ماجرای کشته شدن «ابوبکر البغدادی» سرکرده گروه داعش از شب گذشته در صدر اخبار رسانه های منطقه ای و بین المللی قرار گرفته است؛ ماجرایی که بار دیگر پس از رخدادهای سال ۲۰۱۴میلادی به ان سو یعنی اعلام تاسیس «دولت اسلامی عراق و شام» به نوعی بمب خبری خاورمیانه محسوب می شود.
شاید اگر داستان زندگی ابوبکر البغدادی در قالب یک داستان نوشته شده بود، منتقدان ادبی آن را اثری در ژانر سورئال یا فراواقع گرا نام گذاری می کردند. این که فردی بتواند در جهان واق که منافع متضاد و متناقض قدرت های جهانی و حتی منطقه ای و محلی، در گوشه گوشه آن آتش های جنگ و اعتراض و خونریزی و تبعیض را شعله ور کرده است، یک تنه با همگان اعلام دشمنی کرده و درعین حال بتواند همگان را در دشمنی با خود متفق القول کند، کاری بود که ابوبکر البغدادی، نه در یک داستان سورئال، که در واقعیت آن را تحقق بخشید.
این که به طور همزمان هم آمریکا دشمن تو باشد و هم روسیه، هم نسبت به ایران نفرت پراکنی کنی و هم عربستان، و هم ترکیه را مرتدانی وابسته به کفار بدانی و هم عراق را، نشان از پدیده ای اعجاب انگیز دارد که ابوبکر البغدادی و گروه «داعش» در مسیر آن گام بر می داشتند.
اما نکته مهمتر از نحوه کشته شدن ، زمان کشته شدن البغدادی است که پرسش های بیشماری را ایجاد می کند؛ نخست، ابوبکر البغدادی که بود؟ و دوم چرا در این فضا و چنین شرایطی توسط آمریکا کشته شد؟
بسیاری از تحلیلگران کشته شدن ابوبکر البغدادی و اعلام مرگ وی را ناشی شرایط کنونی منطقه و شرایط داخلی آمریکا می دانند.
ابوبکر البغدادی که بود و چگونه کشته شد؟
«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری امریکا روز یکشنبه در یک نطق رسانه ای اعلام کرد ابوبکر البغدادی سرکرده بزرگترین گروه تروریستی جهان کشته شده است.
وی گفت: البغدادی در طول سالها در فرار بود اما به دستور من به عنوان فرمانده کل قوای آمریکا در ماه مارس امسال ۱۰۰ درصد خلافت او را نابود کردیم. ترامپ البغدادی را یک بیمار خشن دانست و گفت اما در زمان یورش گریه و فرار می کرد. من از ترکیه، روسیه، سوریه، عراق و کردهای سوری تشکر می کنم که از ما حمایت کردند.
درباره ابوبکر البغدادی اطلاعات کاملی در دسترس نیست. آنچه در مورد وی گفته شده است، یک نام اصلی او یعنی؛ «ابراهیم بن عواد بن ابراهیم البدری السامرایی» دیگر سال و محل تولدش است؛ ۱۹۷۲ در شهر سامرا. جستجوی سوابقش نشان می دهد در دانشگاه بغداد در رشته حقوق اسلامی مدرک دکترا را اخذ کرده بود. گویا او تا سال ۲۰۰۳ و پیش از حمله آمریکا به عراق، به کار وعظ و موعظه در مسجد امام احمد بن حنبل سامرا هم مشغول بوده است.
اطلاعات بیش از این از طریق سندهای سازمانی امنیتی و نظامی به دست آمده است.
ابراهیم البدری پس از اشغال عراق توسط آمریکا گروهی مذهبی-نظامی علیه اشغالگران تشکیل می دهد. گروه کوچکی که زمینه ساز اتحاد او با نامی بزرگ القاعده می شود. ابومصعب الزرقاوی در آن ایام به عنوان جانشین اسامه بن لادن، فرمانده شاخه عراقی القاعده است و زمان زیادی نمی گذرد که پای ابراهیم به عضویت در هیات شرعی شورای مجاهدین عراق باز می گردد.
ابراهیم دو بار سابقه بازداشت دارد. هر دو بار هم توسط نیروهای آمریکایی. دفعه اول در سال ۲۰۰۴ که بدون هیچ محکومیتی فورا آزاد می شود و دفعه دوم در سال ۲۰۰۵ که همراه می شود با ۴ سال اسارت در اردوگاه بوکا واقع در جنوب عراق و همنشینی با سرشناس ترین مجاهدین نوسلفی (تکفیری) دستگیر شده در عراق.
ابراهیم در زندان تبدیل به فرماندهی خبره در میان تکفیری ها می شود و به سرعت پس از آزادی و البته کشته شدن رهبران شاخه عراقی القاعده، که نام «دولت اسلامی عراق» را بر خود گذاشته است، در سال ۲۰۱۰ به عنوان رهبر این گروه انتخاب می‌شود.
انتخاب او به عنوان رهبر القاعده عراق تنها آغازی بر جعل نام «ابوبکر البغدادی» برای خود نیست، که آغازی است برای تحقق رویای بزرگ البغدادی.
اما کشته شدن اسامه بن لادن رهبر گروه القاعده در سال ۲۰۱۰ این فرصت را به شاخه های القاعده در سرزمین های مختلف داد تا پرچم استقلال بلند کنند و بعد از آن هم سرایت جنبش موسوم به بهار عربی به سوریه در سال ۲۰۱۱ و انحراف آن در این کشور باعث شد تا سوریه تبدیل میدانی مساعد برای جولان دادن او و گروهش بشود.
اما با اعلام تاسیس داعش از سال ۲۰۱۴ به این سو، تلاش کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای برای محدود کردن این گروه خشن تروریستی افزایش یافت تا سرانجام سال گذشته گروه داعش بسیاری از بخش های اشغالی در عراق و سوریه را از دست داد و تنها به عنوان گروه پراکنده در سوریه به فعالیت خود ادامه داد.
اما سرانجام روز گذشته ابتدا روزنامه نیوزویک به نقل از منابع نظامی آمریکایی خبر داد که البغدادی در ادلب واقع در شمال غرب سوریه و طی «عملیاتی به کلی سری» کشته شد؛ و سپس ترامپ در یک شوی تلویزیونی رسانه ای عملیات نظامی آمریکا و نحوه کشته شدن سرگرده گروه داعش را توضیح داد.
اما کشته شدن البغدادی پرسش های بیشماری درباره چرایی زمان و مکان کشته شدن وی ایجاد کرد.
اعلام مرگ البغدادی؛ چرا اکنون؟
بسیاری از تحلیل گران این پرسش را مطرح می کنند چرا آمریکایی ها تاریخ مصرف رهبران تروریستی را فقط در آستانه انتخابات ریاست جمهوری یا فشارهای داخلی پایان می دهند؟
امریکایی های پیش از این اسامه بن لادن رییس گروه القاعده؛ ابومصعب الزرقاوی جانشین وی و ابوبکر الغدادی رییس گروه داعش را در زمان های خاصی اعلام کرده اند که به نظر می رسد پاسخ این پرسش را باید در صندوق های رای و شرایط داخلی آمریکا جست و جو کرد.
بسیاری اعلام مرگ بن لادن توسط باراک اوباما رییس‌جمهوری پیشین آمریکا در شامگاه ۱ مه ۲۰۱۱ یعنی درست یک سال پیش از انتخابات ریاست جمهوری را به نوعی اقدام تبلیغاتی برای انتخاب مجدد و پیروزی بدون خطا در انتخابات سال ۲۰۱۲ تفسیر کردند.
حتی کشته شدن ابومصعب الزرقاوی در ۷ ژوئن ۲۰۰۶ در عراق به دست نیروهای آمریکایی، نوهی فرار روب ه جلوی جورج پسر از مشکلات اشغال عراق و بحران اقتصادی اعلام کردند و اکنون دونالد ترامپ در شوی تلویزیونی یکسال پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ و در میانه فضای پرتنش سیاسی و التهابات استیضاح تلاش کرد تا خود را پیروز میدان جلوه کند.
اما در فرجام، به نظر می رسد که پایان ابوبکر الغدادی پایان داعش در خاورمیانه نیست و آمریکایی ها تنها تلاش می کنند تا به عنوان ابزار پیروزی خود نشان لیاقت را به خود اعطا کنند.