انقلاب اسلامی ایران در طول دوره رویش خود شاهد وقایع و سرگذشت پر فراز و نشیبی بوده است. مردم صبور ایران در طی این انقلاب عظیم، دردها و رنج های فراوانی را متحمل شده و با صبر و بردباری، حوادث عظیم و مقدسی را آفریدند.
هر روزِ این انقلاب، یادآور حماسه ها و دلاوری های جوانان این مرز و بوم بوده است. ۱۳ آبان، روزی بزرگ در تاریخ ملت ایران به عنوان نماد و سمبل غیرت و از خودگذشتگی و یادآور حوادث مهمی است که در شکل گیری انقلاب اسلامی و تدوام آن نقش اساسی داشت، حوادثی که طی سالیان رقم خوردند.
در ۱۳ آبان سال ۱۳۴۳، مأموران رژیم شاه، حضرت امام خمینی (ره) را در قم دستگیر و به دستور آمریکا به ترکیه تبعید کردند.
در ۱۳ آبان ۱۳۵۷، دانش آموزان تهرانی در اعتراض به دخالت های آمریکا در ایران، راهپیمایی کردند؛ ولی دژخیمان طاغوت، به آنان حمله کردند و آنان را به خاک و خون کشیدند و در ۱۳ آبان ۱۳۵۸، دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، لانه جاسوسی آمریکا را در تهران تسخیر کردند. مبارزه ضد آمریکایی مردم ایران، با این حرکت، ابعاد جدیدتری پیدا کرد. بنابراین، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، این روز را، روز «ملّی مبارزه با استکبار» نام نهادند.
واژه شناسی و ریشه استکبار
این لغت از ریشه «ک ـ ب ـ ر» و به معنای برتری خواهی، امتناع از پذیرش حق از روی عناد و تکبّر است؛ اما در اصطلاح، این لغت بیش تر به سلطه جویی، استعمار و استثمار معنا می شود. این واژه با مشتقات آن، ۴۸ بار در قرآن کریم آمده است. ۴ مورد آن به استکبار ابلیس و بقیّه به استکبار انسان اشاره دارد. ماده «عُتُوّ» و برخی مشتقات آن نیز در قرآن کریم به معنای استکبار است.
در منطق قرآن، بدترین اقسام استکبار، نداشتن تمکین و تواضع در برابر فرمان خداوند و انبیای الهی است و چون دربردارنده مفاهیم خودبزرگ بینی، فخرفروشی و برتری طلبی است، به طور کلّی، خُلقی ناپسند و صفتی مذموم است؛ برخلاف استضعاف که لزوما بیان کننده وصفی مذموم یا ممدوح در شخص مستضعف نیست.
از آیات قرآنی این گونه به دست می آید که استکبار، به زمانهای بسیار دور باز می گردد. در واقع، پیشینه این مساله را باید در آغاز زندگی اجتماعی انسان پی گرفت؛ حتی می توان گفت از هنگامی که بشر بوده، استکبار هم وجود داشته است. به دیگر سخن، از روزی که شیطان از اطاعت امر الهی در سجده بر آدم سر پیچید و کبر ورزید، استکبار شکل گرفت و از آن زمان که سوگند خورد تا بشر را گمراه کند، استکبار، وارد عرصه عمل شد.
این حالت، غالبا برای کسانی پیش می آید که دارای موقعیت برتری از لحاظ مالی، اجتماعی، سیاسی، علمی و ... باشند؛ از اینرو در طول تاریخ، شاهدیم، که انسانها یا کشورهایی که به برتری های مختلفی می رسند، غالبا با رفتارهای مستکبرانه، به چپاول و تحت فرمان قراردادن انسانها و کشورهای دیگر روی می آورند. در قرآن، زمینه ها و عوامل متعددی از جمله ثروت و قدرت، فقر فرهنگی و وابستگی فکری، توهم برتری در آفرینش و غفلت از قدرت نامحدود الهی برای گرفتاری در این دام، بیان شده است.
همچنین قرآن راههای مقابله با استکبار را صبر و پایداری، وجود رهبری صالح و یاورانی صدیق، اتحاد و انسجام، برخورد تهاجمی با استکبار، تحقیر و شکستن شکوه دروغین مستکبران برمی شمارد.
ترویج فرهنگ استکبارستیزی؛ ضرورتی از نگاه رهبر انقلاب
از آن جا که سیزدهم آبان ماه به عنوان «روز ملی مبارزه با استکبار جهانی» شناخته شده است؛ تبیین منظومه فکری رهبر معظم انقلاب درباره بحث استکبار و استکبارستیزی، از جمله مباحث مهمی است که می توان در این روزها مورد توجه قرار داد.
نگاهی به بیانات مقام معظم رهبری در سالهای اخیر با کلیدواژه استکبار و استکبارستیزی، این سرفصل ها از جمله لزوم جستجوی مشکلات منطقه ای و بین المللی در استکبار را برای همگان آشکار می سازد.
مقام معظم رهبری در این باره می فرمایند: «امروز منطقه ما متأسّفانه دچار مشکلات بزرگی است. یمن، بحرین، سوریه، عراق، هرکدام به‌نحوی دچار مشکل هستند. وقتی‌که عامل اساسیِ در این مشکلات را جستجو میکنیم، می‌بینیم استکبار است. سرویس‌های جاسوسی و امنیّتی آمریکا و صهیونیسم‌اند که دارند این کارها را راه می‌اندازند و دنبال میکنند و نیروها را علیه هم به کار میبرند؛ اینها را بایستی توجّه کرد.
بحمدالله اراده و عزم جمهوری اسلامی در این راه، اختلال‌ناپذیر است. عزم ثاقب و قاطعی در جمهوری اسلامی وجود دارد؛ نه فقط از سوی دولتمردان [بلکه] از سوی آحاد ملّت. در جمهوری اسلامی آن‌کسی که در مقابل زورگویی ایستاده است، کلّ ملّت ایرانند، جوانهای ما، مردم انقلابی ما و مردم مؤمن ما هستند که در مقابل زورگویی‌های استکبار ایستاده‌اند. و هر ملّتی و هر کشوری که مردمش یکپارچه، یک‌جهت، یکدل، در مقابل دشمن بِایستند، دشمن هیچ تعرّضی نمیتواند به اینها بکند، هیچ غلطی نمیتواند بکند. شجاعت جمهوری اسلامی، ایستادگی جمهوری اسلامی به‌خاطر همین اتّحاد و وحدتی است که وجود دارد، و به‌خاطر حضور مردم در صحنه است. مردم ما حضور در صحنه را وظیفه خودشان میدانند.»
رهبری عدم ایستادن در برابر استکبار را ذلت آور می خوانند و در جایی نیز می فرمایند: جمهوری اسلامی بر خلاف جریان سلطه گر و سلطه پذیر حرکت می کند.
تاکیدات قرآنی و رهنمودهای رهبری امروز از ۱۳ آبان بواسطه مبارزه با نمادهای استکبار روزی تاریخی ساخته است که همه ساله تلاش می شود بزرگداشت آن هرچه باشکوه تر برگزار شود تا جاییکه نصرت‌الله لطفی قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور در جلسه ستاد برگزاری یوم الله ۱۳ آبان استان تهران اعلام می کند: در دهه‌های گذشته طی یک برداشت مراسم یوم الله ۱۳ آبان تنها در روز دانش‌آموز خلاصه می‌شد اگرچه حضور پررنگ و همراه با تکریم دانش‌آموزان باید در رأس کار باشد اما به حکم قانون، و ظیفه دینی، مسلمانی، انقلابی و حتی نگاه ملی نسبت به ایران اسلامی یوم الله ۱۳ آبان روز ملی مبارزه با استکبار جهانی در رأس آن آمریکای جهان‌خوار است که مصوبه مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان است.
قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور افزود: بنابراین باید فعالیت‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و پشتیبانی ها صرفاً در بخش دانش‌آموزی متمرکز نشود، باید همه اقشار و سلایق در مراسم یوم الله ۱۳ آبان که روز نمادین استکبارستیزی است در عمل به وظیفه دینی، انقلابی و ملی حضور حماسی و تماشایی داشته باشند.
این مقام مسئول شعار امسال این روز تاریخی را «استکبارستیزی و مقاومت اسلامی، سرآغاز افول و فروپاشی آمریکا» عنوان کرد.
وی با بیان اینکه استکبارستیزی حزبی و جناحی نیست، عنوان کرد: هرکس دل در گرو اسلام و عاشورا دارد باید در این زمینه فعالیت داشته باشد.
قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور با بیان اینکه از هفته‌ها پیش رایزنی‌ها و اقدامات لازم برای برگزاری مراسم باشکوه یوم الله ۱۳ آبان انجام شده است، گفت: با رسانه ملی و همچنین با مراکز ائمه جماعات و سپاه مکاتبات لازم صورت گرفته است که همه ظرفیت‌ها را برای مراسم باشکوه یوم الله ۱۳ آبان به کار بگیرند.
لطفی با بیان اینکه سال قبل یوم الله ۱۳ آبان، روز بازگشت تحریم‌ها بود، اظهار کرد: در مقایسه با سالهای گذشته باشکوه‌ترین مراسم را با حضور همه اقشار در سال ۹۷ شاهد بودیم، مردم کارنامه درخشان و بامباهاتی از خود بر جای گذاشتند، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی به عنوان خادمان این مردم و موذن انقلاب اگر خوب اطلاع‌رسانی کند مردم حضور باشکوه و عظمتی را خواهند داشت.
وی افزود: همه دستگاه ها می بایست از فرصت باقی‌مانده برای بصیرت افزایی و روشنگری استفاده کنند تا همه اقشار به مراتب پرشورتر از سال قبل احساس تکلیف دینی و انقلابی خود را داشته باشند. مردم سال گذشته تورم بی‌سابقه و مشکلات معیشتی کمرشکن را کنار گذاشتند و با تحمل و درک حقایق از دشمن‌شناسی و استکبار ستیزی، در صحنه حضوری پر شور داشتند و علی رغم جنگ روانی و اقتصادی، دشمن را به زانو در آوردند.
قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور با بیان اینکه مدیران ارگان‌ها و نهادها حضور در این مراسم را افتخاری برای خود بدانند، اظهار کرد: یکی از مطالبات به حق مردم، چرایی عدم حضور مسئولان در مراسم یوم الله ۱۳ آبان است؛ امروز اگر کسی سمتی را در دستگاه و یا ارگانی دارد به سبب همین جانفشانی و روحیه ضد استکباری مردم است که اگر مقاومت ۸ ساله مردم نبود امکان اخذ مسئولیت برای آقایان فراهم نمی شد بنابراین کسانی که ولایی و انقلابی هستند باید در مراسم یوم الله ۱۳ آبان حضور داشته باشند.
وی در پایان گفت: سخنران مراسم یوم الله ۱۳ آبان تهران، امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
نواختن زنگ ملی مبارزه با استکبار در ۱۱۰ هزار مدرسه کشور
قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی با اشاره به اینکه بیش از ۲۵۰۰ عکاس و خبرنگار مراسم یوم الله ۱۳ آبان را پوشش خواهند داد گفت: در تهران نیز بیش از ۱۵۰ خبرنگار و عکاس خارجی و بیش از ۸۰۰ خبرنگار و عکاس داخلی این مراسم را پوشش خواهند داد و در ۱۱۰ هزار مدرسه در کشور زنگ مبارزه با استکبار نواخته می شود.
شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی همچنین در اطلاعیه ای اعلام کرد مراسم باشکوه ۱۳ آبان از ساعت ۹:۳۰ صبح دوشنبه مقابل لانه جاسوسی سابق آمریکا در تهران و همزمان در سراسر کشور برگزار می شود.
همچنین این شورا شعارهای مراسم ۱۳ آبان را به این شرح اعلام کرد.