانه می‌داند و برای کاهش تنش‌های اخیر در خلیج فارس به همراهی امارات هم مانند عربستان نیاز دارد. «به جرئت می‌توان گفت امارات متحده عربی در حل بحران‌های منطقه سهم بسزا و نقش تثبیت‌کننده‌ای در منطقه دارد. این یک راز بزرگ نیست که ما ارتباطات منظم با رهبری امارات متحده عربی برقرار می‌کنیم. با وجود اینکه ۱۲ سال به امارات سفر نکرده بودم اما ولیعهد امارات دو سال قبل به روسیه آمد و علاوه بر آن تماس‌های تلفنی منظم و طولانی با ولیعهد امارات دارم».
روزنامه ایران گزارش داد: پوتین، ضمن عقد قراردادهای کلان اقتصادی با عربستان و امارات، نفوذ خود در خاورمیانه را به نمایش گذاشت. ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه پس از بیش از یک دهه برای نخستین بار به ترتیب به ریاض، پایتخت عربستان و ابوظبی، پایتخت امارات سفر کرد و در این سفرها نه تنها بر همکاری مشترک با تولیدکنندگان برتر نفت جهان تأکید و قراردادهای اقتصادی چند میلیارد دلاری امضا کرد که نفوذ فزاینده مسکو در خاورمیانه را به نمایش عمومی گذاشت... ت.
برنامه سفر پوتین به امارات
روزنامه مردم سالاری در گزارشی با عنوان اعراب خلیج فارس در تور پوتین، نوشت: رییس جمهوری روسیه بعد از سفر به عربستان دیروز (سه‌شنبه) به امارات رفت. قرار است که پوتین در دیدار با مقامات امارات با آنها درباره روابط دوجانبه و پرونده‌های منطقه‌ای و بین‌المللی رایزنی کند. در همین راستا، «کیریل دیمیتریف» رییس سازمان سرمایه گذاری مستقیم روسیه که به همراه پوتین به امارات سفر کرده است، درباره برنامه‌های این سفر گفت: در حاشیه این سفر صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه و شریکان آن در امارات ۱۰ توافقنامه سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف ازجمله فناوری پیشرفته، بهداشت، معدن، لجستیک و تولیدات صنعتی به ارزش ۱.۳ میلیارد دلار امضا شود. وی افزود: طی بیش از شش سال همکاری موفق میان صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه و «صندوق سرمایه‌گذاری مبادله امارات»، بیش از دو میلیارد دلار سرمایه گذاری در بیش از ۴۵ پروژه، اجرا و تصویب شده است.
توافقات تجاری مسکو با عربستان
به گزارش روزنامه مردم سالاری، سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان و ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه در سفر اخیر پوتین به ریاض هدایایی را با یکدیگر تبادل کردند. منهای هدایای رییس جمهوری روسیه و پادشاه عربستان، در جریان سفر ولادیمیر پوتین به ریاض دو کشور بر سر میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری و مبادلات تجاری به توافق رسیدند، این توافقات از مسائل فرهنگی تا فناوری پیشرفته و فضایی را در بر می‌گیرد. به گفته وزارت نفت عربستان، ولادیمیر پوتین و سران سعودی بر سر تقویت روابط گروه موسوم به «اوپک پلاس»، که دربرگیرنده اعضای اوپک و غیر اوپک یعنی به‌طور مشخص روسیه است، به توافق رسیدند.
اهداف پوتین از سفر به عربستان
شعیب بهمن کارشناس مسایل روسیه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا با بیان اینکه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس با توجه به نزدیکی‌شان به آمریکا نمی‌توانند به بازیگر نزدیکی برای روسیه تبدیل شوند در مورد اهداف سفر پوتین به ریاض گفت: سفر پوتین به این کشور در راستای مناسبات دو جانبه ریاض و مسکو انجام شده است. چنانچه سال گذشته نیز پادشاه عربستان به مسکو سفر کرده بود... روس‌ها به دنبال این هستند که تا حد ممکن متحدان سنتی آمریکا در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه را از واشنگتن دور کنند. کاری که در برابر ترکیه انجام دادند چنانکه در حال حاضر رویکرد ترکیه در مورد مسایل و تحولات منطقه به روسیه نزدیک‌تر است و برای اولین بار یک کشور عضو پیمان ناتو از روسیه سامانه موشکی خریده است...وی در پاسخ به این سوال که آیا در جریان مذاکرات مقامات سعودی و مسکو بحثی در مورد ایران نیز صورت گرفته است، گفت: قطعا در این ارتباط گفت‌وگو شده است و حتی اگر روس‌ها چنین موضوعی را مطرح نکرده باشند سعودی‌ها این موضوع را پیگیری کرده‌اند و درخواست‌هایی از طرف روس داشته‌اند تا وارد پروسه کاهش تنش بین ایران و عربستان شود.
روزنامه آفتاب یزد نیز زیر عنوان شکارِ منافع در بزنگاه! نوشت: اهمیت سفر پوتین به عربستان برای آمریکایی‌ها از یک سو جایگاه مسکو در فروش تسلیحات را برجسته می‌کند و از سوی دیگر واشنگتن به دنبال آن است تا ببیند چه اتفاقی در حوزه انرژی، پرونده یمن، تنش ریاض با تهران و امنیت خلیج‌فارس رخ می‌دهد. این سفر اگرچه پس از سال ۲۰۰۷ تاکنون برای اولین بار اتفاق می‌افتد، اما بخش مهم آن مربوط به شرایط فعلی است که خاورمیانه درگیر آن شده است ...هیچ شکی وجود ندارد که روسیه علاوه بر نمایش قدرت در وضعیت فعلی منطقه، همانند آمریکا به دنبال عقد قراردادهای سنگین و متنوع است. باید متوجه بود که سعودی‌ها سرمایه‌گذاری‌های کلان در روسیه صورت داده‌اند که مهمترین آن در بحث عمران و صنایع بوده است. پوتین به دنبال آن است تا به ریاض اطمینان خاطر دهد که در پرونده یمن، خلیج‌فارس و سوریه و حتی مواجهه ترکیه با عربستان؛ حواسش به سعودی‌ها بوده و از آنها غافل نشده است! نمونه این مسئله که برای عربستان بسیار اهمیت دارد، بحث امنیت انرژی خواهد بود که به نظرم پس از اتمام سفر پوتین به عربستان و امارات متحده عربی باید شاهد مخابره پیام‌های پنهان و بعضاً آشکار از سوی مسکو به تهران باشیم.
رسانه های اصولگرا
تلاش روسیه برای گسترش روابط با جهان عرب
روزنامه جوان در ستون یادداشت خود آورد: روسیه در سال‌های گذشته در جهت ایجاد فضاهای نوین و ارتقای نقش راهبردی خود در سطح مناطق مختلف، به دنبال گسترش روابط با جهان عرب به ویژه عربستان سعودی است. سفر منطقه‌ای ولادیمیر پوتین رییسجمهوری روسیه نیز مؤید همین موضوع است. روسیه به ویژه در حوزه‌های اقتصادی، انرژی و امنیتی علاقه خود را به گسترش همکاری با عربستان سعودی نشان داده است. پوتین در مصاحبه‌ای قبل از سفر به ریاض گفت که حملات به نفتکش‌ها و زیرساخت‌های نفتی در خلیج فارس هرگز منجر به شکست همکاری روسیه و کشورهای عربی از جمله در قالب توافق اوپک نخواهد شد. در طرف دیگر، عربستان نیز به دنبال گسترش روابط با روسیه در حوزه‌های نفت و انرژی و نیز تلاش برای ارتقای نسبی توان بازیگری خارج از حیطه نفوذ آمریکا است. در این چارچوب، در تبیین علل اولویت‌های دو طرف در شرایط کنونی چند نکته مهم وجود دارد...روابط با جهان عرب از دیرباز برای روسیه دارای اهمیت بوده و این اهمیت به ویژه در رابطه با عربستان به عنوان متحد نخست آمریکا در منطقه دوچندان است؛ بنابراین هدف راهبردی روس‌ها، در واقع دوری ریاض از واشنگتن است. بر مبنای این هدف روابط اقتصادی روسیه و عربستان طی سال‌های اخیر از حالت رکود خارج شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری نووستی، ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه روز سه شنبه در مذاکرات روسیه-امارات در ابوظبی، تاکید کرد که فدراسیون روسیه و امارات متحده عربی در مسایل مهم در دستور کار بین المللی، و به‌خصوص در مسایل مربوط به سوریه، لیبی، یمن و اوضاع در خلیج فارس، مواضع هماهنگی با یکدیگر دارند. پوتین گفت: روابط روسیه و امارت متحده عربی با موفقیت در حال توسعه بوده و در جوی دوستانه و سازنده پیش می رود. روابط دو کشور در عرصه‌های مختلف تجاری-اقتصادی و انسانی-فرهنگی در حال گسترش است و از لحاظ سیاسی نیز در رابطه با مسایل مهم در دستورکار بین المللی و منطقه‌ای و قبل از هر چیز در رابطه با مسایل سوریه، لیبی، یمن و اوضاع در خلیج فارس کاملاً هماهنگ است.
ورود پوتین به پرونده یمن
روزنامه کیهان در ستون یادداشت روز خود با عنوان تعیین شرط با مقاومت یمن است نه شکست‌خوردگان سعودی آورده است: سفر ولادیمیر پوتین به ریاض نشان می‌دهد که سه سال پس از جنگ یمن، مسکو متوجه اهمیت این کشور در تحولات منطقه شده است. اگرچه پیش از این لااقل دوبار هیئت انصارالله با مقامات ارشد روسیه در مسکو دیدار کرده و روابط اولیه را با روسیه برقرار کرده است اما ورود پوتین به پرونده یمن در هفته اخیر یک اقدام اساسی به حساب می‌آید که اگر با قبول طرف سعودی مواجه شود، راهبردی نیز خواهد بود.