احداث فضاهای سبز شهری با هدف مقابله با آلودگی هوا، طراوت و سرسبزی، ایجاد محیط‌های شاد برای اوقات فراغت شهروندان، به خصوص برای کودکان و نوجوانان از سوی مدیریت شهری شهرهای کشور همواره مورد توجه بوده تا جایی که شهرداری‌ها همه ساله با تخصیص اعتبارات خاص و ویژه درصدد رشد و توسعه چنین محیط‌هایی برای افزایش سرانه نیز برمی‌آیند.
توسعه چنین فضاهایی در حاشیه شهرها تحت عنوان پارک یا بوستان‌های هکتاری چند سالی است که در بیشتر شهرهای بزرگ و کوچک کشور آغاز شده که با استقبال شهروندان به جهت گذران اوقات فراغت و تفریح نیز روبرو شده تا جایی که در بیشتر این بوستان‌ها مردم تا پاسی از شب را نیز برای سرگرمی و تفریح در آن می‌گذرانند.
احداث بوستان یا پارک‌های هکتاری که به طور معمول از سوی شهرداری‌ها نیز مورد توجه قرار گرفته و سالانه نیز در تخمین بودجه‌های شهری، اعتباراتی خاص را نیز برای توسعه آن در نظر می گیرند نیازمند تجهیزات و خدمات ویژه‌ای هستند که در صورت عدم توجه به آن، این مراکز رفته رفته تبدیل به فضاهایی غیر قابل استفاده می‌شوند.
بوستان یک هزار و به قولی ۱۴۰۰ هکتاری فدک قزوین که در شمال این شهر و از اوایل دهه ۸۰ از سوی شهرداری در شمال قزوین و در یکی از نقاط خوش آب و هوای این شهر جهت شهروندان و به خصوص گردشگران جانمایی و احداث شده یکی از معدود پارک های بزرگ کشور محسوب می‌شود که در نوع خود بی نظیر بوده و طی سال‌های گذشته نیز مورد توجه شهروندان و به خصوص مسافران و گردشگرانی قرار گرفته است.
موزه تاریخی، دهکده طبیعیت، شهربازی دالفک، سینمای تابستانی، پیست‌های دوچرخه و موتورسواری، تله کابین و ده‌ها طرح گردشگری دیده شده در این بوستان ملی مورد طراحی اولیه قرار گرفته که بسیاری از آنها از جمله دهکده طبیعت در ۷۰ هکتار با کاربری‌های آموزشی، گردشگری و تحقیقاتی، هفت سافاری پارک، با حیواناتی مانند شیر، ببر، خرس، گوزن، انواع مارها و پرندگان، آکواریوم، برکه و آبشار و سالن‌های پذیرایی روزانه شاهد صدها بازدید کننده است.
این پارک یک هزار هکتاری طی سال‌های گذشته مورد توجه جدی گردانندگان آن قرار نگرفته و به علت وسعت بزرگ آن، به نظر می‌رسد سال به سال هزینه‌های نگهداری آن کاهش یافته تا جایی که شاهد هیچ توسعه و گسترش به روز و جامع‌ایی در آن نیستیم و همین مساله بازدیدکنندگان را با چالش‌های جدی روبرو ساخته است.
یک شهروند قزوینی در این رابطه اظهار داشت: از ابتدای آغاز به احداث این پارک به صورت مرتب در آن به همراه خانواده رفت و آمد داشته‌ام اما متاسفانه هیچگاه همانند سایر پارک‌های شهری کشورمان شاهد به کارگیری تجهیزات و امکانات پیشرفته و به روز در آن نبوده‌ام.
امید رضایی تاکید کرد: متاسفانه مسئولان این پارک که در یکی از بهترین نقاط شهر قزوین نیز دایر شده توجه خاص و چندانی به امکانات موجود در آن نداشته تا جایی که به عنوان مثال آلاچیق‌های به کار رفته در آن مربوط به دوران حتی پیش از انقلاب بوده دیگر چنین آلاچیق‌هایی در هیچ کجای کشور به کار گرفته نمی‌شود.
وی، تاریکی پارک را یکی دیگر از معایب بوستان ملی بارجین دانست و گفت: ما بزرگترها جرات نمی‌کنیم که به محض تاریکی هوا قدم در این پارک بگذاریم و این در حالی است که پارک‌های بازی کودکان موجود در آن نیز بسیار تاریک و خطرناک هستند.
یکی از بازدیدکنندگان بوستان ملی فدک به خبرنگار ایرنا گفت: بنده ساکن شهر ارومیه هستم که برای نخستین مرتبه قدم در این پارک که در مکان بسیار مناسب و زیبایی هم بنا شده گذاشته‌ام اما متاسفانه امکانات بسیار ناچیزی را در آن شاهدیم.
سلیمان بادامکی افزود: به نظر می‌رسد با توجه به وسعت پارک، باید رستوران و مراکز خرید در وسع اقشار متوسط و کم درآمد جامعه نیز باشد تا همه بتوانند ضمن گذراندن اوقات فراغت، از مزایای خرید آن نیز بهره‌مند شوند.
وی نبودن کارت خوان در ورودی‌های این پارک و دستگاه خودپرداز را یکی دیگر از معضلات بوستان باراجین برشمرد و گفت: به نظر بنده با تخصیص برخی از آلاچیق‌های این پارک که متاسفانه از شکل و شمایل مناسبی هم برخوردار نیستند به دستفروشان کالاها می‌توان رونق خاصی را در برخی نقاط این پارک بزرگ فراهم آورد.
مبینا راسخی یکی دیگر از شهروندان قزوینی اظهار داشت: جاده‌های کم عرض موجود در پارک باراجین فاقد علایم راهنما بوده و خود پارک نیز هیچ علایمی برای راهنمایی مسافران و بازدیدکنندگان ندارد که این مساله یک معضل برای این پارک محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: شب ها به علت تاریکی هوا، شهروندان امنیت لازم را برای خود پیدا نمی‌کنند و به همین دلیل به محض تاریکی هوا ناچاریم به همراه فرزندان خود به شهر بازگردیم
یک شهروند دیگر قزوینی تصریح کرد: با توجه به واژه ملی بودن این بوستان، به طور طبیعی باید همه ساله اعتبارات ویژه و ملی برای تجهیز و نگهداری از این پارک تخصیص داده شود اما فکر می‌کنم که چنین نباشد.
سهراب مرادی افزود: این در حالی است که با هزینه‌های زیاد صورت گرفته در این بوستان مانند سینمای روباز، پارک بازی و سافاری پارک‌ها، هیچکدام از آنها مورد بهره‌برداری قرار نگرفته که این مساله در نوع خود جالب است.
به گفته وی، بهمن ماه سال گذشته سه دره از هفت دره سافاری پارک دهکده طبیعت این بوستان توسط مقامات کشوری مورد افتتاح قرار گرفت که ما هر چه می‌گردیم یکی از آنها را مشاهده نمی‌کنیم.
بوستان ملی باراجین قزوین سرانه فضای سبز را افزایش داده است
نایب رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین اظهار داشت: بوستان ملی باراجین با وسعت یک هزار هکتاری خود به خوبی توانسته ضمن بالا بردن سرانه فضای سبز این شهر، محلی را برای تفریح و استراحت شهروندان ایجاد کند.
عباس وثیق‌نیا افزود: در واقع باید گفت که جانمایی این پارک از سوی مسئولان وقت شهرداری قزوین در اوایل دهه ۸۰ به درستی صورت گرفته تا جایی که بوستان ملی باراجین توانسته علاوه بر پاسخگویی به نیاز جمعیت ۴۲۰ هزار نفری قزوین، پاسخگوی نیاز ۶ شهر حاشیه قزوین با همین میزان جمعیت نیز باشد.
وی، مشکل اعتبارات و وجود برخی از مالکان در داخل پارک را از معضلات مهم برشمرد و تصریح کرد: به نظر می‌رسد به لحاظ اعتباری با وجود محدودیت‌های شدید مالی شهرداری‌ها، برای این مکان باید بودجه ملی تخصیص داده شود و وجود برخی مالکان نیز مانع تحقق برخی از پروژه‌های عمرانی شده است.
وثیق‌نیا اضافه کرد: مشکلات کنونی این بوستان از جمله روشنایی‌های نامناسب، مشکل سرویس‌های بهداشتی، استفاده از آلاچیق‌های منسوخ شده، جمع‌آوری زباله‌ها و سایر موارد موجود را می‌توان با مدیریت مناسب مرتفع کرد.
این مسئول نظام مهندسی ساختمان موضوع تعمیر و نگهداری تاسیسات را از جمله موارد مهم در حوزه مقررات ملی ساختمان دانست و گفت: با وجود زحمت و تلاش‌های صورت گرفته در این بوستان، متاسفانه به دلیل برخی سوء مدیریت‌ها، این تلاش‌ها زیر سئوال رفته که باید نسبت بر رفع آن اقدام کرد.
وی، برپایی مکان‌های تجاری در بخش جامعه‌شناسی شهری را بسیار حایز اهمیت برشمرد و افزود: اگرچه وجود مراکز تجاری در محلات شهری علاوه بر رفع نیازهای روزانه مردم منطقه، کمک شایسته‌ای را در حوزه امنیت ایجاد می‌کند اما این مساله در مناطق بزرگ خارج از شهر از جمله بوستان‌هایی با وسعت چند ۱۰۰ هکتاری نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
منطقه نمونه گردشگری به جای بوستان اشتباه گرفته شده است
یک مشاور امور شهری در این باره گفت: پارک‌هایی با وسعت زیاد مانند بوستان فدک با ۴۰۰ هکتار فضای سبز، یعنی ۱۰ درصد شهر قزوین دیگر تعریف پارک یا بوستان را ندارند.
سیدمهدی خطیبی افزود: پس از جانمایی و احداث بوستان باراجین در اواخر سال ۷۹، در زمان دولت نهم این پارک به نام منطقه نمونه گردشگری تغییر نام یافت و براساس تعاریف آن زمان در مقایس ملی محسوب و دولت مجبور به تاسیس و فراهم آوردن زیرساخت‌های لازم از جمله برق، آب، گاز و تلفن شد.
وی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از ۴۰ پروژه در این مجموعه گردشگری تعریف شده که برخی از آنها محقق و برخی نیز بدون نتیجه مانده، تصریح کرد: با توجه به اینکه در دولت نهم بوستان باراجین یکی از ۱۶ منطقه نمونه گردشگری به تصویب رسیده بود این موضوع باید از همان زمان مورد پیگیری برخی دستگاه‌ها از جمله راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی، میراث فرهنگی و شهرداری قرار می‌گرفت.
این مشاور امور شهری با بیان اینکه شهرداری‌ها با دریافت عوارض نوسازی و ارزش افزوده مبادرت به مدیریت شهری می‌کنند، اظهار داشت: مبالغ دریافتی به هیچ عنوان نمی‌تواند پاسخگوی نیاز یک بوستان یک هزار هکتاری باشد و این در حالی است که دولت با تسهیل‌گری باید پای سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی را برای رونق بخشی مجموعه‌هایی مانند بوستان باراجین را بیش از پیش فراهم آورند.
بوستان یک هزار هکتاری باراجین قزوین که کلنگ اولیه آن در اواخر سال ۷۹ از سوی شهرداری وقت به زمین زده شد همچنان با مشکلاتی از جمله تامین روشنایی و امنیت لازم، جمع آوری زباله، کمبود سرویس‌های بهداشتی، نبودن غرفه‌های خوراکی مورد نیاز شهروندان و نبودن علائم راهنما روبرو بوده و این در حالی است که با وجود راه‌اندازی برخی از تاسیسات از جمله سینمای روباز و برخی از وسایل شهر بازی دالفک و دهکده طبیعت، هیچ بهره‌برداری از آنها به عمل نمی‌آید.
داود میراشه، مدیر مجموعه بوستان باراجین نیز در این رابطه حاضر به مصاحبه با خبرنگار ایرنا نشد.