روزنامه جمهوری اسلامی در قسمتی از سرمقاله امروز خود آورده است: [این دو در این بیانیه مشترک] تصریح کردند: «این توافق اعتبار سیاست خارجی آمریکا را بهطور جدی خدشهدار میکند و پیام خطرناکی را به متحدان و دشمنان ما میفرستد که نمیتوان به سخنان و تعهدات ما اعتماد کرد.» اگرچه ترامپ در این جلسه مشترک با تحقیر و تهدید رهبران کنگره تلاش کرد نظر موافق آنها را با تصمیماتش در شرق فرات جلب کند ولی آنها با خروج از جلسه کاخ سفید، نگرانی خود نسبت به بیاعتباری سیاستهای آمریکا را اعلام کردند.
رهبران کنگره آمریکا در این زمینه تنها نیستند. رهبران اتحادیه اروپا با خشم و نگرانی تصریح میکنند این توافق آن چیزی نیست که انتظارش را داشتند. دونالد توسک رئیس شورای اروپا توافق پنس با اردوغان را تسلیم کامل کردهای سوریه در برابر اردوغان میداند و رهبران کنگره آن را هدیه ترامپ به اردوغان مینامند.
ترامپ و مایک پمپئو در توجیه خیانت آشکار خود به کردهای سوریه که متحد اصلی آمریکا در شرق فرات بودهاند، میگویند آمریکا دوست دائمی و دشمن دائمی ندارد بلکه منافع خود را همواره در نظر میگیرد. اگرچه اعتراض اصلی در غرب نسبت به تامین منافع یکجانبه ترکیه در توافق اخیر شدت گرفته ولی رفتار تحقیرآمیز ترامپ با اردوغان و نامه توهینآمیز وی، ترکیه را هم راضی نکرده است. اردوغان رسماً تایید کرده که نام ترامپ با واژگان «احمق نباش» و لحن تهدیدآمیز نامه، آنرا به سطل زباله انداخته است.
این رفتار ترامپ با کردهای سوریه که متحد واشنگتن در شرق فرات محسوب میشوند و با ترکیه که عضو ناتو و متحد اصلی آمریکا در سیاستهایش در سوریه است، نشان میدهد سایر متحدین آمریکا در منطقه نباید کمترین امیدی به آمریکای ترامپ داشته باشند و با مشاهده عملکرد ترامپ در قبال ترکیه و کردهای سوریه مطمئن باشند که در لحظات سرنوشتساز و حساس، آنها هم عقوبتی بهتر از ترکیه و کردهای سوریه نخواهند داشت. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که ترامپ در سال گذشته در فکر خروج از سوریه بود لکن به اصرار عربستان و با هزینه سعودیها تا این مرحله هم در سوریه باقی ماند ولی نهایتاً کردهای متحد واشنگتن را تسلیم ماشین جنگی اردوغان کرد. این تجربه تلخ دیگران میتواند بازگوکننده سرنوشتی باشد که هر لحظه میتواند برای سایر متحدین آمریکا در منطقه عیناً و یا حتی با ابعاد گستردهتر و رقتبارتر تکرار شود.
ممکن است سعودیها تصور کنند که آنچه در شرق فرات اجرا شد، ربطی به آنها ندارد و تصمیم ترامپ برای اعزام هزاران تن از نظامیان آمریکائی به عربستان، بیانگر موضع تغییرناپذیر آمریکا در قبال سعودیها است. ولی شواهد عینی نهتنها چنین خوشباوریهائی را تایید نمیکند بلکه به عکس نشان میدهد که موضع سعودیها و شخص بنسلمان بسیار شکنندهتر از آن چیزی است که بتوان تصور کرد. تصمیم ترامپ به خروج نظامیان آمریکائی از سوریه با در نظر گرفتن تقبل هزینههای استقرار آنها توسط عربستان، علاوه براینکه بیثباتی دیدگاههای ترامپ را نشان میدهد، بیانگر افول ستاره اقبال سلمان و فرزندش در کاخ سفید هم هست. بعلاوه، آمریکا و هیچ قدرت اروپائی تاکنون حاضر نشدهاند برای همدستی و همراهی با متحدین منطقهای، حضور جدی و موثری بیش از گذشته را در منطقه، عملیاتی کنند. بهویژه آنکه موضع صریح ترامپ این بوده و هست که آمریکا به نفت منطقه نیازی ندارد و سایرین هم باید خودشان برای تامین امنیت منطقه تلاش و اقدام کنند.