بر اساس گزارش انجمن جهانی سکته مغزی، با توجه به افزایش چاقی و زندگی کم‌تحرک در سراسر جهان، از هر چهار نفر یکی در معرض سکته مغزی قرار دارد. سکته مغزی یک تهدید جدی برای تمام افراد و در هر زمان و مکان است.
اکنون سکته مغزی مهمترین عامل ناتوانی در سراسر جهان و دومین علت مرگ و میر است. نکته حائز اهمیت اینکه این عارضه به طور کامل قابل پیشگیری است. در سال جاری ۸۰ میلیون نفر در سراسر جهان از سکته مغزی جان سالم به در بردند؛ ولی بسیاری از این افراد با چالش‌های اساسی از قبیل ناتوانی جسمی، مشکلات ارتباطی، تغییر در نحوه تفکر و احساسات، از دست دادن شغل و درآمد و روابط اجتماعی روبرو هستند.
سکته مغزی به دلیل وقفه‌ای کوچک در جریان خون مغز یا انسداد رگ‌ها به‌وجود می‌آید. در این حالت جریان اکسیژن و مواد غذایی به مغز محدود می‌شود و بخشی از بافت مغز آسیب می‌بیند. فشار خون، استعمال دخانیات، چاقی و نداشتن فعالیت بدنی؛ از جمله مهمترین دلایل سکته مغزی محسوب می‌شوند.
بیست و نهم اکتبر برای افزایش آگاهی عمومی و آموزش در زمینه پیشگیری و علایم خطر این عارضه، روز جهانی سکته مغزی نامگذاری شده است. این رویداد برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط انجمن جهانی سکته (WSO) برگزار شد. از هر چهار نفر یکی در معرض سکته مغزی قرار داد و شعار امسال یکی از چهار نفر نباش انتخاب شده است.
بر اساس گزارش انجمن سکته آمریکا رعایت و توجه به هشت عامل احتمال بروز سکته مغزی را کاهش می‌دهند. این موارد پرهیز از استعمال دخانیات، اندازه‌گیری مستمر کلسترول خون و جلوگیری از افزایش آن، اجتناب از مصرف الکل، درمان اختلالات گردش خون، اندازه‌گیری مرتب فشار خون و درمان فشار خون بالا، مدیریت وزن و ورزش منظم، کنترل ضربان قلب نامنظم و کنترل قند خون هستند.
جدیدترین یافته‌ها در زمینه سکته مغزی
محققان دانشگاه فلوریدای جنوبی یک کفش درمانی طراحی کردهاند که منجر به بهبود فرآیند راه‌رفتن در بیمارانی می‌شود که بر اثر سکته مغزی دچار اختلال حرکتی یا فلج جزیی شده‌اند. این کفش با تشدید فرآیند راه‌رفتن بیمار، موجب تقویت پای از کار افتاده می‌شود. این کفش سبک مانند یک دستگاه توان‌بخشی است که بدون نیاز به نیروی محرکه خارجی و با استفاده از پای سالم، پای آسیب‌دیده را تقویت می‌کند.
مطالعات اخیر محققان دانشگاه کالیفرنیا نشان می‌دهد افراد مبتلا یه ویروس اچ آی وی در معرض آریتمی قلبی قرار دارند که مهمترین عامل بروز سکته مغزی است. آریتمی قلبی به معنای غیرطبیعی بودن ریتم قلب است که می‌تواند خطر بروز سکته مغزی را افزایش دهد.
مطالعات اخیر محققان دانشگاه هلسینکی در فنلاند نشان می‌دهد ورزش سبک حتی به میزان کم، احتمال بروز سکته مغزی مرگبار را کاهش می‌دهد. در این مطالعه آمده است حتی ۳۰ دقیقه ورزش سبک در هفته احتمال بروز سکته را ۵ درصد کاهش می‌دهد و به همان نسبت هر چقدر میزان ورزش بیشتر باشد، احتمال بروز سکته کاهش بیشتری دارد. این مطالعه نشان می‌دهد ۳۰ دقیقه پیاده روی سبک یا دوچرخه سواری به مدت چهار روز در هفته، احتمال سکته مغزی را ۲۰ درصد کاهش می‌دهد. محققان احتمال می‌دهند ورزش با کاهش التهاب عروق خونی در کاهش سکته مغزی نقش دارد.
محققان دانشگاه مک گیل کانادا به رهبری نگار موسوی دریافتند داروی استاتین که متداول‌ترین داروی کاهش‌دهنده کلسترول است و خواص ضدالتهابی دارد، احتمال سکته مغزی در بیماران سرطانی را که پرتودرمانی می‌شوند به میزان ۳۲ درصد کاهش می‌دهد.
مطالعات جدید محققان دانشگاه آکسفورد نشان می‌دهد مصرف الکل خطر بروز سکته مغزی را ۳۵ درصد افزایش می‌دهد.
محققان دانشگاه کالیفرنیا موفق به ساخت یک هیدروژل قابل تزریق شده‌اند که قادر به ترمیم آسیب‌های ناشی از سکته مغزی است.
محققان محققان دانشگاه هامبورگ با استفاده از یک روش جدید اسکن ام. آر. آی مغزی قادر اند زمان دقیق سکته را مشخص و علاوه بر آن اثربخشی داروهای ضدلخته شدن خون را برای بازیابی حداکثر توان مغز ارزیابی کنند.
گروهی از محققان ژاپنی در آزمایشات حیوانی روی موش‌ها و میمون‌ها داروی جدیدی به نام edonerpic maleate شناسایی کردند که در کنار فیزیوتراپی موجب بهبود آثار سکته مغزی می‌شود.
مطالعات جدید محققان بیمارستان Lenox Hill نیویورک نشان می‌دهد درمان بیماران مبتلا به اختلال ضربان قلب با داروهای رقیق‌کننده خون، از میلیون‌ها سکته مغزی در سال جلوگیری می‌کند.
چهار علامت کلی سکته مغزی
سکته مغزی چهار علامت کلی دارد که آگاهی از آن باعث می شود بیمار کمتر آسیب ببیند و شانس زنده ماندن افزایش پیدا کند. این چهار علامت به طور اختصار F.A.S.T نام دارند که برگرفته از نام اول لاتین علایم هستند:
افتادگی صورت (F = Face Drooping) که باعث می شود یک طرف صورت کج شود و دو طرف قرینه هم نباشند و خنده بیمار موزون به نظر نیاید.
ضعف بازو (A = Arm Weakness) در این حالت دست بی حس و شل می‌شود و رو به پایین قرار می‌گیرد.
اختلال در گفتار (S = Speech Difficulty) در این حالت بیمار قادر به تکلم نیست یا نمی‌تواند یک جمله ساده را تکرار کند.
زمان تماس با اورژانس (T = Time to call) اگر در بیماری هریک از سه مورد بالا گزارش شد، وظیفه اطرافیان است که با اورژانس تماس بگیرند.
متخصصان انجمن سکته آمریکا با بیان اینکه موج سکته مغزی به جوانان هم رسیده است، هشدار می‌دهند افراد به محض مشاهده علایمی؛ مانند بی حسی ناگهانی و احساس ضعف در صورت، دست یا پا (به ویژه در یک طرف بدن)، مشکلات بینایی ناگهانی در یک یا دو چشم، از دست دادن تعادل، مشکل در راه رفتن و سرگیجه، سردرگمی ناگهانی و مشکل در تکلم و درک گفتار و سردرد شدید بدون علت با اورژانس تماس بگیرند.