با تاسیس انجمن صنفی مترجمان استان تهران در سال ۱۳۹۳ و پیوستن انجمن‌های صنفی ۴ استان به آن و تبدیل شدن به کانون کشوری انجمن‌های صنفی مترجمان ارتقای جایگاه اجتماعی مترجمان یکی از دغدغه‌های اصلی بود که هرچند حداقل در کلام به آنها توجه می‌شده؛ بیشتر زیر سایه نویسنده‌ها قرار داشته‌اند. بر این اساس انجمن، مهر ۱۳۹۴ نخستین دوره جشن ملی مترجمان را برگزار کرد و این جشن به تدریج و در گام پنجم با هدف شناخت مترجم محبوب، مترجم پیشکسوت و مترجم جهانی (برگرداننده آثار ادبی فارسی به زبان‌های دیگر) برگزار می شود.
رئیس کانون کشوری انجمن‌های صنفی مترجمان در مورد هدف از برگزاری پنجمین جشن ملی مترجمان اظهار داشت: این جشن تنها با هدف اعطای جایزه برگزار نمی شود؛ بلکه رویداد فرهنگی اجتماعی کلانی است که در زمینه آن جوایزی شکل گرفته است و محدود به جایزه در زمینه کتاب یا بهترین ترجمه نیست.
محمدرضا اربابی در مورد بخش‌های مختلف جشن امسال گفت: امسال دومین دوره جایزه مترجم محبوب من، جایزه جهانی ترجمه و تجلیل از مترجم پیشکسوت را داریم، بخش‌های جایزه کارآفرین برتر ترجمه و فعالان فناوری‌های ترجمه را نیز در دوره‌های پیشین داشتیم که بر اساس تصمیم‌ها در این دوره پیش‌بینی نشده‌اند و احتمالا از این پس دوسالانه یا سه‌سالانه خواهند بود.
وی در توضیح روند داوری و تعیین جوایز این دوره از جشن افزود: جایزه مترجم محبوب من با هدف ایجاد انگیزه و شوق در میان کتابخوانان و مترجمان همچنین شناساندن بیشتر مترجمان برگزار می شود، این جایزه در دو بخش کلی مترجمان بالای ۵۰ سال و زیر ۵۰ سال محبوب ترین مترجمان را به رای مردم تشخیص می دهد.
رئیس کانون صنفی مترجمان گفت: ما از ناشران خواستیم مترجمان پرمخاطب خود را در سال ۹۷ به ما معرفی کنند، همچنین با همکاری موسسه خانه کتاب، کتاب های پرفروش کودک و بزرگسال را در طرح های فروش فصلی سال ۹۷ شناسایی کرده ایم و از انجمن های استانی ترجمه نیز خواسته‌ایم که پرمخاطب‌ترین مترجم‌های خود را با این ملاک که اثر آنها در سال ۹۷ چاپ شده و همان سال به چاپ دوم رسیده باشد، به ما اعلام کنند.
با این سه روش در نهایت ۴۴ مترجم شامل ۱۸ مترجم بالای ۵۰ سال و ۲۶ مترجم زیر ۵۰ سال به مرحله داوری مردمی رسیده اند که اسامی آنها روی پایگاه اطلاع رسانی کانون به نشانی این پیوند موجود است و امکان رای دهی برای همه افراد تا ۲۰ آبان فراهم. با توجه به آرای مردمی در روز جشن نفرهای دوم و سوم برگزیده و نفر اول در هر دو بخش جایزه می گیرد. سال گذشته عبدالله کوثری، مترجم نام‌آشنا در بخش بالای ۵۰ سال و اصغر نوری، مترجم از زبان فرانسه، در بخش زیر ۵۰ سال این جایزه را دریافت کردند.
اربابی گفت: جایزه دیگر امسال جایزه جهانی ترجمه است که با همکاری اداره کل مجامع تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اجراکننده طرح گرنت برگزار می شود. در این جایزه آثاری داوری می‌شود که حتما در کشور مقصد چاپ کاغذی شده و بازخورد داشته باشند و برای نمونه جوایزی دریافت کرده یا منتقدان به آنها توجه کرده باشند، امسال ۳۰ اثر از زبان های عربی، ترکی استانبولی، انگلیسی، لهستانی و فرانسه دریافت کردیم که در نهایت ۱۰ اثر بعد از داوری شورای ادبی ترجمه به مرحله دوم رسید و در روز جشن یک نفر به عنوان مترجم برگزیده انتخاب و معرفی می‌شود. خانم کارولین کراسکری مترجم آمریکایی که به زبان انگلیسی ترجمه می کند سال گذشته در این بخش برنده شدند و جایزه برنده گرنت از ۱۰۰ تا ۳ هزار یورو خواهد بود.
تجلیل از برترین مترجم پیشکسوت نیز شامل مترجم‌هایی است که سابقه طولانی در حوزه ترجمه دارند و تلاش‌های شان کمتر دیده شده است، سال گذشته غلامحسین سالمی مترجم و ویراستار قهار برنده این بخش شده و امسال محمود بهفروزی که از زبان فرانسه و بیشتر در حوزه تاریخ و ادبیات ترجمه می‌کند در این بخش تجلیل می شود. بهفروزی متولد سال ۱۳۱۸ است و از اوایل دهه ۶۰ خورشیدی آثاری از وی منتشر شده، ضمن اینکه به زبان ایتالیایی نیز تسلط دارد ولی بیشتر از زبان فرانسه ترجمه کرده است.
وی با دعوت از همه علاقه مندان به ادبیات ایران و جهان، مترجمان و کتابخوانان برای شرکت در پنجمین جشن ملی مترجمان گفت: این جشن روز جمعه ۲۴ آبان اولین روز از هفته کتاب در فرهنگسرای اندیشه ساعت ۱۶ برگزار می‌شود، مانند سال گذشته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به مراسم دعوت شده و امیدواریم میزبان وی باشیم. این جشن با مشارکت خانه کتاب، کانون ترجمان اندیشه و کانون کشوری انجمن های صنفی مترجمان برگزار می شود.