«جک استراو» که این روزها به واسطه کتاب اخیر خود به نام «کار، کار انگلیسیها است» در محافل مختلف به عنوان کارشناس ایران ظاهر میشود در نشست جدیدی در لندن، پس از معرفی کتاب خود به سئوالات حاضران در زمینه وضعیت سیاسی و ژئوپلیتیک ایران و همچنین مواردی چون برجام پاسخ داد.
وی در پاسخ به سئوال «الیستر برت» معاون اسبق وزیرخارجه در امور خاورمیانه که پرسید با وجود بدعهدی آمریکاییها چطور میتوان با ایرانیها دوباره اعتماد سازی کرد، گفت: در زمینه ایجاد اعتماد همه اعضای دیگر برجام به جز آمریکا فعال هستند.
استراو توضیح داد: چین و روسیه که کامل در جبهه ایران قرار دارند، به ویژه چین که علاقه زیادی به سرمایهگذاری در ایران دارد.
وی در همین زمینه یادآور شد که آلمان، فرانسه و انگلیس نیز زیر بار فشار آمریکا نرفته و همچنان به برجام پایبند ماندند و حتی تلاش میکنند که روشهای مالی جدیدی (اینستکس) برای تجارت با ایران ایجاد کنند. در عرصه اعتماد سازی در درجه اول نقش اروپا بسیار مهم است.
در پرسش دیگری، «الیستر برت» یادآور شد که ملل دیگر تاریخ خودشان را دارند و نقش انگلیس در تاریخ خود را فراموش نمیکنند، «هرچند ما در داخل انگلیس فقط با دید مثبت به تاریخ خودمان نگاه کنیم» وی همچنین به اشتباه آمریکا در مورد خروج از برجام اشاره کرد و از «جک استراو» پرسید پیشنهاد او برای کشورهای غربی در زمینه تعامل با ایران چیست؟
استراو اظهار داشت البته توقع عذرخواهی از فردی مانند ترامپ برای اشتباهش، غیر واقع بینانه است و او این کار را نمیکند.
وی خاطرنشان کرد برجام فقط ازسوی دستور مستقیم اوباما و نه تصویب کنگره امضا شد و به عنوان یک پیمان شناخته نمیشد. به گفته وی اینکه اعضای سنا نتوانستند دوسوم آراء برای لغو دستور اوباما را جمع کنند به این معنی نیست که کنگره آمریکا حامی برجام بود. به همین دلیل هر رئیس جمهوری میتوانست فرمان اوباما را لغو کند و این کاری بود که ترامپ کرد.
وزیر امور خارجه اسبق انگلیس درباره توافق جدید با تهران گفت: ایرانیها تا تحریمها برداشته نشود گفتوگو نخواهند کرد، بنابراین باید برداشته شدن تحریم ها در طول مذاکرات پشت پرده "کارگردانی" شود. به گفته وی در مذاکرات بعدی باید برخی بندهای مربوط به تعهدات اتمی تجدید شود و مطالبی مربوط به مسائل امنیتی نیز وارد برجام شود.
استراو تاکید کرد که نمیتوان از ایرانیها توقع داشت برنامه موشکی خود را متوقف کنند، چون آنها به خوبی به خاطر میآورند که صدام با موشکهای فرانسوی خود چه کار با آنها کرد، «این را هم (آقای) روحانی و هم رهبر ایران به خوبی میدانند چون در آن جنگ مسئولیت داشتهاند.»
وی تصریح کرد که با این اوصاف اما باید یک معماری جامع امنیتی برای منطقه تدارک دید که در آن رژیم سعودی و محمدبن سلمان ولیعهد عربستان نیز باید نقش داشته باشند.
استراو در خصوص تحریمها گفت: شکی نیست تحریمها اثر مخربی روی اقتصاد ایران گذاشتهاند اما برخلاف سیاستهای افرادی مانند جان بولتون (مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید) که فکر میکند فشار همه جانبه ایران را به میز مذاکره خواهد کشید، هیچ تضمینی برای آن وجود ندارد. وی گفت مشکل جان بولتون و همفکران او این است که موضوع «غرور ملی» را در نظر نمیگیرند؛ چرا که این مساله میتواند از فشار اقتصادی مهمتر باشد.
وزیر خارجه اسبق انگلیس با تاکید بر اینکه ایرانیها با تاریخ خود به خوبی آشنا هستند، خاطرنشان کرد که دولت انگلیس در ماجرای ملی شدن نفت بین سال های ۱۹۴۱ تا ۱۹۵۳ میلادی اشتباهات زیادی مرتکب شده است. وی با این وجود تصریح کرد که معتقد به عذرخواهی از ایرانیها نیست و گفت باید در مورد عذرخواهی نسبت به عملکرد دولتهای قبلی دقت کرد.
نشست امروز (چهارشنبه) در کلوب ملی لیبرال لندن و با حضور اندیشمندان و صاحبنظران مسائل سیاسی، سفرا و دیپلماتهای کشورهای مختلف برگزار شد.