ضرب‌المثل آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم، یار در خانه و ما گرد جهان می گردیم حکایت این روزهای صنعت فرآوری محصولات کشاورزی در کردستان است که همیشه لزوم تکمیل زنجیره تولید همواره شاه‌بیت تمام مباحثی که از سوی دست‌اندرکاران و فعالان حوزه بخش کشاورزی این استان مطرح بود و نبود آن عمده مشکل کشاورزی این منطقه ذکر می‌شد و حال زنجیره تولید کامل است.
این در حالی است که مجتمع کشت و صنعت خرمدشت کردستان مدعی است امکانات و تجهیزات لازم برای فرآوری تمامی محصولات باغی اعم از هسته‌دار و بدون هسته را دارد.
ظرفیتی که از سال ۸۸ در این استان ایجاد شده و به دلیل نادیده گرفتن آن چندین سال هم تعطیل بود و از سال ۹۵ با کمک کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان باردیگر به چرخه تولید بازگشته است ولی همچنان نبود سرمایه در گردش چرخش چرخ‌های تولید این واحد را تهدید می‌کند.
مجتمع کشت و صنعت خرم دشت در زمینی به مساحت ۶ هکتار و در شهرک صنعتی دهگلان و در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری شهر سنندج واقع شده است.
تور خبری برای خبرنگاران به منظور بازدید از این واحد توسط مدیران این شرکت تدارک دیده شده بود که خبرنگاران حدود چهار ساعت از بخش‌های مختلف این کارخانه اعم از تولید و آزمایشگاه بازدید کردند و در جریان مراحل مختلف تولید رب گوجه‌فرنگی از شست‌وشو تا بسته‌بندی قرار گرفتند.
۱۰۰ متر مانده به مقابل در ورودی کارخانه خرمدشت صف خودروهای حامل گوجه فرنگی شروع می‌شد و در این صف انواع خودرو اعم از کامیون، وانت‌بار و تراکتور منتظر بودند تا نوبت تخلیه بار آنها فرا برسد.
نداشتن سرمایه درگردش دلیل تعطیلی ۲ ساله کارخانه خرمدشت کردستان
نایب رئیس هیات مدیره شرکت مجتمع کشت و صنعت خرم دشت کردستان در این بازدید با اشاره به اینکه این واحد در سال ۸۸ با حدود چهار میلیون یورو سرمایه‌گذاری به بهره برداری رسیده است، گفت: رهبر معظم انقلاب سال ۸۸ در سفرشان به کردستان دستور دادند بنیاد برکت به این شرکت تسهیلات سرمایه در گردش اعطا کند.
مرتضی مجدرضایی افزود: این بنیاد ابتدا ۲۰ میلیارد ریال و بعد از گذشت سه سال ۲۰ میلیارد دیگر از طریق خرید سهام به این شرکت عطا کرد که این مبلغ برای استمرار تولید این واحد کافی نبود.
وی با اشاره به اینکه ظرفیت اسمی این کارخانه تولید سالانه پنج هزار تن رب گوجه‌فرنگی است، گفت: برای دستیبای به این میزان ظرفیت باید ۴۰ هزار تن گوجه‌فرنگی خریداری شود که به دلیل نبود سرمایه در گردش تاکنون قادر به تحقق این میزان خرید نشده است.
نایب رئیس هیات مدیره شرکت مجتمع کشت و صنعت خرم دشت کردستان یادآور شد: سال ۹۳ تا ۹۵ به دلیل نداشتن سرمایه در گردش این کارخانه تعطیل شد و با همکاری مسئولان استان بار دیگر شروع به فعالیت کرد.
مجدرضایی اظهارداشت: اکنون هم به دلیل مشکلاتی که در زمینه سرمایه در گردش داریم با برخی از شرکت‌های معروف هم چون چین‌چین، دلپذیر و فامیلا به طور کارمزدی کار می‌کنیم.
وی با بیان اینکه در این کارخانع هیچگاه کیفیت فدای سود نشده است، اضافه کرد: کیفیت تولید در این واحد باعث شده برندهای معتبر کشور حاضر به خرید محصول فرآوری شده آن شوند.
خرید ۱۸۹۰۰ تن گوجه‌فرنگی در کردستان
مدیر تعاون روستایی کردستان در جمع خبرنگاران اظهار داشت: کارخانه خرم دشت کردستان و روژین تاک کرمانشاه تا تاریخ سوم مهر امسال هر کیلوگرم گوجه فرنگی را از کشاورزان به قیمت هشت هزار ریال خریداری می‌کردند.
پیمان اسکندری افزود: بعد از سوم مهر این ۲ کارخانه اعلام کردند هر کیلوگرم از این محصول را با پنج هزار و ۵۰۰ ریال خریداری می‌کنیم.
وی اضافه کرد: سازمان تعاون روستایی برای حمایت از تولیدکنندگان وارد عرصه شده و از این زمان به بعد هر کیلوگرم گوجه فرنگی را از کشاورزان استان با معرفی نامه سازمان جهاد کشاورزی به قیمت ۱۰ هزار ریال خریداری می‌کند.
مدیر تعاون روستایی کردستان با اشاره به اینکه خرید گوجه‌فرنگی از طریق کارخانه خرمدشت کردستان از ۲۰ مهر آغاز شده است، اظهارکرد: این کارخانه ۲۵۰ تن از ظرفیت خود را به تولید رب گوجه‌فرنگی خریداری شده از سوی تعاون روستایی استان اختصاص داده است.
اسکندری با اعلام اینکه تاکنون ۱۸ هزار و ۹۰۰ تن گوجه فرنگی از کشاورزان استان خریداری شده است، گفت: خرید ۱۶ هزار و ۹۰۰ تن آن از طریق کارخانه روژین تاک و مابقی هم خرمدشت انجام شده است.
وی یادآور شد: ظرفیت تولید روزانه کارخانه روژین تاک چهار هزار و ۵۰۰ تن است که ۷۵ درصد گوجه‌فرنگی تحویلی آنها مربوط به کشاورزان کرمانشاه و ۲۵ درصد هم کشاورزان کردستان است.
افزایش ۲ برابری ظرفیت تولید کارخانه خرم دشت کردستان تا سال آینده
معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن وتجارت کردستان هم در حاشیه بازدید از این واحد تولیدی به خبرنگاران گفت: از اول شهریور تاکنون حدود ۴۰ هزارتن گوجه‌فرنگی از کشاورزان توسط این کارخانه خریداری شده است.
پیمان الماسی با اشاره به اینکه کارخانه خرمدشت یک هزار و ۵۰۰ هکتار با کشاورزان قرارداد داشته است، اضافه کرد: خرید گوجه‌فرنگی از کشاورزان تا ۱۵ آبان امسال ادامه دارد.
وی با اشاره به اینکه صف طولانی خودروهای حامل گوجه‌فرنگی به دلیل محدود بودن ظرفیت خط تولید این واحد فرآوری است، اضافه کرد: یکی از برنامه‌های میان مدت سازمان افزایش ظرفیت خط تولید این کارخانه است.
معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن وتجارت کردستان افزود: براساس برنامه‌ریزی انجام شده تا سال آینده این ظرفیت ۲ برابر افزایش داده می‌شود.
الماسی با اشاره به اینکه اینکه ثبت‌نام این واحد در سامانه کارا انجام شده است، گفت: پیشنهاد دریافت ۳۰۰ میلیارد ریال برای این واحد تولیدی از طریق این سامانه داده شده است.
وی یادآور شد: کارخانه خرم دشت کردستان سه سال گذشته تعطیل شده بود که به همت کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید بدهی معوق آن به بانک تجارت تعیین تکلیف و جرائم مالیاتی و تامین اجتماعی آن بخشیده شد و توانست به چرخه تولید بازگردد.
بالابودن نرخ سود تسهیلات بانکی مانعی در مسیر تولید
نایب رئیس هیات مدیره شرکت مجتمع کشت و صنعت خرم دشت کردستان در ادامه افزود: این کارخانه قادر به کار در چهار فصل و فرآوری میوه‌های موجود در هر فصلی است و برآورد می‌شود در صورت فعال شدن ظرفیت کامل تولید اشتغالزایی مستقیم و غیر مستقیم آن به ۱۲ هزار نفر برسد.
مجدرضایی اشتغال کنونی این واحد را هشت تا ۱۰ هزار نفر اعلام و اضافه کرد: نبود سرمایه در گردش را مهمترین مشکل پیش‌روی این واحد دانست و گفت: بانک‌ها هم همکاری با واحد تولیدی ندارند و تنها به سود خود فکر می‌کنند.
وی یادآور شد: نرخ سود بانکی را به طور اسمی برای واحد تولیدی ۱۴ درصد اعلام می‌کنند در حالیکه در نحوه اجرایی آن به بیش از ۳۰ درصد می‌رسد و همین مانعی در راه تولید شده است.
تا ۱۰ آبان میزان خرید گوجه‌فرنگی در خرم دشت به ۴۵ هزارتن می‌رسد
وی با اشاره به اینکه پیش بینی می‌شود میزان خرید محصول گوجه فرنگی این کارخانه تا ۱۰ آبان امسال به ۴۵ هزارتن برسد افزود: حدود ۲۰۰ میلیارد ریال به کشاورزان بدهی داریم که آنرا هم به تدریج پرداخت می‌کنیم.
مجدرضایی اضافه کرد: ظرفیت روزانه این واحد ۵۰۰ تن است که در سه شیفت کاری تولید رب در آن انجام می‌شود.
تولیدات خرم دشت کردستان به ۱۲ کشور دنیا صادر می‌شد
نایب رئیس هیات مدیره شرکت مجتمع کشت و صنعت خرم دشت کردستان اعلام کرد: این کارخانه تا کنون به ۱۰ تا ۱۲ کشور دنیا از جمله ترکیه، آفریقا، امریکا، عمان، امارات، کانادا، و ترکمنستان صادرات داشته اما در ۱۰ ماه که صادرات رب گوجه‌فرنگی ممنوع شده موفق به این مهم نشده است.
مجدرضایی گفت: در این واحد علاوه بر رب گوجه‌فرنگی، پوره میوه‌هایی هم چون سیب و توت‌فرنگی هم تولید می‌شود و به ظوریکه ظرفیت تولید پوره سیب این واحد ۲ هزار و ۵۰۰ تن است که باید ۶ هزار و ۵۰۰ تن از این محصول خریداری شود که به ۳۰ میلیارد ریال پول نیاز است.
وی یادآور شد: سالانه ظرفیت تولید سه هزار تن پوره توت فرنگی در این کارخانه وجود دارد که برای این میزان باید ۶ هزارتن باید خرید شود و برای این کار هم به ۳۰۰ میلیارد ریال پول نیاز داریم.
نایب رئیس هیات مدیره شرکت مجتمع کشت و صنعت خرم دشت کردستان اضافه کرد: برای تولید آلبالو منجمد که ظرفیت انجماد ۸۰۰ تن از این محصول را داریم نیاز به ۳۲ میلیارد ریال پول داریم.
مجدرضایی اعلام کرد: به طور کلی در سال ۶۰۰ میلیارد ریال برای خرید این محصولات نیاز داریم که با تخصیص ۳۰۰ میلیارد ریال قادر به انجام خرید محصولات ذکر شده هستیم.
شبکه بهداشت دهگلان از کارخانه خرم دشت شکایت کرده است
نایب رئیس هیات مدیره شرکت مجتمع کشت و صنعت خرم دشت کردستان که در پرونده کاری خود سمت معاون وزیرنیرو را دارد، از برخی کارشکنی‌ها و عدم همکاری با واحدهای تولیدی توسط برخی از مسئولان استان هم گلایه‌ها داشت و از حکم جلب مدیرعامل این کارخانه خبر داد و گفت: شبکه بهداشت شهرستان دهگلان از این کارخانه به دلیل وجود صف‌های طولانی خودروهای حامل گوجه‌فرنگی که بهداشت منطقه را بهم زده است شکایت کرده است.
مجدرضایی اضافه کرد: این خودروها خارج از محدوده کارخانه هستند و به ما ارتباطی ندارد و انتظار می‌رود مسئولان شهرستانی با درک بیشتر از وضعیت تولید حامی تولیدکنندگان باشند نه اینکه آنها را از ادامه مسیر دلسرد کنند.
کارخانه خرمدشت حلقه گمشده کشاورزی در کردستان است
مدیر تولید و کنترل کیفی کارخانه خرم دشت کردستان نیز گفت: شرط بقای خود را در کیفیت می دانیم چراکه معتقدیم تولید باکیفیت محصول بهترین تبلیغ کننده در جامعه است.
رامیار عزیزی با اشاره به اینکه این واحد تولیدی دارای سه برند شامل روناک که برندی داخلی است و ۲ برند صادراتی به‌نام‌های آویژ و بنتا است اظهار داشت: اگر سرمایه در گردش موردنیاز این واحد صنایع تبدیلی تحقق پیدا کند ظرفیت تولید ۲ برابر افزایش می‌یابد.
وی یادآور شد: کردستان با توجه به اقلیمی که دارد دارای پتانسیل زیادی برای توسعه محصولات کشاورزی است و بدون شک این شرکت حلقه گمشده صنعت کشاورزی در این استان به شمار می‌رود.
وی اظهار داشت: در این واحد امکان فرآوری تمامی محصولات باغی اعم از هسته‌دار و بدون هسته وجود دارد و تنها کارخانه ایرانی مجهز به تکنولوژی کولد پرس است.
سطح ابلاغی کشت محصول گوجه فرنگی در سال زراعی گذشته از سوی وزارت جهاد کشاورزی در کردستان ۹۰۰ هکتار بود که کشاورزان و بهره‌برداران مهمان به علت جذابیت قیمت این محصول در سال گذشته اقدام به کشت آن در یک هزار و ۸۰۰ هکتار کردند.
این مساله باعث شد ۱۲۰ هزار تن محصول گوجه‌فرنگی در کردستان تولید شود که این اقدام موجب به هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا در سراسر کشور و به تبع آن استان کردستان شد و این رویه تنها مختص به گوجه‌فرنگی نبوده و نیست.
هر سال که تولید محصولی در کشور بنابردلایل متعددی کاهش یابد و در نتیجه قیمت آن در بازار افزایش پیدا کند سال بعد آن شاهد طغیان و هجوم بهره‌برداران به تولید این محصول و بی‌توجهی به سطح ابلاغی از سوی وزارت جهاد کشاورزی هستیم.
کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در کردستان با فراهم کردن زمینه بازگشت واحدهای تولیدی هم چون خرم دشت نشان داده که حمایت از تولید و تولیدکنندگان فقط شعاری نبوده و این کار عملی است و باید مدیران شهرستانی هم با درنظر گرفتن تلاش‌های مسئولان استانی در به چرخش درآوردن چرخ‌های تولید در شرایط سخت اقتصادی امروز، حامی تولید و دسترنج و تلاش‌های شبانه‌روزی مدیران بخش دولتی و خصوصی باشند.