تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۳۹۸ - ۰۹:۴۳

تهران- ایرنا- دولت آمریکا با نگرانی از روند رشد اقتصادی چین، از اهرم‌های فشار و ابزارهای مختلف از جمله اعتراضات هنگ کنگ جهت تضعیف قدرت پکن استفاده می‌کند.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش‌های خبری ایرنا، «هان جونگ» معاون نخست وزیر چین به‌تازگی اظهار داشت کشورش هرگز استقلال و جدایی‌طلبی از سوی هنگ کنگ را تحمل نخواهدکرد و کسانی‌ که در هنگ کنگ دست به اقدامات خشونت‌بار و ویرانگر زده اند، اصل چین واحد و حق حاکمیت قانون را در این منطقه نادیده گرفته‌اند.

روزنامه «ساوت چاینا مورنینگ پست» هنگ کنگ نیز نوشت این مقام چینی در ملاقات با «کری لام» رییس منطقه هنگ کنگ در پکن خاطر نشان کرده که جدایی‌طلبان از حد و مرزها و خطوط قرمز عبور کرده‌اند. او هشدار داده که پکن استقلال طلبی را در هنگ کنگ برنمی تابد و نمی‌تواند شاهد این همه خشونت و انشعاب طلبی باشد. همه ارگان های‌دولتی و اجرایی، قضایی و قانونگذاری در سراسر هنگ کنگ باید برای برون‌رفت از این مرحله و پایان دادن به خشونت ها با یکدیگر همکاری کنند. معاون نخست وزیر چین البته می‌گوید سران هنگ کنگ از هیچ تلاشی برای پایان دادن به ناآرامی‌هایی که از ماه ژوئن به راه افتاده دریغ نکرده‌اند اما ادامه این وضعیت نیز برای پکن قابل تحمل نیست.

پژوهشگر ایرنا با «جلال ساداتیان» کارشناس مسایل بین‌المللی و دیپلمات سابق در مورد اعتراضات هنگ کنگ به گفت وگو پرداخت.

نگاه چین به اعتراضات هنگ کنگ

ساداتیان‌ در ابتدای‌ این‌مصاحبه‌ اظهارداشت: هنگ‌کنگ‌ از سال ۱۸۴۲ تا ۱۹۹۷ جزو مستعمرات‌امپراتوری بریتانیا بود. در سال ۱۹۹۷ و پس از پایان یافتن توافق پیشین لندن و پکن به جمهوری خلق چین پیوست. برای اینکه سرمایه گذاران خارجی در هنگ کنگ بمانند و سرمایه های خود را از این منطقه خارج نکنند دولت مرکزی چین در ۲۶ اوت ۱۹۸۰ منطقه ویژه اقتصادی شهر «شن‌جن»  را ایجاد کرد.این شهر آزادی عمل در منطقه ویژه اقتصادی، شبیه به هنگ کنگ دارد.در پایان قرارداد هنگ کنگ و تحویل به دولت چین، سرمایه گذاران خارجی با ابتکار دولت چین در منطقه ویژه اقتصادی شن جن در این منطقه ماندند و اختلافی در مورد وضعیت هنگ کنگ از سوی چین و بقیه کشورها وجود نداشت.

موضوع تایوان و تبت چالش های پیش روی دولت چین بوده‌اند. بحران تایوان از زمان پیروزی انقلاب چین در سال ۱۹۴۹ میلادی تاکنون یکی از مهم‌ترین بحران‌های آسیا بوده است. این موضوع نقش قابل توجهی در روابط دو قدرت بزرگ جهان یعنی چین و آمریکا داشته است. در سالهای اخیر که رشد چین شتاب بیشتری گرفته و پکن در حال تنگ کردن عرصه برای آمریکا و ایجاد مشکل برای این کشور است، تمایل آمریکا به استفاده از ابزار تایوان در مقابل چین بیشتر شده است. مساله دیگر تبت و تلاش‌های «دالایی لاما » رهبر تبعیدی بوداییان تبت برای استقلال این منطقه، همواره در ۵۰ سال اخیر برای چین نگران‌کننده بوده و بهانه‌ای برای مداخله غرب بخصوص آمریکا در این مساله فراهم کرده است و اخیرا نیز  چین با بحران هنگ کنگ مواجه شده است.

 این کارشناس مسایل بین الملل در ادامه بیان داشت: چین در خصوص تایوان و تبت مشکل جدی با آمریکا دارند، زیرا واشنگتن در تلاش است تا از این مناطق حمایت کند و هر کدام را به عنوان یک دولت مستقل به رسمیت بشناسند. هر بار که آمریکایی ها به سمت تایوان و تبت حرکت کرده و اقداماتی را انجام دادند با اعتراضات چین روبه رو شده اند. در بحث اعتراضات مردمی هنگ کنگ و مناقشاتی که ساختار نظام سیاسی این منطقه را تحت فشار قرار داده، مقامات چینی نسبت به استقلال طلبی این منطقه هشدار دادند و واکنش سریع در مورد خطوط قرمز سیاست خارجی خود را به این اعتراضات نشان دادند.

دیپلمات سابق کشورمان با اشاره به دخالت آمریکایی ها در اعتراضات هنگ کنگ بیان داشت: تقابل آمریکا با چین در بحث تایوان و تبت مطرح است، اما شواهد نشان می دهد که دولت آمریکا از مساله  هنگ کنگ به عنوان یک ابزار فشار در تقابل با چین استفاده می کند اگر چه اصل حاکمیت هنگ کنگ از ابتدا به عنوان بخشی از دولت مرکزی چین به رسمیت شناخته شده بود و در این زمینه مناقشه ای وجود نداشت.

آمریکا می‌خواهد چین را درگیر چالش‌های سیاسی کند

به گفته ساداتیان، آمریکا در هنگ کنگ و خاورمیانه به شکلی از عوامل خود جهت تاثیرگذاری استفاده می کند و می خواهد به عنوان قدرت برتر نقش خود را در این مناطق استراتژیک اقتصادی نشان دهد، اما دولت چین به این قضایا و اهداف آمریکا چندان توجه جدی معطوف داشته و سیاست های خود را به صورت عملگرا پیش می‌برد. چین به عنوان دومین قدرت اقتصادی دنیا شناخته شده است. آمریکایی ها از رشد یک قدرت نوظهور در رقابت با خود احساس خطر می کنند و با ابزارهای خود برای فشار و کند کردن روند رو به رشد اقتصادی چین تلاش می‌کنند.

این کارشناس مسایل بین الملل اظهار داشت: نگرانی ایالات متحده از نفوذ اقتصادی و سیاسی چین بهانه ای می شود تا این کشور از تحولات و رخدادهای سیاسی در مناطق نزدیک به چین استفاده کند. استفاده از اعتراضات مردمی در هنگ کنگ نیز اهرم فشاری برای دولت آمریکا جهت تضعیف قدرت چین است. تصمیم وضع تعرفه های اقتصادی آمریکا بر کالاهای چینی رقابت شدیدی در روابط پکن – واشنگتن به وجود آورد و نهایتا آمریکایی ها از مواضع خود عقب نشینی کردند. دولت چین در کشورهای اروپایی، آفریقایی و خاورمیانه با تولیدات خود نقش عمده ای را در مبادلات تجاری دنیا ایفا می کند.

ساداتیان در پایان این مصاحبه با توجه به سیاست تقابل دولت آمریکا با چین بیان داشت: چینی ها هنوز در صدد تقابل کامل با ایالات متحده نیستند. این کشور در برنامه راهبردی خود چشم اندازی تا سال ۲۰۲۵ دارد که به اقتصاد اول جهان تبدیل شود و در این فاصله آمریکایی ها  تلاش می‌کنند تا مجال رشد اقتصادی به چین را ندهد و از ابزارها و اهرم های فشار خود استفاده کرده تا با ایجاد مشکلات و موانع برای  اقتصاد چین، روند رو به رشد این کشور را کُند ویا متوقف کنند. دخالت و حمایت آمریکا از اعتراضات مردمی هنگ کنگ می تواند در راستای سیاست اهرم فشار جهت تضعیف دولت چین از سوی آمریکا باشد.