آمریکا مدت ها است در راستای شکل گیری ائتلافی برای تحقق این هدف تلاش می کند اما تنها شمار محدودی از کشورها از جمله استرالیا، بحرین و انگلستان برای پیوستن به این گروه اعلام آمادگی کرده اند دو کشور کره جنوبی و ژاپن نیز مواضع خود را محتاطانه اعلام کرده و گفته اند لازم است همه جوانب در نظر گرفته شود.
دولت ژاپن دو روز پیش اعلام کرد که در حال بررسی زمان و طول برنامه ای جهت اعزام نیروهای دفاع از خود برای کمک به امنیت کشتیرانی این کشور در آب های خاورمیانه است شورای امنیت ملی این کشور روز جمعه تصمیم گرفت توکیو به ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا برای اسکورت کشتی هایی که از این منطقه عبور می کنند، نپیوندد اما قرار شده است ژاپن به صورت مستقل برای تامین ایمنی کشتی های مرتبط اقدام کند.
منابع دولتی گفته اند که به دلیل در نظر گرفتن روابط دوستانه دیرینه ژاپن با ایران، این تصمیم گرفته شده است.
مقام ها می گویند که این اعزام احتمالی به گردآوری اطلاعات کمک خواهد کرد و احتمالا به خلیج عمان، بخش شمالی دریای عرب و آب های ساحلی یمن خواهد بود ژاپن به دلیل روابطش با ایران، برنامه ای برای اعزام نیروهای دفاع از خود به خلیج فارس ندارد.
این ماموریت برنامه ریزی شده، احتمالا شامل اعزام کشتی ها و هواپیماهای گشتی نیروی دریایی نیروهای دفاع از خود از جمله آنهایی که هم اکنون در عملیات ضد دزدی دریایی در خلیج عدن شرکت دارند، خواهد شد.
روزنامه نیکی ژاپن در همین باره می نویسد: شاید عاقلانه ترین کار برای ژاپن این باشد که از پیوستن به چنین ائتلافی خودداری کند این کشور بجای اعزام نیرو به تنگه هرمز بهتر است به دنبال راهی برای کاستن از تنش ها بین ایران و آمریکا باشد.
این نشریه خاطر نشان کرده است اگر ژاپن در مسیر تنش زدایی گام بردارد و بتواند برای رفع اختلافات ایران و آمریکا گام بردارد، برای خودش نیز جایگاه بهتری تعریف خواهد کرد.
ژاپن به منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز بیش از هر کشور دیگری در منطقه شرق آسیا اهمیت می دهد زیرا این کشور بین ۸۰ تا ۹۰ درصد از نفتش را از خاورمیانه تامین می کند سهم کره جنوبی ۷۵ درصد، هند ۶۴ درصد و چین هم ۴۴ درصد است.
انجمن کشتیرانی ژاپن آماری منتشر کرده است که بر اساس آن در سال ۲۰۱۸ میلادی یک هزار و ۷۰۰ فروند کشتی ژاپنی که ۵۰۰ فروند از آنها نفتکش بوده اند، از تنگه هرمز عبور کرده اند.
«هیرویوکی آکیتا» از مقاله نویسان نشریه نیکی و از مفسران و تحلیلگران این کشور اظهار کرده است دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا می گوید کشورش دیگر نمی خواهد پلیس منطقه باشد و از ژاپن و چین خواسته است تا برای حراست از نفتکش های خودشان اقدام کنند.
او می افزاید ژاپن به دلیل شرایط بین المللی و همچنین امنیت خود بهتر است به شکل جدی وارد این ائتلاف نشود.
وی می گوید که حتی در داخل خود آمریکا هم نسبت به چنین ائتلافی چند دستگی وجود دارد برخی از تندروها می خواهند فشار نظامی بر ایران وارد شود اما شماری دیگر در دولت آمریکا با این تحرکات نظامی و شدت بخشیدن به تنش ها مخالف هستند.
از سوی دیگر نباید شرکت های نفتی و کشتیرانی ژاپن را نادیده گرفت که از دولت خواسته اند تا از ورود به این ائتلاف خودداری کنند آنها تاکید کرده اند چنین کاری روابط دوستانه با ایران را تحت تاثیرات منفی قرار می دهد و ممکن است باعث شکل گیری جو خصمانه ای شود و این برای نفتکش های ژاپنی پر خطر خواهد بود «آبه شینزو» نخست وزیر ژاپن هم در جریان این مخالفت ها قرار گرفته است.
«آکارا اوموری» مدیرکل انجمن کشتیرانی ژاپن می گوید: وضعیت تنگه هرمز در زمان حاضر آنقدر حساس و بحرانی نیست که ژاپن بخواهد کاری انجام دهد.
وی می افزاید نمی گویم ژاپن نباید هیچ اقدامی انجام دهد ما می توانیم اگر لازم شد در زمانی که نفتکش ها در خطر هستند و یا وضعیت تنگه هرمز بحرانی شود برای حراست از آنها اقدام کنیم و یا اینکه از ناوهای خود در آبهای سومالی استفاده کنیم اما فعلا چنین ضرورتی دیده نمی شود.
او تصریح کرد مورد دیگری که ژاپن می تواند مد نظر قرار دهد این است که بجای پیوستن به این ائتلاف آمریکایی، راه گفت و گو با ایران را پیش گیرد و زمینه سازی شود برای اینکه تنش ها میان آمریکا و ایران کاهش یابد.
وی تاکید کرد ژاپن می تواند یک میانجیگر خوب باشد زیرا با آمریکا و ایران روابط دوستانه ای دارد توکیو باید از چنین امتیازی برای کاستن از تنش ها استفاده کند.
به گفته این مقام ژاپنی، بر خلاف این شرایط اگر توکیو بخواهد به این ائتلاف آمریکایی ملحق شود در واقع همه تلاش های دیپلماتیک را نابود کرده است.
ترامپ رییس جمهوری آمریکا هم امیدوار است که توکیو به جای ملحق شدن به این ائتلاف در نقش میانجیگر میان ایران و آمریکا عمل کند و برای همین در ماه می با درخواست آبه برای سفر وی به ایران برای میانجیگری میان دو طرف موافقت کرد.
روزنامه نیکی در همین باره می نویسد شاید بهتر باشد بجای اینکه به ائتلاف آمریکا ملحق شویم، روابط دیپلماتیک با تهران را در اولویت قرار دهیم مقام های ایران همیشه برای گفت و گو با ژاپن آماده هستند.