صندوق توسعه ملی با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فراوردههای نفتی به ثروتهای ماندگار، مولد و سرمایههای زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسلهای آینده از منابع نفت و گاز و فراوردههای نفتی تأسیس شده و نقش مهمی در تامین مالی طرحهای ملی در بخشهای مختلف اقتصادی دارد.
جزئیات واگذاری منابع
بررسی تازهترین آمار صندوق توسعه ملی نشان میدهد طرحهای اعلام وصول شده (فعال) صندوق توسعه ملی تا پایان خرداد ۹۸ تعداد ۳۴۵ فقره و با مجموع مبلغ معادل ۳۸.۵ میلیارد دلار بوده است که برای تعداد ۳۳۶ فقره از آنها مبلغ ۳۷.۴ میلیارد دلار مسدودی صادر شده است.
از محل این مسدودیها، مبلغی معادل ۲۹.۳ میلیارد دلار گشایش اعتبار فعال (دارای پوشش از بانک مرکزی) بابت ۳۱۵ طرح انجام شده است که در دوره مورد گزارش، بابت ۲۹۵ فقره از آنها، معادل مبلغ ۱۹.۹ میلیارد دلار پرداخت قطعی انجام شده است.
بررسی ترکیب بخشی طرحهای ارزی (شامل طرحهای اعلام وصول شده، مسدود شده، گشایشها و پرداخت های قطعی) نشان میدهد که از ابتدای تاسیس صندوق در سال ۱۳۹۰تا پایان خرداد امسال حدود ۳۷ درصد از مجموع مبلغ طرحهای اعلام وصول شده مربوط به بخش بالادستی نفت و گاز با مبلغی به ارزش ۱۴.۲ میلیارد دلار است.
طرحهای نیروگاهی نیز با مبلغی معادل ۴.۷ میلیارد دلار و سهم ۱۲ درصدی در جایگاه دوم طرحهای اعلام وصول شده صندوق توسعه ملی قرار دارند.
پروژههای مربوط به پتروشیمی به ارزش ۴.۶ میلیارد دلار و پالایشگاهی به ارزش ۴.۵ میلیارد دلار در رده های بعدی جای گرفته اند.
طرحهای صنعت و معدن حدود ۹ درصد از مجموع این طرحها را با ارزش ۳.۳ میلیارد دلار به خود اختصاص دادهاند.
بخش فولاد با کسب ۳.۱ میلیارد دلار از این منابع سهم هشت درصدی را از محل منابع صندوق دارا بوده است، حدود ۱.۴ میلیارد دلار از منابع صندوق نیز به طرحهای حمل و نقل تعلق گرفته است.
طرحهای مربوط به صنعت سیمان، کاشی و سنگ نیز از منابع صندوق توسعه ملی بی بهره نبوده و ۳۵۸ میلیون دلار معادل یک درصد از منابع صندوق را به خود اختصاص داده اند.
در اجرای قراردادهای عاملیت اعطای تسهیلات ارزی، طرحهایی که بانک ها تأیید و به صندوق ارسال میکنند از نظر انطباق با ضوابط ناظر بر اعطای تسهیلات از منابع صندوق بررسی و در صورت انطباق با ضوابط، اعلام وصول (پذیرش اولیه) می شوند.
پس از اعلام وصول، بانک عامل میتواند قرارداد مشارکت برای اجرای طرح را با متقاضی منعقد و با ارسال مدارک مربوطه نسبت به دریافت مسدودی بررای طرح، که به مفهوم تخصیص تسهیلات ارزی از منابع صندوق است، اقدام کند تا از آن محل، گشایش اعتبارات مربوطه انجام شود.
در صورت عدم ارسال مستندات لازم در مهلت مقرر، اعلام وصول طرح لغو و در صورت ارایه دلایل توجیهی کافی از سوی بانک عامل، مهلت مذکور تمدید میشود.