محمد ابراهیم زارعی روز شنبه در اولین همایش بین المللی باستان شناسی عصر آهن غرب ایران و مناطق همجوار در دانشگاه کردستان اظهار داشت: بنای معماری کردستان به ویژه در اورامان که در سخت ترین شرایط انجام شده چند هزار سال سابقه دارد و باستان شناسان باید در مورد غنای ادبیات معماری این منطقه با تحقیق و مطالعه بیشتر آن را به دنیا معرفی کنند.
وی با بیان اینکه بررسی‌های باستان‌شناسی، ارتباط کردستان با دیگر نقاط کشور را بیشتر روشن می‌کند، افزود: هه‌لپه‌رکی یا همان رقص جمعی که اکنون هم در کردستان وجود دارد در سنگ نگاره های ٦ هزار سال قبل یافت شده است.
فرماندار سنندج اضافه کرد: نمادهای باستانی هنوز در این استان جایگاه خود را دارد و کلاهی که در کاوش‌های باستان شناسی بر سر جسدی پیدا شد، هنوز هم در کردستان کاربرد دارد.
زارعی با بیان اینکه در چند سال اخیر انتشارات ارزشمندی به دنیا و ایران در این حوزه معرفی شده است، گفت: هر چند هنوز به ایده‌آل نرسیده‌ایم اما با همین انتشارات کم هم می‌توان زمینه‌ای برای گسترش و مطالعات بیشتر فراهم کرد.
این استاد باستان شناسی یادآور شد: در ادبیات باستان‌شناسی مادها، در رابطه با کردستان مباحث زیادی صورت گرفته و پیوستگی فرهنگی با فعالیت‌های انجام گرفته در این استان ایجاد شده است.
وی با بیان اینکه فعالیت های باستان شناسی می‌تواند ارتباط بین اقوام ایرانی را تقویت کند، افزود: ایران فرهنگی بسیار گسترده و فرامرزی دارد که با انجام فعالیت ها و مطالعات باستان شناسی موثر می‌توان وحدت ملی را تقویت کرد.
همایشی برای تبیین امنیت ایران
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان هم در این همایش گفت: از سال ۹۳ کاوش‌هایی در بخش هدایت بخشی انجام گرفته که تاریخ استان را از آنچه که فکر می‌کردیم جلوتر برده و ٦۰ هزار سال تاریخ منطقه بازسازی شده است.
سید محسن علوی افزود: این کاوش‌ها فرصت بسیار مهمی برای اشخاصی است که می‌خواهند در یک نقطه بکر کار کنند، به ویژه در منطقه‌ای که کاوش‌های باستانی در آن اندک بوده و یا نتایج آن منتشر نشده است.
وی کمبود کاوش‌های باستانی را از نقطه ضعف‌های موجود در این زمینه دانست و یادآور شد: برگزاری چنین همایش‌هایی باعث شود که با نتایج منتشر شده، تاریخ منطقه بازسازی شود و با توجه به شناخت کمی که از منطقه ما وجود دارد، به شناخت استان هم کمک می‌کند تا در دنیا شناخت از ایران و کردستان بیشتر شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان اضافه کرد: در نقشه‌های منتشر شده گردشگری اروپا، کردستان را در نقطه قرمز قرار داده‌اند که سفر به آنجا ریسک بالایی دارد که این کارها نتیجه عدم شناخت از منطقه است.
علوی به ثبت جهانی سنندج به عنوان شهر خلاق موسیقی هم اشاره کرد و اظهار داشت: همه می‌دانند موسیقی در جایی رشد می کند که آرامش و امنیت باشد و تا در جایی آرامش و امنیت نباشد موسیقی رشد نخواهد کرد.
وی از مهمانان خارجی این همایش خواست تا این نکته را در نظر داشته و نتایج این همایش را در سطح بین‌المللی به ویژه در ژورنال‌های علمی باستان‌شناسی منتشر کنند تا سنندج مقصد هیات‌های کاوش‌گر خارجی باشد.
اولین همایش بین‌المللی باستان‌شناسی عصر آهن غرب ایران و مناطق همجوار ۱۱ و۱۲ آبان در دانشگاه کردستان برگزار می‌شود.