به گزارش ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، یافتههای اخیر محققان استرالیایی نشان میدهد که میتوان در آشپزخانه منزل، نانوکاتالیست تولید کرد. این کاتالیستها قادر به جذب دیاکسیدکربن از هوا بوده و در نهایت میتوان از آنها برای رفع آلودگی هوا و آب استفاده کرد. برای تولید این کاتالیستها اجاقگاز و قابلمه موردنیاز است.
نتایج یافتههای این گروه تحقیقاتی در قالب مقالهای با عنوان Advantages of eutectic alloys for creating catalysts in the realm of nanotechnology-enabled metallurgy در نشریه Nature Communications به چاپ رسیده است.
رهبر این تیم تحقیقاتی، کوروش کلانترزاده است که با همکاری کیانبوتانگ اقدام به ارائه این روش نوآورانه کرده است. در این فناوری، نانوآلیاژی ترکیبی از فلزات نظیر گالیوم، ایندیوم، بیسموت و قلع معرفی شده که آن را میتوان در دمایی کمتر از ۳۰۰ درجه سانتیگراد و با استفاده از اجاقهای معمولی آشپزخانه ذوب کرده و برای جذب دیاکسید کربن محیط و سایر آلایندههای موجود و همچنین تصفیه آب استفاده کرد. بنا به گفتههای این محقق، هر کسی که یک همزن و اجاقگاز در آشپزخانه خود داشته باشد، میتواند کاتالیزوری مهیا کند که توانایی جذب «CO۲»، آلایندههای محیطی و آب را دارا است.
پژوهشگران این پروژه نشان دادند که با استفاده از گرم کردن آلیاژی از بیسموت و قلع میتوان اقدام به ساخت این کاتالیست کرد. کلانترزاده در این باره میگوید: «نسبتی خاص از مواد ترکیبی، میتواند حداکثر هرج و مرج طبیعی را در سطوح نانویی ایجاد کرده که به نوبه خود، نقطه ذوب را پایین میآورد. این امر، فعالیت کاتالیزوری را به میزان قابلتوجهی تقویت میکند.»
برای تهیه این کاتالیزور کافی است که آلیاژ یوتکتیکی مذکور را در یک قابلمه و بر روی شعله زیاد قرار دهید. پس از ذوب فلز، آن را درون بطری آب ریخته و درپوش بطری را محکم کنید. مخلوط فلز و آب، منجر به ایجاد قطرات فلز در آب میشود (شبیه به تکان دادن مخلوط روغن و سرکه). پودر جامد حاصل، یک کاتالیزور قدرتمند برای تبدیل الکتروشیمیایی دی اکسیدکربن خواهد بود.
با توجه به در دسترس بودن فلزات قلع و بیسموت و نیز ارزان بودن نسبی آنها، این فناوری ساده میتواند یک روش کاربردی برای تولید کاتالیزور در منازل فراهم سازد. علاوه بر این، فلز گالیوم برخلاف جیوه که بسیار سمی است، غیرسمی بوده و در دمای اتاق یا نزدیک به آن، قابل ذوب شدن است.