به گزارش گروه نشریات خبری ایرنا، اعظم طالقانی فرزند آیتالله سید محمود طالقانی و یکی از مشهورترین فعالان سیاسی-اجتماعی زن در ایران معاصر که از مدتی پیش در یکی از بیمارستانهای تهران بستریشده بود، شامگاه چهارشنبه ۸ آبان دار فانی را وداع گفت. اعظم طالقانی از همان جوانی در جمع مبارزان علیه رژیم پهلوی قرار گرفت و بهواسطه همین فعالیتها دستگیر و در زندانهای قصر و اوین زندانی شد. وی را از حیث اندیشه، روش و منش سیاسی و عقیدتی، نزدیکترین فرزند به آیتالله طالقانی میدانستند. او که در دوره اول مجلس نماینده مردم تهران بود، پس از دوران نمایندگی با راهاندازی یک شرکت تعاونی نسبت به کارآفرینی زنان اقدام کرد. از دیگر اقدامات وی تأسیس جامعه زنان انقلاب اسلامی بهعنوان یک تشکل سیاسی فعال بود. دو نشریه پیام هاجر و پیام ابراهیم نیز ازجمله نشریاتی بودند که به همت وی منتشر و به نشر آثار و اندیشههای ابوذر انقلاب و روشنفکران دینی میپرداختند. اعظم طالقانی بهعنوان نخستین زن کاندیدای ریاست جمهوری شناخته شده است.
حسن روحانی رئیس جمهوری، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری، محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه، محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهوری و سیدحسن خمینی تولیت آستان مقدس امام خمینی(ره) در پیامهای جداگانهای درگذشت اعظم طالقانی را تسلیت گفتند.
در پیام تسلیت رئیس جمهوری آمده است: این بانوی مبارز، نه تنها شاهد مجاهدات و همچنین زندانهای طولانی پدر بزرگوارش مرحوم آیتالله طالقانی بود، بلکه خود نیز از زنان پیشگام در مبارزه با رژیم پهلوی بود و سختیهای فراوانی در این مسیر تحمل کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز علاوه بر فعالیتهای سیاسی، سالیان متمادی از عمر خود را وقف انجام فعالیت اجتماعی و فرهنگی به ویژه در حوزه دفاع از حقوق زنان کرد و کارنامه پر باری از خود بر جا گذاشت.
روزنامههای امروز شنبه یازدهم آبان ماه در حالی چاپ و منتشر شد که خبر درگذشت و تصاویری از تشییع پیکر اعظم طالقانی مبارز دوران انقلاب و دختر آیت الله طالقانی در صفحات نخست آنها برجسته شده است.
گفتنی است در حالی که بسیاری از رسانههای اصولگرا تنها به انتشار خبر صرف درگذشت این بانوی مبارز اکتفا کرده اند، رسانههای اصلاحطلب به ترسیم چهره وی و بازتاب فعالیتهای گسترده او پس از انقلاب پرداختهاند.
رسانههای اصلاح طلب
تارنمای ایران آنلاین: مرحومه اعظم طالقانی را باید از برجستهترین سیاستمداران زن ۵ دهه اخیر کشور دانست. هر چند حضور رسمی او در سیاست محدود به نمایندگی دور اول مجلس شورای اسلامی است اما رد صلاحیت او برای مجلس دوم نه تنها حتی حضور او در سیاست را کمرنگ نکرد که حتی نقطه آغازی بود برای مؤثرتر شدن این حضور.فعالیتهای اعظم طالقانی پس از انقلاب
روزنامه ابتکار ذیل تیتر نخست خود با عنوان وداع با دختر ابوذر انقلاب نوشت: یکی از مهمترین فعالیتهای وی پس از انقلاب، حضورش در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۷۶ بود که اساسا تعبیر رجل سیاسی در قانون را به چالش کشید. موضوعی که البته هنوز هم جای بحث بسیاری میان جریانهای سیاسی دارد. طالقانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دغدغهمندانه و پرقدرت به حرکت خود ادامه داد. او همچنین به درخواست پدرش آیتالله طالقانی، جامعه زنان مسلمان را با هدف آموزش زنان و حل مشکلات آنها تاسیس کرد و سپس نماینده مردم تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی شد. او همچنین اولین زنی است که در سال ۷۶ به کاندیداتوری ریاست جمهوری درآمد و درباره این اقدام خود گفت: برای آزمایش قانون اساسی هیچ دلیلی وجود ندارد که یک زن نتواند نامزد انتخابات شود. او معتقد بود تعبیر رجال در اصل ۱۱۵ قانون اساسی معادل جنس مرد نیست و تعدادی از متخصصان و عالمان مذهبی ایران نیز با وی همدیدگاه بودند.
تارنمای فرارو گزارش داد: طالقانی در سالهای متمادی و تاکنون در تلاش بوده است تا تابوی حضور زنان در مناصب مهم مملکتی را بشکند و در همین راستا، دیدارهای زیادی نیز با علمای قم درخصوص تفسیر واژه رجل سیاسی داشته است.فعالیتهای سیاسی و اجتماعی اعظم طالقانی پس از انقلاب وارد فاز تازهای شد. او با امید فراوان پای به مسیر دشوار و پر پیچ و خم نهاد. شاید بسیاری تصور میکردند که او به واسطه جایگاه پدرش میتواند گامهای بزرگی بردارد، اما اینگونه نبود.از همان ابتدا با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کرد. او برای تشکلی که پیش از انقلاب شکل داده بود یعنی "جامعه زنان انقلاب اسلامی" درخواست مجوز حزب کرد. درخواست تأسیس حزب در اوایل دهه شصت مطرح شد، اما مرامنامه آن در سال ۶۹ ثبت شد و در نهایت در سال ۷۱ پروانه تأسیس خود را از وزارت کشور دریافت کرد.
حمایت اعظم طالقانی از جایگاه زنان در جامعه
روزنامه اعتماد نوشت: اعظم طالقانی در سال ۱۳۲۲ در تهران چشم به جهان گشود و در نوجوانی با مرتضی اقتصاد ازدواج کرد. در ۱۷ سالگی یک دوره مدیریت گذراند و به تدریس و مدیریت مدرسه پرداخت سپس همراه با دو خواهر خود یک مدرسه راهنمایی تاسیس کردند. او در دهه ۵۰ چندین سال زندانی سیاسی حکومت پهلوی در زندان اوین و قصر بود. پس از آن وارد دانشگاه شد و در رشته ادبیات فارسی تحصیل کرد. پس از سال ۵۷ به درخواست پدرش، آیتالله سیدمحمود طالقانی، جامعه زنان مسلمان را با هدف حل مشکلات زنان تاسیس کرد. او دبیرکل جامعه زنان انقلاب اسلامی نیز بود البته سابقه حضور در دوره اول مجلس شورای اسلامی را هم در کارنامه سیاسی خود دارد. اعظم طالقانی نخستین زنی است که خود را نامزد ریاست جمهوری در ایران کرد. به گفته خودش برای آزمایش قانون اساسی، هیچ دلیلی وجود ندارد که یک زن نتواند نامزد انتخابات شود.
به گزارش روزنامه ابتکار، خسرو سیف، از نخستین اعضای حزب ملت ایران، درباره شخصیت سیاسی اعظم طالقانی گفت: خانم طالقانی در شرایطی چشم از جهان فرو بست که تا روزهای آخر دست از تلاش برنداشت. او مجدانه اصرار داشت که رجل سیاسی تعریفی مشخص دارد که هم شامل زنان میشود و هم شامل مردان. ایشان پرورشیافته خانه آقای طالقانی بود. همه نظرات آیتالله طالقانی در راستای آزادی مردم بود. حرفهای خانم طالقانی هم حرف حق بود و برای حقوق نهفته زنان ایران تلاشهای خستگیناپذیری انجام داد.
محمدمهدی جعفری استاد دانشگاه طی یادداشتی که در روزنامه ایران و به مناسبت درگذشت اعظم طالقانی منتشر شده نوشت: وجه ممیزه و ویژگی منحصر به فرد مرحومه اعظم طالقانی در تمام این سالها صرفاً در ممارست در پیگیری موضوعات و البته حفظ چارچوبهای قانونی کشور نبود. از ویژگیهای اصلی ایشان که تقریباً مغفول مانده، این بود که پیگیری حقوق زنان در حوزه سیاست توسط وی در واقع ادامهای از مجموعه فعالیتها و اقدامات اجتماعی ایشان بود. کما اینکه بخش وسیعی از فعالیتهای جامعه زنان مسلمان به عنوان یک تشکیلات سیاسی نه محصور در بازیها و مناسبات حوزه قدرت بلکه ناظر به فعالیتهای مرتبط با بخشهای پایینتر جامعه بود و شامل اقداماتی، چون تجهیز کارگاههای مختلف برای کارآفرینی در حوزه زنان میشد. به عبارت دیگر اگر خانم طالقانی در حوزه حقوق زنان مباحث و مسائلی را مطرح میکرد، خود در بخشهای پایین جامعه پیوندش را با موضوعات مبتلابه این حوزه با قویترین شکلی که امکان داشت برقرار کرده بود. به نظر میرسید این پیوند همان منبع انرژی بخش حرکتهای سیاسی، اجتماعی و تلاشهای حقوقی او در خصوص مسأله زنان بود که وجوه تئوریک و آکادمیک این دغدغه را تقویت میکرد و باعث اثربخشتر شدن اقدامات خانم طالقانی میشد. چه آنکه در همین مسیر اغراق نیست که گفته شود حساسیت امروز جامعه ایران و نسلهای جدید روی مسائلی، چون دامنه تفسیر رجل سیاسی بیش از هر چیز مدیون تلاشها و ممارستهای اعظم طالقانی است.
به گزارش روزنامه شرق، احمد زیدآبادی، تحلیلگر و فعال سیاسی، باور دارد که اعظم طالقانی یکی از مهمترین نیروهای سیاسی زن محسوب میشود. او درباره شخصیت طالقانی به شرق گفت: فعالیتهای سیاسی پیش از انقلاب خانم طالقانی زیر سایه مبارزات پدر بود، به همین دلیل هم زندانی شد. البته شایعاتی درباره شکنجه او هم مطرح بود و معمولا افرادی که قصد تهییج معترضان نظام پیشین را داشتند به شکنجه خانم طالقانی استناد میکردند که معلوم شد شکنجه او تنها شایعه بود و مصداق نداشت، اما زندانرفتن خانم طالقانی واقعیت داشت و او را به یکی از مشهورترین چهرههای زن سیاسی ایران تبدیل کرده بود. بعد از انقلاب هم به مجلس اول وارد شد و با فراکسیونی غیررسمی که نیروهای ملیمذهبی در آن فعال بودند، همکاری میکرد. بعد از آن برای چند انتخابات ثبتنام کرد که با ردصلاحیت مواجه شد. این فعال سیاسی در پاسخ به این پرسش که نقش و تأثیر اعظم طالقانی در حوزه حقوق زنان چقدر بود، اظهار کرد: او یک زن مسلمان و معتقد بود که نگاه حقوق زنان را از منظر دینی دنبال میکرد. خانم طالقانی تفسیر با تکیه بر قرآن و متون فقهایی به برابری حقوق زنان با مردان باور داشت و برای مثال درباره بحث متعه نگاه و تفسیر متفاوتی از آنچه رایج است داشت. او پیش از آنکه به این میزان بحث حقوق زنان رایج شود، در این زمینه فعالیت میکرد.
روزنامه همدلی در یادداشتی به قلم ولی الله شجاعپوریان نوشت: یکی از مهمترین اقدامات اعظم طالقانی برای استیفای حقوق زنان، پیگیریهای او برای تفسیر صحیح واژه رجل سیاسی به عنوان یکی از شرایط کاندیداتوری ریاستجمهوری در قانون اساسی بود. سرکار خانم طالقانی از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در رایزنی با امام خمینی(ره) پیگیر حق زنان برای کاندیداتوری در انتخابات بود و پس از آن نیز برای اولین بار در سال ۱۳۷۶ برای نامزدی ریاستجمهوری ثبتنام کرد. گرچه به دلیل عدم اطلاق رجل سیاسی بر او، به روایت تفسیر فعلی قانون اساسی تایید نشد، اما در دورههای بعد نیز برای تغییر این تفسیر از پای ننشست.
غلامعلی رجایی فعال سیاسی اصلاحطلب در گفتوگو با روزنامه همدلی گفت: انقلاب ما اسلامی بود. زن و مرد شرکت کردند، ولی واقعیت این است که بعد از انقلاب به نوعی مصادره مردانه بر سر پستها و نمایندگان شد. حتی تا سال ۱۳۶۰- ۱۳۶۱ در خاطرات آیتالله هاشمی هست که بعضی آقایان در قم به امام(ره) نامه نوشته بودند که خانمها نباید نماینده شوند یا خانمی در تولد حضرت زهرا(س) در قم بیانیه خوانده بود، یکی از مراجع نوشته بود وقتی من دیدم یک خانم پشت تریبون رفته و جلوی مردم ظاهر شده، گریه کردم. خب این افراد معتقدند که زن باید در خانه بماند و امام(ره) هم گفته بود شما با این استدلال نیمی از جامعه را خانهنشین میکنید.خانم طالقانی از کسانی بود که در رابطه با تفسیر بحث رجل سیاسی که در قرآن هم وجود دارد، مبارزه کرد. رجال منظور فقط مردان نیست.
طیبه سیاوشی، نماینده مجلس، هم درباره زمینه فعالیت اعظم طالقانی به روزنامه شرق گفت: خانم طالقانی از پیشگامان دفاع از حقوق زنان بود و برای رفع نابرابری تلاش بسیار کرد. البته باید یادآور شوم که این تلاشها فقط منحصر به حوزه قانون نبود، بلکه در حوزههای اجتماعی با مؤسساتی که ایجاد کرد نقش مؤثری داشت؛ یعنی در حوزه اجتماعی به شکلی عملی وارد شد و صرفا یک فعال سیاسی محض نبود؛ در حقیقت خانم طالقانی، هم یک کنشگر سیاسی و هم یک کنشگر اجتماعی بود. او در صحنه مطبوعات هم به خوبی درخشید و تأثیرگذار بود. باید تأکید کنم که حرکت رو به جلوی زنان که از بعد از انقلاب آغاز شد، مرهون اقدامات و تلاشهای افرادی مانند خانم گرجی و طالقانی است، زیرا خانم گرجی در مجلس خبرگان و خانم طالقانی در مجلس شورای اسلامی برای رفع نابرابریها تلاشهای بسیاری کردند که از چشم اقشار مختلف جامعه، پنهان نمانده است. زحمات این زنان قابل تقدیر و غیرقابلانکار و چشمپوشی است.
روزنامه همدلی در گزارشی نوشت: یکی از مهمترین اقدامات اعظم طالقانی برای استیفای حقوق زنان، پیگیریهای او برای تفسیر صحیح واژه رجل سیاسی به عنوان یکی از شرایط کاندیداتوری ریاستجمهوری در قانون اساسی بود. سرکار خانم طالقانی از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در رایزنی با امام خمینی(ره) پیگیر حق زنان برای کاندیداتوری در انتخابات بود و پس از آن نیز برای اولین بار در سال ۱۳۷۶ برای نامزدی ریاستجمهوری ثبتنام کرد. گرچه به دلیل عدم اطلاق رجل سیاسی بر او، به روایت تفسیر فعلی قانون اساسی تایید نشد، اما در دورههای بعد نیز برای تغییر این تفسیر از پای ننشست.اعظم طالقانی در ماههای گذشته و در مصاحبه با روزنامه همدلی از این تلاش خود دفاع کرد و استدلال میکرد که در قرآن از ۱۶مورد واژه رجال فقط سه مورد آن به جنسیت و مرد بودن اشاره دارد. او معتقد بود که اگر بخواهیم نگاهی قرآنی و دینی به قانون اساسی داشته باشیم، واژه رجال در قانون اساسی نه به معنی مرد و مذکر بودن بلکه به معنای انسان شهره در امور سیاسی و اجتماعی قابل اطلاق است و از اینرو تمام تلاش خود را به کار بست تا این حق زنان را در جامعه فراگیر کند و چه بسا در سالهای آینده این تلاشها نیز به بار خواهد نشست.
شهیندخت ملاوردی در یادداشتی در روزنامه مردم سالاری آورد: یکی از دغدغههای جدی اعظم طالقانی، توانمندی اقتصادی و سیاسی زنان ایرانی بود. ما در سیر زندگی او، هیچ زمانی را نمیبینیم که از انواع فعالیتهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و مدنی دست کشیده باشد. اینگونه است که او مراحل فرآیند توانمند سازی را به درستی طی میکند.
طالقانی رهرو راه پدر
روزنامه اعتماد می نویسد: دختر آیتالله طالقانی شاید این اولین تعریف و توصیفی باشد که هر کس برای اعظم طالقانی به کار میبرد؛ تعریفی که تا حدودی میتواند شناختی از فرزند خلف یک پدر ارایه کند؛ توصیفی که پر بیراه نیست؛ هر چه باشد او کسی بود که شانه به شانه پدر برابر بیعدالتیها و برای به ثمر رساندن یک انقلاب مبارزه کرد و همچون او تا چند ماه پیش از پیروزی انقلاب در زندان روزگار گذراند؛ اما سالهای نمایندگیاش در نخستین دور مجلس و روش و منشش ۴۰ سال پس از فوت پدر، شخصیتی کاملا مستقل ارایه کرد. اعظم طالقانی آقازادهای بود که آقازادگی نکرد و بدون رانت پدر، برای جامعه مدنی ایران به ویژه جامعه زنان هر آنچه که در توان داشت به میدان آورد؛ به قول احمد زیدآبادی او به دختر طالقانی شهرت داشت. بله او دختر طالقانی بود اما دختری که پدر در او تکرار شده بود.
گفتمان اصلاحات
روزنامه اعتماد در مطلبی نوشت: امروز که بخشی از جامعه ما اعتماد خود را از گفتمان اصلاحات از دست داده است، ارزیابی کارنامه و برنامههای آگاهیبخش زندهیاد اعظم طالقانی و یاران و همراهان ایشان در عرصه عمومی با نگاه اصلاحات جامعهمحور میتواند امیدبخش باشد.
ابعاد شخصیتی اعظم طالقانی
الهه کولایی در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: اعظم طالقانی در سراسر زندگی پرتلاش خود برای گسترش موازین حق و عدالت و ترویج ارزشهای دینی با در نظر گرفتن منافع و مصالح ملی و اراده مردم ایران، ذرهای ناامیدی و دلسردی نشان نداد. او به همه آموخت در راه اجرایی کردن ارزشهای دینی باید از همه ظرفیتهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بهره گرفت. اعظم طالقانی با کوششی سترگ در زندگی پر بار خود به اسوه مقاومت و امیدواری و آرامش بخشیدن تبدیل شد و نشان داد در همه شرایط باید با روشهای مناسب و با نقد و ارزیابی گذشته برای بهبود، پیشرفت و توسعه همهجانبه جامعه و کشور کمر همت بست و از پا ننشست. زندگی اعظم طالقانی به همه نشان داد که ناامیدی برای مومنان به آموزههای اسلامی معنایی ندارد و این برداشت بود که او را به اسوه مقاومت و پایداری تبدیل کرد.
محمدتقی فاضل میبدی عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در یادداشتی در روزنامه آرمان نوشت: مرحومه اعظم طالقانی آرمان بلندی داشت و آنچه برایش مهم بود شرافت، انسانیت و عدالت اجتماعی بود و همواره سعی میکرد که قانون اساسی در کشور به طور کامل پیاده شود و او بر این باور بود که واژه رجال سیاسی که در قانون اساسی برای ریاست جمهوری آمده فقط شامل مردها نمیشود و استدلالش نیز بر اساس قرآن بود و معتقد بود که رجال در قرآن به معنای انسان آمده و زن و مرد را تفکیک نکرده و در تکاپو بود تا این مهم را به اثبات برساند. هر دوباری هم که که خود را برای ریاست جمهوری کاندیدا کرد واقعا دنبال این کار نبود و میخواست جا بیندازد که شرط مرد بودن برای ریاست جمهوری در قانون اساسی نیست. به هر صورت خانم طالقانی به صورت مرتب در جلسات تبلیغی و فرهنگی حضور داشت و آخرین جلسهاش نیز در خانه توحید برای سالگرد مرحوم آیتا... طالقانی بود که خود نیز در آن شرکت کرد و این روزها نیز سخت در تلاش برای کنگرهای برای چهلمین سالگرد فوت آیتا... طالقانی بود که کتابخانه ملی را برای آن در نظر داشت. در مجموع بنده در میان زنان و حتی مردان چنین شخصیتی ندیدم و میتوانم بگویم شخصیت کمنظیر و حتی بینظیری بود.
روزنامه شرق نوشت: بانوی بزرگ انقلاب اسلامی و فرزند عزیز آیتالله سیدمحمود طالقانی، خانم اعظم علایی طالقانی، ازجمله شخصیتهای قابل احترامی است که سرگذشت و مراحل زندگی پرجوشوخروش او به عنوان الگوی امروزی دختران و زنان سرزمینمان، میتواند آموزنده رفتارهای دینی، اخلاقی، انسانی و آزادیخواهانه باشد. چگونه میتوان تصویری از یک زن فعال و همیشه در صحنه که خود را یک رجل سیاسی میدانست، در ذهن ترسیم کرد و از شیوه زندگی و مبارزات منطقی، حقطلبانه و دینمحور او در طول بیش از ۶۰ سال، درس نگرفت؟ فرزند مفسر بزرگ قرآن که همه جوانیاش را پابهپای پدر گذرانده بود، از این نظر خود را یک رجل سیاسی میدانست که نمیتوانست بپذیرد از قانون و متون دینی که با آنها نفس کشیده و بزرگ شده بود، یک تفسیر مردسالارانه ارائه شود و نیمی از نفوس جامعه که سرشار از نخبگان و اندیشمندان هستند، از کار و رشد و درخشندگی در عرصههای گوناگون باز داشته شوند؛ نخبگان و فرهیختگانی که بالقوه مستعد هر نوع فعالیت اجتماعی و مدیریتی هستند.
رسانههای اصولگرا
فعالیت در حوزه زنان
روزنامه جوان نوشت: اعظم طالقانی در کنار مبارزههای سیاسی، به فعالیت در حوزه زنان نیز علاقه داشت و به تبعیت از پدرش تشکلی نیز در همان سالهای نخست پیروزی انقلاب در راستای دفاع از حقوق زنان تأسیس کرد. در یکم خرداد ۱۳۶۹خورشیدی مرامنامه و اساسنامه این تشکل به تصویب مجمع عمومی و سپس کمیسیون احزاب در وزارت کشور رسید و در چهارم آذر ۱۳۷۱خورشیدی پروانه تأسیس دریافت کرد. مرحومه اعظم طالقانی در دوره نخست مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده مردم تهران انتخاب شد و در همین دوره نیز پیگیر حقوق زنان بود و حتی دیدارهایی با امام خمینی (ره) داشت. وی در سالهای پس از انقلاب اسلامی، همچنین مدیر مؤسسه اسلامی زنان که یک NGO در حوزه زنان به شمار میرفت و فعالیتهای فرهنگی و زیستمحیطی با همکاری سازمان ملل را انجام میداد، بود.
روزنامه خراسان:برخی معتقدند که دستگیری اعظم طالقانی و شکنجه کردن شدید او، برای زیر فشار گذاشتن پدر مبارزش بودهاست. با این حال، آیتا... طالقانی، با صبوری شگفتانگیزی، رنج زندانی شدن و آزار دادن فرزندانش را تحمل میکرد.شخصیت مبارز در دوره پهلوی
روزنامه خراسان نوشت: تداوم فعالیتهای او برای کمکرسانی به خانوادههای زندانیان سیاسی و نیز، تلاشش برای انتشار اعلامیهها و دیدگاههای امام(ره)، باعث شد که ساواک، در سال ۱۳۵۴، وی را بازداشت کند. برخی معتقدند که دستگیری اعظم طالقانی و شکنجه کردن شدید او، برای زیر فشار گذاشتن پدر مبارزش بودهاست. با این حال، آیتا... طالقانی، با صبوری شگفتانگیزی، رنج زندانی شدن و آزار دادن فرزندانش را تحمل میکرد و حتی گاه، با لبخندی تلخ میگفت که آن ها به زندان میروند تا آدم شوند و برگردند! زندهیاد اعظم طالقانی، پس از تحمل شکنجههای وحشیانه عُمّال رژیم پهلوی، به زندان افتاد و تا سال ۱۳۵۶، در زندان بود. او پس از آزادی، دوباره فعالیت و مبارزه علیه رژیم پهلوی را از سر گرفت و در کنار دیگر زنان مبارز و انقلابی، حضوری پررنگ و تأثیرگذار در جریان انقلاب داشت.