انار یکی از محصول‌های باغی مقاوم به تنش آب و هوایی و سازگار با اقلیم استان سمنان محسوب می‌شود که دارای کیفیت و مرغوبیت بالایی است ولی به دلیل معرفی نشدن آن در کشور، انار این استان توسط واسطه خریداری و به قیمت چند برابر به نام دیگر مناطق کشور فروخته می‌شود.
کشور با ۸۲ هزار هکتار سطح زیر کشت انار رتبه اول تولید این محصول را در جهان دارد و سالانه بیش از یک میلیون تن انار از باغ‌های کشور برداشت می شود و در این بین استان سمنان رتبه اول از لحاظ عملکرد محصول در واحد سطح را دارد.
وسعت باغ‌های انار استان سمنان بیش از پنج هزار هکتار است که ۳۶۶ هکتار در آرادان، ۲۷۷ هکتار در مهدیشهر، ۲۳۲ هکتار در میامی، ۴۰۷ هکتار در سرخه، ۴۷۳ هکتار در دامغان، یک هزار و ۲۷۴ هکتار در سمنان و یک هزار و ۸۶۶ هکتار در گرمسار قرار دارد.
انار به عنوان الگوی کشت باغی که در آب و هوای سمنان امتحان خود را به خوبی پس داده است، برای توسعه کشت نیاز به حمایت دارد.
توسعه کشت انار در وسعت زیاد علاوه بر ایجاد جذابیت طبیعی برای جذب گردشگر کمک به رونق تولید، رونق اقتصادی، توسعه گردشگری و اشتغالزایی می‌شود. با توجه به شرایط آب و هوایی روسیه این کشور خواهان میوه ایران است و با ایجاد شرایط فرآوری و بسته بندی می توان از صادرات انار به کشور ارزآوری کرد.
در کنار مزایای این محصول راهبردی باغی، می توان از آن در زمینه اقتصادی و اجتماعی در زمینه سلامت بهرهبرداری کرد چرا که انار غنی از ویتامین ث و آنتی اکسیدان ها مانند پروانتوسیانیدین و فلاونوئید است که در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، کاهش خطر سرطان، به خصوص سرطان پروستات و پستان، کاهش کلسترول خون، جلوگیری از آسیب دیدن سلول‌ها و کمک به سلامت لثه‌ها مفید و موثر است.
انار میوه‌ای است که در سوره الرحمن از آن به عنوان میوه بهشتی قسم یاد شده و سه بار نامش در قرآن آمده است.
از میوه انار، می‌توان آب انار، رب، لواشک و مربای انار تهیه کرد و از پوستش برای تهیه رنگ‌های سنتی، برای دباغی کردن پوست و از گل انار برای برخی مصارف دیگر استفاده کرد و همچنین جوشانده انار که از جوشاندن پوست انار در آب به دست می‌آید، برای بر طرف کردن برخی از بیماری‌های گوارشی و گلودرد مفید است و در زمره یک داروی گیاهی به شمار می‌رود.
سمنان در جایگاه اول کشور از لحاظ عملکرد محصول انار
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان گفت: انار این استان از لحاظ عملکرد محصول در واحد سطح رتبه اول کشوری را از آن خود کرده است.
مهدی قرائیان در گفت و گو با ایرنا، با بیان اینکه ظرفیت استان سمنان در تولید انار در هر یک هکتار بیش از ۱۵ تن است، اظهار داشت: امسال برداشت ۶۸ هزار و ۵۹۳ تن انار از باغ‌های استان سمنان پیش‌بینی می‌شود.
وی تصریح کرد: کاشت درخت انار متناسب با شرایط آب و هوایی استان سمنان است و این درخت تنش‌های آبی و خاکی را خوب تحمل می‌کند.
قرائیان یادآور شد: سال گذشته به منظور حمایت از کشاورزان برای توسعه باغ‌های استان سمنان، نهال یارانه دار به ارزش چهار میلیارد و ۳۰۰ میلیون ریال عرضه شد.
به گفته وی، سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان به منظور ترغیب کشاورزان به سمت باغداری در زمینه‌های مختلف مانند فرآوری بهداشتی و آبیاری تحت فشار تسهیلات پرداخت می‌کند.
قرائیان اضافه کرد: وسعت باغ‌های انار استان سمنان پنج هزار و ۵۸۲ هکتار است که از این میزان چهار هزار و ۴۵۷ هکتار بارور و یک هزار و ۲۲۵ هکتار نهال است.
وی اظهار داشت: گلوباریک ایوانکی، پوست سفید و قرمز درجزین و چند رقم وارداتی از جمله ارقام انار باغ‌های استان سمنان است.
وی بیان کرد: تولیدات استان سمنان در زمینه انار بیش از نیاز استان است و مازادِ تولید به کشورهایی مانند روسیه صادر می‌شود، اما چون صادرات به صورت مستقیم انجام نمی‌شود، آمار دقیق میزان ارزآوری صادرات انار در دست نیست.
مدیرامور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان خاطر نشان کرد: بیشترین وسعت کشت انار مربوط به گرمسار با وسعت یک هزار و ۸۶۶ هکتار و سمنان با وسعت یک هزار و ۲۷۴ هکتار است، اما در همه شهرستان های استان به جز شاهرود باغ‌های انار وجود دارد.
باغ‌های انار سمنان ظرفیتی برای توسعه گردشگری کشاورزی
سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با بیان اینکه توسعه گردشگری به عنوان یکی از هشت محور توسعه استان سمنان تعیین شده است، گفت: گردشگری کشاورزی بخشی از شاخه‌های گردشگری محسوب می‌شود و باغ‌های انار استان ظرفیتی برای توسعه گردشگری کشاورزی است.
حمیدرضا دوست‌محمدی در گفت و گو با ایرنا، اظهار داشت: توسعه گردشگری کشاورزی نقشی مهم در رونق اقتصادی، توسعه کشاورزی، بهبود معیشت کشاورزان و جلوگیری از مهاجرت از روستا دارد و با توجه به کیفیت و مرغوبیت انار در استان سمنان می توان از ظرفیت باغ‌های انار برای جذب گردشگران و طبیعت دوستان استفاده کرد.
وی تصریح کرد: انار درجزین به دلیل خوشمزگی و مرغوبیت طرفداران زیادی دارد، اما به دلیل آنکه هنوز انار این منطقه به خوبی در کشور معرفی نشده برخی افراد سودجو و واسطه، انار درجزین را به عنوان انار مرغوب مناطق دیگر کشور با قیمت بالا می‌فروشند و در حالی که می‌توان با معرفی و برجسته‌سازی انار درجزین سود زیادی نصیب کشاورزان استان کرد.
سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: وسعت مزارع و چشم‌اندازی که ایجاد می‌کند نقشی مهم در جذب گردشگر دارد و در این سال‌ها، توسعه گردشگری کشاورزی بر پایه علمی در این استان در حال پیگیری است.
انار سمنان کم‌نظیر از لحاظ مرغوبیت
رئیس جهادکشاورزی شهرستان سمنان گفت: وسعت باغ‌های انار استان سمنان در حدود یک هزار و ۳۰۰ هکتار است که از لحاظ مرغوبیت و بازارپسندی رقیب انار مناطق دیگر کشور است و با تلاش‌های انجام شده بر خلاف دیگر محصولات باغی سمنان مانند پسته که شناخته شده نیست، انار سمنان تا حدودی در کشور برجسته شده و باید بیشتر در زمینه معرفی کار شود.
علی آقا شاهی در گفت و گو با ایرنا افزود: انار سمنان در بازار استان مازندران و تهران بازار داغی دارد و چشم‌انداز صادرات این محصول است.
رئیس جهاد کشاورزی سمنان بیان کرد: بخش زیادی از باغ‌های انار این شهرستان در وسعت وسیع ایجاد شده و تنها در حدود ۲۰۰ هکتار از باغ‌های انار استان به صورت خرده مالکی است.
وی با بیان اینکه کشت باغ‌های انار در وسعت زیاد به دلیل چشم انداز زیبایی که ایجاد می‌کند طبیعت‌دوستان و گردشگران را جذب می‌کند، ادامه داد: کشت در سطح وسیع علاوه بر تولید اقتصادی و مدیریت منابع موجب رونق گردشگری کشاورزی می‌شود.
وی خاطر نشان کرد: باغ انار سابقه طولانی در سمنان دارد و به دلیل نظام تقسیم آب منحصر به فرد و کوچه باغ‌های زیبا، حتی خرده مالکی باغ‌های انار برای گردشگران جذابیت دارد.
رئیس جهاد کشاورزی سمنان تصریح کرد: سرمازدگی شدید در سال های ۹۴ و ۹۵ موجب خسارت زیاد باغ‌های انار شد و امسال اولین سالی است که بعد از سرمازدگی تولید انار در استان به سود اقتصادی رسیده و با ادامه این روند تا ۲ سال آینده تولید انار در این شهرستان اقتصادی می‌شود.
وی نبود صنایع تکمیلی و بسته‌بندی را مانع صادرات انار سمنان دانست و افزود: انار سمنان به دلیل کیفیت و بازارپسندی، قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارد.
شاهی یادآور شد: با ایجاد واحد بسته بندی می توان انار سمنان را به صورت پوست شده و دانه به خارج از کشور صادر کرد و دغدغه‌ای در زمینه بازار فروش وجود ندارد و کشورهای دیگر مانند روسیه خواهان این میوه هستند.
رئیس جهاد کشاورزی سمنان با اشاره به اینکه درخت انار مقاوم به تنش آب و هوایی و سازگار با اقلیم این شهرستان است و گرمای شدید آفتاب موجب سوختگی انار می‌شود، بیان کرد: دولت برای مصون ماندن باغ‌های انار از آفتاب سوختگی تسهیلات ارزان قیمت با سود ۹ درصد به منظور ایجاد سایبان باغی پرداخت می‌کند و محدودیت در تسهیلات وجود ندارد.
مدیر امور گردشگری شهرداری سمنان نیز گفت: تولید میوه مانند انار، انگور، توت و انجیر و تولید صیفی‌جات و سبزیجات یک ظرفیت برای شهرستان سمنان برای رونق اقتصادی و رونق گردشگری کشاورزی محسوب می‌شود.
محمودرضا دارایی در گفت و گو با ایرنا ابراز داشت: شهرداری سمنان با ایجاد تورهای گردشگری با عنوان باغ‌گشت به دنبال معرفی ظرفیت‌های گردشگری استان سمنان در بخش کشاورزی است.
وی ادامه داد: باغ های انار یکی از باغ‌های کهن سمنان به شمار می‌رود چرا که به دلیل سازگاری با آب و هوای سمنان مورد علاقه کشاورزان این شهرستان بوده است و بخش قابل توجهی از باغ‌های شهرستان سمنان مربوط باغ انار است.
مدیر امور گردشگری شهرداری سمنان گفت: باغ‌های شهرستان سمنان در کنار نظام منحصر به فرد تقسیم آب جاذبه‌ای برای توسعه گردشگری کشاورزی در این شهرستان است.
فقدان متولی فروش، عامل مهجور ماندن انار درجزین
سرپرست مرکز جهاد کشاورزی شهمیرزاد گفت: انار درجزین به دلیل شرایط آب و هوایی منطقه دارای بهترین کیفیت و مرغوبیت و بازارپسندی است، اما به دلیل فقدان متولی فروش و معرفی نشدن در حد مطلوب، برخی افراد انار درجزین را به مناطق دیگر کشور برده بدون اسمی از درجزین، میوه را به نام منطقه خود می‌فروشند.
ابراهیم فتاحی کیاسری در گفت و گو با ایرنا ابراز داشت: انار درجزین به لحاظ بازارپسندی و کیفیت در بازار کشور کم نظیر است، به دلیل فقدان معرفی مطلوب، این محصول درجزین مهجور مانده و رفع مشکل فروش لازمه معرفی و برجسته سازی انار درجزین است.
وی ادامه داد: برگزاری جشنواره یاقوت سرخ به منظور معرفی این محصول شهرستان مهدیشهر در آبان امسال در درجزین برنامه ریزی شده است.
وی بیان کرد: انار درجزین پوست نازک و با کیفیت است و هر فردی که از انار این منطقه را در کنار جاده خریده باشد، مزه آن را فراموش نمی‌کند و مشتری این محصول باغی درجزین می‌شود.
سرپرست مرکز جهاد کشاورزی شهمیرزاد با بیان اینکه باغ‌های انار مهدیشهر در درجزین وجود دارد، گفت: خرده مالکی از مهمترین مشکلات باغ‌های انار درجزین است.
وی یادآور شد: کرم گلوگاه انار از آفت‌هایی که گریبان باغ‌های انار درجزین می‌شود، اما امسال به دلیل شرایط آب و هوایی و افزایش آگاهی کشاورزان، انار درجزین از کیفیت خوب برخوردار است.
سرپرست مرکز جهاد کشاورزی شهمیرزاد تصریح کرد: جهاد کشاورزی متولی فروش نیست و به دلیل اینکه مقداری از انار درجزین در کنار جاده فروخته می شود و بخشی به بازار تهران منتقل می‌شود، میزان تولید براساس عملکرد در واحد سطح محاسبه می‌شود.
درجزین یکی از شهرهای مهدیشهر و در پنج کیلومتری شمال سمنان واقع شده و دارای ۲۷۷ هکتار باغ انار است که با درنظر گرفتن میانگین برداشت ۲۵ تن انار در هر هکتار، پیش بینی می‌شود امسال پنج هزار تن انار در این شهر تولید شود و در مواردی میانگین برداشت انار در هرهکتار به ۴۰ تن نیز می‌رسد.